JUMA NAMOZI
Juma namozi ikki rakat farzdir. Undan oldin va keyin to‘rt rakat sunnat o‘qiladi. Juma farzidan oldin va keyingi sunnatlar peshin namozining to‘rt rakat sunnatlari kabi o‘qiladi. Jumaning ikki rakat farzi bomdod namozining farzi kabi o‘qiladi.
Juma namozida farzdan oldingi to‘rt rakat sunnatdan keyin, ikki rakat farz o‘qilmasdan oldin imom minbarda xutba qiladi.
JANOZA NAMOZI
Niyat: «Yuzimni Ka’baning bir tarafiga qilib, shu imomga iqtido qilib Alloh taolo uchun janoza namozini o‘qishni niyat qildim».
Qo‘llar qovushtirilib kindik ostida tutiladi, imom niyat qilgach, uning ortidagilar ham iftitoh takbirini aytadi, so‘ngra sano o‘qiydi: «Subhanakallohumma va bihamdik. Va tabarokasmuk va ta’ala jadduk va laa ilaha g‘oyruk».
So‘ng imom ovoz chiqarib takbir aytgach, ya’ni «Allohu akbar» degach, uning ortidagilar ham ichlarida o‘zlari eshitadigan darajada takbir aytadi. Bu takbirda qo‘llar ko‘tarilmaydi. So‘ng salavot o‘qiladi. Va yana qo‘lni ko‘tarmasdan «Allohu akbar» deb takbir aytiladi va janoza duosi o‘qiladi. Duodan so‘ng qo‘llar qovushtirilgan holda «Allohu akbar» deb, o‘ng va chap tomonlarga salom beriladi.
JANOZA DUOSI
Allohummag‘fir lihayyina va mayyitina va shahidina va g‘oibina va sog‘iyrina va kabiyrina va zakarina va unsana. Allohumma man ahyaytahu minna faahyihi ’alal Islam. Va man tavaffaytahu minna fatavaffahu ’alal iyman.
Ma’nosi: «Yo Alloh! Bizlarning tirigimizni, o‘ligimizni, bu yerda bo‘lganlarni va bo‘lmaganlarni, kichiklarimizni va kattalarimizni, erkak va ayollarimizni kechir. Yo Alloh, bizdan tug‘ilajak yangi nasllarni Islom dinida dunyoga keltir. Ajali yetib hayotdan ko‘z yumadiganlarning jonlarini imonli hollarida olgin».
Janozasi o‘qilayotgan mayyit balog‘atga yetmagan o‘g‘il bola bo‘lsa, mana bu duo o‘qiladi:
Allohummaj’alhu lana farotav-vaj’alhu lana ajrov-va zuxrov vaj’alhu lana shafi’am-mushaffa’a.
Ma’nosi: «Yo Alloh! Bu bolani jannatda bizni qarshi oluvchi, mukofot va zaxira qil. Bu bolani biz uchun shafoati maqbul shafoatchi qil».
Janoza balog‘atga yetmagan qiz bola uchun o‘qilayotgan bo‘lsa, quyidagi duo o‘qiladi:
Allohummaj’alha lana farotav-vaj’alha lana ajrov-va zuxrov-vaj’alha lana shafi’atam-mushaffa’ta.
Ma’nosi: Yo Alloh! Bu qiz bolani jannatda bizni qarshi oluvchi, mukofot va zaxira qil. Bu qizni bizga shafoati maqbul shafoatchi qil.
Bu duolarni bilmaganlar «Allohummag‘firliy va lahu va lil-mu’miniyna val mu’minat».
Ya’ni, Yo Alloh, meni va uni, erkak va ayol barcha mo‘minlarni kechir», deya duo qilsalar yoki «Robbana atina fid dunya...» duosini o‘qisalar ham bo‘ladi.
Janoza namozining boshlanishiga ulgurmagan kishi jamoatga tezda qo‘shilib, iftitoh takbirini aytadi va imomga iqtido qiladi. Imom salom berganidan keyin, tobut ko‘tarilmasdan oldin qolgan takbirlarning o‘zini aytadi.
Tushgan, o‘lik tug‘ilgan bolaga janoza o‘qilmaydi. Unga ism qo‘yilib yuviladi va matoga o‘rab ko‘miladi. Tirik tug‘ilib o‘lgan bolaga ham ism qo‘yilib, yuvilib, janozasi o‘qiladi.
HAYIT NAMOZI
Har bir namozni boshlashdan avval niyat qilingani kabi hayit namozini boshlashdan oldin ham niyat qilinadi. «Yuzimni Ka’baning bir tarafiga qaratib, shu imomga iqtido qilib, shu vaqt Ramazon (yoki Qurbon) hayiti namozini Alloh taolo uchun o‘qishni niyat qildim», deyiladi.
So‘ng imom «Allohu akbar», deya iftitoh takbirini aytgach, jamoat ham qo‘llarini ko‘tarib, iftitoh takbirini ichlarida o‘zlari eshitadigan darajada aytadi.
So‘ng hamma ichida, o‘zi eshitadigan darajada sano o‘qiydi. So‘ng imom ketma-ket qo‘llarini quloqlariga ko‘tarib, uch marta takbir aytadi. Imom har bir takbir aytganida jamoat ham uning ortidan qo‘llarini ko‘tarib takbir aytadi. Bu takbirlarning birinchi va ikkinchi takbiridan so‘ng qo‘llar yon tomonga tushiriladi. Uchinchi takbirdan so‘ng qo‘llar bog‘lanib, kindik ostida tutiladi.
So‘ng imom ichida «A’uzu»ni va «Bismillah»ni aytib, ovoz chiqarib Fotiha surasini va yana bir surani o‘qiydi, ruku va ikki marta sajda qilinadi.
Ruku va sajdadan so‘ng ikkinchi rakatga turiladi. Imom Fotiha surasi va bir sura o‘qigach, rukuga bormay, xuddi birinchi rakatdagi kabi uch marta takbir aytiladi. So‘ng to‘rtinchi takbir aytilib, rukuga boriladi va ikki marta sajda qilinadi. So‘ng cho‘kka o‘tirib tashahhud, salavot, duo o‘qilib salom beriladi va namoz tugaydi. Keyin imom minbarga chiqib xutba qiladi, so‘ng duo qilinadi.
O‘MI matbuot xizmati
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev nomiga ma’naviy hayotimizda muhim o‘rin egallagan, azaldan xalqimizga xos bo‘lgan mehr-oqibat, bag‘rikenglik va saxovat kabi olijanob fazilatlarni o‘zida mujassam etgan muqaddas Qurbon hayiti – Iyd al-Adho munosabati bilan xorijiy davlatlar va hukumatlar, nufuzli xalqaro tashkilotlar va mintaqaviy tuzilmalar rahbarlaridan tabrik maktublari kelib tushmoqda.
Xorijiy hamkorlar o‘z qutlovlarida O‘zbekistonning ko‘p millatli xalqiga chuqur hurmat bildirgan holda, yurtimizga tinchlik, farovonlik va ravnaq tilab, do‘stlik va o‘zaro manfaatli hamkorlik aloqalarini har tomonlama rivojlantirishga qat’iy intilishlarini ta’kidlamoqdalar.
Jumladan, quyidagilar o‘z tabriklarini yo‘llagan:
Qozog‘iston Respublikasi Prezidenti Qasim-Jomart Toqayev;
Qirg‘iz Respublikasi Prezidenti Sadir Japarov;
Tojikiston Respublikasi Prezidenti Emomali Rahmon;
Turkmaniston Prezidenti Serdar Berdimuhamedov;
Turkman xalqining milliy yetakchisi, Turkmaniston Xalq Maslahati Raisi Gurbanguli Berdimuhamedov;
Ozarbayjon Respublikasi Prezidenti Ilhom Aliyev;
Qozog‘iston Respublikasining birinchi Prezidenti Nursulton Nazarboyev;
Misr Arab Respublikasi Prezidenti Abdulfattoh as-Sisi;
Turkiya Respublikasi Prezidenti Rejep Tayyip Erdog‘an;
Eron Islom Respublikasi Prezidenti Mas’ud Pezeshkiyon;
Birlashgan Arab Amirliklari Prezidenti Shayx Muhammad bin Zoid Ol Nahayon;
Birlashgan Arab Amirliklari Vitse-prezidenti, Bosh vaziri, Dubay amirligi hokimi Shayx Muhammad bin Roshid Ol Maktum;
Birlashgan Arab Amirliklari Vitse-prezidenti, Bosh vaziri o‘rinbosari, Prezident ishlari bo‘yicha vaziri Shayx Mansur bin Zoid Ol Nahayon;
Birlashgan Arab Amirliklari Bosh vaziri o‘rinbosari, ichki ishlar vaziri Shayx Sayf bin Zoid Ol Nahayon;
Kuvayt Davlati Amiri Shayx Mish’al al-Ahmad al-Jobir as-Saboh;
Qatar Davlati Amiri Shayx Tamim bin Hamad Ol Soniy;
Qatar Davlati Amiri o‘rinbosari Shayx Abdulloh bin Hamad bin Halif Ol Soniy;
O‘mon Sultoni Haysam bin Toriq;
Iordaniya Hoshimiylar Podshohligi Podshohi Abdulla II;
Jazoir Xalq Demokratik Respublikasi Prezidenti Abdulmajid Tebbun;
Falastin Davlati Prezidenti Mahmud Abbos;
Islom hamkorlik tashkiloti bosh kotibi Husayn Ibrohim Toha;
Turkiy davlatlar tashkiloti bosh kotibi Kubanichbek Omuraliyev;
Turkiy davlatlar tashkiloti Oqsoqollar kengashi raisi Binali Yildirim;
Iqtisodiy hamkorlik tashkiloti bosh kotibi Asad Majid Xon;
Kavkaz musulmonlari idorasi raisi shayxulislom Ollohshukur Poshshozoda.
Qutlovlar kelishda davom etmoqda.
President.uz