1-maqola
Albatta, musulmon kishi har bir amalidan avval niyatini to‘g‘rilab olishi matlub ishdir. Alloh taolo bandalarini jannatiga kirishlari uchun yaxshi amallarni bajarishga va do‘zoxdon qutilib qolishlari uchun ham yaxshi amallarni qilishga qiziqtiradi. Anashunday xayrli ishlardan birini eslab, unga amal qilishga xossatan aynan bugungi sinovli kunlarda oramizda muhtoj bo‘lgan kishilarga nisbatan qilishimiz kerak bo‘lgan xayru-ehson va sadaqaning fazilati hamda foydasi borasida harakat qilamiz.
قُل لِّعِبَادِيَ الَّذِينَ آمَنُواْ يُقِيمُواْ الصَّلاَةَ وَيُنفِقُواْ مِمَّا رَزَقْنَاهُمْ سِرّاً وَعَلانِيَةً
مِّن قَبْلِ أَن يَأْتِيَ يَوْمٌ لاَّ بَيْعٌ فِيهِ وَلاَ خِلاَلٌ
Sen iymon keltirgan bandalarimga aytgin, namozni to‘la-to‘kis ado etsinlar. Savdo-sotiq, og‘aynigarchilik yo‘q bo‘lgan Kun kelmasidan oldin ularga rizq qilib bergan narsalarimizdan maxfiy va oshkor infoq qilsinlar. Ibrohim surasi 31-oyat.
1. Sadaqa Alloh taoloning g‘azabini o‘chiradi. Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam: “Maxfiy sadaqa Alloh tabaroka vataoloning g‘azabini o‘chiradi” dedilar.
2. Sadaqa xatoni o‘chiradi. Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam: “Olovni suv o‘chirgandek, sadaqa xatoni o‘chiradi” dedilar.
3. Sadaqa kishini do‘zoxga tushishdan asrab qoladi. Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam: “Do‘zoxdan agarchi yarimta xurmo berib bo‘lsa ham o‘zingizni ehtiyot qilinglar”, deganlar.
4. Sadaqa qiluvchi odam qiyomat kunida sadaqasining soyasida bo‘ladi. Uqba bin Omir r.a men Rosululloh sollallohu alayhi vasallamning shunday deganlarini eshitdim: “Har bir kishi insonlar o‘rtasida hukm chiqguncha qilgan sadaqasining soyasida turadi”, dedilar.
5. Sadaqa inson badanidagi kasalliklarga davo bo‘ladi. Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam: “Kasalliklaringizni sadaqa berish bilan davolanglar”, deganlar.
Ibn Shaqiq dedilar: Bir kishi ibn Muborakning oldiga kelib, tizzasida bir yara borligini, yetti yildirki muolaja qilsada va tabiblardan so‘rasada foyda bermayotganini aytdi. Shunda ibn Muborak (imom Buxoriyning ustozlaridan) unga sen suv ehtiyoji bo‘lgan bir joyni topginda, u yerdan bir quduq kovla. Umid qilamanki, u yerdan bir buloq chiqadida va sening yarangdagi qon to‘xtasa dedilar. Haligi odam shu ishni qilgan ekanki, shundan so‘ng shifo topibdi.
6. Sadaqa shuningdek qalb kasalligiga ham davo bo‘ladi. Bir kishi Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamga qalbini shafqatsiz, qattiqqo‘lligidan shikoyat qildi. Shunda u zot: “Agar qalbingni muloyim bo‘lishini istasang, miskinni taomlantir va yetimning boshini sila”, dedilar.
7. Sadaqa shuningdek bir qancha baloni daf qiladi. Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam: “Sadaqa baloni daf qiladi va umrni uzaytiradi”, deganlar.
8. Sadaqa qilish bilan kishi haqiqiy yaxshilikka erishadi. Zotan Alloh taolo Qur’oni karimda: “O‘zingiz suygan narsadan nafaqa qilmaguningizcha, hargiz yaxshilikka erisha olmassiz”, degan. Oli-Imron 92-oyat
9. Sadaqa sohibini har kuni bir farishta uning bergan narsasini to‘ldirishini so‘rab duo qiladi. Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam: “Har kuni banda tong ottirar ekan, ikki farishta tushib, ularning biri shunday deydi: “Ey Allohim infoq qilgan kishini infoqining o‘rnini bergin”, deganlar.
10. Sadaqa qiluvchining moliga baraka kiritadi. Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam: “Sadaqa moldan hech bir narsani kamaytirmaydi”, dedilar.
“Shayx Zayniddin” jome’ masjdi imom-xatib
Yahyo Ubaydulloh o‘g‘li
Bismillahir Rohmanir Rohiym
Assalomu alaykum va rahmatullohi va barakatuhu
Bugun siz azizlarga so‘zlab beradigan hikoyam Makka shahrida bundan bir necha yuz yillar oldin sodir bo‘lgan hayotiy voqea haqidadir. Bu voqea bilan Saudiyada nashr etiladigan gazetalardan birida tanishganman.
Umra ibodatini ado etish uchun Makka shahriga borganimda gazetadagi “Nima uchun nuringni ortingda qoldirding?” degan maqolaga ko‘zim tushdi. Bu qiziqarli sarlavha meni o‘ziga jalb qildi. Bu nima degani ekan deb qiziqdim. Hikoyani o‘qib, uning mazmunini angladim.
Qadim zamonda o‘ta badavlat odam yashagan ekan. U paytlar qullik davri edi. Bu boyning ham barcha shaxsiy ishlarida unga xizmat qiladigan quli bor edi.
Bomdod namoziga azon aytilganda, xizmatkor tahorat uchun suv tayyorlar va xo‘jayinini uyg‘otardi. Tahoratga yordamlashib bo‘lgach, miltillab yonadigan fonusi bilan yo‘lini yoritib masjidga olib borardi. Bu davrlarda hali elektr tok, chiroqlar yo‘q, yo‘llar zimiston, chang, ko‘chalarda tosh va chuqurlar ko‘p edi.
Shu zaylda qul 20 yildan ortiq xo‘jayiniga xizmat qildi. Kunlarning birida odatdagidek bomdod namoziga ketishayotganida boy yurishdan to‘xtab, joyida biroz jim turib qoldi-da, keyin: “Gaplarimni eshit ey Said”, dedi. Qulning ismi Said edi.
Boy: “Ey Said, men vasiyatnomamda vafot etganimdan keyin merosxo‘rlarim seni ozod qilishlarini yozdim. Bu senga 20 yildan beri menga qilgan sodiq xizmatlaring uchun mukofot bo‘ladi”, deb aytdi.
Lekin bu gapdan Said xursand bo‘lmadi, xo‘jayiniga tashakkur ham izhor etmadi, hatto bir og‘iz so‘z ham aytmadi.
Ertasi kuni yana odatdagidek masjid tomon fonusni yoqib yo‘lga tushishdi. Ammo bu safar har gal xo‘jayinning yo‘llarini yoritib ketadigan xizmatchi orqa tomonga o‘tib olgandi. Xo‘jayin nega bunday qilayotganini tushunmay: “Nega orqamdan ketayapsan? Said senga nima bo‘ldi? Nega oldinda yo‘lni yoritib ketmayapsan?” deb so‘radi.
Bu gaplarni eshitib boy odam qattiq ta’sirlandi. Unga: “Ey Said shu daqiqadan e’tiboran sen ozodsan”, dedi. Said uning bu taklifini rad etib: “Men sizning itoatkor xizmatkoringizman”, dedi.
Ushbu qissadan qanday ibrat olinadi. Ko‘pchilik o‘z nurini oldida emas, balki ortida qoldiradi. Bu nima degani? Ayrimlar: “Boy bo‘lsam falon-falon ishlarni qilaman”, “Vafot etsam kambag‘allarga to‘plagan boyliklarimni tarqatishadi”, “10 yildan keyin falon ishlarni qilaman” deyishadi. Nega o‘sha ishlarni hayotlik vaqtingizda, imkoningiz borida qilmaysiz? Nega nuringizni ortingizda qoldirasiz, oldingizda emas. Nega yaxshiliklar qilishni uzoq yillarga suramiz. Imkon borida darhol yaxshilik qilish haqida o‘ylamaymiz? Biror yaxshilik qilishni imkoningiz bormi, uni hozir qiling, shunda nuringiz oldinda bo‘ladi. Nuringizni aslo orqada qoldirmang!
Davron NURMUHAMMAD