“Qancha qolganingizni Robbingiz yaxshi bilguvchidir, shaharga biringizni ushbu pulingiz ila yuboring, nazar solib, yaxshi taomni tanlab, undan rizq keltirsin va diqqatli (mo''tadil) bo'lsin” (Kahf surasi, 19-oyat).
“Mo''tadil bo'lsin” so'zining Qur'onning qoq o'rtasida kelishi juda ajoyib holat. Mo''tadillik bu vasatiylik, o'rtabinlikning bir turidir. Bu so'z Qur'onning eng o'rtasida kelgan. Bu esa ayni vaqtda Rabboniy yo'l bo'lmish – vasatiylikning ahamiyatini belgilab beradi.
Dushmanlar bilan mo''tadil muomalada bo'lish talab qilinar ekan, mo'minlar haqida-ku gapirmasa ham bo'ladi.
Masjidga kelgan bir yigitning telefoni namoz ichida bexosdan jiringlab qolibdi, keyin namozxonlar: “Allohning uyida Unga osiylik qilyapsanmi?! Alloh seni erga yuttirishidan qo'rqmaysanmi?!” deya o'kira ketishibdi.
Haligi yigit masjiddan shu chiqqani bo'yicha qaytib qadam ham bosmabdi.
O'sha kuni bir qahvaxonaga boribdi va bir shisha idishning qopqog'ini bilmasdan erga tushirib sindirib qo'yibdi. Shunda qahvaxona egasi unga qarab: “Hijolat bo'lmang, janob! Mingta qopqoq sizdan aylansin”, debdi.
Shu kundan boshlab u qahvaxonaning doimiy mijoziga aylanibdi!
“Hushxabar beringlar, nafratlantirmanglar”. Bu Habibimiz sollallohu alayhi vasallamning nasihatlaridir.
Agar ota-onalar, er-xotinlar atroflaridagi yaqinlariga xushmuomalada bo'lsalar, ko'p muammolar o'z-o'zidan echim topadi va ko'pchilik xonadonlarni tinchlik, hamjihatlik qamrab oladi!
Odamlar o'rtasidagi aloqalar xuddi qushlarga o'xshaydi, mahkam ushlab olasangiz, o'lib qoladi, engil ushlasangiz uchib ketadi!
E'tibor bilan ushlashingiz kerak, shunda siz bilan qoladi, hech qayerga uchib ketolmaydi, o'lib ham qolmaydi.
Yumshoq so'zchalik, yoqimli tabassumchalik, samimiylik va xolislik kabi hech narsa qalblarni mahv etolmaydi.
Hazrati Umar roziyallohu anhu tunda yoqilgan gulxanni ko'rganida: “Ey yorug'lik ahli” deb nido qilgan ekanlar. “Hoy olov ahli” deyishni ma'qul ko'rmaganlar.
Bularning hamma-hammasi Alloh taoloning quyidagi oyatiga asoslanadi: “Bandalarimga aytgin, ular eng go'zal bo'lgan narsani aytsinlar. Albatta, shayton oralarini buzib turadir”(Isro surasi, 53-oyat).
Nabiy sollallohu alayhi vasallam aytadilar: “Kimki yumshoqfe'llik bilan nasibalangan bo'lsa, yaxshilik bilan nasibalangan bo'ladi. Kim bundan mahrum bo'lsa, yaxshilikdan ham mahrum bo'ladi”.
Doktor Hasson Shamsi Poshoning "Metin qoyalar" kitobidan
G'iyosiddin Habibulloh, Ne'matulloh Isomov tarjimasi.
Munosabat
Insonning qalbi birgina shirin so‘zdan quvonib, to‘lqinlanib ketadi: yayraydi, yashnaydi, boshqalarga ham ezgulik sog‘inadi, shodlik va baxt ulashadi.
Joriy yilning 31 may sanasida Prezidentimiz Shavkat Mirziyoyev Haj ziyorati uchun Makkai mukarramada bo‘lib turgan O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy shayx Nuriddin Xoliqnazar bilan telefon orqali muloqot qilib, hojilar holidan xabar olgani qalblarimizga surur, xursandchilik va shukronalik baxsh etdi. Davlatimiz rahbari barcha ziyoratchilarga salom yo‘llab, yurtimizga sog‘-omon kelishlarini tiladi. Unutilmas bu voqelik hojilarimizni behad sevintirdi.
Shukrki, mamlakatimizda tinchlik-totuvlik barqaror. Har bir inson hayotdan rozi bo‘lib, baxtli-saodatli umr kechirishi uchun barcha imkoniyatlar mavjud. Mehnat qilgan, harakat qilgan farovon hayot kechirmoqda. O‘z orzu niyatlariga yetmoqda. Albatta, bunda osoyishtalik ne’matining o‘rni beqiyos.
Yangi O‘zbekistonning har tongi taraqqiyot tongi sifatida otmoqda. Barcha sohalarda yangilik va yaxshiliklar bo‘lmoqda. Jumladan, Haj va Umra tadbirlarini yuqori saviyada tashkil etish, mo‘min-musulmonlarning ushbu ibodatlarini chiroyli ado etishlari uchun sharoit va qulayliklar yangi bosqichga olib chiqildi.
Xususan, bu yilgi haj mavsumiga yuqori darajada tayyorgarlik ko‘rildi. Makkai mukarrama hamda Madinai munavvara, qolaversa, Mino vodiysida ziyoratchilar uchun barcha sharoit hozirlandi. Issiq kunlarda yurtdoshlarimizga qo‘shimcha qulaylik yaratish maqsadida Arafot hududidagi chodirlar yopiq tarzda barpo etildi. Ularning atrofi issiq o‘tkazmaydigan panellar bilan o‘raldi, ichkariga sovutish tizimi o‘rnatildi, gilam va to‘shaklar solindi.
Mamlakatimiz hojilariga ko‘rsatilayotgan e’tibor, ular uchun yaratilgan qulayliklarni Saudiya Arabistonining haj ishlari mas’ullari va o‘zga yurt hojilari ham e’tirof etib, havas bilan qaramoqda.
Ayni paytda ziyoratchilarga 300 dan oshiq guruh rahbari, 50 nafar oliy toifali shifokor, 10 dan ziyod oshpaz va boshqa mutaxassislar xizmat ko‘rsatib, hamrohlik qilmoqda.
Ziyoratchilarimiz berilayotgan e’tibor va g‘amxo‘rlikdan mamnun bo‘lib, Yaratgandan mamlakatimiz tinchligi, xalqimiz farovonligini so‘rab duo qilmoqda.
Zotan, yurtimizda “Inson qadri uchun” degan ulug‘vor g‘oya barcha islohotlarning asosini tashkil etayotgan ayni pallada hojilarimiz ham ushbu jarayonga o‘z hissalarini qo‘shish, yurtimizga qaytgandan so‘ng bor kuch-g‘ayratlarini yurt tinchligi va taraqqiyoti, oilalar totuvligini ta’minlash, yoshlar ta’lim-tarbiyasi bilan shug‘ullanish, ehtiyojmandlarga ko‘mak berishdek savobli ishlarga safarbar etishlarini ta’kidlamoqdalar.
Zayniddin ESHONQULOV,
O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi
o‘rinbosari.