Ikki dunyo saodati bo‘lgan ibodat (Tanlovga)
Alloh Taolo barcha ibodatlarni bandalarning har ikki dunyo saodatini ko‘zlab joriy etadi.
Birinchisi uxroviy maqsad bo‘lsa, ikkinchisi dunyoviy maqsaddir. Bu ikki sabab ila Alloh taolo bandalariga bu dunyoda osoyishta hayotni, oxiratda esa ko‘plab savoblarni yozadi.
Ibodatlarni joriy bo‘lishdan uxroviy maqsad – mo‘minlar uni bajarish orqali Alloh taoloning roziligiga erishish va uning marhamati ila jannatga kirib, do‘zax olovidan omonda bo‘lishdir.
Uning joriy bo‘lishidagi dunyoviy maqsad esa insonlarni ruhiy va jismoniy hollarini isloh qilishdir. Ruhan va jismonan yetuk mo‘min banda esa Alloh taoloning haqlarini ham, bandalarining haqlarini ham to‘la-to‘kis ado etadi. Mana shu ikki maqsad uchun joriy qilingan eng katta ibodatlardan biri – Ramazon ro‘zasidir. Alloh taolo ro‘zadorga oxiratda hisobsiz ajrlar beradi.
Nabiy sollallohu alayhi vasallam aytadilar: «Alloh taolo Odam bolasining hamma amali o‘zi uchun, faqat ro‘za Men uchundir va uning mukofotini Men – O‘zim beraman, dedi».
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Jannatning bir eshigi bo‘lib, Rayyon, deb nomlanadi. Qiyomat kuni ro‘zadorlar undan kiradilar, ulardan boshqa birortasi kirmas”, dedilar.
Alloh taolo jannatga faqatgina ro‘zadorlar kira oladigan sakkizinchi eshik hozirlab qo‘ygani ro‘zaning naqadar ulug‘ ibodat va ro‘zadorlar Alloh taoloning huzurida ulug‘ martabaga ega ekanligini ko‘rsatadi.
Bundan tashqari, bu ibodat ro‘zadorlarga ko‘plab dunyoviy foydalarni ham taqdim etadi. Bular jismoniy va ruhiy sog‘lomlikdir.
“Ro‘za tutinglar, sog‘lom bo‘lasizlar” mazmunidagi hadis mashhur, uning sanadi zaif bo‘lsada, ma’nosi sahih hisoblanadi.
“Ro‘zaning ko‘plab uhroviy manfaatlari bo‘lganidek, juda ko‘plab dunyoviy foydalari ham bor. Bundan 1400 yil oldin ro‘za musulmonlarga farz qilinganda odamlar uning shifo xususiyatlari haqida ilmiy ma’lumotlarga ega bo‘lmagan. Hatto uni azob-uqubat va tanaga nisbatan haqoratdan o‘zga narsa emas deb hisoblaganlar ham uchrab turgan. Afsuski, bundaylar hozir ham uchrab turadi. Lekin, bugungi zamonaviy turli ilmiy tadqiqotlar ro‘za butun tanaga shifobaxsh ta’sir ko‘rsatishini tasdiqlayapti. Shu bois ham ochlik bilan davolash bo‘yicha juda ko‘p kitoblar yozilyapti, bu usul tibbiyotda keng qo‘llanilyapti. Hozir ochlik bilan davolash urf bo‘ldi. Hatto G‘arb mamlakatlarida shu usulda xizmat ko‘rsatuvchi maxsus shifoxonalar bor.
Odam vujudi shunday qurilgan: oziq-ovqat yetkazish to‘xtagan paytda butun kuch-quvvat organizmni zararli mikroblar, xasta to‘qimalar, o‘smalardan tozalashga kirishadi.
Tadqiqotchi, tibbiyot fanlari doktori Robert Bartlou ilmiy izlanishlari, tajribalari bilan ro‘za organizmni tozalashda juda katta kuchga ega ekani va hatto boshlang‘ich bosqichdagi o‘smalarni yo‘qota olishi mumkinligini isbotladi (Subhanalloh).
Ochlik bilan davolanayotganlarni kuzatgan olimlar ularning sog‘ayib, turli kasalliklardan tamoman qutulib ketganlariga guvoh bo‘lishdi. Tajribalar ro‘za qonda xolesterin miqdorining kamayishiga, natijada yurakda qon laxtasi (tromb) tiqilishining oldi olinishiga sabab bo‘lishini ko‘rsatdi. AQSHda olib borilgan tadqiqotlar esa ro‘za qondagi qand moddasi va me’da shirasi kislotasini hech qanday dori vositalarisiz me’yorda saqlab turishini isbotladi.
Ochlik ta’sirlarini o‘rgangan germaniyalik olimlar kamida uch yoki to‘rt hafta mobaynida 10-15 soat hech narsa iste’mol qilmay yengil ish bilan shug‘ullanish sog‘lik uchun juda foydali degan xulosaga keldilar. Doktor Bill Shernber har yili bir oy ro‘za tutish tetiklik va yoshlik asosi ekanini ta’kidlaydi.
Odessa universiteti olimlari o‘tkazgan tajribalar ochlik tanadan zaharlarni har qanday dori-darmondan ko‘ra yaxshiroq chiqarib tashlashini ko‘rsatdi. Masalan, ro‘za paytida ammiakning chiqarilishi 100 barobarga kuchayadi.
Odamlar odatda fan tasdiqlagan, amalda isbotini topgan narsalarga ko‘proq ishonadi. Biroq, ro‘zaning hali fan aniqlolmagan foydalari bo‘lishi shubhasiz. Bu foydalar asta-sekin o‘z isbotini topadi”[1].
Bizni musulmonlardan qilgan Alloh taologa hamdlar bo‘lsin.
Shayx Muhammad Sodiq Muhammad Yusufning “Hadis va hayot kitoblaridan foydalanildi.
Muhammad Ali MUHYIDDIN,
Toshkent Islom instituti 3-kurs talabasi.
[1] Orifjon Madvaliyev
Luqmoni Hakimning hikmatli so‘zlaridan
1. Allohga taqvo qilishni tijorat deb bil, shunda u senga molsiz foyda keltiradi.
2. O‘zingni senga muhtoj bo‘lmagan, lekin sen unga muhtoj bo‘lgan kishining o‘rniga qo‘y.
3. Xarsang toshlarni joyidan ko‘chirish, ongsiz odamga anglatishdan osonroqdir.
4. Jannatni talab qilishda oliy himmatli bo‘l.
5. Allohdan shunday umid qilki, u bilan Uning makridan omonda bo‘lma va Allohdan shunday qo‘rqki, u bilan Uning rahmatidan umidsiz bo‘lma.
6. Men hech qachon sukutdan afsuslanmadim. Agar gap kumush bo‘lsa, sukut — oltin.
7. Hikmat kambag‘allarni podsholarning majlislarida o‘tkazgan.
8. “Yo Robbim, meni mag‘firat qil” — deb ko‘p takrorla, zero Allohning bir soati borki, u vaqtda so‘rovchi rad etilmaydi.
9. Kim yolg‘on gapirsa, yuzining suvini (obro‘yi) ketadi, kimning xulqi yomon bo‘lsa, g‘am-tashvishi ko‘payadi.
10. Allohdan qo‘rq, lekin qalbing fojir bo‘laturib, odamlar seni hurmat qilishlari uchun o‘zingni ularga Allohdan qo‘rqadigan qilib ko‘rsatma.
11. Amal faqat yaqiniy ishonch (e’tiqod) bilangina mukammal bo‘ladi, kimning e’tiqodi zaif bo‘lsa, amali ham zaif bo‘ladi.
12. Yolg‘on gapirishdan ehtiyot bo‘l, zero u pishirilgan chumchuq go‘shti kabi ishtahalidir, lekin ko‘p o‘tmay egasini ichini yondiradi.
13. Majlisni ko‘zing bilan ko‘rib tanla, agar Alloh zikr qilinadigan majlis bo‘lsa, u yerda o‘tir. Agar olim bo‘lsang, ilming naf beradi, agar johil bo‘lsang, senga o‘rgatishadi, agar Alloh u majlisga rahmatini nozil qilsa, sen ham shu rahmatdan bahramand bo‘lasan.
14. Qarzdorlikdan ehtiyot bo‘l, chunki u kunduzi xorlik va tunda g‘amdir.
15. To‘qlik ustiga ovqat yemagin — chunki unday taomni yegandan ko‘ra itga tashlagan yaxshiroq.
16. Agar shayton senga shubha va gumon orqali kelsa, uni yaqiniy ishonch va nasihat bilan yeng, agar u tanballik va zerikish tomonidan kelsa, qabr va qiyomatni eslab yeng, agar u xohish va qo‘rquv tomonidan kelsa, unga dunyo tark etiladigan va qoldiriladigan narsadir, deb ayt.
17. Tilingdan chiqqan gaplarga ehtiyot bo‘l, sukut qilgan kishi omonda bo‘ladi, faqat foydasi bor gaplarni gapir.
18. Yuzingni niqoblashdan (ya’ni shubhali qiyofadan) saqlan — chunki, u kechasi odamlarni qo‘rqitadi, kunduzi esa xo‘rlik keltiradi.
19. Men tosh, temir va og‘ir yuklarni ko‘tardim, ammo yomon qo‘shnidan og‘irroq narsani ko‘rmadim.
Homidjon qori ISHMATBЕKOV