Sayt test holatida ishlamoqda!
17 Iyul, 2025   |   22 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:25
Quyosh
05:05
Peshin
12:34
Asr
17:39
Shom
19:58
Xufton
21:30
Bismillah
17 Iyul, 2025, 22 Muharram, 1447
Maqolalar

G‘aflatda qolmang! Jannatdagi uyga, haj va umra savobiga ega bo‘ling

23.05.2020   4583   4 min.
G‘aflatda qolmang! Jannatdagi uyga, haj va umra savobiga ega bo‘ling

ZUHO SO‘ZI QANDAY MA’NONI ANGLATADI?

Zuho so‘zi – “choshgoh  vaqti” degan ma’noni anglatadi. Alloh taolo bunday marhamat qiladi: «Qasamyod eturman choshgoh vaqti bilan» (Zuho surasi, 1-oyat).

ZUHO NAMOZI QACHON O‘QILADI?

Bu namozning vaqti: quyosh chiqqandan tahminan yarim soat o‘tib, zavol (quyosh og‘ishga kelgan vaqt)ga bir soat qolguncha davom etadi.

 

ZUHO NAMOZI NЕCHA RAKAT?

Zuho namozi ikki rakatdan o‘n ikki rakatgacha o‘qiladi, eng afzali to‘rt rakatdan o‘qishdir. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam ko‘proq to‘rt rakatdan o‘qiganlar.

Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Kimki ikki rakaat zuho namozini muntazam o‘qisa, gunohi dengiz ko‘piklaricha bo‘lsa ham, kechiriladi”, dedilar (Imom Termiziy, Imom Ibn Moja, Imom Ahmad rivoyati).

 

RASULULLOH SOLLALLOHU ALAYHI VASALLAM ZUHO NAMOZINI QANDAY ADO ETARDILAR?

Abu Sa’id Xudriy roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: “Nabiy sallollohu alayhi vasallam zuho namozini (ba’zi kunlar) shunday (uzluksiz) o‘qir edilarki, biz hatto, endi bu namozni hargiz tark qilmaydilar, derdik. Ba’zan esa shunday o‘qimay tashlab qo‘yar edilarki, biz hatto, endi bu namozni hargiz o‘qimaydilar, derdik” (Imom Termiziy, Imom Ahmad rivoyati).

 

RASULULLOH SOLLALLOHU ALAYHI VA SALLAM ZUHO NAMOZIDA QAYSI SURALARNI TILOVAT QILGANLAR?

Rasululloh sollallohu alayhi vasallam zuho namozida “Shams” va “Zuho” suralarini o‘qir edilar. 

 

ZUHO NAMOZINING 5 FAZILATI

  1. Zuho namozi - eng afzal sadaqa.

Abu Zarr roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: Rasululloh sollallohu alayhi va sallam: “Har biringiz bo‘g‘in va suyaklar ustida tong ottirganingiz uchun bir sadaqa bor. Har bir tasbehingiz – sadaqa. Har bir tamhid (Alhamdulillah) – sadaqa, har bir tahlil (La ilaha illalloh) – sadaqa, har bir takbir – sadaqa, yaxshilikka buyurishingiz – sadaqa, yomonlikdan qaytarishingiz – sadaqa. Endi bularning hammasi uchun ikki rakat zuho namoz o‘qishingiz kifoya qiladi”, dedilar (Imom Muslim rivoyati).

 

  1. Zuho namozi - Jannatdan uy.

“Kim ikki rakat zuho namozi o‘qisa, g‘ofillardan deb yozilmaydi. Kim to‘rt rakat zuho namozi o‘qisa, qanoatlilardan deb yoziladi. Kim olti rakat zuho namozi o‘qisa, u o‘sha kun uchun unga kifoya qiladi. Kim sakkiz rakat zuho namozi o‘qisa, Alloh taolo uni obidlardan deb yozib qo‘yadi. Kim o‘n ikki rakat zuho namozi o‘qisa, u odam uchun Alloh jannatda bir uy barpo qiladi”.

 

  1. Zuho namozi – Rasuli akram sollallohu alayhi vasallamning vasiyatlari.

Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: “Menga Xalilim sollallohu alayhi vasallam uch narsani vasiyat qilganlar: har oyda uch kun ro‘za tutmoqni; ikki rakat choshgoh–zuho namoz va uxlashimdan oldin vitr o‘qimog‘imni” (Imom Buxoriy, Imom Muslim, Imom Nasoiy rivoyati).

  1. Zuho namozi – Haj va umra savobiga ega bo‘lish.

Muoz ibn Anas roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Kim bomdodni jamoat bilan o‘qisa, so‘ngra quyosh chiqqunicha Allohni zikr qilib o‘tirsa, keyin ikki rakat namoz o‘qisa, uning uchun haj va umraning ajri to‘liq, to‘liq, to‘liq beriladi”, dedilar (Imom Termiziy rivoyati).

 

  1. Zuho namozi – boy bo‘lishga sabab.

Umar ibn Xattob roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Najdga qo‘shin jo‘natdilar. Ular Najddan ko‘plab o‘ljalarni qo‘lga kiritib, tez qaytishdi. Qo‘shin bilan Najdga bormagan bir kishi: “Bundan oldin oz muddat ichida katta o‘ljani qo‘lga kiritib qaytgan to‘dani ko‘rmadik”, dedi. Shunda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Sizlarga oz muddat ichida bulardan ham ko‘proq boylikni qo‘lga kiritib qaytgan qavmning xabarini beraymi? Ular bomdod namozini jamoat bilan o‘qib, quyosh chiqqunga qadar Allohni zikr qilib o‘tirgan, so‘ng ortga qaytgan qavm. Ana o‘shalar tez va katta o‘lja bilan qaytgan qavmdirlar”, dedilar.

 

Davron NURMUHAMMAD

tayyorladi

Maqolalar
Boshqa maqolalar

“Odamlarni afv etadiganlar...”

16.07.2025   2575   4 min.
“Odamlarni afv etadiganlar...”

Abdurrazzoq San’oniy aytadi: Ali ibn Husayn roziyallohu anhum namoz uchun tahorat qilayotgan edi. Shu payt suv quyib turgan joriya qo‘lidan obdasta tushib ketib, uning yuziga ozgina shikast yetkazdi. Ali ibn Husayn boshini ko‘tarib, joriyaga qaradi. Joriya vaziyatni yumshatish maqsadida Qur’oni karim oyatlaridan o‘qidi: “... G‘azablarini yutadigan... (Oli Imron surasi, 134-oyat). Ali ibn Husayn roziyallohu anhum jimgina javob berdi: “G‘azabimni bosdim”.

Joriya oyatning davomini o‘qidi: ...odamlar-ni (xato va kamchiliklarini) afv etadiganlardir....

U kishi dedi: “Men seni afv etdim”.

Joriya oyatning oxirini o‘qidi: Alloh ezgulik qiluvchilarni sevar”.

Ali ibn Husayn roziyallohu anhum dedi: “Bor, sen Allox yo‘lida ozodsan”.

Abdulloh ibn Ato aytadi: “Ali ibn Husaynning bir g‘ulomi (quli) xatoga yo‘l qo‘ydi va jazoga loyiq bo‘ldi. Ali ibn Husayn qamchini oldi. So‘ng u zot bunday oyatni o‘qidi: (Ey Muhammad!) Imon keltirgan kishilarga ayting, ular Alloh kunlari (qiyomat)dan umid qilmaydigan kimsalarni kechirib yuboraversinlar! Shunda (u sabrli) kishilarni qilgan ishlari (kechirishlari) sababli mukofotlagay! (Josiya surasi, 14-oyat).

Qul esa dedi: “Men bunday emasman, men Allohning rahmatidan umidvorman va uning azobidan qo‘rqaman”.

Ali ibn Husayn roziyallohu anhum qamchini tashlab yubordi va dedi: “Sen Alloh yo‘lida ozodsan”.

Muso ibn Dovud aytadi: Ali ibn Husayn xizmatkorini ikki marta chakirdi, u javob bermadi. Uchinchi marta chaqirgach javob qildi. Ali ibn Husayn unga dedi: “Ey o‘g‘lim, ovozimni eshitmadingmi?”.

Xizmatkor: “Eshitdim”, dedi.

Ali ibn Husayn so‘radi: “Nega javob bermading?”.

Xizmatkor: “Sizning shafqatingizga ishondim”, dedi.

Abdulg‘ofir ibn Qosim aytadi: Ali ibn Husayn masjiddan chiqib ketayotgan edi. Bir odam kelib uni haqorat qildi. Shunda Alining xizmatkor va qullari unga tashlanishdi.

Ali ibn Husayn ularni to‘xtatdi va bunday dedi: “Bas qilinglar, uning holatiga qaranglar”.

So‘ngra o‘sha odamga dedi: “Bizda siz bilmagan yana ko‘p narsalar bor. Agar sizga yordam kerak bo‘lsa, ayting, yordam beraylik”. O‘sha odam xatosini anglab, uyaldi va ortiga qaytdi.

Ali ibn Husayn uni yoniga chaqirib, o‘zi kiyib turgan chakmonini yelkasiga tashladi va ming dirham pul berdirdi.

Abu Ya’qub Muzaniy deydi: Hasan ibn Hasan bilan Ali ibn Husayn o‘rtasida bir oz noxushlik bo‘lib qoldi. Hasan bir kuni masjidda Ali ibn Husaynning yoniga keldi, uni turli so‘zlar bilan haqorat qildi. Ali ibn Husayn esa unga bir og‘iz ham javob qaytarmadi.

So‘ngra Hasan chiqib ketdi. Kechasi u alining uyiga bordi va eshigini qoqdi. Ali ibn Husayn eshikni ochib chiqdi. Hasan unga:

- Ey aka, agar siz haqiqatan ham men aytganlarimdek bo‘lsangiz, Alloh meni mag‘firat qilsin. Agar men yolg‘onchi bo‘lsam, Allox sizni mag‘firat qilsin, dedi va ketdi.

Ali ibn Husayn ortidan borib, yetib oldi va uni og‘ushiga oldi. Ikkovi yig‘lab yuborishdi. Shunda Hasan:

- Qasamki, endi siz xafa bo‘ladigan biron ish qilmayman, - dedi.

Ali esa unga: - Sen ham menga aytgan so‘zla ring uchun halollikdasan,- dedi.

Ibn Abi Dunyo rivoyat qiladi: Ali ibn Husaynning xizmatkori shoshgan holda oshxonadan temir pechni olib kelayotgan edi. Kutilmaganda temir pech tushib ketdi ketdi va narigi tomondan pastga tushib kelayotgan Ali ibn Husayn o‘g‘lining boshiga tegib, jarohat yetkazdi. Oqibatda u halok bo‘ldi. Mehmonlar bilan suhbatlashib o‘tirgan Ali ibn Husayn o‘rnidan sakrab turib, xizmatkorga dedi: “Sen ozodsan. Bu ishni qasddan qilmaganingni bilaman”. So‘ngra Ali ibn Husayn mayyitni dafn etish tadorigini ko‘rdi.

Shayx Mahmud MISRIYning “Solih va solihalar hayotlaridan qissalar”
nomli asaridan Ilyosxon AHMЕDOV tarjimasi.