Sayt test holatida ishlamoqda!
15 Iyun, 2025   |   19 Zulhijja, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:04
Quyosh
04:49
Peshin
12:29
Asr
17:39
Shom
20:01
Xufton
21:39
Bismillah
15 Iyun, 2025, 19 Zulhijja, 1446

“Umra safarini tashkil etish va o‘tkazish” mavzusida tashkil etilgan matbuot anjumani

11.02.2020   3324   3 min.
“Umra safarini tashkil etish va o‘tkazish” mavzusida tashkil etilgan matbuot anjumani

Joriy yilning 11 fevral kuni Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Din ishlari bo‘yicha qo‘mita tomonidan Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi anjumanlar zalida “Umra safarini tashkil etish va o‘tkazish” masalalari bo‘yicha OAV vakillari va jurnalistlar uchun matbuot anjumani tashkil etildi.

Matbuot anjumanida Din ishlari bo‘yicha qo‘mita, O‘zbekiston musulmonlari idorasi, “Uzbekistan airways” rahbariyati va mutasaddi xodimlari hamda jurnalist va OAV vakillari ishtirok etdilar.

Tadbirda mutasaddilar tomonidan Umra safarini tashkil etish va o‘tkazish, so‘nggi yillarda muhtaram Prezidentimiz tashabbuslari bilan ziyoratchilarimiz uchun yanada qulay shart-sharoitlar yaratilayotgani va bu jarayon yildan-yilga yaxshilanib borilayotgani haqida batafsil ma’lumot berildi.

Shuningdek, anjumanda Din ishlari bo‘yicha qo‘mita va O‘zbekiston musulmonlari idorasi tomonidan amalga oshirilgan chora-tadbirlar natijasida respublikamiz hududlarida umra navbatlarining sezilarli darajada kamayishiga erishilgani, hozirgi kunda aksariyat viloyatlarda, jumladan, Buxoro, Samarqand, Qashqadaryo, Sirdaryo, Xorazm, Jizzax, Navoiy va Qoraqalpog‘iston Respublikasida joriy navbatlar tugatilgani aytib o‘tildi.

Tadbir davomida fuqarolarimizning umra safariga borish istaklarini to‘laqonli ta’minlash hamda joriy navbatni tezroq tugatish maqsadida qisqa fursat ichida Toshkent-Madina-Toshkent yo‘nalishida qo‘shimcha 3-reysni yo‘lga qo‘yish bo‘yicha amaliy sa’y-harakatlar olib borilayotgani alohida ta’kidlandi.

Matbuot anjumanida 2020 yil 1 fevral kunidan e’tiboran, birinchi reys Toshkent-Jidda, ikkinchi reys esa Toshkent-Madina yo‘nalishida amalga oshirilayotgani, 3-reys yo‘lga qo‘yilsa, Toshkent-Jidda yo‘nalishida 1 ta, Toshkent-Madina yo‘nalishida 2 ta reys amalga oshirilishi ma’lum qilindi.

Shuningdek, tadbirda 2019 yilning 14 noyabr kunidan e’tiboran har kuni bittadan aviareys yo‘lga qo‘yilgan bo‘lsa, 10 dekabr kunidan e’tiboran kunlik aviareyslar soni
2 taga yetgani, hozirga qadar jami 38 mingga yaqin fuqaro Umra ziyoratini ado etib qaytgani aytildi.

O‘z navbatida, bularning barchasi – muhtaram Prezidentimizning xalqni rozi qilish kerak degan ezgu tashabbuslari asosida amalga oshirilayotgani, yurtdoshlarimizning Umra amallari xavfsiz, ishonchli va eng muhimi ibodatlari mukammal bo‘lishi uchun ularga bo‘lgan yuksak e’tiborning oliy namunasi ekani qayd etildi.

Matbuot anjumanida mutasaddilar jurnalistlarni qiziqtirgan savollarga, shuningdek, veb-sayt tahririyatlari, fuqarolarimiz tomonidan Din ishlari bo‘yicha qo‘mita, O‘zbekiston musulmonlari idorasi hamda O‘zbekiston havo yo‘llariga mazkur mavzuga oid yozma ravishda kelib tushgan murojaat va savollarga atroflicha javob berdilar.

 

 

Din ishlari bo‘yicha qo‘mita

Matbuot xizmati

O'zbekiston yangiliklari
Boshqa maqolalar

Sog‘lom bolaning dunyoga kelishida onaning o‘rni

13.06.2025   4876   4 min.
Sog‘lom bolaning dunyoga kelishida onaning o‘rni

Qur’oni karimda “ONA” so‘zi ulug‘vor va mo‘tabar narsalarni ifodalash uchun qo‘llaniladi. Shuningdek, Alloh taolo ularga hech kimga nasib qilmagan buyuk maqomni in’om etgan. Bu haqda Alloh taolo Luqmon surasida: “Biz insonga ota-onasi haqida tavsiya qildik: onasi uni zaiflik ustiga zaiflik bilan ko‘tardi; uni sutdan ajratish ikki yil ichidadir” degan (14-oyat).


Mufassir Ibn Atiyya rahimahulloh ushbu oyatning tafsirida: “Alloh taolo bu oyatda onaning xizmatini alohida ta’kidlab o‘tgani, onalarning darajasi yuqori ekaniga ishora qiladi”, degan.

O‘z havoi nafslaridan biror so‘z aytmagan Rasululloh sollallohu alayhi vasallamdan kimga yaxshilik qilish kerakligi so‘ralganda uch bora “onangga yaxshilik qil” deb javob berganlar.


Onaning vazifasi – farzandni dunyoga keltirish, boqish va uni tarbiyalab voyaga yetkazish bilan cheklanadimi yoki ularning bundanda boshqa muhim hamda kattaroq mas’uliyatlari bormi?


Bu savolga zamonaviy ilm-fan bizga javob beradi...

Keling, savolga javobni ona qornida rivojlanadigan va ona tanasining ajralmas qismi hisoblangan homiladan boshlaylik. Onaning jismoniy holati va uning ovqatlanishi homilaga ta’sir qilganidek, onaning hissiy holati ham ta’sir qiladi.

2013 yilda Granada (Ispaniya) universiteti olimlari 5 yil davomida tadqiqot o‘tkazishdi. 17 ming nafar onalar va 18 ming chaqaloqlar qamrab olgan tadqiqotda sog‘lom ovqatlanish va emizishning farzand salomatligiga ta’sirini kuzatdilar.

Unga ko‘ra, homiladorlik vaqtida onalarning to‘g‘ri ovqatlanishi va diyeta qilishi – farzandning sog‘lom tug‘ilishi va rivojlanishi uchun asosiy omil bo‘lib xizmat qilishi aniqlangan. Tadqiqotda onaning aqliy salohiyatining yuqori bo‘lishi farzandga katta ta’sir etishi isbotlangan.

Shuningdek, onaning ruhiy holati homilaga to‘g‘ridan to‘g‘ri ta’sir qilishi kuzatilgan. Ruhiy tushkunlik, depressiya, qayg‘u va tashvish ichki stress, xususan, kortizol gormonini keltirib chiqaradi.

Ona tushkunlikka tushganda kortizol farzand miyasining rivojlanishiga salbiy ta’sir qiladi. Natijada bola miya qismidagi o‘zgarishlar sababli bezovtanaladi.

Tadqiqotlar shuni ko‘rsatadiki, kortizol gormoni qondagi kislorod miqdoriga, natijada bolaning nafaqat tug‘ma nuqsonlar bilan yoki erta tug‘ilishi, hatto uning butun kelajakdagi hayotiga ta’sir qilishi mumkin.

Stressni boshdan kechirgan homilador ayollardan dunyo kelgan farzandlarda ruhiy kasalliklar, semirish, qand kasalligi, saraton va asab tizimi kasalliklari ehtimoli ham ularda yuqori bo‘lgan.

Xavotirli yeri shuki, bu alomatlar kelgusi avlodga ham o‘tgan. Ha, uning asorati nafaqat farzandlari, balki nabiralarining hayotlariga ta’sir o‘tkazgan.

 

Onaning bolasiga bo‘lgan g‘amxo‘rligi va mehri farzandning maktabdagi fanlarni yaxshi o‘zlashtirishni, ayniqsa, matematika va chet tillari kabi fanlarni puxta o‘rganish qobiliyatini hamda o‘qish ko‘nikmalarini shakllantiradi.

Shuningdek, olimlarning ta’kidlashicha, bolaga ijobiy ta’sir ko‘rsatadigan eng muhim omillardan biri bu – ona-bola o‘rtasidagi iliq munosabatlar sanaladi. Onaning stress holati esa, farzandning miyasiga jiddiy ta’sir qiladi.

Miyaning tubiga kirib borishga imkon beruvchi so‘nggi texnologiyalar onaning mehr-muhabbati bola miyasining gippokampus deb ataladigan qismiga ta’sir qilishi aniqlangan. U xotira hujayralarining yangilanishi, yodlab qolish qobiliyati va stressga javob berish vazifalarini bajaradi.


Boshqa bir tadqiqotga ko‘ra, gippokampus ko‘rsatkichi onasidan mehr ko‘rganlarda mehr ko‘rmagan bolalarga qaraganda yuqori ekani kuzatilgan.

Ruminiyada yoshligidan stressda, beparvo munosabatda ulg‘aygan bolalar ustida olib borilgan tadqiqot natijalarida ularning miya qismida qora tuynuklar borligi aniqlangan.

Gerhard Suyu o‘zining “Muhabbat qanday ta’sir qiladi?” nomli kitobida “Farzandga qilingan har qanday munosabat uning miya faoliyatiga ta’sir qiladi. Agar farzandga doimiy ravishda qattiqqo‘llik, do‘q-po‘pisa qilinsa, u asabiy, qo‘rqoq, o‘z fikrini erkin bayon eta olmaydigan bo‘lib voyaga yetadi”.

AQSHda 3 mingga yaqin shaxslar o‘rtasida o‘tkazilgan so‘rovnomada, ona va bola o‘rtasida sog‘lom hissiy munosabatlar mavjud bo‘lsa, ularning jismoniy va ruhiy salomatligiga ijobiy ta’siri 74 yil davom etishi mumkinligini aniqlangan.

Demak, farzandning nafaqat sog‘lom, balki salohiyatli bo‘lishida ham Onalarning o‘rni va mas’uliyati shunchalik yuqori ekan.

 

Davron NURMUHAMMAD