Alloh taolo Qur’oni karimda shunday deb marhamat qiladi: “Bas, shunday namozxonlar holiga voyki, ular namozlarini «unutib» qo‘yadilar” (Mo’un, 4-5).
Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallam shunday deb marhamat qilganlar: “Alloh taolo qiyomat kuni ummatimning o‘nta toifasiga g‘azab qiladi, ularni la’natlaydi hamda ular uchun alamli azob tayyorlab qo‘ygan. Alloh ularni do‘zaxga kiritadi” dedilar. Shunda sahobalar: “Ular kimlar, ey Allohning Rasuli?” deb so‘rashdi. U zot shunday javob berdilar: “Zinokor qariya, zolim rahbar, doim aroq ichuvchi, zakotni man qiluvchi, yolg‘on guvohlik beruvchi, odamlar orasida chaqimchilik qiluvchi, ota-onasining yuziga g‘azab bilan boquvchi, xotinini taloq qilib, keyin harom holatda ushlab turuvchi, zulm va jabrga hukm qiluvchi, badani sog‘ bo‘la turib namozni tark qiluvchi”.
Ibn Abbos roziyallohu anhudan sog‘ bo‘la turib namozni tark qiluvchi odamning tavhidi haqida so‘raldi. U zot: “Namozni tark qiluvchi kishining tavhidi yo‘q, namozni tark qiluvchi kishining zakoti yo‘q, namozni tark qiluvchi kishining ro‘zasi yo‘q” deb javob berdilar.
Alloh taolo Qur’onda shunday deb marhamat qiladi: “So‘ngra ularning ortidan namozni zoye qilgan va shahvatlarga ergashgan kimsalar o‘rin oldilar. Endi ular, albatta, yomonlikka (yomon jazoga) yo‘liqurlar” (Maryam, 59).
Ushbu oyatdagi “yomonlik” deb tarjima qilingan so‘z arabchada “g‘oyy” deb nomlanadi. “G‘oyy” esa jahannamdagi bir vodiy bo‘lib, unga faqatgina namozni uzrsiz tark qiluvchilar tushadi.
Ibn Abbos roziyallohu anhu shunday dedilar: “Qiyomat kuni banda birinchi bo‘lib namozdan so‘raladi. Agar namozi qabul bo‘lsa, boshqa amallari ham qabul bo‘ladi”.
Namoz o‘qimaydigan odam Alloh bilan bog‘lanish ne’matidan mahrum bo‘ladi.
Namoz o‘qimaydigan odam Alloh bilan yolg‘iz qolib, unga munojot qilishdan, shu ibodatning ruhiy, ma’naviy lazzatlaridan bebahra qoladi.
Namoz o‘qimaydigan odam omonlik, xotirjamlik va najotdan mosuvo bo‘ladi.
Namoz xato va gunohlarni yuvishning eng ishonchli yo‘l bo‘lib, u doimo o‘z egasiga ko‘plab shaxsiy foydalar keltiradi. Namoz o‘qimaydigan odam esa bunday foydalardan benasib qoladi.
Namoz o‘qimaydigan odam Allohdan uzoqlashadi.
Namoz o‘qimaydigan odamning irodasi zaif bo‘ladi.
Namoz o‘qimaydigan odam mislsiz nafsoniy rohat va ruhiy farog‘atlardan quruq qoladi.
Namoz o‘qimaydigan odam g‘aflat uyqusida uxlayotgan bo‘ladi.
Namoz o‘qimaydigan odam hayotga teranroq nazar sola olmaydi.
Namoz o‘qimaydigan odam beintizom, betartib bo‘ladi.
Namoz o‘qimaydigan odam vaqtning qadriga yetmaydi.
Namoz o‘qimaydigan odam qo‘rs, shoshqaloq, pastkash, besabr bo‘ladi.
Namoz o‘qimaydigan odam musulmonlar bilan bo‘ladigan ijtimoiy bog‘lanishlardan, yaxshilik yo‘lidagi hamkorliklardan benasib qoladi.
Namoz o‘qimaydigan odamda mehribonlik, yordamga shoshilish, g‘amxo‘rlik hissi bo‘lmaydi.
Namoz o‘qimaydigan odamda mustahkam ishonch bo‘lmaydi.
Namoz musulmon kishini g‘ayrimusulmondan ajratib turuvchi eng asosiy belgidir.
Namoz o‘qimaydigan odamni hech kim hurmat qilmaydi.
Namoz o‘qimaydigan odamdan hech kim xotirjam bo‘lmaydi.
Ma’lumki, namoz poklik va ozodalik ramzidir.
Namozxon odamning eng avvalo, qalbi pok bo‘ladi. Qolaversa, badani, kiyim-boshi va makoni ham pok bo‘ladi.
Namoz o‘qimaydigan odamning esa kiyimi, badani va eng asosiysi, qalbining pokligida shubha bor.
Namoz o‘qimaydigan odamning yuzida nur bo‘lmaydi.
Namoz o‘qimaydigan odamning yuragi tor, o‘ta injiq bo‘ladi.
Namoz o‘qimaydigan odamning rizqi tang bo‘ladi.
Namoz o‘qimaydigan odamga hamma g‘azab bilan qaraydi.
Namoz o‘qimaydigan odamni hamma yomon ko‘radi.
Namoz o‘qimaydigan odam jamiyatning ishonchsiz kishisi hisoblanadi.
Namoz o‘qimaydigan kishga hech kim ishonmaydi.
Namoz o‘qimaydigan odamning guvohligi o‘tmaydi.
Qachongacha g‘aflat uyqusida uxlaymiz?!
Qachongacha Robbimizning toatidan bo‘yin tovlab yuramiz?!
O‘z nafsimizga rahmimiz kelsin. Ertaga oxiratda talofat yetishidan oldin unga nasihat qilaylik. Chunki, safar uzoq, ozuqa esa kam.
Vaqtni g‘animat bilib, o‘lim uchun hozirlik ko‘raylik.
Alloh barchamizni besh vaqt namozni o‘z vaqtida, masjidda, jamoat bilan ado etadigan bandalaridan qilsin, omin!
Nozimjon Hoshimjon tayyorladi
Ba’zi otalar ayoli, bolalaridan o‘zining ayshu ishrati va ulfatchiligini ustun qo‘yadilar, gohida o‘sha tarafga butunlay burilib ketadilar.
Ey muhtaram ota! Nima uchun oilangiz va bolalaringizdan qochyapsiz?! Nima uchun ko‘zingizdagi nurga parda tashlayapsiz, farzandlaringiz sizni tun qorong‘usidan boshqa mahal ko‘ra olishmayapti.
Barchalari sizni izlaydilar. Yosh bolalarni o‘psangiz, kattalar davrasida bo‘lsangiz, tabassumingizga sababchi bo‘luvchi ayolingizga e’tibor qaratsangiz, qanday ham go‘zal!
Zimmangizdagi ularning haqlariga bee’tibor bo‘lmang. “Yemak-ichmak, kiyim-kechagini to‘kib-sochib qo‘ysam bo‘ldi, vazifamdan qutuldim”, deb o‘ylamang. Ular siz tomoningizdan yetkaziluvchi ma’naviy, ruhiy ozuqaga muhtojdirlar.
Ey muhtaram ota! Oilangiz bee’tibor qolsa, ko‘zi ochlarning hirslari ularni yeb bitirishi mumkin. “Boshsiz qolgan jasad tirik turadi”, deb o‘ylamang. Siz oilangiz uchun tananing boshideksiz, bosh tanadan judo bo‘lsa, ruh tanadan ajraydi va hayot tugaydi.
Oilangizga mustahkam qo‘rg‘on bo‘ling. Unutmangki, qiyomat kuni har bir rahbar o‘z qo‘l ostidagilari borasida javob beradi.
Barcha mas’uliyatni ayolingizga yuklab qo‘ymang. Tarbiya mashaqqatini uning yelkasiga yuklamang.
O‘tinaman, zoye bo‘layotgan umringizga, oilangizga qayting! Avval Robbingizga qayting va qilgan gunohu isyonlaringizga tavba qiling. Namozga mahkam bo‘ling. Qalbingizda iymon qayta barq urib, rahmat vujudingizga sizib kirishi uchun tun qorong‘usida turib tahajjud o‘qing.
Har gal bolalaringizni, ayolingizni ko‘rsam, ularning ko‘zidagi mahzunlik meni tilka-pora qiladi. Buning ta’siridan sizga aytadigan oxirgi gapim:
Yerdagilarga rahm qil, samoning Egasi senga ham rahm qiladi. Senga shukrini ado qilolmaydigan darajada ne’matlar ato etgan Robbingga yaqinlash. Oila deb atalmish ne’matdan yuz o‘girding. Oilangni tashlab ketding, ular qayoqqa borarini bilmay qolishdi.
Achinarli bir voqeani keltiray: Ota-onasi ishga ketib yolg‘iz qolgan bolalarning sho‘xliklari avjiga chiqib, oralaridan biri pichoq o‘ynab xonadagi charim divan va kursini yirtib, teshdi. Ota ishdan kelib bolaning qilgan ishini ko‘rdi va qattiq g‘azablanib bolaning qo‘l-oyoqlarini mahkam bog‘lab qo‘ydi.
Bola tinmay yig‘lab, bo‘shatib yuborishlarini o‘tinib so‘radi. Lekin bari befoyda edi. G‘azablangan otaga hech narsa ta’sir qilmadi. Lekin ona bog‘ichlarni yechishga urindi. Ota unga: “Agarda yechsang, taloqsan”, dedi.
Bola tinmay yig‘layverganidan tinkasi quridi va uxlab qoldi. Uning qo‘l-oyoqlarining rangi o‘zgara boshladi va ko‘karib ketdi.
Ota qo‘rqib ketganidan bog‘ichni yechdi va bolani darhol shifoxonaga olib bordi. Bola koma holatida edi. Shifokorlar bolaning oyoq-qo‘llarini amputatsiya qilishga qaror qilishdi. Bola o‘tkir ishemiyaga chalingan edi.
Ota amputatsiya qilish uchun berilgan qog‘ozga imzo qo‘yarkan, tinmay yig‘lardi.
Haqiqiy musibat bola jarrohlik amaliyotidan chiqqanidan keyin boshdandi. Bola otasiga qarab: “Dada, dadajon, oyoqlarimni qaytarib berishsin. Endi hecham bunday ish qilmayman”, deya dod soldi.
Hasson Shamsiy Poshoning
“Jannat bo‘stonidagi oilaviy oqshomlar” nomli kitobidan
G‘iyosiddin Habibulloh, Ilhom Ohund, Abdulbosit Abdulvohid tarjimasi.