Sayt test holatida ishlamoqda!
19 Iyun, 2025   |   23 Zulhijja, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:04
Quyosh
04:50
Peshin
12:29
Asr
17:40
Shom
20:02
Xufton
21:41
Bismillah
19 Iyun, 2025, 23 Zulhijja, 1446

Biz Ramazonni nega yaxshi ko‘ramiz?

28.04.2020   5134   6 min.
Biz Ramazonni nega yaxshi ko‘ramiz?

Ramazon oyi oylarning ichidagi eng ulug‘idir. Biz mo‘min-musulmonlar bu oyni boshqa oylardan ko‘ra ko‘proq yaxshi ko‘ramiz. Xo‘sh, nega shunday? Bunga quyidagi matnlarda javob berib o‘tamiz.

Ramazon Qur’on oyi!

Alloh taolo O‘zining so‘nggi Rasuli sollallohu alayhi vasallamga O‘zining oxirgi Kalomini shu oyda nozil qila boshlagan.

Alloh taolo Qur’on karimning Baqara surasining 185-oyatida “Ramazon oyidirki, bu oyda odamlar uchun hidoyat bo‘lib va hidoyat va furqon (haq bilan botilni ajratguvchi)ning ochiq oyatlari bo‘lib Qur’on nozil qilingan” degan.

Qur’on insoniyatga ikki dunyo saodat yo‘lini ko‘rsatib beruvchi Kitobdir. Biz baxt-saodatimiz garovi bo‘lgan bu Kitobning nozil etilgan mavsumini yaxshi ko‘rmasak, boshqa qaysi oyni, qaysi mavsumni yaxshi ko‘ramiz?!

Ramazon rahmat oyi!

Bu oyda Allohning rahmati boshqa oylardagidan ko‘ra ko‘proq yog‘iladi. Masjidlar, uylar, ko‘chalarni rahmat chulg‘ab oladi. Atrof boshqa oylardagidan ko‘ra o‘zgacha fayzli ko‘rinadi.

Ramazon savoblar ko‘paytirib beriladigan oy!

Bu oyda qilingan solih amallarning savobi boshqa oylardagidan ko‘ra ko‘paytirib beriladi. Rivoyatlarda kelishicha, bu oyda qilingan bir nafl amalga boshqa oylardagi farz amalning savobi, bu oyda qilingan bir farz amalga esa boshqa oylardagi yetmishta farz amalning savobi beriladi. Shuning uchun barcha musulmonlar bu oyda solih amal qilishga o‘zlarini uradilar. Ko‘plab savob olishning harakatida bo‘ladilar.

Ramazon mag‘firat oyi!

Alloh taolo bu oyda ko‘plab bandalarini mag‘firat qiladi. U Zotning mag‘firati kengdir.

Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Kim Ramazon ro‘zasini iymon bilan, savob umidida tutsa, uning oldingi (o‘tgan) gunohlari mag‘firat qilinadi” dedilar . Imom Buxoriy rivoyat qilganlar.

Ramazon do‘zaxdan qutulish oyi!

Alloh taolo bu oyda ko‘plab bandalarini do‘zaxdan ozod qilishi xabarlarda aytiladi. Shuning uchun bu oyda do‘zaxdan qutulishga sabab bo‘ladigan amallarni ko‘proq qilishimiz kerak.

Ramazon mehr-muruvvat, saxovat oyi!

Bu oyda barchamiz yon-atrofimizdagi insonlarga, yetimlar, bevalar, kambag‘allar, qarindoshlar, qo‘shnilarga tilimiz bilan ham, qo‘limiz bilan ham yaxshilik qilishga urinamiz. Ehson-sadaqlarimiz ko‘payadi. Zakot beramiz. Dindoshlarimizning ko‘nglini ko‘tarishga, Ramazonni xushkayfiyatda o‘tkazishlari uchun sharoit qilib berishga harakat qilamiz.

Ramazon solih amallar ko‘payadigan oy!

Bu oyda Qur’oni Karimni ko‘p tilovat qilamiz, Alloh taoloni zikr qilamiz, nafl ibodatlarni ko‘paytiramiz, tarovehlarda ishtirok etamiz, xatmi Qur’onga quloq tutamiz, olimlar, fozillarni ziyorat qilib, duosini olamiz, miskinlarga sadaqa beramiz, iftorliklar tashkil etamiz va hokazo. Savoblar ko‘paytirib beriladigan oyda solih amallar ham ko‘payadi.

Ramazon taqvo oyidir!

Alloh taolo bizga ro‘zani farz qilishining hikmatlaridan biri – bizda taqvoni shakllantirishdir. Ro‘za aynan taqvoni o‘rgatadigan, sabrni shakllantiradigan, qalbda mehrni uyg‘otadigan ibodatdir. Shuning uchun ham bu oyda ko‘p dindoshlarimiz o‘zlarini solih amallarga uradilar, boshqa oylardagidan ko‘ra taqvoliroq bo‘ladilar. Bularning barchasi Allohning fazli va ro‘zaning samarasidir.

Ramazon farishtalar nozil bo‘ladigan oydir!

Bu oyda rahmat farishtalari Allohning izni bilan Yerga tushadilar. Masjidlarga, Qur’on tilovat bo‘layotgan, zikr majlislari o‘tayotgan joylarga keladilar. Musulmonlar bilan bir safda turib ibodat qiladilar. Masjidlarda xatmi Qur’on paytida ko‘zlarga yosh kelishi o‘sha farishtalarning o‘sha musulmonning qalbini silashi sababidandir.

Ramazon qadr kechasi o‘rin olgan oydir!

Bu oyda bir kecha borki, u ming oydan yaxshiroq kechadir. Bu – qadr kechasidir. Bu kechada qilingan bir ibodatga boshqa ming oyda qilingan ibodatga beriladigan savobdan ham ko‘proq savob beriladi. Qur’oni Karim shu kechada nozil bo‘la boshlagan. Ulamolarimiz bu kechani Ramazonning oxirgi o‘n kunligining toq kunlaridan izlash kerakligini aytishgan.

Ramazon shaytonlar kishanlanadigan oydir!

Bu oyda shaytonlar kishanlanadi. Insonning solih amal qilishi oson bo‘ladi. Biz mo‘min-musulmonlar Ramazonda taqvo malakasini kuchaytirib, keyin butun yil davomida shu malakani ziyoda qilib borishga, amallarga g‘ayratli bo‘lishga intilishimiz lozim. Dushmanimizning kishanlab qo‘yilishi biz uchun katta imkoniyatdir. Tavba qilishga, ibodatni ko‘paytirishga, Allohga yaqin banda bo‘lib olishga imkoniyatdir.

Ramazon tavba oyidir!

Bu oyda gunohlarimizga ko‘proq tavba qilishimiz lozim. Zero, Alloh taolo mag‘firati kengdir. Ro‘zani ixlos bilan tutib, o‘tgan gunohlarimiz kechirilishiga erishishimiz bilan birga, o‘zimiz ham ko‘proq tavba va istig‘forda bardavom bo‘lishimiz darkor. “Astag‘firulloh al-Aziym” deb aytishni o‘zimiz uchun har kunlik vazifa qilib olishimiz kerak. Ayniqsa, saharlikka turgan paytlarimizda istig‘forga berilishimiz lozim. Chunki, Alloh taolo Qur’oni Karimda sahar paytida istig‘for aytuvchilarni maqtagan.

Ramazon go‘zal xulqlar bilan bezanish oyidir!

Hadislardan birida ro‘za tutgan odam yolg‘on gapirishdan va gunoh ish qilishdan timyilmasa, tutgan ro‘zasidan unga faqat ochlik va chanqoqlik qolishi aytilgan. Shuning uchun qornimizni taom va ichimlikdan, farjimizni shahvatdan tiyish bilan bir qatorda butun tana a’zolarimizni gunoh, harom ishlardan saqlab borimshimiz shart. Boshqacha aytganda, hamma a’zolarimiz ham ro‘za tutishi kerak. Shunda ro‘zadan ko‘zlangan ulkan foyda va samaralarga, behisob savoblarga erishamiz.

Ramazon duolar ijobat bo‘ladigan oy!

Bu oyda ko‘proq duo qilishimiz kerak. Ayniqsa, Qur’oni Karimni xatm qilganimizdan so‘ng duoga haris bo‘lishimiz kerak. Saharlikka turgan chog‘imizda, iftorlik asnosida ko‘proq duo qilishga intilishimiz ayni muddaodir.

Yuqoridagi va boshqa ko‘plab ishlar sababidan biz Ramazon oyini yaxshi ko‘ramiz, sog‘inamiz, kutamiz, bu oydan chiqsak, mahzun bo‘lamiz.

Alloh taolo barchamizga kirib kelayotgan Ramazon oyini muborak qilib, bu oyda ko‘p ibodat qilishimizni, gunohlari kechirilgan, duolari ijobat etilgan, martabasi ko‘tarilgan, Allohga qurbat hosil qilgan bandalardan bo‘lib chiqishimizni nasib etsin, omin!

 

O‘MI Matbuot xizmati

Ramazon-2020
Boshqa maqolalar
Maqolalar

Moshina haydovchining 66 ta ODOBI (4-qism)

16.06.2025   5022   8 min.
Moshina haydovchining 66 ta ODOBI (4-qism)

MOSHINA HAYDOVCHINING 66 ta ODOBI

ni

ULUG‘ USTOZ ULAMOLARIMIZ bayon qilib berganlar:

     (4-qism)

MOSHINA HAYDOVCHINING  66 ta ODOBI

(bularning aksi

mo‘min-musulmon insonga

mutlaqo to‘g‘ri kelmaydi!!!)

 

  1. Moshinaga minishda yaxshi niyat bilan eng avvalo «Auuzu billohi minashshaytonir rajim!», «Bismillohir rahmonir rahim!» deb, o‘ng qo‘l bilan eshikni ochib, o‘ng oyog‘ini oldin bosib chiqishlik.
  2. Moshinaga chiqayotib, salom berishlik.
  3. Moshinaga minganda, qisqagina tilovat qilib, o‘tganlarning haqlariga duo qilib, belgilangan duolarini o‘qishlik.
  4. Moshinada o‘zini xuddi birovning uyida yoki jamoatchilik joyida o‘tirgandek tutishlik.
  5. Moshinani ichki va tashqi tomonlarini doim toza, ozoda va pokiza tutishlik.
  6. Moshinaning texnik talablarini buzmasdan, ularga so‘zsiz va to‘liq rioya etishlik.
  7. Moshinani har doim barcha joylari sozlangan va minishga yaroqli holda haydamoqlik.
  8. Yo‘lga chiqishdan oldin ulug‘lar (OTA-ONA, ustoz, rahbar, o‘zidan yoshi katta, ulug‘ inson, tabarruk odamlar)ning duolarini olib chiqishlik.
  9. O‘zi yaxshi ko‘rganni o‘zgalarga ham ravo ko‘rishlik.
  10. Bir-biriga nisbatan rahmdillik, mehr-oqibat, hurmat va bag‘rikenglik bilan muomala qilishlik.
  11. Odamlar bilan muomalada hayo, uyatni unutmaslik.
  12. Nafaqat insonlar bilan, balki hayvon, parranda, hasharotlar hatto o‘simliklar bilan ham chiroyli xulq-odob bilan muomala qilishlik.
  13. O‘zidan kattalarni doim hurmat qilishlik.
  14. O‘zidan kichiklarni doim izzat qilishlik.
  15. Hargiz va hargiz boshqalarga noqulaylik tug‘dirmaslik.
  16. Hech kimga hech qayerda va hech narsaga jahl qilmaslik!
  17. Atrofdagilar bilan doim shirinsuxan bo‘lishlik!
  18. Yo‘l asnosida atrofdagilarga biror savol bilan murojaat qilganda, javob bergan odamga minnatdorchilik izhor etishlik.
  19. Moshina haydovchisi til, qo‘l, oyoq va boshqa harakatlar orqali ham boshqalarga ozor berishi dinimiz ko‘rsatmalariga aslo to‘g‘ri kelmaydigan amal. Chunki bunday ishlar muborak oyati-karimalar va hadisi-shariflarda qattiq qoralangan.
  20. Yo‘l harakat qoidalari va yo‘lda yurish odoblariga to‘liq va din-diyonat bilan rioya qilishlik.
  21. Moshina bilan ham kechayu-kunduz OTA-ONANING xizmatlarini og‘rinmasdan, mehr bilan bajarib, ULARNING bebaho, beqiyos va betakror duolarini olishlik.
  22. Ulug‘lar (OTA-ONA, ustoz, rahbar, o‘zidan yoshi katta, ulug‘ inson, tabarruk odamlar) ning hurmatlarini joyiga qo‘yishlik.
  23. Ulug‘lar (OTA-ONA, ustoz, rahbar, o‘zidan yoshi katta, ulug‘ inson, tabarruk odamlar) ga nisbatan beodoblik qilmaslik.
  24. Ulug‘lar (OTA-ONA, ustoz, rahbar, o‘zidan yoshi katta, ulug‘ inson, tabarruk odamlar) oldilaridan imkon qadar kesib o‘tmaslik. Mabodo shunga majbur bo‘lib qolgan holda, uzr aytib, kechirim so‘rashlik.
  25. Ulug‘lar (OTA-ONA, ustoz, rahbar, o‘zidan yoshi katta, ulug‘ inson, tabarruk odamlar)  ning imkon qadar oldilariga tushib yurmaslik. Mabodo shunga majbur bo‘lib qolgan holda, uzr aytib, kechirim so‘rashlik.
  26. O‘z aka-uka, opa-singillariga moshina bilan ham mehribonlik qilib, doim xizmat-yumushlarini beminnat ado etishlik.
  27. Qavm-qarindoshlar bilan yaxshi munosabatda bo‘lib, issiq-sovuq kunlarida moshina bilan ham beminnat xizmat qilishlik.
  28. Qo‘ni-qo‘shnilar bilan chiroyli muomala qilib, issiq-sovuq kunlarida ham, ular ehtiyoj sezganlarida ham moshina bilan ham beminnat xizmat qilishlik.
  29. Inson zotini manfaati ko‘zlab o‘rnatilgan tartib-qoidalarga insof bilan, din-diyonat bilan rioya etishlik.
  30. Inson zotini manfaati ko‘zlab qo‘yilgan yo‘l belgi (znak)lar talablarini hamda svetofor ishoralarini buzmaslik.
  31. Og‘ir bo‘lib, bosiqlik va sabr bilan yurishlik.
  32. Sira ham shoshilmaslik, zero shoshilish – shaytondandir.
  33. Juda sekin ham harakatlanmaslik.
  34. Kasalxona, qabriston, masjid, maktab va shu kabi joylarda imkon qadar signal chalmaslik.
  35. Kasalxona, qabriston, masjid, maktab va shu kabi joylarda video-ovoz chiqarish uskunalarini ovozini keskin pasaytirishlik.
  36. Agar mutlaqo o‘chirib qo‘yilsa, yanada ulug‘roq bo‘ladi.
  37. Har qanday katta-kichik yo‘ldagi har qanday qabristonning ham yonidan o‘tganda, tezlikni sezilarli darajada pasaytirishlik.
  38. Kasalxona, qabriston, masjid, maktab va shu kabi joylarda imkon qadar sekinroq harakatlanishlik.
  39. Har qanday katta-kichik yo‘ldagi qabristonning yonidan o‘tganda, o‘tganlarimizning haqlariga duo qilishlik.
  40. Har qanday katta-kichik yo‘ldagi har qanday kasalxonaning yonidan o‘tganda, barcha bemorlarning haqlariga duo qilishlik.
  41. Quloqchin (naushnik) ishlatmaslik.
  42. Imkon qadar telefon bilan gaplashmaslik.
  43. Harakat davomida oynadan boshqa haydovchilar va yo‘lovchilar bilan gaplashmaslik.
  44. Avtomoshina oynasidan turli narsalarni tashlab yubormaslik.
  45. Bo‘lar-bo‘lmasga signal chalmaslik.
  46. Moshinadagi (video, ovoz chiqarish) uskunalarini ovozini baland qo‘yish bilan o‘zgalarga ozor bermaslik.
  47. Ko‘pchilik harakatlanayotgan joyda yurganda jamoatchilik odoblariga rioya qilish lozim.
  48. Ehtiyojmandlarga tez-tez xayr-ehson, sadaqa qilib turishlik.
  49. Uyda, ko‘chada va barcha jamoat joylarida biror narsa umidvor bo‘lib, so‘rab kelgan insonni quruq qaytarmaslik.
  50. Ko‘pchilik harakatlanayotgan joylar ham xuddi majlislar kabidir. Ularda ham majlislar odoblariga rioya qilgan kabi odob-axloq me’yorlariga rioya etish lozim bo‘ladi.
  51. Yo‘l harakati asnosida ham Yong‘in xavfsizligi, Tez tibbiy yordam va shu kabi tashkilotlarning moshinalariga imkon qadar yo‘lni tezroq bo‘shatib qo‘yish lozim.
  52. Moshina haydovchisi shovqin-suron, baqir-chaqir qilmasligi ham odobdandir. Zero baqir-chaqir, shovqin-suron qilishlik musulmon kishilarga mutlaqo yarashmaydi.
  53. Haqiqiy mo‘min-musulmon kishi qachon, kimning oldida va qayerda bo‘lishidan qat’i nazar, o‘zini yuksak odob doirasida tutadi.
  54. Kechki paytda boshqa haydovchilarning hamda piyodalarning ko‘zlarini qamashtiradigan darajada yoritgichlarni yoqib yurmaslik.
  55. Yo‘lda sarson bo‘lib, qiynalib turganlarga imkon qadar ko‘maklashib, yordam berishlik – haqiqiy mo‘min-musulmon kishining eng savobli ishlaridan hisoblanadi. Janobi Payg‘ambarimiz Rasululloh sallallohu alayhi vasallam marhamat qildilar: “Kim bir musulmonga bu dunyoda yordam bersa, Alloh Oxiratda unga yordam qiladi”.
  56. Borayotgan manzilga bir oz yetmasdan 10-20 metr oldin to‘xtashlik.
  57. Borayotgan manzilda mabodo odamlar to‘plangan joy bo‘lsa, undan kamida 20-30 metr oldin to‘xtashlik.
  58. Borgan manzilga moshinani o‘sha joyning eshigi, darvozasi, kirib-chiqish joyiga ro‘para qo‘ymaslik hamda atrofdagi odamlar va boshqa moshinalarga ham har tomonlama xalaqit bermaydigan darajada qilib qo‘yishlik.
  59. Kishi bilan xayrlashganda odamning oldida eshikni qattiq yopmaslik. Imkoni bo‘lsa, bir oz yurgandan keyin yopishlik.
  60. Uyga kelganda kelganini bildirish uchun yoki eshik, darvozani ochishlari uchun moshina signali bilan yoki o‘z ovozi bilan boshqalarga ozor bermaslik.
  61. Avtoulovni duch kelgan joyda qoldirmasdan, boshqalarga zarar bermaydigan joyni tanlash lozim.
  62. Turli jamoat joylari (kasalxona, bozor, maktab, masjid, savdo markazlari, avtoturargoh va hokazo)da moshinani juda katta diqqat va nihoyatda jiddiy e’tibor bilan, moshinalarga ham, odamlarga ham mutlaqo ozor yetkazmaydigan holda qilib qo‘yishlik.
  63. Hatto o‘z uyining, o‘z ishxonasining oldiga ham qo‘shnilar, yo‘lovchilarga aslo ozor bermaydigan qilib qo‘yishlik.
  64. Biror joyga mehmonga borganda ham yoki biron yumush bilan to‘xtaganda ham moshinani qo‘shnilar, yo‘lovchilarga aslo ozor bermaydigan, birovlarni yo‘lini to‘sib qo‘ymaydigan qilib qo‘yishlik.
  65. Manziliga yetib borganidan keyin, Xudoga shukr qilib, moshinaga ham minnatdorchilik izhor etiladi.
  66. O‘zidagi mavjud ulovga doim shukr qilishlik.

 

Mehribon Parvardigorimiz

o‘zlarimizni ham,

farzand-zurriyotlarimizni ham

O‘zi buyurgan,

Janobi Payg‘ambarimiz sallallohu alayhi vasallam tavsiya etgan,

o‘tmishda o‘tganlarimizning ruhlari shod bo‘ladigan,

xalqimiz xursand bo‘ladigan,

ota-onalarimiz rozi bo‘ladigan

yo‘llardan yurishimizni nasib etsin!

 

                                                                                        Ibrohimjon domla Inomov

 

 

Maqolalar