Sayt test holatida ishlamoqda!
17 Iyul, 2025   |   22 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:25
Quyosh
05:05
Peshin
12:34
Asr
17:39
Shom
19:58
Xufton
21:30
Bismillah
17 Iyul, 2025, 22 Muharram, 1447

Fitnalardan ogoh bo‘laylik!

21.10.2019   4518   3 min.
Fitnalardan ogoh bo‘laylik!

Hozirgi axborot globallashuv davrida kechayotgan jarayonlar bizni doim ogoh bo‘lishga, sof dinimiz, milliy qadriyatlarimizni saqlashga, ularni sohta talqinlardan farqlashga va sof dinimizni buzg‘unchi va mutanosib kimsalarni fitnalaridan ximoya qilishga undaydi.

Ba’zi mutanosib, buzg‘unchi kimsalar din nomidan gapirib sof e’tiqodimiz va qadriyatimizni qoralashga zo‘r bermoqda. Shu bois ba’zi bir kimsalar ularning aldovlariga ishonib, din to‘g‘risida noto‘g‘ri fikrga borib, ularga ergashib ketayotganlar ham uchrab turibdi.

Har bir imom xatib, har bir ziyoli inson g‘alamis kimsalarni bunday xatti-harakatlariga befarq qarab turmasligi kerak. Islom dini insonlarni faqat yaxshilikka chaqiradi. Birovga ozor berishdan, zulmdan qaytaradi. Nafaqat inson xatto atrofimizdagi olam va unda yashab turgan maxluqotlarga xam yaxshi munosabatda bo‘lishga chaqiradi. Qalbida iymoni bor inson xech kimga yomonlik istamaydi. Payg‘ambarimiz (sallollohu alayhi vasallam): — “Birovlar uning qo‘lidan va tilidan ozor topmaydigan kishi chin musulmondir” — deganlar. Bugun atrofimizda bo‘layotgan har bir voqea xodisani aql bilan baholab, so‘ng hulosa chiqarmog‘imiz darkor. Oqni qoradan, yahshini yomondan ajrata bilishimiz kerak. Alloh ta’olo fitna haqida shunday amr qilgan — “Sizlardan faqat zulm qilganlarning o‘zigagina yetmaydigan fitnadan saqlaningiz va bilib qo‘yingizki Alloh jazosi qattiqdir” (Anfol 25). “Fitna esa qottillikdan ham ashaddiyroqdir” (Baqara 191).

Ali Saburiy: “Musulmonni dinida fitnaga solish tinchini buzish Alloh nazdida qotillikdan qattiqroqdir“ deganlar. (Tavsir al-vazih al-muyassar). Demak fitnalar to‘zg‘ib turgan paytda musulmon kishi amal kilishi lozim bo‘lgan islom odoblari quyidagilar:

— Qur’on va sunnatga ergashish, ikkisini mahkam ushlash;

— Alloh ta’olodan fitna va unga yaqinlashtiradigan har bir narsadan uzoqlashtirishni, firqachilik, ixtilof, yengiltaklik, din aqidasiga xilof ish yoki buzuq ta’limotlardan saqlanmoqlikni so‘rab duo qilish;

— ulamolar etagini ushlab, ularning ilmlaridan manfaat olib, o‘tgan solih kishilarni yo‘llarini tutish;

— yumshoqlik, shoshmaslik, kamtarin va halim bo‘lish, g‘azab va shoshqaloqlikdan uzoqlashish;

— zero Alloh taolo bunday marhamat qilgan “(Ey inson) O‘zing (aniq) bilmagan narsaga ergashma! Chunki quloq, ko‘z, dilning har biri to‘g‘risida (har bir inson) ma’sul bo‘lur (Isro 36).

Abu Hurayra rahimahulloh rivoyat qilgan hadisda:

— “Kelajakda fitnalar bo‘ladi. U fitnalar kelganda o‘tirgan kishi turgandan, turgan kishi yurgandan, yurgan kishi unga qarab yugirgandan yaxshidir. Kim fitnaga qiziqib unga intilsa (fitna) uni o‘ziga tortib halok qiladi. Kim undan qochib qutiladigan joy topsa, o‘sha yerda panox topsin. (fitnaga aralashmasin)”

(Imom Buxoriy va Imom Muslim rivoyati).

 

Andijon viloyati Buloqboshi tumani

Shirmonbulok jo’me masjidi imomi D. Mirzakarimov

MAQOLA
Boshqa maqolalar

“Odamlarni afv etadiganlar...”

16.07.2025   2110   4 min.
“Odamlarni afv etadiganlar...”

Abdurrazzoq San’oniy aytadi: Ali ibn Husayn roziyallohu anhum namoz uchun tahorat qilayotgan edi. Shu payt suv quyib turgan joriya qo‘lidan obdasta tushib ketib, uning yuziga ozgina shikast yetkazdi. Ali ibn Husayn boshini ko‘tarib, joriyaga qaradi. Joriya vaziyatni yumshatish maqsadida Qur’oni karim oyatlaridan o‘qidi: “... G‘azablarini yutadigan... (Oli Imron surasi, 134-oyat). Ali ibn Husayn roziyallohu anhum jimgina javob berdi: “G‘azabimni bosdim”.

Joriya oyatning davomini o‘qidi: ...odamlar-ni (xato va kamchiliklarini) afv etadiganlardir....

U kishi dedi: “Men seni afv etdim”.

Joriya oyatning oxirini o‘qidi: Alloh ezgulik qiluvchilarni sevar”.

Ali ibn Husayn roziyallohu anhum dedi: “Bor, sen Allox yo‘lida ozodsan”.

Abdulloh ibn Ato aytadi: “Ali ibn Husaynning bir g‘ulomi (quli) xatoga yo‘l qo‘ydi va jazoga loyiq bo‘ldi. Ali ibn Husayn qamchini oldi. So‘ng u zot bunday oyatni o‘qidi: (Ey Muhammad!) Imon keltirgan kishilarga ayting, ular Alloh kunlari (qiyomat)dan umid qilmaydigan kimsalarni kechirib yuboraversinlar! Shunda (u sabrli) kishilarni qilgan ishlari (kechirishlari) sababli mukofotlagay! (Josiya surasi, 14-oyat).

Qul esa dedi: “Men bunday emasman, men Allohning rahmatidan umidvorman va uning azobidan qo‘rqaman”.

Ali ibn Husayn roziyallohu anhum qamchini tashlab yubordi va dedi: “Sen Alloh yo‘lida ozodsan”.

Muso ibn Dovud aytadi: Ali ibn Husayn xizmatkorini ikki marta chakirdi, u javob bermadi. Uchinchi marta chaqirgach javob qildi. Ali ibn Husayn unga dedi: “Ey o‘g‘lim, ovozimni eshitmadingmi?”.

Xizmatkor: “Eshitdim”, dedi.

Ali ibn Husayn so‘radi: “Nega javob bermading?”.

Xizmatkor: “Sizning shafqatingizga ishondim”, dedi.

Abdulg‘ofir ibn Qosim aytadi: Ali ibn Husayn masjiddan chiqib ketayotgan edi. Bir odam kelib uni haqorat qildi. Shunda Alining xizmatkor va qullari unga tashlanishdi.

Ali ibn Husayn ularni to‘xtatdi va bunday dedi: “Bas qilinglar, uning holatiga qaranglar”.

So‘ngra o‘sha odamga dedi: “Bizda siz bilmagan yana ko‘p narsalar bor. Agar sizga yordam kerak bo‘lsa, ayting, yordam beraylik”. O‘sha odam xatosini anglab, uyaldi va ortiga qaytdi.

Ali ibn Husayn uni yoniga chaqirib, o‘zi kiyib turgan chakmonini yelkasiga tashladi va ming dirham pul berdirdi.

Abu Ya’qub Muzaniy deydi: Hasan ibn Hasan bilan Ali ibn Husayn o‘rtasida bir oz noxushlik bo‘lib qoldi. Hasan bir kuni masjidda Ali ibn Husaynning yoniga keldi, uni turli so‘zlar bilan haqorat qildi. Ali ibn Husayn esa unga bir og‘iz ham javob qaytarmadi.

So‘ngra Hasan chiqib ketdi. Kechasi u alining uyiga bordi va eshigini qoqdi. Ali ibn Husayn eshikni ochib chiqdi. Hasan unga:

- Ey aka, agar siz haqiqatan ham men aytganlarimdek bo‘lsangiz, Alloh meni mag‘firat qilsin. Agar men yolg‘onchi bo‘lsam, Allox sizni mag‘firat qilsin, dedi va ketdi.

Ali ibn Husayn ortidan borib, yetib oldi va uni og‘ushiga oldi. Ikkovi yig‘lab yuborishdi. Shunda Hasan:

- Qasamki, endi siz xafa bo‘ladigan biron ish qilmayman, - dedi.

Ali esa unga: - Sen ham menga aytgan so‘zla ring uchun halollikdasan,- dedi.

Ibn Abi Dunyo rivoyat qiladi: Ali ibn Husaynning xizmatkori shoshgan holda oshxonadan temir pechni olib kelayotgan edi. Kutilmaganda temir pech tushib ketdi ketdi va narigi tomondan pastga tushib kelayotgan Ali ibn Husayn o‘g‘lining boshiga tegib, jarohat yetkazdi. Oqibatda u halok bo‘ldi. Mehmonlar bilan suhbatlashib o‘tirgan Ali ibn Husayn o‘rnidan sakrab turib, xizmatkorga dedi: “Sen ozodsan. Bu ishni qasddan qilmaganingni bilaman”. So‘ngra Ali ibn Husayn mayyitni dafn etish tadorigini ko‘rdi.

Shayx Mahmud MISRIYning “Solih va solihalar hayotlaridan qissalar”
nomli asaridan Ilyosxon AHMЕDOV tarjimasi.