Bu dunyo hayoti insonlarga sinov uchun berilgan. Bu haqda Alloh taolo shunday marhamat qiladi: “Albatta, Biz sizlarni xavfu xatar, ochlik, molu jon va meva-chevalarni kamaytirish kabi narsalar bilan imtihon qilamiz” (Baqara surasi, 155-oyat). Ushbu oyati karimaning ma’nosini Imom Sha’roviy rohimahulloh ta’vil qilib shunday deydilar: “Bilamizki, aslida kishilar boshiga sinovlarning kelishi yomon emas, balki uni sinovlardan o‘ta olmasligi yomondir. Zero, har bir sinov tajriba va imtihon hisoblanadi. Hech kim imtihonlarni yomon demagan, balki u muvaffaqiyatga erishish yo‘lidagi mashaqqatlarni ko‘tara olmagan kishining nazdida yomondir. Ammo, bor-kuch g‘ayratini ishga solib, peshqadamlardan bo‘lgan kishi nazdida imtihon yaxshidir”.
Bugungi kunda ko‘pgina mamlakatlarga tarqalgan Korona virus (COVID-19) kasalligi ham insonlarga yuborilgan Alloh taoloning sinovlardan biridir. Har bir mo‘min-musulmon biror sinovni qarshi olar ekan uni Allohdan ekanligini bilib, unga sabr qiladi. Va u bu sabri uchun Alloh taoloning mag‘firat va rahmatiga sazavor bo‘ladi. Alloh taolo Qur’oni karimda shunday xabar beradi: (Ey Muhammad alayhissalom) biron musibat kelganida: “ Bizlar albatta Allohnikimiz va albatta Unga qaytamiz”, deyishadi. Ana shularga parvardigorlaridan mag‘firat va rahmat bor, ana shular to‘g‘ri yo‘lni topganlardir” ( Baqara surasi 156-157-oyatlar). Bu oyatlarning tafsiri haqida “Tafsiri irfon” da: “ Oyatdagi “Bizlar albatta Allohnikimiz va albatta Unga qaytuvchimiz” (Inna lillahi va inna ilayhi roji’un) istirjo’ duosidir. Musibat yoki bir balo-ofat yetganida musulmon kishi sabrli bo‘lib, Janobi Haq O‘zi o‘rgatgan shu duoni aytishi lozim”[1] deyilgan.
Sinovlar oldida inson vahimaga tushmasdan, o‘zidagi xotirjamlikni ziyoda qilishi lozim. Abu Ali Husayn ibn Abdulloh ibn Sino hazratlari shunday degan ekanlar: “Vahimaning o‘zi yarim kasallik, xotirjamlik yarim sog‘lik va sabr esa shifoni boshlanishidir”.
Vahima va qo‘rquv ichra yashaydigan kishilarga aytar so‘zimiz shuki, siz vahima bilan o‘zingizni charchatasiz. Shunday ekan, siz yaxshisi o‘zingizni vahimaga solayotgan ishni oldini olishga harakat qiling. Uni sodir bo‘lishiga yo‘l qo‘ymang!
Mo‘min-musulmon kishi Alloh taoloning taqdir qilgani yuzaga chiqishiga qattiq ishongan holda, kasallikdan saqlanish chora tadbirlarini ko‘radi. Vabo va shu kabi tez tarqaladigan kasalliklar chiqqan joyga kirilmaydi va qattiq zarurat bo‘lmasa, u yerdan chiqib ketmaydi. Tibbiy soha vakillari ko‘rsatmalariga to‘la amal qiladi. O‘zida har xil vahimalarga o‘rin bermaydi va boshqalarni ham vahimaga tushishdan qaytaradi.
Alloh taolo hammamizni turli vahimalarga berilishdan saqlab, turli balo-ofatlardan O‘z panohida asrasin.
R. Usmonov
O‘MIning Qashqadaryo viloyatidagi vakili,
viloyat bosh imom xatibi
[1] Shayx Usmonxon Temurxon Samarqandiy. “Tafsiri irfon”.“Sharq” NMAK, 2019.1-jild.146-bet.
Bismillahir Rohmanir Rohiym
Assalomu alaykum va rahmatullohi va barakatuhu
Bugun sizlarga 6 yoshli bir qizaloq haqida so‘zlab beraman. Qizaloqning ismi Tessi bo‘lib, u kambag‘al oilada yashardi. Uylarining birinchi qavatida dorixona joylashgan edi.
Qizaloq kunlarning birida ota-onasiga bildirmasdan shu dorixonaga bordi. Dorixonachi uzoq yil ko‘rishmagan chikagolik bir do‘sti bilan suhbat qurardi. Ular dorixonaga kirgan qizaloqni payqamay, gaplashishda davom etardilar. Oxiri Tessi stolni taqillatib, qo‘lidagi bir dollarni sotuvchining oldiga qo‘ydi-da: “Iltimos menga mo‘jiza berib yuboring” dedi.
Sotuvchi hayron bo‘lib: “Senga nima kerak qizaloq?” dedi.
Qizaloq: “Mana bir dollar, menga mo‘jiza kerak” dedi.
“Biz mo‘jiza sotmaymiz” dedi sotuvchi.
Qizaloq bu gapni eshitishi bilan yig‘lab yubordi. “Iltimos qilaman, menda yana 11 sent ham bor, menga mo‘jiza topib bering”.
Sotuvchi: “Menda sen izlayotgan narsa yo‘q. Kechirasiz, lekin men senga yordam berolmayman”, dedi.
Dorixonachining oldida turgan do‘sti tiz cho‘kib, qizaloqdan so‘radi: “Siz qanday mo‘jiza sotib olmoqchisiz?”.
“Ukam, ukam.... kasal. U yuqori qavatdagi uyimizda ahvoli og‘ir holatda yotibdi. Hozirgina shifoxonadan keldi. Lekin miyasidagi shishni davolab bo‘lmayapti. U o‘lib qoladi, ukam yashashi uchun menga mo‘jiza kerak” dedi jajji qizaloq ko‘zlari yoshga to‘lib.
Ha, qizcha mo‘jizani sotib olsa bo‘ladigan narsa deb o‘ylardi. Chunki u shifokorning ukasi og‘ir kasal ekani, buning uchun katta mablag‘ kerakligi haqida aytgan so‘zlarini eshitgandi. Shifokorning bu so‘zlaridan keyin Tessi ko‘zlari yoshga to‘lgan otasining umidsizlik bilan aytgan ushbu so‘zlarini ham eshitgandi: “Endi...endi o‘g‘limizni faqat mo‘jiza qutqara oladi”.
Shuning uchun qizaloqqa mo‘jiza juda zarur edi.
“Sizda necha pul bor?” deb so‘radi haligi chikagolik odam.
“Bir dollarim va yana o‘n bir sentim bor”, dedi Tessi.
“Qanday ham yaxshi, mening mo‘jizam uchun aynan shuncha kerak bo‘ladi” deb jilmaydi va jajji mushtiga pullarini qisib olgan qizchaning qo‘lidagi pulni olib, “Qani menga uyingni ko‘rsat-chi, ukangni ko‘rmoqchiman” dedi.
Ma’lum bo‘lishicha, bu odam taniqli neyroxirurg shifokor Karlton Armstrong ekan. U dunyodagi eng yaxshi neyroxirurglardan biri edi.
Shifokor qizaloq bilan birga uyga bordi va Tessining ukasini ko‘rib: “Men sizning farzandingizni mutlaqo bepulga davolayman”, dedi. Tessining oilasi bundan nihoyatda xursand bo‘lishdi. Mo‘jiza sodir bo‘layotganiga ishonishmasdi.
Shifokor Armstrong jarrohlik amaliyotini muvaffaqiyatli amalga oshirdi va uning bu amaliyotda qo‘llagan uslubi butun dunyo tibbiyot maktablarida o‘rgatiladigan bo‘ldi.
Tez orada Tessining ukasi butunlay sog‘lom holda uyga qaytdi. “Sizning o‘z oyoqlaringiz bilan uyimizga kelib qolishingiz bu – haqiqiy mo‘jiza. Pulimiz ham yo‘q edi. Nahotki, bepulga shunday murakkab amaliyotni qilib bergan bo‘lsangiz”, dedi qizaloqning otasi. Bu gaplarni qizaloq Tessi eshitib qolib, yugurib keldi: “Yo‘q, kechirib qo‘yasiz hech bepul emas. Men bu mo‘jiza uchun 1 dollar va 11 sent to‘laganman”, dedi. Qizaloqning ota-onasi hayratlanib: “Yo‘g‘e, bu sening ishingmi?” deyishdi. Shifokor: “Ha, hammasiga shu jajji qizaloq sababchi”, dedi.
Ushbu hikoyadan o‘zimizga qanday foydalarni olishimiz mumkin:
Avvalo, yosh bolalarning beg‘uborligi, sof tabiat ekani. Bir narsaga shak-shubhasiz ishonishlari.
Ikkinchidan, Alloh taoloning rahmati kengligi.
Uchinchidan, agar bir narsaga chin qalbdan ishonsak va unga erishish uchun astoydil harakat qilsak, albatta mo‘jiza bizdan uzoq emasligiga guvoh bo‘lamiz.
Qissada guvohi bo‘lganingizdek, qizaloqning qat’iy ishonchi sababli Alloh taolo shifokorni yubordi. Natijada, qizaloqning ukasi tuzalib ketdi, mo‘jiza sodir bo‘ldi. Buning uchun bor yo‘g‘i 1 dollaru 11 sent sarflandi.
Davron NURMUHAMMAD