Sayt test holatida ishlamoqda!
11 Yanvar, 2025   |   11 Rajab, 1446

Toshkent shahri
Tong
06:24
Quyosh
07:48
Peshin
12:36
Asr
15:33
Shom
17:17
Xufton
18:36
Bismillah
11 Yanvar, 2025, 11 Rajab, 1446

Ehson hamda sadaqaning foyda va fazilatlari (2-maqola)

12.05.2020   3207   4 min.
Ehson hamda sadaqaning foyda va fazilatlari  (2-maqola)

 

 

  1. Sadaqa shunday narsaki, u mol sohibidan qoladigan yaxshilikdir. Ya’ni mol-dunyo egasi o‘zi bilan olib ketadigan narsasi bu molidan qilgan sadaqasining savobidir. Alloh taolo Qur’oni karimda: “Nafaqa qilgan yaxshiliklaringiz o‘z foydangizga”, deb marhamat qilgan (Baqara surasi, 272-oyat).
  2. Sevikli Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam Oisha onamiz roziyallohu anhodan: So‘yilgan qo‘ydan nima qoldi?” deb so‘radilar. Onamiz: Undan bir yelkasi qoldi dedilar. Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam: “Bir yelkasidan boshqasi qoldi”, dedilar. Ya’ni qilingan ehson aslida qolgani dedilar.
  3. Alloh taolo sadaqa beruvchining savobini ko‘paytirib beradi. Qur’onda: “Albatta, sadaqa qiluvchi erkagu ayol hamda Allohga qarzi hasana beruvchilarga (savob) ko‘paytirib berilur. Ularga karamli ajr ham bor” (Hadid surasi 18-oyat), deyilgan bo‘lsa, boshqa bir oyatda esa: “Allohga yaxshi qarz beradigan kim bor?! Bas, toki U zot unga berganini ko‘p marta ko‘paytirib bersa”, deyilgan (Baqara surasi 245-oyat).
  4. Sadaqa qiluvchi jannatning xos bo‘lgan sadaqa eshigidan chaqiriladi. Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilingan hadisda: Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam: “... Kimki namoz ahlidan bo‘lsa. Namoz eshigidan chaqiriladi. Kimki jihod ahlidan bo‘lsa, jihod eshigidan chaqiriladi. Kimki sadaqa beruvchi ahlidan bo‘lsa, sadaqa eshigidan chaqiriladi. Kimki ro‘za ahlidan bo‘lsa, Rayyon eshigidan chaqiriladi”, dedilar. Hazrat Abu Bakr roziyallohu anhu: Bu eshiklarning barchasidan chaqiriladigan biror- bir kishi bormi? degan edilar, Nabay alayhissalom: “Ha, sen ulardan biri bo‘lishingga umid qilaman”, dedilar.
  5. Sadaqa hadisda aytilgandek ya’ni ro‘zador, janozada qatnashish va kasalni borib ko‘rish bilan bir kunda qilinsa jannat vojib bo‘ladi. Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilingan hadisda: Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam: “Kim bugun ro‘za tutgan holda kunni boshladi? dedilar. Hazrat Abu Bakr roziyallohu anhu: Men”, dedilar. Kim bugun janazaga qatnashdi? dedilar. Abu Bakr roziyallohu anhu: Men”, dedilar. “Kim bugun kasalni borib ko‘rdi?” dedilar. Abu Bakr roziyallohu anhu: “Men”, dedilar. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Qaysi bir kishida ushbu ishshlar jam bo‘lsa, u jannatga kiradi”, dedilar.
  6. Sadaqa berish bilan qalbda rohat va taskinlik paydo bo‘ladi. Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam hadislarida baxil va infoq qiluvchi kishini zarbul masal qildilar: “Go‘yoki u ikkisida jangda kiyiladigan temirdan bo‘lgan kiyim bor. Infoq qiluvchi kishi infoq qilsa go‘yoki o‘sha kiyimi unga mos kelib, hamma a’zosini yopib turganday kengayib ketadi. Ammo bahil kishi esa infoq qilishni istamaydi. Go‘yoki qo‘lini bo‘yniga bog‘lab olganday. Infoq qilay desa qo‘li bog‘langan. Huddi shunday unga kiyim sig‘may tor bo‘lib qoladi”, degan mazmunda aytganlar.
  7. Agar infoq qiluvchi ulamolardan bo‘lsa, Allohning huzuridagi eng go‘zal maqomda bo‘ladi. Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam: “Dunyo to‘rt nafar kishi uchundir. Birinchisi shunday kishiki, unga dunyo ham, ilm ham beriladi. U ilmi bilan Allohdan qo‘rqadi va dunyosini silai rahm qilishga sarf qiladi. Bu eng buyuk maqomdir”, dedilar.
  8. Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam infoq qiluvchi boy kishini Qur’on bilan vaqtini o‘tkazuvchi kishining maqomiga tenglashtirdilar. Hadisda: “Ikki kishiga hasad qilsa bo‘ladi. Bir kishiki Alloh unga Qur’onni bergan bo‘lsayu, u kechayu kunduz uni qoim qilsa. Yana bir kishiki, Alloh unga mol-dunyo bergan bo‘lsayu, u kechayu kunduz uni infoq qilsa”, deyilgan. Qani endi Alloh muvaffaq qilsayu, bu ikkisini ham jam qilinsa. Allohdan bu borada o‘z fazlini so‘raymiz.
  9. Sadaqa bandaning ishonchi va iymoniga dalildir. Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam: “Sadaqa hujjatdir”, deganlar.
  10. Sadaqa molni poklovchidir. Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam: “Ey tijorat ahli, albatta tijoratda bekorchi gaplar va qasam aralashib qoladi. Uni sadaqa berish bilan alishtiringlar (paydo bo‘lgan gunohlarni sadaqa berish bilan yo‘q qilinglar)”, dedilar.

Yahyo UBAYDULLOH o‘g‘li,

“Shayx Zayniddin” masjidi imom-xatibi.

 

Maqolalar
Boshqa maqolalar
Maqolalar

OITSdan saqlanishning oson-ishonchli yo‘li

10.01.2025   4424   4 min.
OITSdan saqlanishning oson-ishonchli yo‘li

Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.


"Alloh sizdan yengillatmoqni iroda qiladir. Va inson zaif yaratilgandir".

Insonni Alloh taoloning O‘zi yaratgan. U Zot O‘z bandasining xususiyatlarini yaxshi biladi. Shuning uchun ham insonga faqat Alloh taoloning ko‘rsatmalarigina to‘g‘ri kelishi mumkin. Ushbu oyatda Alloh taolo insonning zaif holda yaratilganini ta’kidlamoqda. Yaratuvchining O‘zi «zaif yaratilgan», deb turganidan keyin, shu zaif insonga yo‘l ko‘rsatishda U Zot og‘irlikni xohlarmidi? Yo‘q, U Zot yengillikni xohlaydi.

Islom shariati, umuman, yengillik ustiga bino qilingandir. Bu haqda ko‘plab oyat va hadislar bor. Hammasi o‘z o‘rnida bayon qilinadi. «Niso» surasining boshidan muolaja qilib kelinayotgan masalalar, xususan, erkak va ayol, oila, nikoh masalasiga kelsak, ushbu oyatda bu masalalarda ham Alloh O‘z bandalariga yengillikni istashi ta’kidlanmoqda. Zohiriy qaralganda, diniy ko‘rsatmalarni bajarish qiyin, shahvatga ergashganlarning yo‘llarida yurish osonga o‘xshaydi. Islomda hamma narsa man qilingan-u, faqat birgina yo‘lga ruxsat berilganga o‘xshaydi. «Nomahramga qarama», «U bilan yolg‘iz qolma», «Uylanmoqchi bo‘lsang, oldin ahlining roziligini ol», «Mahr ber», «Guvoh keltir» va hokazo. Hammasi qaydlash va qiyinchilikdan iborat bo‘lib tuyuladi. Shahvatga ergashganlar esa «Yoshligingda o‘ynab qol, gunoh nima qiladi», deyishadi. Bu esa sodda va oson ko‘rinadi. Haqiqatda esa unday emas. Natijaga qaraganimizda bu narsa yaqqol ko‘zga tashlanadi. Dunyo tarixini kuzatadigan bo‘lsak, oila masalasiga yengil qaragan, jinsiy shahvatga berilgan xalqlar, davlatlar va madaniyatlar inqirozga uchragan. Qadimiy buyuk imperiyalarning sharmandalarcha qulashining asosiy omillaridan biri ham shu bo‘lgan.

Bizning asrimizga kelib, G‘arbda, o‘zlarining ta’biri bilan aytganda, jinsiy inqilob bo‘ldi. Jins borasida olimlar yetishib chiqdilar. Ular «Jinsiy hurriyat bo‘lmaguncha, inson to‘liq hur bo‘la olmaydi. Agar jinsiy mayllar jilovlansa, insonda ruhiy tugun paydo bo‘lib, unda qo‘rqoqlik va boshqa salbiy sifatlar kelib chiqishiga sabab bo‘ladi», kabi g‘oyalarni tarqatishdi. Oqibatda jinsiy inqilob avjiga chiqdi.

Natijasini – har xil balo-ofatlar buhronini hozir o‘zlari ko‘rib-tatib turishibdi. Axloqiy buzuqlik, oilaning va jamiyatning parchalanishi, hayotga qiziqishning yo‘qolishidan tashqari, son-sanog‘iga yetib bo‘lmaydigan muammolar paydo bo‘ldi. Jinsiy inqilob oqibatida taraqqiy etgan g‘arb davlatlarining tub aholisi dahshatli sur’atda kamayib bormoqda. Ko‘z ko‘rib, quloq eshitmagan tanosil kasalliklari kelib chiqdi, har yili son-sanoqsiz odamlar shu kasalliklardan o‘lmoqda. Nasl buzilib, odamlari zaifhol va kasalmand bo‘lib bormoqda. Turli aqliy va ruhiy kasalliklar urchidi. Oxiri kelib, kasalliklarga qarshi insondagi tabiiy monelikning yo‘qolishi (OITS) kasalligi paydo bo‘ldi. Bu kasallik haqli ravishda, XX asr vabosi deb nomlandi. Uning davosi yo‘q. Bu dardga chalinishning sababi zinodir. U bilan kasallangan odam tez muddatda o‘ladi. Hamma dahshatda. Bu dardga chalinmaslikning yo‘llari axtarilmoqda, bu yo‘lda behisob mablag‘lar sarflanmoqda, mazkur vaboga chalinmaslikning turli choralari taklif etilmoqda. Qonunlar chiqarilmoqda, idoralar ochilmoqda.

Lekin shahvatga ergashganlari sababli ular eng oson, eng ishonchli bitta yo‘l – Allohning yo‘liga qaytishni xayollariga ham keltirishmayapti. Aqalli ushbu dardning bevosita sababchisi bo‘lmish zinoni man etuvchi qonun chiqarishni hech kim o‘ylab ham ko‘rmayapti. Chunki shahvatga ergashganlar shahvatga qarshi chiqa olmaydilar. Ularning o‘zlari shahvatga banda bo‘lganlari uchun unga ergashganlar. O‘zlarini zohiriy yengil ko‘ringan ishga urib, endi og‘irlikdan boshlari chiqmay yuribdi. Zohiriy og‘ir ko‘ringan bo‘lsa ham, Alloh ko‘rsatgan yo‘lga yurgan bandalar boshida mazkur og‘irlik va mashaqqatlarning birortasi ham yo‘q. Ular mutlaq yengillikda, farovon turmush kechirmoqdalar.

"Tafsiri Hilol" kitobidan

Maqolalar