Shoh Valiyulloh Dehlaviy “Hujjatullohil balig‘o” kitoblarining “Ro‘za hukmlari” bobida bir hadisni keltiradilar:
“Payg‘ambarimiz sallollohu alayhi vasallam aytdilar: “Agar sizlardan birortangiz og‘iz ochadigan bo‘lsa, xurmo bilan og‘iz ochsin. Albatta u barakadir. Agar uni topa olmasa, suv bilan iftorlik qilsin. Chunki u poklovchidir”. (Ahmad, Dorimiy rivoyati)
Aytamanki, insonning tabiati shirinlikni yoqtiradi, ayniqsa ochlikdan so‘ng. Jigar ham shirinlikni xushlaydi. Arablarning ham tabiati xurmoga moil. Xurmo munosib vaqtda tanovul qilingani uchun, baraka olib keladi”. (iqtibos tugadi)
Nabiy sollallohu alayhi vasallam buyurgan har bir ishlarida hikmat va foyda mujassamdir. Ushbu iftorlikda xurmo tanavul qilish hadisi ham juda ko‘plab foydani o‘z ichiga oladi. Ayniqsa, tibbiy jihatdan!
- Og‘iz ochish paytida qorin ochqab, badan ko‘p taom istab turgan holatda xurmo birinchi bo‘lib oshqozonga yetib borsa, miyaga to‘qlik hissini jo‘natadi. Natijada holsizlanib turgan oshqozonga yengil va tez hazm bo‘luvchi meva joylashadi.
- Vitamin A, B-1,2,3,5,6,9, C, D, K, Kalsiy, temir, fosfor, ruh, natriy va marganes singari kompleks elementlarni o‘zida mujassam qilgan.
- Xurmodagi kaliy miqdorining yuqoriligi bois asab tizimi o‘ziga keladi.
- Ochlikning so‘nggi soatlarida qonda qand miqdori ko‘tariladi. Natijada holsizlik, dangasalik, diqqatni jamlay olmaslik kabi holatlar avj oladi. Xurmo esa qondagi qand miqdorini pasaytiradi.
- Cheksiz quvvat manbai bo‘lib, kun davomidagi charchoqdan forig‘ etadi.
- Tarkibida ko‘plab foydali elementlar va vitaminlar sabab, saraton kasalligini bartaraf etadi.
- Jigar faoliyatini yaxshilaydi.
- O‘zi shira, glyukoza va saxarozaga boy bo‘lsada, qand miqdorini ko‘tarmaydi. Aksincha, tushiradi. Bir kunda to‘rt donadan iste’mol qilish tasvsiya qilinadi. Ortiqchasi ko‘plik qiladi.
- O‘pka ishlashini yaxshilaydi.
- Anemiya va gipertoniyada juda foydali.
- Immunitetni ko‘taradi.
- Yurak faoliyatini rivojlantiradi.
- Yuzdagi nerv tolalari shol bo‘lishidan saqlaydi.
- 1 donasi taxminan 23 koloriyaga ega.
- Ozishni istaganlar shirinlik sifatida tanovul qilsalar bo‘ladi.
- Kislota balansini ushlab turadi.
- Homilador va emizikli ayollarga eng yaxshi ozuqa manbai hisoblanadi.
- Stress va taranglikni kamaytiradi.
Shu va shunga o‘xshash foydali jihatlarni o‘zida mujassam etgan xurmo mevasi yoshu qariga birday mos keladi. Faqat uni ham me’yorida iste’mol qilish zarur.
Iftorlik va saharlik dasturxoningizdan totli xurmo mevasi arimasin!
N.Saidakbarova tayyorladi.
Islom dini odamlarning tafriqaga bo‘linishni qoralaydi. Mintaqamiz va yurtimiz musulmonlari Qur’on va hadisdagi aqidaviy va fiqhiy masalalarni tushunishda Ahli sunna val jamoaning moturidiy aqidasi va hanafiy mazhabidalar.
Ahli sunna val jamoa islom tarixining barcha davrlarida musulmonlarning katta qismini tashkil qilgan. Afsuski, hozirgi kundagi o‘zini Ahli sunna val jamoadanman deb da’vo qiladigan kimsalarning aytayotgan gaplari va tutayotgan yo‘llari sunnatga zid hisoblanadi. Alloh subhonahu va taolo ham Qur’oni karimda Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning sunnatlarini mahkam ushlashni alohida buyurgan:
“Payg‘ambar sizga nimani bersa, o‘shani olinglar va nimadan qaytarsa, o‘shandan qaytinglar" (Hashr surasi, 7-oyat).
Demak, "Ahli sunna val jamoa"dan ajramaslik lozim ekan. "Kim jannatning qoq o‘rtasini iroda qilsa, jamoatni lozim tutsin" deyilgan.
Jamoatdan ajrab qolish oqibati ham sahih hadisi shariflarda o‘z aksini topgan. Jumladan, Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bunday deganlar: “Kimki jamoatdan bir qarich ajralsa, o‘ladigan bo‘lsa, faqatgina johiliyat o‘limi ila vafot etadi!” (Imom Buxoriy, Muslim rivoyati).
Har bir firqa vakillari o‘zlarini ahli sunna val jamoa vakili deb biladi va o‘zlarining guruhlaridan boshqalarni bu yo‘ldan ayrilgan, deb biladi. Chunki, har qanday firqa va oqimning bir necha yuzlab, balki minglab va millionlab vakillari bo‘lishi mumkin va bu o‘ziga xos jamoatni yuzaga keltiradi, albatta.
Ahli sunna val jamoa aytganimizdek, musulmonlarning mutlaq ko‘pchiligi bo‘lganlar va sunnatga amal qilib kelgan musulmonlarning katta jamoasini tashkil qiladi.
Shunday ekan, Alloh taolo barchalarimizni, xususan yoshlarni tug‘ri yo‘lda sobit qadam qilsin.
Kosonsoy tuman bosh imom-xatibi Azizov Qodirxon
Manba: @Softalimotlar