Inson zotiga Alloh taolo son-sanoqsiz ne’matlar ato etgan. Ammo, oramizda shunday insonlar borki ularni o‘zgalarga ibrat o‘laroq Alloh taolo bazi musibatlar bilan sinagan. Mana shunday toifalardan biri imkoniyati cheklangan ya’ni gapirish va eshitishda nuqsoni bor bo‘lgan shaxslardir.
Bunday insonlarni qo‘llab quvvatlash, ularga mehr va yordam ko‘rsatish dinimiz tomonidan maqtalgan, savobi ulug‘ amallardan hisoblanadi.
Vatanimizda hukumatimiz tomonidan nogironligi bor bo‘lgan shaxslar uchun alohida g‘amxo‘rlik qilish yo‘lga qo‘yilgan va ko‘plab sharoitlar yaratilgan. Jumladan, ularning diniy ehtiyojlarini qondirish maqsadida Respublikamiz bo‘ylab, belgilangan masjidlarda juma maruzalari surdo tarjimonlari orqali yetkazilayotgan bo‘lsa, bizning “Shayx Zayniddin” jome masjidimizda esa O‘zbekiston musulmonlari idorasi tomonidan haftada ikki bor turli xil mavzularda suhbatlar uyushtirilmoqda. Shuningdek, ularni qiynayotgan turli savollarga diniy soha xodimlari tomonidan batafsil javob berilib kelmoqda.
Ta’kidlash joizki, ular bilan suhbat qurishimiz va muloqotga qilishimizda surdo tarjimonlarining o‘rni beqiyos. Ularning beminnat xizmatlari ardoqlashga arziydi.
Shu maqsadni ko‘zlab homiylarni jalb qilgan holda arzimas bo‘lsada Toshkent shahridagi gapirish va eshitishda nuqsoni bor bo‘lgan shaxslarga doimiy ravishda bizning suhbatlarimizni yetkazib berishda yaqindan yordam berayotgan Berdiyev Rustam va Xudoyberganova Oydinga sovg‘alar ulashdik.
Bular kabi vatanparvar va o‘z ishining fidoiysi bo‘lgan insonlarni hayotlarini farovon qilib, ezgu niyatlarini amalga oshirsin!
“Shayx Zayniddin” masjidi
imom-xatibi Yahyo Abduoahmonov
Ilgari musulmonlar ayrim ulamolarni ulug‘lab, “Shayxul Islom” (Islom dini shayxi), “Faxrul Islom” (Islom dini faxri), “Hujjatul Islom” (Islom dini hujjati), “Najmul ulamo” (Ulamolar yulduzi), “Muftiy saqolayn” (Insu-jin muftiysi), “Lisonul mutakallimiyn” (Mutakallimlarning so‘zlovchi tili) kabi unvonlar bilan ataganlar. Bunday atash aslo mubolag‘a bo‘lmagan. Balki u muhtaram ulamolar haqiqatdan ushbu unvonlarga loyiq bo‘lganlar. Masalan, “Shamsul aimma” (Imomlar quyoshi) unvoni berilgan Saraxsiy rahmatullohi alayh o‘n ikki ming risolani yod olgani naql qilingan.
Abu Mansur Moturidiyni yaqindan tanigan ulamolar va shogirdlari tomonidan u zotning martabalarini namoyon etuvchi ko‘plab unvonlar berilgan:
– Imomul hudo (To‘g‘ri yo‘lga boshlovchi);
– Muvattidu aqoidi ahlis sunna (Ahli sunna aqidalari asoschisi).
Abu Mansur Moturidiyning mazkur unvonlari ham aslo mubolag‘a emas, balki u zot haqiqatan shu martabaga loyiq zot bo‘lganlar.
Ulamolar aytadilarki, Hujjatul Islom (Islom dini hujjati) deyilganda faqat Imom G‘azoliy tushunilganidek, Imomul hudo (to‘g‘ri yo‘lga boshlovchi) deyilganda ham faqat Imom Moturidiy tushuniladi.
Abdulqodir Abdur Rahim,
Imom Buxoriy nomidagi Toshkent Islom instituti
katta o‘qituvchisi.