Buyuk Britaniyaning Kembrij shahrida ochilgan Yevropadagi birinchi eko-masjid 8 ming kishilik Kembrij musulmon jamiyatiga xizmat qiladi.
Kembrij masjidi havo issiqlik nasoslari, germetik izolyatsiya, quyosh panellari va suvni iqtisod qiluvchi texnologiyalar bilan jihozlangan.
Ochilish marosimiga taniqli nashidlar ijrochisi Yusuf Islom tashkilotchilardan biri bo‘lgan Turkiya Prezidenti Rajab Toyyib Erdo‘g‘onni ham taklif etdi. Masjid 10 ming atrofidagi jismoniy va yuridik shaxslarning xayriya mablag‘lari hisobiga bunyod qilingan bo‘lib, homiylik yordamining aksari Turkiya tarafidan ko‘rsatilgandir.
Masjidga homiylik qiluvchi “Cambridge Mosque Trust” xayriya fondi vasiylarining ta’kidlashicha 70 dan ziyod etnik guruh vakillarini o‘zida birlashtiruvchi Kembrij musulmonlar jamiyati o‘zlarining ekologik masjid qurish haqidagi azaliy orzulari ro‘yobga chiqqanidan mamnun ekanliklarini bildirdi. Mazkur fondga 2008 yilda Kembrij musulmon kolleji dekani, shayx Abdulkarim Murod nomi bilan mashhur bo‘lgan akademik Tim Vinter va Yusuf Islom tomonidan asos solingan.
Ushbu innovatsion masjidning ayrim xususiyatlari haqida masjidning imom-xatibi Ali Tus quyidagilarni so‘zlab berdi: “Biz masjid tomiga tushgan yomg‘ir suvlarini ko‘chatlarni sug‘orish va rakovinalarni tozalash uchun yig‘amiz. Tomga quyosh batareyalari o‘rnatilgan bo‘lib, u orqali qish kunlarida masjidning 30%, yozda esa 40% energiya ehtiyojini qoplaymiz. Masjid tomlariga o‘rnatilgan issiqlik nasoslari orqali hattoki juda kichik miqdordagi issiqlik to‘lqinlari ham yutilib, katta idishlardagi suvlarni va masjid yerini isitishda, shuningdek, tahoratxonada ishlatiladi. Masjidga o‘rnatilgan hisoblagichlar tufayli xonaqohda kislorod kamayib ketganda yoki havo isib ketganda yuqorida joylashgan tirqishlar ochilib, u yerdan toza havo kira boshlaydi”.
Hozirda masjidga hatto musulmon bo‘lmaganlarning ham tashrifi juda ko‘paygan. Ular masjid xususiyatlari bilan tanishish bilan birga Islom to‘g‘risida ham ba’zi ma’lumotlarga ega bo‘lib qaytmoqdalar.
Saidjamol MASAYITOV
Xalqaro aloqalar bo‘limi xodimi
Samarqand shahridagi xalqaro konferensiya doirasida O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy Shayx Nuriddin Xoliqnazar hazratlari Qirg‘iz Respublikasi musulmonlari idorasi raisi, muftiy Abdulaziz Zakirovni qabul qildilar.
Uchrashuvda keyingi yillarda diniy idoralar o‘rtasida aloqalar rivojlanayotgani, qardosh ulamolar hamkorligi taraqqiy etayotgani, xalqaro anjumanlarda birgalikda ishtirok etishi, fatvo ishlab chiqish va muhim sanalarni belgilashdagi kengashlar yaxshi natija berayotgani qayd etildi.
O‘tgan mart oyida Xo‘jand shahrida Tojikiston, O‘zbekiston va Qirg‘iz respublikalari rahbarlari davlat chegaralarining tutash nuqtasi to‘g‘risidagi shartnoma imzolagani tarixiy voqea bo‘lgani, ushbu hujjat bahs-nizolarni ortda qoldirib, abadiy do‘stlik va qardoshlik rishtalarini yanada mustahkamlagani ta’kidlandi.
Qirg‘iz muftiysi so‘nggi yillarda O‘zbekistonda Islom dini ma’rifatini keng yoyish, mo‘min-musulmonlar ehtiyojini ta’minlash, masjid-madrasalarni obod etish va ulug‘ allomalar merosiga ehtirom ko‘rsatish, mintaqada tinchlik-osoyishtalikni ta’minlash va yaxshi qo‘shnichilik munosabatlarini shakllantirish yo‘lida olib borilayotgan ishlarni yuqori baholadi.
Muftiy Abdulaziz Zakirov Markaziy Osiyo ijtimoiy hayotida diyorimiz ulamolarining o‘rni katta ekani, ular qardosh ahli ilmlarga ustoz sifatida qadrlanishi, har bir dolzarb mavzudagi diniy masalani kengashgan holda amalga oshirilishini bildirdi. Shuningdek, mintaqa uchun ahamiyatli masalalarda fatvolar e’lon qilish va muhim sanalarni belgilashda O‘zbekiston ulamolari yetakchiligini e’tirof etdi. Bundan tashqari xalqlar ittifoqchiligi ta’minlanishida Mir Arab madrasasida ta’lim olgan qardosh ulamolarning roli katta ekanini ta’kidladi.
Imom Moturidiy merosiga bag‘ishlangan xalqaro konferensiya o‘zaro hamkorlikning uzviy davomi ekani, unda mo‘tabar ulamolar tomonidan muhim mavzular keng muhokama qilinib, bugungi kundagi dolzarb aqidaviy va ixtilofli masalalarga yechim topilishiga Qirg‘iz muftiysi ishonch bildirdi.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Matbuot xizmati