Avvalo, barchani katta bayram – fashizm ustidan qozonilgan G‘alabaning 75 yilligi munosabati bilan samimiy tabriklab, mamlakatlarimizning jasoratli faxriylariga, do‘st xalqlarimizga sog‘lik-omonlik va farovonlik tilaymiz.
Urushda yelkama-yelka kurashgan va front ortida fidokorona mehnat qilgan ota-bobolarimizning mardligi va qahramonligi avlodlarning minnatdor xotirasida abadiy qoladi.
Ikkinchi jahon urushida sobiq Sovet Ittifoqi davlatlari fuqarolari qahramonlik, jasorat, sadoqat namoyish etdilar. Urushning eng og‘ir yillarida insonparvarlik ko‘rsatdilar. Buning eng yorqin dalili sifatida bosib olingan hududlardan tinch aholini O‘rta Osiyo mamlakatlari, xususan O‘zbekistonga evakuatsiya qilinishini ko‘rish mumkin.
Mamlakatimizda 1999 yildan buyon har yili 9 may – Xotira va qadrlash kuni sifatida keng nishonlanayotgani g‘alabaga munosib hissa qo‘shgan ota-bobolarni e’zozlash, ularga hurmat-ehtirom ko‘rsatish, urushda tinchlik uchun jon fido etganlar xotirasini mangu bilishda alohida ahamiyat kasb etmoqda. Bu kun o‘tganlar xotirlanadigan, Ikkinchi jahon urushi qatnashchilari yodga olinadigan, dorilamon kunlarga yetib, qarilik gashtini surayotgan qariyalar qadrlanadigan kunga aylandi.
Joriy yilning 30 mart kuni Prezidentimiz Shavkat Mirziyoyevning “Ikkinchi jahon urushi qatnashchilarini rag‘batlantirish to‘g‘risida”gi Farmoni qabul qilindi. Unga ko‘ra, shu yil fashizm ustidan qozonilgan g‘alabaning 75 yilligi nishonlanmoqda. Jumladan, o‘tganlarimiz ruhi-poklariga Qur’on tilovatlari va xayrli duolar qilinadi. Barhayot bo‘lganlarini esa hollaridan xabar olinadi, moddiy va ma’naviy ko‘mak beriladi.
Hazrati Payg‘ambarimiz alayhissalom o‘zlarining muborak hadisi shariflarida marhamat qilib aytdilar: “Sizlardan vafot topib ketganlarni tiriklikda qilgan yaxshi amallarini yodga olib turinglar”.
Haqiqatan ham, o‘tganlarni xotirlash savobli va xayrli amallardandir. 1941-1945 yillarda fashizmga qaratilgan shiddatli janglarda qanchadan-qancha ota-bobolarimiz o‘z yurtining tinchligi uchun mardlarcha kurashib, jon fido qildilar. Bu yorug‘ kunlarni ko‘rish esa ularning aksariyatiga nasib etmadi.
Insoniyat tarixidagi eng dahshatli qirg‘inbarot urushda 1,5 million nafar o‘zbekistonlik fuqaro front¬ga ketib, janglarda bevosita ishtirok etgani, ularning yarim millioni janggohlardan qaytmagani, yana qanchalab insonlar mayib-majruh, nogiron bo‘lib kelgani, minglab ayollar beva, bolalar yetimga aylanganini eslasak hali ham dahshatga tushamiz.
Front ortida qolgan yurt¬doshlarimiz esa, tunlarni kunlarga ulab, och-nahor bo‘lsa-da, o‘ta og‘ir, zahmatli mehnati bilan g‘alabaga, tinchlikka salmoqli ulush qo‘shdi. Xalqimizga xos bag‘rikenglik, mehr-oqibat, saxovat, ezgulik singari yuksak insoniy xislatlar urush yillarida yana bir bor yaqqol namoyon bo‘ldi.
Darhaqiqat, bugun ota-bobolarimizni e’zozlash, Vatan uchun jonini fido qilgan aziz insonlarning ruhi poklarini shod etish ezgu amallardan. Zero, ular orzu qilgan hur zamonlar biz avlodlarga nasib etdi.
Bugun har birimiz tinchligimizni saqlash, ona-Vatanimiz sarhadlari daxlsizligini ta’minlashda jonini tikkan aziz insonlar oldida qarzdormiz. Har doim ularga ehtirom ko‘rsatish dinimiz amridir.
Ibrohimjon INOMOV,
O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi o‘rinbosari
Bismillahir Rohmanir Rohiym
Inson yaralibdiki, xursandchilik bilan birga g‘am-tashvish, qayg‘u-alamlar ila yashaydi. Shu o‘rinda aytib o‘tish kerakki, “g‘am-tashvish”, “qayg‘urish” kabi tushunchalar ikki xil bo‘ladi:
1. Tabiiy.
2. Orttirilgan.
Birinchisi haqida so‘z borganda, uni “sog‘lom tashvishlanish”, deb atashimiz mumkin. Boshqacha qilib aytganda, busiz hayotni tasavvur qilish qiyin. Tashvishlanishning bu turi topilmaydigan kishilar hissizlik ketidan kasal bo‘lib qolishlari turgan gap.
Albatta, hayot tashvishlari benihoya – ishdagi muammolar, uydagi g‘am-tashvishlar, ota-onaga g‘amxo‘rlik, farzand tarbiyasi, olingan qarzlarni to‘lash, oilaviy kelishmovchiliklar, imtihonlar, kimdirlar bilan uchrashish... Bularning barchasi odamni tashvishlanish, bezovta bo‘lish va qayg‘urishga undaydi. Bunday ruhiy holatlar ishtahamizni bo‘g‘ib, asabimizni buzadi, uyqimiz qochadi, bir so‘z bilan aytganda, hayotning achchiq-chuchuklarini totib, o‘nqir-cho‘nqirlariga duch kelamiz. Vaqt o‘tishi bilan bu muammolar o‘z yechimini topadi, biz ham voqelikka rozi bo‘lamiz, ko‘nikamiz, tashvishlar ariydi, stresslardan xalos bo‘lib, xotirjamlikka erishamiz. Oradan biroz muddat o‘tib yana yangi muammolarga duch kelamiz, xullas, hayot shu tarzda davom etaveradi.
Deyl Karnegi aytadi: “Men o‘ttiz yetti yildan ko‘proq vaqt Nyu-Yorkda yashadim. Menda “bezovtalik” degan kasallik borligidan ogohlantirib qo‘yish uchun biror kishi eshigimni taqillatib kelgani yo‘q. Suvchechak kabi kasallik keltirib chiqaradigan asoratlardan bir necha ming barobar ko‘p zararlar ko‘rishimning asosiy sababi, ushbu bezovtalik kasalligi bo‘ldi. Ha, ha, rost! Hech bir kishi eshigimni qoqib, amerikaliklarning har o‘ninchisi xavotir, ortiqcha tashvishga sabab bo‘luvchi asab buzilishiga chalinganini aytib, ogohlantirgani yo‘q”.
Karnegi so‘zida davom etadi: “Kishi butun dunyo mulkini qo‘lga kiritgan taqdirda ham, faqatgina bitta yotoqda yota oladi, xolos. Kunda uch mahaldan ortiq ovqatni oshqozoni sig‘dira olmaydi. Shunday ekan, bu odam bilan yer ag‘darib yurgan dehqon orasida qanday farq bor? Aksincha, dehqon chuqurroq uyquga ketsa kerak, to‘g‘rimi? Bu kabi badavlat kishidan ko‘ra dehqon yeyayotgan taomidan ko‘proq lazzat ola biladi, uning ta’mini yaxshiroq his qiladi, shunday emasmi?!”,
Barselonalik mashhur doktor Marko Alvares o‘z tajribalari bilan bo‘lishib, bunday deydi: “Ma’lum bo‘lishicha, har beshta bemorimdan to‘rttasining kasalligi birorta a’zo ta’sirida emas, aksincha, qo‘rquv, bezovtalanish, tashvishlanish, asabiylashish hamda kishi o‘zi va hayoti o‘rtasidagi munosabat hamda muvozanatni yo‘qotganligidan bo‘ladi”.
Shoir Mansur bir she’rida bunday deydi:
Xohla boy bo‘l, xoh faqirlikni et iroda,
Hech iloj yo‘q g‘am bo‘lar albat bu dunyoda.
Har gal oshib borsa atrofingda ne’mating,
Qarshisida ortib borar g‘am ustiga ham g‘aming.
Hasson Shamsiy Poshoning
“Jannat bo‘stonidagi oilaviy oqshomlar” nomli kitobidan
G‘iyosiddin Habibulloh, Ilhom Ohund, Abdulbosit Abdulvohid tarjimasi.