Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam aytdilar: “Ramazonda ummatimga boshqa ummatlarga berilmagan beshta xislat berildi: Ro‘zadorning og‘zidan kelayotgan noxush hid Alloh taolo nazdida mushk-anbardan ham xushbo‘yroqdir. Ularga farishtalar to og‘izlarini ochgunlaricha istig‘for aytadi. Alloh azza va jalla jannatiga: “Bandalarim uchun tayyorlangin va bezangin. Ulardan tezda dunyo qiyinchiliklari, tashvishlari ketib, Mening jannatim va ziyofatimga keladilar”, deydi. Ramazonda shaytonlarning eng qaysarlari kishanlanadi va odatda qiladigan ishlarini qila olmaydi va Alloh taolo bandalarini Ramazonning so‘ngi kechasida mag‘firat qiladi”, degan edilar (atrofdagilar): “Yo Rasullloh, u Laylatul qadrmi?” deyishdi. Shunda u zot alayhissalom: “Yo‘q, amal qilgan agar ishini to‘liq qiladigan bo‘lsa, ajr-savob unga to‘liq qilib beriladi”, dedilar (Imom Ahmad rivoyati).
Alloh taolo bu xislatlarni faqatgina “Ummati Muhammadiya” ga berdi va bu bilan ularni boshqa ummatlardan ajratib oldi.
Birinchisi: Ro‘zadorning og‘zidan kelayotgan noxush hid Alloh taoloning nazdida eng shirin hushbo‘ylikdan ham afzaldir. Ro‘zador kishi kun bo‘yi hech nima yemay yurgan paytda og‘zidan insonlar nazdida yoqimsiz bo‘lgan noxush hid paydo bo‘ladi. Lekin bu hid Alloh taolo nazdida eng hushbo‘y hiddan afzaldir. Nima uchun? Chunki u bandadagi holat Alloh taologa ibodat qilish natijasida paydo bo‘lgan.
Ikkinchisi: Ro‘zador to og‘zini ochguniga qadar farishtalar uning haqqiga istig‘for aytadilar. Farishtalar kim? Ular Alloh taoloning eng aziz maxluqotlari. Alloh taolo aytadi: “Ular Allohning amriga isyon qilmaslar va nimaga buyurilsalar, shuni qilurlar” (Tahrim surasi, 6-oyat).
Shunday ulug‘ va duosi ijobat farishtalar ro‘zadorni mag‘firat etilishini Alloh taolodan iltijo qilib so‘raydilar.
Uchinchisi: Alloh taolo har kuni ular uchun tayyorlangan jannatni ziynatlanishga buyuradi va unga qarata: “Bandalarimdan aziyat va qiyinchiliklar ketib, huzuringga kelishlariga oz qoldi” - deydi. Shu sababdan, uni solih bandalariga tayyorlash va unga rag‘abtlarini oshirish uchun ziynatlaydi.
To‘rtinchisi: Iblis-shaytonlar kishanband qilinadi va natijada ro‘zador bandani yaxshiliklardan to‘sib, gunoh ma’siyatga undash kabi yomonliklarini qila olmaydi. Bu esa ro‘zador bandalariga berilgan Alloh taoloning yordamidir.
Beshinchi: Agar banda Alloh taolo bu oyda farz qilgan amallarni ixlos bilan qilsa, Alloh taolo ”Ummati Muhammadiya”ni bu fazilatli oyning so‘nggi kechasida mag‘firat qiladi. Banda uchun bundan katta yutuq bormi?!!
Alloh taolo barchamizni shunday xislatlarga ega bo‘lishimizni va bu oydan barcha gunohlardan poklangan holda chiqishimizni nasib qilsin.
Muhammad Ali MUHYIDDIN,
Toshkent Islom instituti 3-bosqich talabasi.
Bu yilgi Ramazon oyi o‘lkamizda o‘zgacha shukuh bilan kutib olindi. Mo‘min-musulmonlar emin-erkinlikda Ramazon ro‘zasini tutib, kechalari taroveh namozlarida qoim bo‘lishmoqda. Bu ibodatlarni xotirjamlikda bajarish katta ne’matdir. Bularning ortida yurt tinchligi, hukumat tomonidan olib borilayotgan tinchlikparvar siyosat yotadi.
Ramazon oyida badaniy ibodatlar bilan bir qatorda ijtimoiy sohada ham ko‘plab ezgu amallar bajariladi, ko‘plab moliyaviy ibodatlar amalga oshiriladi. Boshqa oylardagiga qaraganda shu kunlarda xayriya, ehson ishlari yanada ko‘paygan. Beva-bechoralar, miskin va kambag‘allar holidan xabar olinib, jamiyatning bu toifasiga alohida e’tibor berilmoqda. Qaysi jamiyatda beva-bechoralar, kambag‘al va miskinlar, zaif kishilar holidan xabar olinar, ularning moddiy va ma’naviy ta’minoti bekamu-ko‘st qilinar ekan, o‘sha jamiyatning tinchligi bardavom bo‘ladi, insha Alloh.
Ramazonda saxovatga alohida e’tibor berilishi bejiz emas. Chunki bu oyda qilingan har qanday amalning ajri juda ko‘paytirib beriladi. Alloh O‘zining yo‘lida qilingan sadaqa va infoq yetti yuz barobargacha ko‘paytirilishi Kalomida bayon qilgan. Ramazon oyida esa bu miqdor yanada oshirilishi shubhasiz. Saxovat ko‘rsatayotgan kishining ixlosi va qalbidagi ezgu niyati olinajak ajrni yanada ziyoda qiladi.
Qodir bo‘lgan boy-badavlat, ayni paytda saxiy, qo‘li ochiq kishilar mehr-saxovat ko‘rsatish bilan qalbi o‘ksik, mehrga muhtoj kishilar diliga olam-olam quvonch bag‘ishlaydi. Yaxshilik ko‘rganlar asosan ularga ko‘rsatilayotgan alohida e’tibordan, mehr-muruvvatdan ko‘ngillari shod bo‘ladi. Zero, moddiy narsalar qisqa fursatda tugab ketishi mumkin. Biroq bir kalima shirin so‘z, e’tibor, tabassum xotiralarda saqlanib qoladi. O‘zaro mehr-oqibat kuchayadi.
Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi va sallam o‘z hadisi shariflarida: “Birodaring yuziga tabassum bilan boqishing ham sadaqadir”, deganlar. Biz sadaqani faqat moddiy mol-mulk shaklidagina tushunmasligimiz kerak. Sadaqa va saxovat ishlar keng ma’noli bo‘lib, inson hayotining hamma jabhalarini qamrab oladi. Masalan, ota-onaga yaxshilik qilish, ayoliga muloyimlik bilan muomalada bo‘lib, farzandlariga shafqat ko‘rsatish ham saxovatning ko‘rinishlaridan.
Yurtimiz bo‘ylab bunday saxovat ishlarida barcha masjidlar imom-xatiblari, imom noiblari va xodimlari ham faol ishtirok etishmoqda. Xususan, Andijon viloyatidagi barcha mahallalarda kam ta’minlangan, boquvchisini yo‘qotgan, moddiy yordamga muhtoj bo‘lgan barcha xonadonlardan xabar olish ishlari amalga oshirib kelinmoqda. Saxovat ko‘rsatgan, bir-biriga mehr-oqibatli bo‘lganlardan Alloh rozi bo‘lsin!