Sayt test holatida ishlamoqda!
26 Dekabr, 2024   |   25 Jumadul soni, 1446

Toshkent shahri
Tong
06:22
Quyosh
07:48
Peshin
12:29
Asr
15:19
Shom
17:03
Xufton
18:23
Bismillah
26 Dekabr, 2024, 25 Jumadul soni, 1446

Kofir deyishdan qattiq ehtiyot bo‘ling!

22.10.2019   6506   5 min.
Kofir deyishdan qattiq ehtiyot bo‘ling!

Bugungi kunda, internet, yanada aniqrog‘i ijtimoiy tarmoqlar ko‘plab insonlarning hayot maydoniga aylanib qoldi. Afsuski, ular bu hayotning noreal ekanligini anglab yetishmayapti. Achinarlisi, mana shu sohta hayotlarida, o‘zlari mutlaqo ilmga ega bo‘lmasdan, nodonlarcha u yer, bu yerdan eshitgan gaplariga asosan axmoqlikka qo‘l urib, musumlmonlarni, bo‘lganda ham Islom ulamolarini kufrda ayblashib, qattiq gunohga botishmoqda. Xo‘sh, dinimiz shariatiga ko‘ra bir insonni kufrda ayblab, uni kofir deyishning hukmi qanday?   

Islom dini ta’limotiga ko‘ra, Allohning yagonaligi, Payg‘ambar alayhissalom Uning elchisi ekaniga iymon keltirgan, islom diniga e’tiqod qiladigan har qanday kishi mo‘min hisoblanadi. Hech kimga insonning iymonini o‘lchash, uning musulmon yoki kofirligini aniqlash huquqi berilmagan. Chunki iymon qalbda bo‘ladi. Qalb esa faqat Allohning hukmidadir. Alloh taolo bu haqda O‘z Kalomi Qur’oni karimida shunday marhamat qiladi:

“Hammangiz Allohning “arqoni”ni (Qur’onini) mahkam tuting va firqalarga bo‘linmang hamda o‘zaro adovatda bo‘lgan paytlaringizda dillaringizni (tutashtirib) oshno qilib qo‘ygan Allohning ne’matini yodda tuting. Uning ne’mati tufayli birodarlarga aylandingiz. Do‘zax chohi yoqasida turganingizda, sizlarni undan qutqardi. Shoyad haq yo‘lni topgaysizlar, deb, Alloh O‘z oyatlarini sizlarga shunday bayon qiladi” (Oli Imron surasi, 103oyat).

Bu oyati karima amalan musulmonlarni turli buzg‘unchi oqimlar va fitnachi ixtiloflar ta’siridan ehtiyot bo‘lgan holda ularni ogoh bo‘lishga chorlaydi. Zero, o‘zaro ixtiloflar, islom dini va muslumonlarni yomonotliq qilib ko‘rsatish ortida faqat va faqat yovuz kuchlarning manfaatlari yotganini barchalarimiz, zinhor unutmasligimiz kerak. Islomdan ozgina xabari bor har qanday inson “kofir” so‘zini aytishdan o‘zini tiyadi. Chunki bir insonni yohud bir diyorda yashaydigan kishilarni yoppasiga kofirga chiqarish hamda butun boshli mamlakatlarni kufr diyori deyish o‘ta nodonlik bo‘lib, bunday so‘zlarni faqat gumroh, ilmsiz, johil kishigina aytishi mumkin. Hadisi shariflardan birida, Rasululloh sollallohu alayhi va sallam: “Kim hammani yomon desa, o‘zi yomon” deganlar.

Islom dini ko‘rsatmalarida bir insonni kofir deyishga shoshilmaslik, unga qilayotgan ishi noto‘g‘ri ekanini yotig‘i bilan tushuntirish lozimligi ta’kidlanadi.

Ulamolar  musulmonni kofirga chiqarish xususidagi savolga quyidagicha ittifoq qilishib javob berganlar: “Kim Allohdan o‘zga iloh yo‘q va Muhammad alayhissalom Uning Rasuli ekaniga qalbi bilan tasdiqlagan holda guvohlik bersa, u musulmondir. Unga hamma musulmonlarga qilinadigan muomala qilinishi kerak”.

Dinimiz ta’limotiga ko‘ra, shirkdan tashqari har qanday gunoh qilgan inson toki o‘sha gunohini halol deb hisoblamas ekan, kofir bo‘lmaydi.

Musulmon kishini kofirga chiqarish mumkin emasligi borasida Imom Abu Dovud rivoyat qilgan hadisda bunday deyiladi: “Uch narsa iymonning aslidir:

  1. Laa ilaha illalloh (Allohdan boshqa iloh yo‘q!)” degan kimsaga tegmaslik;
  2. Gunohi bois uni kufrda ayblamaslik;
  3. Amali uchun uni Islomdan chiqarmaslik lozim. 

Boshqa bir rivoyatda esa: “Kimda-kim o‘z birodarini “kofir” desa, agar o‘sha insonda shu narsa topilmasa, uning o‘zi shunday bo‘libdi”, deb ta’kidlangan. Shuningdek, kalimai shahodatni aytib, o‘zining musulmonligini bildirib turgan kishining joniga, moliga zarar yetkazmaslik zarur. Zohirida musulmon bo‘lib ko‘rinib, Islom amallarini qilayotganlar bilan yaxshi muomala qilinaveradi. Kishilarning ichki sirlari Allohning O‘ziga havola. “Laa ilaha illalloh”ni aytib, musulmon bo‘lgan odamni qilgan gunohi tufayli kofirga chiqarmaymiz. U kofir emas, osiydir.

Yana bir hadisi sharifda keltirilishicha, Usoma ibn Zayd “roziyallohu anhu” “Laa ilaha illalloh” degan bir odamni o‘ldirib qo‘yadi, Rasululloh sollallohu alayhi va sallam undan: “Laa ilaha illalloh”, desa ham o‘ldirdingmi?” deb so‘raydilar. Usoma: “U qo‘rqqanidan, xavfsirab aytdi”, deydi. Shunda U zot alayhissalom: “Sen uning qalbini yorib ko‘rdingmi?” deb, qattiq tanbeh beradilar.

Demak, turli hil internet tarmoqlari va guruhlarda ertalabdan kechgacha vaqtini bekor o‘tkazib, odamlarni kofirlikda ayblab fitna, tuxmat va bo‘hton qilayotgan kimsalar avvalo, Alloh taologa chin dildan tavba qilishlari lozim. Qolaversa, bunday ishlarni bas qilishi o‘zi va atrofidagilar uchun ulkan foydadir. Yo‘qsa, yuqoridagi hadisda ta’kidlanganidek o‘zlari kufrga ketib qolishlari hech kab emas.

Zero, ulug‘larimiz aytganlaridek:

“Dunyoda hech bir amal hisobsiz qolmaydi. Alloh har bir amalingizni zarrasigacha hisobini qilguvchi Zotdir. Yaxshi bo‘lsa mukoffotini, yomon bo‘lsa JAZOSINI olasiz”!

 

Sayyidabror Umarov tayyorladi

MAQOLA
Boshqa maqolalar
Maqolalar

Shaxsiy qarash xiyonat emas!

25.12.2024   968   4 min.
Shaxsiy qarash xiyonat emas!

Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.

Butun arablar musulmonlarga qarshi oyoqqa turdi. Ichki tomondan Bani Qurayza yahudiylarining xiyonati dard ustiga chipqon bo‘ldi. G‘atafon qabilasidan Uyayna ibn Hisn Bani Qurayza yo‘lidan yurib, ahvolni yanada og‘irlashtirdi. Musulmonlar go‘yo ombirning ikki tishi orasida qolgandek edilar: biri Arab sahrolaridan kelgan uzoqdagi dushman, ikkinchisi esa ahdni buzib xiyonat yo‘liga o‘tgan yaqindagi dushman!

Nabiy sollallohu alayhi vasallam Uyayna ibn Hisn agar G‘atafon qabilasini mushriklarga yordam bermasdan olib chiqib ketsa, Madina hosilining uchdan birini bermoqchi bo‘ldilar. Shu maqsadda maslahat qilish uchun Avs qabilasining boshlig‘i Sa’d ibn Muoz roziyallohu anhu bilan Xazraj qabilasining boshlig‘i Sa’d ibn Uboda roziyallohu anhuni chaqirtirdilar. Bu Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning odoblari edi. Zero, Madinaning mevalari ularniki edi, ulardan ruxsat olmasdan qat’iy qaror chiqarishni istamadilar. Shu masala haqida gaplashganlarida ular aytishdi:

– Ey Allohning Rasuli! Agar buni sizga Alloh amr qilgan bo‘lsa, bosh ustiga. Ammo agar buni biz uchun qilmoqchi bo‘lsangiz, aslo hojati yo‘q. Biz ham, ular ham mushrik edi. But va sanamlarga sig‘inardik. O‘shanda ular Madina xurmosini yemoqchi bo‘lishsa, faqatgina sotib olib yoki ziyofat bo‘lganida yeyishar edi. Endi Alloh bizni siz tufayli Islom bilan ikrom qilganida ularga molimizni beramizmi?! Allohga qasamki, ularga faqatgina qilichimizni beramiz!

Rasululloh sollallohu alayhi vasallam ularni maqtadilar, fikrlarini qo‘llab-quvvatladilar va dedilar: «Arablar sizga qarshi bir yoqadan bosh chiqargani uchun men buni siz uchun qilmoqchi edim!».

Masala, ko‘rib turganingizdek, siyosiy edi. Urush boshlangan. Hamma ham urushdan kamroq talafot ko‘rib, g‘olib bo‘lib chiqish yo‘lini qidiradi. Barchaning o‘z fikri bor. Nabiy sollallohu alayhi vasallam G‘atafon qabilasi bilan muzokara olib borib, ularga qaytib ketish evaziga Madinaning uchdan bir hosilini bermoqni istadilar. Ammo Sa’d ibn Muoz bilan Sa’d ibn Uboda roziyallohu anhumo bu ishda xorlikni ko‘rdilar. Agar Alloh amr qilgan bo‘lsa, bo‘ysunishlarini bildirishdi. Ammo Nabiy alayhissalom qon to‘kilmasligi va Madinani saqlab qolish uchun shunday qilayotgan bo‘lsalar, bu fikrga qo‘shilmasliklarini aytishdi. Dushmanga faqatgina qilich bilan javob qaytarishga tayyor ekanliklarini bildirishdi. Nabiy sollallohu alayhi vasallam ham ularning fikrini quvvatladilar!

Har bir insonning shaxsiy fikri, qarashi va voqelikdan chiqargan xulosalari bo‘ladi. Bu uning ma’lumotlarni tahlil qilishi va shu orqali foyda-zararni belgilashidir. Musibatimiz shundaki, biz o‘zimizning fikrimizga yurishga odamlarni majburlamoqchi bo‘lamiz. Go‘yo buni o‘zgartirib bo‘lmaydigan vahiy deb xayol qilishadi. Vaholanki, vahiy sohibi bo‘lmish Rasululloh sollallohu alayhi vasallam sahobalarining fikrini olyaptilar, e’tirozlarini qabul qilyaptilar. Chunki Nabiy alayhissalomning fikrlari vahiy emas, siyosat, ijtihod va shaxsiy qarash edi!

Boshqa tomondan, har qanaqangi siyosiy fikr, ijtihod va shaxsiy qarashni xiyonat deydiganlar bor. Ular to‘shakda yonboshlab olib, chegarada turganlarga fatvo berib o‘tirishadi. Falon joyda tinchlik mumkin emas, piston joyda urush mumkin emas, deb o‘tirishadi!

Siyosat bilan shug‘ullanayotgan kishi ham insonligini unutmaslik kerak. U ham xato qiladi, to‘g‘ri aytadi. Uning insonlarni o‘zining fikriga majburlashga haqqi yo‘q. Ommaning ishi bilan mashg‘ul bo‘ladigan kishilar mujtahidni ma’zur tutishi, u haqda yaxshi gumon qilishi, unga nasihatda bo‘lishi lozim!

«Nabaviy tarbiya» kitobi asosida tayyorlandi

Maqolalar