Dinimizda insonlardagi g‘ayrat, shijoat singari sifatlar qadrlanadi va unga targ‘ib qilinadi. Jumladan, buyuk bobakalonimiz, hadis mulkining sultoni Imom al-Buxoriy hazratlari ham ushbu fazilat bilan sifatlanganlar. Ayniqsa, u zotning hadis jamlashdagi g‘ayrat va shijoatlari tahsinga sazovordir. Ulug‘ allomalardan Al-Muborakfuriy aytadilar: “Imom al-Buxoriy mashaqqatlarga chidamli, ishda tirishqoq bo‘lib, o‘z qo‘llaridan keladigan yumushni birovga yuklashni xushlamas ekanlar”.
G‘ayrat – sa’y-harakat, ishtiyoq, jo‘shqinlik, ish-harkatga bo‘lgan kuchli, astoydil kirishish ma’nolarida ishlatiladi. G‘ayratli kishi biror ishga bor kuch-quvvati bilan harakat qiladigan, shijoatli odam tushuniladi.
Rosululloh (s.a.v.) bunday deydilar: “Albatta, Alloh taolo bandalari ichida g‘ayratlisini yaxshi ko‘radi” (Imom Buxoriy rivoyati). Ya’ni kimki har bir ishda u xoh diniy, xoh dunyoviy bo‘lsin g‘ayrat, shijoat bilan bajaradigan bo‘lsa, albatta, uni Alloh taoloning o‘zi yorlaqaydi va u maqsad qilgan narsalarga erishadi. Chunki sa’y-harakat bandadan, uni barakasini berib, ziyoda qilish Allohdandir.
Anushervoni odil vaziri Buzurjmehrdan so‘radi: “G‘ayrat, shijoat nima?” Buzurjmehr unga: “Yurakning quvvati” – deb javob berdi. Anushervon yana undan: “Nega qo‘lning quvvati emas?”– deb so‘radi. Buzurjmehr: “Agar yurakda quvvat bo‘lmasa, qo‘lda ham quvvat bo‘lmaydi. Qo‘l quvvati yurak quvvatiga bog‘liq”– deb javob beradi.
Darhaqiqat, inson yurakdan biror ishga g‘ayrat va shijoat bilan qo‘l urar ekan, u nafaqat ko‘zlagan maqsadiga, balki undanda ko‘prog‘iga erishadi. Muhammad Javhar Zamindor bunday deydi: “Maqsadni qo‘lga kiritishda g‘ayrat ish beradi. Har kimda g‘ayrat bo‘lmasa, unda o‘zgalarga ibrat bo‘la olish qobiliyati bo‘lmaydi”.
Ko‘plab g‘ayrat va shijoat egalari boshqalarga doimo ibrat bo‘lib kelgan. Jumladan, buyuk faqih Imom Abu Yusuf (r.a.) hazratlari bunga namunadir. U zot to‘g‘risida ustozlari Abu Hanifa (r.a.) bunday deydilar: “Seni zehning past edi, sening doimiyliging, g‘ayrating va shijoating bundan halos etdi”.
Ulug‘larimizning siymolaridagi g‘ayrat, shijoat singari sifatlar avlodalarga namunadir. Ushbu yuksak hulq bilan barchalarimiz hulqlanishimizni Yaratgan egamiz nasib aylasin.
Abdulaziz Bobamirzayev
“Hidoya” o‘rta maxsus islom
bilim yurti mudiri
Yurtimizda ijtimoiy-ma’naviy muhitni sog‘lomlashtirish, hanafiy mazhabi asosida pok dinimizning asl mohiyatini ayol-qizlarga yetkazish, bid’at-xurofotlarning oldini olish muhim vazifa hisoblanadi. Bu jarayonda, tabiiyki, otinoyilarning alohida o‘rni bor.
Shu yil 13 avgust kuni Toshkent shahar Shayxontohur tumani «Shayx Zayniddin» jome masjidi majlislar zalida Toshkent shahrida faoliyat yuritayotgan otinoyilar ishtirokida tadbir tashkil etildi.
Yig‘ilishni Toshkent shahar bosh imom-xatibi Abduqahhor domla Yunusov kirish so‘zi bilan ochib, bugungi kunda diniy soha hodimlari, shu jumladan, otinoyilarning mas’uliyati, ijtimoiy-ma’naviy muhit barqarorligini ta’minlashdagi o‘rni, ayol-qizlarni turli yot g‘oyalar ta’siridan himoya qilish, sof Islom dini ta’limotining asl mohiyatini keng ommaga yetkazish va har qanday jaholatni ilm-ma’rifat bilan yengish mumkinligi to‘g‘risida gapirdilar.
Tadbirda Toshkent shahar, “Ma’rifiy targ‘ibot markazi” davlat muassasasi direktori, “Shuhrat” medali soxibi, Xidirov Mirzoxid G‘ayratovich Toshkent shahar bosh imom xatibining xotin-qizlar masalalari bo‘yicha yordamchisi Zulayho Soatova, Toshkent shahar hokimligi mas’ul xodimasi Nilufar Irgasheva va Toshkent shahar tumanlari bosh imom-xatiblarning xotin-qizlar masalalari bo‘yicha yordamchilari va hudud otinoyilari ishtirok etdi.
Toshkent shahar, "Ma’rifiy targ‘ibot markazi" davlat muassasasi direktori, “Shuhrat” medali soxibi, Xidirov Mirzoxid G‘ayratovich 2025-yil 25-fevraldagi O‘zbekiston Respublikasining 1037-sonli Qonuni bilan O‘zbekiston Respublikasida fuqarolarning vijdon erkinligini ta’minlash va diniy sohadagi davlat siyosati konsepsiyasining mazmun –mohiyati. Mutaassiblik nima? Radikalizm atamasi haqida. Mutaassib va radikal shaxsning belgilari, bir-biridan farqi va uni aniqlash usulari. Ular bilan suhbat o‘tkazish usullari to‘g‘risida ma’ruza qildi.
Nilufar Irgasheva otinoyilar faoliyati bilan bog‘liq bir qator masalalar to‘g‘risida fikr almashdi. Shu bilan birga 6 oy davomida otinoyilar tomonidan amalga oshiriligan ishlar yuzasidan tahliliy fikrini bildirib, shuningdek, xar bir otinoyi MFY idoralarda “Jaxolatga karshi ma’rifat” loyihasi asosida tashkil etilayotgan manaviy-marifiy tadbirlarni o‘tkazishda faol bo‘lishlari lozimligini va ayollarni urfimiz va milliyligimizga xos kiyinishlarini va boshqalarga taqlid qilmasliklarini haqida bosqichma-bosqich tushuntirish ishlarini olib borishini ta’kidlab o‘tdi. Yig‘ilish doirasida otinoyilarning savollariga javoblar qaytarildi.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Toshkent shahar vakilligi
Matbuot xizmati