Sayt test holatida ishlamoqda!
17 Iyul, 2025   |   22 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:25
Quyosh
05:05
Peshin
12:34
Asr
17:39
Shom
19:58
Xufton
21:30
Bismillah
17 Iyul, 2025, 22 Muharram, 1447

Ikki dunyo saodati bo‘lgan ibodat (Tanlovga)

13.05.2020   3765   4 min.
Ikki dunyo saodati bo‘lgan ibodat (Tanlovga)

 

Alloh Taolo barcha ibodatlarni bandalarning har ikki dunyo saodatini ko‘zlab joriy etadi.

Birinchisi uxroviy maqsad bo‘lsa, ikkinchisi dunyoviy maqsaddir. Bu ikki sabab ila Alloh taolo bandalariga bu dunyoda osoyishta hayotni, oxiratda esa ko‘plab savoblarni yozadi.

Ibodatlarni joriy bo‘lishdan uxroviy maqsad – mo‘minlar uni bajarish orqali Alloh taoloning roziligiga erishish va uning marhamati ila jannatga kirib, do‘zax olovidan omonda bo‘lishdir.

Uning joriy bo‘lishidagi dunyoviy maqsad esa insonlarni ruhiy va jismoniy hollarini isloh qilishdir. Ruhan va jismonan yetuk mo‘min banda esa Alloh taoloning haqlarini ham, bandalarining haqlarini ham to‘la-to‘kis ado etadi. Mana shu ikki maqsad uchun joriy qilingan eng katta ibodatlardan biri – Ramazon ro‘zasidir. Alloh taolo ro‘zadorga oxiratda hisobsiz ajrlar beradi.

Nabiy sollallohu alayhi vasallam aytadilar: «Alloh taolo Odam bolasining hamma amali o‘zi uchun, faqat ro‘za Men uchundir va uning mukofotini Men – O‘zim beraman, dedi».

Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Jannatning bir eshigi bo‘lib, Rayyon, deb nomlanadi. Qiyomat kuni ro‘zadorlar undan kiradilar, ulardan boshqa birortasi kirmas”,  dedilar.

Alloh taolo jannatga faqatgina ro‘zadorlar kira oladigan sakkizinchi eshik hozirlab qo‘ygani ro‘zaning naqadar ulug‘ ibodat va ro‘zadorlar Alloh taoloning huzurida ulug‘ martabaga ega ekanligini ko‘rsatadi.

Bundan tashqari, bu ibodat ro‘zadorlarga ko‘plab dunyoviy foydalarni ham taqdim etadi. Bular jismoniy va ruhiy sog‘lomlikdir.

“Ro‘za tutinglar, sog‘lom bo‘lasizlar” mazmunidagi hadis mashhur, uning sanadi zaif bo‘lsada, ma’nosi sahih hisoblanadi.

“Ro‘zaning ko‘plab uhroviy manfaatlari bo‘lganidek, juda ko‘plab dunyoviy foydalari ham bor. Bundan 1400 yil oldin ro‘za musulmonlarga farz qilinganda odamlar uning shifo xususiyatlari haqida ilmiy ma’lumotlarga ega bo‘lmagan. Hatto uni azob-uqubat va tanaga nisbatan haqoratdan o‘zga narsa emas deb hisoblaganlar ham uchrab turgan. Afsuski, bundaylar hozir ham uchrab turadi. Lekin, bugungi zamonaviy turli ilmiy tadqiqotlar ro‘za butun tanaga shifobaxsh ta’sir ko‘rsatishini tasdiqlayapti. Shu bois ham ochlik bilan davolash bo‘yicha juda ko‘p kitoblar yozilyapti, bu usul tibbiyotda keng qo‘llanilyapti. Hozir ochlik bilan davolash urf bo‘ldi. Hatto G‘arb mamlakatlarida shu usulda xizmat ko‘rsatuvchi maxsus shifoxonalar bor.

Odam vujudi shunday qurilgan: oziq-ovqat yetkazish to‘xtagan paytda butun kuch-quvvat organizmni zararli mikroblar, xasta to‘qimalar, o‘smalardan tozalashga kirishadi.

Tadqiqotchi, tibbiyot fanlari doktori Robert Bartlou ilmiy izlanishlari, tajribalari bilan ro‘za organizmni tozalashda juda katta kuchga ega ekani va hatto boshlang‘ich bosqichdagi o‘smalarni yo‘qota olishi mumkinligini isbotladi (Subhanalloh).

Ochlik bilan davolanayotganlarni kuzatgan olimlar ularning sog‘ayib, turli kasalliklardan tamoman qutulib ketganlariga guvoh bo‘lishdi. Tajribalar ro‘za qonda xolesterin miqdorining kamayishiga, natijada yurakda qon laxtasi (tromb) tiqilishining oldi olinishiga sabab bo‘lishini ko‘rsatdi. AQSHda olib borilgan tadqiqotlar esa ro‘za qondagi qand moddasi va me’da shirasi kislotasini hech qanday dori vositalarisiz me’yorda saqlab turishini isbotladi.

Ochlik ta’sirlarini o‘rgangan germaniyalik olimlar kamida uch yoki to‘rt hafta mobaynida 10-15 soat hech narsa iste’mol qilmay yengil ish bilan shug‘ullanish sog‘lik uchun juda foydali degan xulosaga keldilar. Doktor Bill Shernber har yili bir oy ro‘za tutish tetiklik va yoshlik asosi ekanini ta’kidlaydi.

Odessa universiteti olimlari o‘tkazgan tajribalar ochlik tanadan zaharlarni har qanday dori-darmondan ko‘ra yaxshiroq chiqarib tashlashini ko‘rsatdi. Masalan, ro‘za paytida ammiakning chiqarilishi 100 barobarga kuchayadi.

Odamlar odatda fan tasdiqlagan, amalda isbotini topgan narsalarga ko‘proq ishonadi. Biroq, ro‘zaning hali fan aniqlolmagan foydalari bo‘lishi shubhasiz. Bu foydalar asta-sekin o‘z isbotini topadi”[1].

Bizni musulmonlardan qilgan Alloh taologa hamdlar bo‘lsin.

 

Shayx Muhammad Sodiq Muhammad Yusufning “Hadis va hayot kitoblaridan foydalanildi.

 

Muhammad Ali MUHYIDDIN,

Toshkent Islom instituti 3-kurs talabasi.

 

 

[1] Orifjon Madvaliyev

Maqolalar
Boshqa maqolalar

Ummatimga tahdid qilingan narsa keladi

11.07.2025   6352   4 min.
Ummatimga tahdid qilingan narsa keladi

Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.

عَنْ أَبِي مُوسَى t قَالَ: صَلَّيْنَا الْمَغْرِبَ مَعَ رَسُولِ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ ، ثُمَّ قُلْنَا نَجْلِسُ حَتَّى نُصَلِّيَ الْعِشَاءَ، فَخَرَجَ عَلَيْنَا رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فَقَالَ: مَا زِلْتُمْ هَاهُنَا، قُلْنَا: نَعَمْ يَا رَسُولَ اللهِ، قُلْنَا نَجْلِسُ حَتَّى نُصَلِّيَ الْعِشَاءَ، قَالَ: أَحْسَنْتُمْ أَوْ أَصَبْتُمْ، ثُمَّ رَفَعَ رَأْسَهُ إِلَى السَّمَاءِ وَكَانَ كَثِيرًا مَا يَفْعَلُهُ فَقَالَ: النُّجُومُ أَمَنَةٌ لِلسَّمَاءِ فَإِذَا ذَهَبَتِ النُّجُومُ أُتِيَ السَّمَاءَ مَا تُوعَدُ، وَأَنَا أَمَنَةٌ لِأَصْحَابِي فَإِذَا ذَهَبْتُ أُتِيَ أَصْحَابِي مَا يُوعَدُونَ، وَأَصْحَابِي أَمَنَةٌ لِأُمَّتِي فَإِذَا ذَهَبَتْ أَصْحَابِي أُتِيَ أُمَّتِي مَا يُوعَدُونَ. رَوَاهُ مُسْلِمٌ.

Abu Muso roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi:

«Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bilan Shom namozini o‘qidik. So‘ngra «Xuftonni o‘qigunimizcha o‘tirib turaylik», dedik. Bas, Rasululloh sollallohu alayhi vasallam oldimizga chiqdilar va:

«Hali ham shu yerdamisizlar?» dedilar.

«Ha, yo Allohning Rasuli. Xuftonni o‘qigunimizcha o‘tirib turaylik, dedik», deb javob berdik.

«Yaxshi qilibsizlar» yoki «To‘g‘ri qilibsizlar», dedilar u zot. So‘ngra boshlarini osmonga ko‘tardilar. Ko‘pincha shunday qilar edilar. Ke­yin u zot:

«Yulduzlar osmon uchun omonlikdir. Qachon yulduzlar ketsa, osmonga unga tahdid qilingan narsa keladi. Men sahobalarim uchun omonlikdirman. Qachon men ketsam, sahobalarimga ularga tahdid qilingan narsa keladi. Sahobalarim ummatim uchun omonlikdirlar. Qachon sahobalarim ketsalar, ummatimga ularga tahdid qilingan narsa keladir», dedilar».

Muslim rivoyat qilgan.

Ushbu hadisi sharifda Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallamning masjidlarida bo‘ladigan suhbatlardan birining mazmuni haqida so‘z ketmoqda. Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallamning masjidlari o‘sha paytdagi Islom jamiyatining qalbi – yuragi ekanligi hammaga ma’lum. Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallamning shaxslari musulmonlarga o‘rnak bo‘lganidek, u zotning masjidlari ham o‘zga masjidlarga o‘rnakdir. Islom jamiyatida har bir masjid o‘z qavmidan tashkil topgan kichik jamiyatning tinimsiz urib turgan yuragi bo‘lishi kerak.

Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallam mazkur suhbatda sahobai kiromlarga ajoyib o‘xshatish ila o‘zlarining fazllarini bayon qilib bermoqdalar:

«Yulduzlar osmon uchun omonlikdir».

Yulduzlar osmonda tursalar, osmon omon bo‘ladi. Ular osmonning omonlik ishonchlaridir.

«Qachon yulduzlar ketsa, osmonga unga tahdid qilingan narsa keladi».

Osmonga tahdid qilingan narsa uning nizomining buzilishi va qiyomat qoim bo‘lishidir.

«Men sahobalarim uchun omonlikdirman».

Osmon yulduzlar bilan omon turganidek, sahobai kiromlar ham Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallam bilan tinch-omon yashar ekanlar.

«Qachon men ketsam, sahobalarimga ularga tahdid qilingan narsa keladi».

Sahobai kiromlarga tahdid qilingan narsa ularning oralarida xilof va kelishmovchiliklar kelib chiqishidir.

«Sahobalarim ummatim uchun omonlikdirlar».

Osmon yuduzlar bilan, sahobai kiromlar Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallam bilan tinch-omon yashaganlaridek, Islom ummati ham sahobai kiromlar bilan tinch yashar ekanlar.

«Qachon sahobalarim ketsalar, ummatimga ularga tahdid qilingan narsa keladir».

Islom ummatiga tahdid qilingan narsa havoi nafsga ergashish va molu dunyoga o‘ch bo‘lish kabi nuqsonlarga mubtalo bo‘lishdir.

Ushbu hadisi sharifdan sahobai kiromlarning fazllari qanchalik ulug‘ ekanligini bilib olishimiz kerak. Ana shunday ulug‘ fazl egalari bo‘lgan zotlarni hurmatlash va ulardan o‘rnak olish musulmon ummatining burchidir.


«Hadis va hayot» kitobining 21-juzidan olindi