Qalblarni poklash sari: “Yaxshilik bo‘lsin! Kimning aqli amir bo‘lib, havoi nafsi unga asir bo‘lsa.
17. Ulamolar aytadilarki: “Yaxshilik bo‘lsin! Kimning aqli amir bo‘lib, havoi nafsi unga asir bo‘lsa. Voy bo‘lsin! Kimning havoi nafsi amir bo‘lib, aqli unga asir bo‘lsa”.
Ulamolar, havoi nafs jamiki yomonliklarning boshlanishidir. Chunki shahvatlar nafsga joylashtirilgan, deydilar. “Havo” esa yengil yel bo‘lib, u azob-uqubatlar, iztiroblar to‘la “joy”dan chiqadi. So‘ngra shahvat to‘la nafsni qo‘zg‘atib unga kuch beradi. Natijada, inson ko‘z ko‘rib quloq eshitmagan jirkanchliklarga, jinoyat va razilliklarga qo‘l uradi. Holiga esa voy bo‘ladi. Aql esa tanadagi bu g‘alayonni tarqatib, shahvat olovini o‘chirib turadi. Shu sabab aql va tafakkur egalari doimo yaxshiliklar ichra baxtiyor yashaydilar.
18. “Kim gunohlarni tark etsa, uning qalbi yumshoq bo‘ladi. Yana kimki haromni tark qilib, halolni yesa, uning fikri musaffo bo‘ladi”.
Qalb oppoq matoga o‘xshaydi. Agar inson gunoh ish qilsa o‘sha oq matoda bitta qora dog‘ paydo bo‘ladi va gunoh ishlarda bardavom bo‘lsa, oppoq mato qop-qora dag‘al buyumga aylanib, dag‘allashib qotib qoladi. Natijada, yaxshilik, amri ma’ruf va tarbiya unga kor qilmay qoladi.
Endi bu qotgan va kirlangan qalbni faqatgina gunohlarni tark etish orqali yumshatish mumkin.
Halol luqma yegan inson esa, o‘zgalarga nisbatan samimiy, xolis va musaffo fikrlaydigan bo‘ladi.
Manbalar asosida Saidabror Umarov tayyorladi
Maqolaning audio shakli
Sahobalar ichida eng zehni o‘tkiri Abu Hurayra roziyallohu anhu aytadilar: “Kunlardan birida bozorga bordim. Odamlarning mol-dunyo bilan ovora ekanliklarini ko‘rib ularga:
– Siz bu yerda savdo-sotiq bilan mashg‘ulsiz, Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning meroslari tarqatilayotganidan xabaringiz yo‘qmi? – dedim. Savdogarlar qo‘llaridagi mollarini tashlab:
– Yo‘q, qayerda? – deb hovliqib so‘radilar.
– Falon masjidda, – deb javob berdim. Ular shoshib masjid tomon yugurib ketishdi.
Ammo birozdan so‘ng qaytib kelib:
– Nega bizni aldadingiz? Masjidda hech qanday meros tarqatilmayapti-ku? –deyishdi.
Men:
– Qanday qilib? Axir masjidda kimlarni ko‘rdingiz? – deb so‘radim.
Ular:
– Qur’on o‘qiyotgan qorilarni va hadis o‘rganayotgan tolibi ilmlarni, –deyishdi.
– Ana shu Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning meroslaridir, – deb javob berdim.
“O‘zimdan so‘ng sizga ikki narsa qoldirdim, agar ularni mahkam tutsangiz hargiz adashmaysiz. Ular Allohning kitobi va Payg‘ambarning hadisidir”, degan sevikli Payg‘ambarimiz Muhammad sollallohu alayhi vasallamga salavotu salomlar bo‘lsin”.
Davron NURMUHAMMAD