Butun dunyoni tashvishga solayotgan koronavirus infeksiyasi 160 dan ortiq mamlakatda tarqalgani, kasallanganlar soni 190 ming nafarga yetgani, 7,5 ming o‘lim holati qayd etilgani har bir kishini yanada hushyor bo‘lishga, uning oldini olish tadbirini ko‘rishga undaydi.
Mana shunday yuqumli xastaliklarni tez orada insoniyat boshidan aritish borasida Qur’oni karim, hadisi shariflar va mo‘tabar manbalarda duoyu tazarrular o‘qish bayon etilgan.
Shu bois, O‘zbekiston musulmonlari idorasi tashabbusi bilan bir qator xayriya ishlarni boshlab yuborildi. Jumladan, Qoraqalpog‘iston Respublikasi, viloyatlar va Toshkent shahrida jonliqlar so‘yilib, go‘shtlari kam ta’minlangan oilalar, yordamga muhtoj kishilar, duosi mustajob insonlarga va mehribonlik uylariga xayriya qilish ishlari boshlandi.
Imom-xatiblar va imom noiblari tomonidan 20 mart kuni “Najot so‘rash” namozini ado etib, ibodatlardan so‘ng “Solatun nojiya”, “Solatun noriya”, “Hasbunallohu va ni’mal vakil” kabi duolar, iltijolar qilinadi.
“Solatun nojiya (tunajjino)” duosi
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى سَيِّدِنَا مُحَمَّدٍ صَلاَةً تُنَجِّينَا بِهَا مِنْ جَمِيعِ الأَهْوَالِ وَالآفَاتِ وَتَقْضِي لَنَا بِهَا جَمِيعَ الْحَاجَاتِ وَتْطَهِّرُنَا بِهَا مِنْ جَمِيعِ السَّيِّئاتِ وَتَرْفَعُنَا بِهَا عِنْدَكَ أَعْلَى الدَّرَجَاتِ وَتُبَلِّغُنَا بِهَا أَقْصَى الْغَايَاتِ مِنْ جَمِيعِ الْخَيْرَاتِ فِي الْحَيَاةِ وَبَعْدَ الْمَمَاتِ
“Allohumma solli ala sayyidina Muhammadin solatan tunajjina biha min jami’il-ahvaali val aafaati va taqziy lanaa biha jamiy’al hajaati va tutohhiruna biha min jamiy’is-sayyiaati va tarfauna biha i’ndaka a’lad-darojaati va tuballig‘unaa biha aqsol-g‘oyati min jamiy’il-xoyroti fil hayati va ba’dal mamaati.”
Ushbu duoni o‘qish orqali Hazrati Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamga ko‘p salovot aytish iltijolarning ijobat bo‘lishi, mushkullarning kushoyish etilishiga sabab ekani haqida rivoyatlar kelgan. Hazrat Umar ibn Xattob raziyallohu anhu: “Nabiy sollallohu alayhi vasallamga salavot aytmas ekansan, qilgan duoying yer va osmon o‘rtasida to‘xtab turadi, undan biror narsa ko‘tarilmaydi”, deganlar (Imom Termiziy rivoyati).
Mashhur olim Zayniddin Iroqiy: “Ushbu rivoyat garchi Umar raziyallohu anhudan rivoyat qilingan bo‘lsa-da, odatda bu kabi xabarlar kishining fikridan kelib chiqib aytilmasligi jihatidan marfu’ – Rasululloh sallallohu alayhi vasallam aytganlari hukmidadir”, degan.
Hibbon ibn Munqiz roziyallohu anhudan rivoyat qilingan hadisda bunday deyiladi: «Bir kishi “Ey Allohning rasuli, duoyimni uchdan birini sizga salavot aytish uchun ajratayinmi?” dedi. U zot: “Agar xohlasang, mayli”, dedilar. “Uchdan ikkisini ajratsamchi?” dedi. “Mayli”, dedilar. “Hammasini ajratsamchi?” dedi. “Unda dunyo va oxiratingdagi g‘am-tashvishingga Alloh kifoya qiladi”, dedilar» (Imom Tabaroniy rivoyati).
“Solatun noriya” duosi
اَللّٰهُمَّ صَلِّ صَلَاةً كَامِلَةً وَسَلِّمْ سَلَامًا تَامًّا عَلٰى سَيِّدِنَا مُحَمَّدٍ الَّذِى تَنْحَلُّ بِهِ الْعُقَدُ، وَتَنْفَرِجُ بِهِ الْكُرَبُ، وَتُقْضٰى بِهِ الْحَوَآئِجُ، وَتُنَالُ بِهِ الرَّغَائِبُ، وَحُسْنُ الْخَوَاتِمِ، وَيُسْتَسْقَى الْغَمَامُ بِوَجْهِهِ الْكَرِيْمِ، وَعَلٰى اٰلِهِ وَ صَحْبِهِ فِي كُلِّ لَمْحَةٍ وَنَفَسٍ بِعَدَدِ كُلِّ مَعْلُوْمٍ لَّكَ
“Allohumma solli solatan kaamilatan va sallim salaman taamman a’la sayyidina Muhammadinil-laziy tanhallu bihil uqad va tanfariju bihil kurab, va tuqzo bihil havaaij, va tunaalu bihir-rag‘ooib va husnul-havatim. Va yustasqol g‘amam bi-vajhihil-karim va ala aalihi va sohbihi fi kulli lamhatin va nafasin bi-a’dadi kulli ma’lummil-lak”.
“Solatun noriya” duosi tariqat peshvosi Shayx Ahmad Rifoiy quddisa sirruhudan naql qilingan bo‘lib, u zotning tavsiyalari asosida ba’zi ixlosmandlar tomonidan hozirga qadar o‘qib kelinadi. Ayniqsa, bu duo 4444 marta o‘qilishi natijasida Alloh taoloning inoyati ila hojatlarning baroridan kelishi, duolar ijobat bo‘lishi ko‘pchilik tomonidan e’tirof etilgan.
Shuningdek, zamonamiz allomasi, faqihi, Shayx Muhammad Taqiy Usmoniy hafizahulloh bunday paytlarda 3 martadan “Fotiha”, “Ixlos” suralari va حَسْبُنَا اللهُ وَنِعْمَ الْوَكِيلُ – “Hasbunallohu va ni’mal vakil” duolarini o‘qishni tavsiya etdilar.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi tasarrufidagi diniy ta’lim muassasalarining ustoz va talabalari o‘z uylarida Qur’oni karimni 70 marta xatm qilishga kirishdilar. Shu bilan birga, Imom Buxoriyning “Al-Jome As-Sahih” asarini ham o‘qishyapti. Imom Termiziy rivoyat qilgan hadisi sharifda Nabiy sollallohu alayhi vasallam: «Alloh taolo: «Kimni Qur’on va Mening zikrim Mendan (narsalarni) so‘rashdan to‘sgan bo‘lsa, unga so‘rovchilarga bergan narsamdan afzalini berurman», deb marhamat qilgan» dedilar (Imom Termiziy rivoyati).
Qur’oni karim xatm qilib bo‘lingach, Imom Buxoriyning “Al-jome as-sahih” asari o‘qib tugatilgach eng tabarruk ulamolar ishtirokida xatmi Qur’onlar, salavotlar ijobatini so‘rab, yakuniy duolar qilinadi. Xuddi shu tarzda respublikamizning barcha viloyatlarida ham shunday xayrli ishlar va duoyu tazarrular ado etiladi.
Bu ish ham quyidagi hadisi muborakka hamohangdir. Hazrati Payg‘ambar alayhissalom «Bir qavm jamlansa, ba’zisi duo qilsa va qolganlari “omin”, desa, albatta, Alloh taolo ularni ijobat qiladi», deganlar (Imom Tabaroniy rivoyati).
Saudiya Arabistonidagi hamkor shirkatlar vakillari ham Makkai mukarramadagi Harami sharif – Baytulloh va Madinai munavvaradagi Masjid an-Nabiy kabi iltijolar shaksiz qabul bo‘ladigan muborak maskanlarda duo-tazarruda bo‘lishlari ko‘pchiligimizni mamnun etadi.
O‘z navbatida, xalqimizni mana shunday sinovli damlarda jips bo‘lib, oila davrasida, farzandu arjumandlar birla zikr, istig‘for va baloni daf bo‘lishi uchun duoyu tazarruda bo‘lishlarini ayni muddaodir.
Buyuk va Hakim Zot Alloh taolodan ushbu sinovlardan muvaffaqiyatli o‘tishimizda yordam va rahmat so‘raymiz. Allohim barchalarimizni ushbu kasallikdan o‘z panohida asrasin, bermorlarga komil shifo bersin!
O‘zbekiston musulmonlari idorasi Matbuot xizmati
Nuqtayi nazar
Bugun yurtimizda 130 dan ortiq millat va elat hamda 16 ta konfessiya vakillari bag‘rikenglik tamoyili asosida tinch-totuv yashab kelmoqda. 2174 ta islomiy va 198 ta noislomiy diniy tashkilot faoliyat ko‘rsatapti. So‘nggi sakkiz yilda O‘zbekistonda jami 130 ta – 3 ta oliy va 1 ta o‘rta maxsus islom bilim yurti, 102 ta masjid hamda turli konfessiyaga taalluqli 24 ta noislomiy diniy tashkilot davlat ro‘yxatidan o‘tkazildi.
Joriy yil 25 fevral kuni qabul qilingan qonun asosida tasdiqlangan O‘zbekiston Respublikasida fuqarolarning vijdon erkinligini ta’minlash va diniy sohadagi davlat siyosati konsepsiyasi bu borada amalga oshirilayotgan ishlarga huquqiy asos bo‘lib xizmat qilyapti.
Mazkur hujjat vijdon erkinligiga bo‘lgan huquq va O‘zbekiston dunyoviy davlat ekaniga oid konstitutsiyaviy qoidalarni ro‘yobga chiqarish hamda diniy sohadagi davlat siyosatining maqsadi, vazifalari, prinsip va ustuvor yo‘nalishlarini belgilab berdi.
O‘tgan qisqa vaqt ichida mamlakatimizda O‘zbekistondagi islom sivilizatsiyasi markazi, Imom Buxoriy, Imom Moturidiy, Imom Termiziy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazlari, O‘zbekiston xalqaro islom akademiyasi, Samarqandda Hadis ilmi maktabi, Buxoroda Mir Arab oliy madrasasi tashkil etildi.
2017 yilga qadar mamlakatimizda 3 ta oliy (1 ta islomiy, 2 ta noislomiy) hamda 9 ta o‘rta maxsus diniy ta’lim muassasasi faoliyat yuritgan. Bugun esa 16 ta diniy ta’lim muassasasi bor, ularning 6 tasi oliy o‘quv yurtidir.
Mazkur sohadagi ishlarni yanada rivojlantirish maqsadida Prezidentimizning joriy yil 21 apreldagi "Fuqarolarning vijdon erkinligi huquqi kafolatlarini yanada mustahkamlash hamda diniy-ma’rifiy sohadagi islohotlarni yangi bosqichga olib chiqish chora-tadbirlari to‘g‘risida"gi farmoni nafaqat diniy-ma’rifiy soha, balki keng jamoatchilik tomonidan ham mamnuniyat bilan kutib olindi.
Sodiq Toshboyev,
Din ishlari bo‘yicha qo‘mita raisi
Manba: "Yangi O‘zbekiston" gazetasi 2025 yil 25 aprel, 84-son