Hozir ko‘pchilik yoshlar telefoniga termulgan. Boshini ko‘taray demaydi. Doimo yonida olib yuradi. Uyg‘onsa, avval telefoniga qaraydi. Uyquga yotganda ham telefoniga tikilib uxlab qoladi. Bir tanish yigit bor. U ham ko‘pchilik qatori telefon shaydosi. Qayerga borsa, nima ish qilsa, nima yesa, nima ichsa, kimlar bilan o‘tirsa, hammasini rasmga olib, internetga joylardi. Agar o‘sha yigitga:
“Uka kitob ham o‘qib tur. Doim telefonga termulib o‘tirasan. Nuqul selfi qilib, rasmingni qo‘yaverasan. Vaqt, umr g‘animat. Buni sovurma” desam, nima deb javob berishi mumkin, buni aniq bilmaymiz. Taxmin qilib ko‘ramiz.
Biroz uyalib, xijolat bo‘lib, “Foydali ma’lumotlarni telefonda o‘qiyman. Rasm qo‘ygim kelaveradi-da. Qayerda yurganimni, nima qilayotganimni, nima yeb o‘tirganimni qo‘yish odat bo‘lib qolgan” deb yoki shunga o‘xshash ma’noda javob bersa kerak.
Men yana undan: “Kitobning o‘zidan o‘qigan boshqa. Ustozlarimiz aytishganki, kitobning muqovasini ushlab, asta ochib, qo‘ling bilan varaqlab-varaqlab o‘qiganing boshqa. Uning ta’siri ham boshqacha bo‘ladi. Bundan tashqari sen yeb o‘tirgan ovqatni yeya olmaydiganlar bor. Shuni o‘ylasang bo‘lmaydimi?!” deb so‘rasam, u “Xo‘p, endi o‘zimning rasmlarimni kamroq qo‘yib, ko‘proq kitob o‘qishga harakat qilaman” deb yoki shunga o‘xshash ma’noda javob bersa kerak.
Oxirida men unga: “O‘qigin! Ko‘proq Qur’on o‘qigin!” deyman. U esa “Xo‘p bo‘ladi, rahmat” deb aytsa kerak.
Azizlar, vaqtimizning qadriga yetaylik. Bu umr chegaralangan. Bir kun tugaydi. Har bir daqiqamizdan savob olishni yo‘lga qo‘yaylik. Buning uchun avvalo qiladigan ishimiz shariatga muvofiq bo‘lsin. Keyin o‘sha ishni bajarishimizdan oldin niyatimizni chiroyli qilib olaylik!
Zero, Muoz ibn Jabal roziyallohu anhudan rivoyat qilingan hadisda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam shunday marhamat qilganlar:
“Qiyomat kuni to to‘rt narsa haqida so‘ralmagunicha bandaning qadami joyidan siljimaydi:
1) Umrini qanday o‘tkazgani haqida;
2) Yoshligidan qanday foydalangani haqida;
3) Molini qayerdan topib, qayerga sarf qilgani to‘g‘risida;
4) Bilgan narsasiga qanchalik amal qilgani to‘g‘risida”.
Alloh taolo bizni vaqtning qadriga yetib, undan unumli foydalanadigan bandalaridan qilsin!
Nozimjon Hoshimjon tayyorladi
Otalari ularga birinchi maktubni yubordi. Lekin ular uni o‘qish uchun ochmadilar, balki har birlari maktubni peshonalariga surtib: “Bu buyuk habibimizdandir”, dedilar. Ushbu xatning ko‘rinishiga nazar qilib, uni chiroyli qutiga solib qo‘yishdi. Bolalar boshqa paytlarda maktubning changini artish uchun olishar va yana joyiga qo‘yib qo‘yishardi. Otalari oilasiga yuborgan hamma xatlarni shunday qilishdi.
Yillar o‘tdi. Ota uyga qaytdi. Lekin ulardan birgina farzand qolgandi. Ota undan so‘radi:
– Onang qayerda?
O‘g‘il dedi:
– Ular qattiq kasal bo‘ldilar. Bizda onamni davolash uchun mablag‘ topilmadi va vafot etdilar.
Ota dedi:
– Birinchi maktubimni ochmadingizmi?! Men sizlarga katta mablag‘ yuborgan edim-ku!
O‘g‘il dedi:
– Yo‘q!
Ota yana so‘radi:
– Ukang qayerda?
O‘g‘il dedi:
– Siz uning ba’zi o‘rtoqlarini tanirdingiz. Onamning o‘limidan keyin unga nasihat qiladigan va uni to‘g‘ri yo‘lga soladigan kimsa topilmadi. U do‘stlari bilan ketdi.
Ota hayratlanib dedi:
– Nima uchun?! Yomon o‘rtoqlarini tark qilib, mening oldimga kelishini yozgan maktubimni o‘qimadingizmi?
O‘g‘il javoban:
– Yo‘q, – dedi.
Ota dedi:
– La havla va la quvvata illa billah. Opang qayerda?
O‘g‘il dedi:
– Turmushga chiqish uchun maslahat so‘ragan haligi yigit bilan nikohlandi va u hozir baxtsiz yashayapti.
Ota darg‘azab bo‘lib dedi:
– Sizlarga bu yigitning obro‘si, xulqi yomonligi va bu to‘yga noroziligim haqida yozgan xatimni o‘qimadingizmi?
O‘g‘il dedi:
– Yo‘q! Biz xatlaringizni bir chiroyli qutida saqladik. Doim uni ziynatladik, peshonamizga surtdik, lekin o‘qimadik.
Bu oilaning ahvoli, uning birligi qanday tarqalib ketgani, otaning maktubini o‘qimay, undan manfaat olmay, balki uni muqaddaslab, unda yozilganlarga amal qilmay, hayotlarini qiyinlashtirganliklari haqida tafakkur qildim. So‘ng stol ustidagi chiroyli qutiga solib qo‘yilgan Qur’oni Karimga nazar soldim... Sho‘rim qurisin!
Albatta, men Allohning Maktubiga anavi bolalar otalarining xatlariga muomala qilganlari kabi munosabatda bo‘lyapman. Men Mus'hafni stolim ustiga qo‘yganman-u, lekin uni o‘qimayman, undagi narsalardan foydalanmayman ham. Axir, u butun hayotimning dasturi-ku!
Robbimga istig‘for aytdim. Mus'hafni ochdim va hech qachon uni tark etmaslikka qaror qildim.
Arab tilidan Ziyoda Mirahmatova tarjimasi