Dasturxon duosi
«Alhamdulillahillaziy at’amana va saqona vaja’alana minal-muslimiyn».
Ma’nosi: «Bizni yedirib-ichirgan va musulmonlardan qilgan Allohga hamd bo‘lsin».
Farzand tilash duosi
«Robbi la tazarni fardav va anta xoyrul varisiyn».
Ma’nosi: «Parvardigorim! Meni (vorissiz) yolg‘iz qoldirma. (Agar voris bermasang ham) Sening O‘zing vorislarning eng yaxshisisan» (Anbiyo surasi, 89-oyat).
G‘azablanganda o‘qiladigan duo
«Allohummag‘fir liy zanbiy va azhib g‘oyzo qolbiy va ajirniy minash-shaytonir-rojiym».
Ma’nosi: Yo Alloh, gunohlarimni kechir, qalbimning shiddatini (g‘azabini, alangasini) ketkaz va meni shaytonning yomonligidan asra.
Shunda ham g‘azab ketmasa, imkon topilsa, tahorat olib ikki rakat namoz o‘qish, «Alam nashroh laka...» surasini tilovat qilish va yuqoridagi duoni takrorlash lozim.
Ko‘z tegishiga qarshi o‘qiladigan duo
Ko‘z tegishiga qarshi Fotiha surasi va «Oyatal kursi»dan so‘ng ushbu oyatlar o‘qiladi:
«Bismillahir rohmanir rohiym. Va in yakadullaziyna kafaru layuzliqunaka bi absorihim lamma sami’uzzikro va yaquluna innahu lamajnun. Va ma huva illa zikrul-lil-’alamiin».
Ma’nosi: «Bas, Parvardigori uni (qaytadan payg‘ambarlikka) tanlab, solih (payg‘ambar)lardan qildi. Albatta, kofir bo‘lgan kimsalar Zikrni (Qur’onni) eshitgan vaqtlarida, Sizni ko‘zlari bilan (tikilib) yiqitayozurlar va «albatta, u majnun», – derlar. Holbuki, u (Qur’on barcha) olamlar uchun eslatmadir» (Qalam surasi, 51–52-oyatlar).
Sadaqa berayotganda...
«Robbana taqobbal minna innaka antas-sami’ul ’aliym».
Ma’nosi: «Ey Rabbimiz, bizdan uni qabul ayla, chunki Sen eshitguvchi va bilguvchisan».
Aksirgan kishiga javob duo
Aksirgan kishi, yonida biror odam bo‘lsa ham, bo‘lmasa ham, «Alhamdulillah» deydi. Janobi Payg‘ambarimiz (sollallohu alayhi va sallam) aksirgan kishiga yonidagilarning «Yarhamukalloh» (Alloh senga marhamat etsin) deyishini tavsiya qilganlar. Aksa urgan kishi esa «Yarhamukallohu va iyyakum va yag‘firu lana va lakum» (Alloh bizga ham, sizga ham rahmat aylasin, bizni ham, sizni ham afv etsin) yoxud «Yahdina va yahdiykumulloh» (Alloh bizni ham, sizni ham hidoyatga boshlasin) deydi.
O‘MI matbuot xizmati
So‘nggi paytlarda yoshlar orasida energetik ichimliklar ichish odat tusiga kirdi. Shifokorlar tetiklashtiruvchi bunday ichimliklarni sog‘lik uchun juda xavfli ekanini ta’kidlashmoqda.
Energetik ichimliklar 1960 yili Yaponiyada tibbiyotda dori vositasi sifatida kashf qilingan. Dastlab inson salomatligi uchun zararsiz deb hisoblangan ichimlik asta-sekin ommalashib, tijoratga aylanib ketdi. So‘ngra uning tarkibiga bir qancha kimyoviy moddalar qo‘shildi.
2014 yilga kelib Jahon sog‘liqni saqlash tashkiloti dunyoda voyaga yetmagan o‘smirlarning energetik ichimlikni ko‘p iste’mol qilishi xavfli ekanini e’lon qildi. Shu sababdan ko‘p mamlakatlarda bu ichimlikka taqiq qo‘yildi.
Salomatlik uchun asosiy xavflar shakar va kofein miqdorining yuqoriligidir. Energetiklarda esa, kofein 100 ml uchun 30–50 mg bo‘ladi. Ba’zilarida 100 mggacha oshishi mumkin. Bu oddiy qahva (12 mg)dan 8 baravar ko‘p. Energetik ichimliklarni muntazam iste’mol qilish tushkunlikka tushish ehtimolini oshiradi.
“Energetik ichimliklarni muntazam ravishda iste’mol qilish yurak xurujini oshiradi, asab tizimini susaytiradi va giyohvandlikka olib kelishi mumkin. Bundan tashqari, qon bosimini ko‘tarish xavfi bor. Masalan, bitta idishdagi energetik ichimlikda 27 choy qoshiq shakar bor. Agar siz bu ichimliklarni ichsangiz, kelajakda qandli diabet va boshqa og‘ir kasalliklarga duch kelishingiz muqarrar”, deydi mutaxassislar.
Ayrim ishlab chiqaruvchilar bu ichimliklarga hayvonlar aminokislotalariga o‘xshash bo‘lgan taurin moddasini qo‘shadi. Bu modda yurak mushaklarining ishlash jarayonini tezlashtiradi.
Energetik ichimliklar tarkibida shakar miqdori me’yoridan ancha yuqori. Shu bois bir shisha energetik ichimlik ichgan kishi jigari qattiq zo‘riqadi. Energetik ichimliklarni muntazam ichish jigar qurishiga olib keladi.