Bir kishi Valid ibn Abu Xayra rohmatullohi alayhni so‘kib yubordi. Shunda u zot: “Bu sening sahifangdir. Shunday ekan, unga xohlagan narsangni yozdiraver!”, dedilar.
Unutmaslik kerak, til – Allohning ulug‘ ne’mati. Har bir insonning yelkasida hayoti davomida amalga oshirgan, sodir etgan gunoh yoki savob amallarini yozib boradigan farishtalar mavjud. Insonni og‘zidan chiqayotgan har bir yaxshi-yomon aytilayotgan so‘zlarni, hatto tortgan oh-vohlarini ham amal daftarining sahifalariga yozib boradilar.
Alloh o‘z kalomida bu haqida aytadi: “U biror so‘zni talaffuz qilsa, albatta, uning oldida hoziru nozir bo‘lgan bir kuzatuvchi (so‘zni yozib oluvchi farishta) bordir”. (Qof: 18).
Tilning zarari ulkan bo‘lib, xatarining ko‘lami esa juda katta sanaladi. Til zararli yirtqich hayvon, chaquvchi ilon hamda alangalanuvchi olovdir. Tilingiz ila kishi aybini gapirmangki, Sizning ham barcha joyingiz ayb, kamchilikdan iboratdir.
Muoz ibn Jabal roziyallohu anhu Rasululloh sollallohu alayhi vasallamdan so‘radi: “Ey Allohning rasuli, gapirganlarimizga ham jazolanimizmi?
– Sen o‘lib, onang bolasiz qolgur, ey Jabalning o‘g‘li! Axir, faqat tillaridan ungan xosillar tufayli odamlar jahannamga yuzlari bilan qulaydi-da”.
Aqaba ibn Amr roziyallohu anhu aytadi: “Najot nimada, ey Allohning rasuli? – deb so‘radim.
– Tilingni tiy, uyingni keng qil va xatolaring uchun yig‘la, – dedilar Rasuli akram sollallohu alayhi vasallam”.
Sahobai kiromlar Qur’on va sunnat odobi ila tarbiyalangan vaqtlaridanoq, lafzlarini to‘g‘irlab, gaplariga rioya qila boshladilar. Ularning nutqlari zikr, nazarlari ibrat hamda sukut saqlashlari esa tafakkurga aylandi. Mo‘min inson o‘z tili orqali boshqa musulmon birodarlarining qalbi ozor bermasligi kerak. Zero, Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi va sallam o‘z hadislarida marhamat qilganlaridek, “Musulmon – boshqa musulmonlar uning tili va qo‘lidan omonda bo‘lgan kishidir”.
Muqaddas Islom dinimiz insonlarni qalbiga ozor bermaslikka chaqiradi. Bu amalni Islom o‘zining shiorlari darajasiga ko‘tardi.
Bir kun Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Oisha roziyallohu anhodan xursand bo‘lib, “Ey Oisha, mendan xohlagan narsangni so‘ra” dedilar. Oisha roziyallohu anho juda ham ziyrak ayol edilar, bu fursatni qo‘ldan boy bermaslik uchun eng yaxshi narsani so‘rashni qasd qildilar va “Bu borada otam bilan maslahatlashsam” dedilar. Chunonchi Abu Bakr roziyallohu anhuning huzurlariga borib voqe’ani bayon qildilar. Abu Bakr roziyallohu anhu : “Rasululloh sollallohu alayhi vasallam me’rojga chiqqanlarida Alloh taolo u zotga sirlarni aytgan. O‘shalardan birini aytib berishlarini so‘ra” dedilar. Oisha onamiz roziyallohu anho o‘sha narsani so‘radilar. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam : “Robbim menga me’roj kechasida “Mening nazdimda mo‘minning darajasi shu darajada yuqoriki, qaysi bir mo‘min boshqa bir mo‘minning qalbiga xursandchilik solsa, albatta jannatiy bo‘ladi” dedi”, dedilar. Oisha roziyallohu anho xursand bo‘lib Abu Bakr Siddiq roziyallohu anhuga bu gapni yetkazgan edilar Abu Bakr qattiq yig‘ladilar. Oisha roziyallohu anho “Nega yig‘laysiz, axir bu xursandchilik xabar emasmi” deganlarida, “Bu, mo‘minning qalbi Alloh taoloning nazdida shu darajada qadrliki, kim unga ozor yetkazsa, do‘zaxiydir” degani bo‘ladi – dedilar.
Alloh barchalarimizga o‘z sahifalarimizni solih amallar bilan to‘ldirishimizni nasib qilsin. Bir bir insonning qalbi ozor berishlikdan Alloh panoh bersin. Omin!
Azizlar, Sahifangizni ehtiyot qiling!
Nodirbek Nishonov,
Farg‘ona shahar “Muhammad avliyo” masjid imom-noibi
Mashina yo‘liga chiqib ketgan odamni ko‘rib haydovchi zo‘rg‘a to‘xtatib qoldi. Undan ham oldin yonidagi do‘sti tushasolib yo‘lovchining yoqasidan oldi. Uzr so‘rab dovdirayotgan odamni ko‘rib, haydovchi tez tushdi-da, do‘stidan uning yoqasini qo‘yib yuborishini so‘radi.
– Bu nima deganing?! Sal bo‘lmasa qamalib ketarding-ku buni deb, – yanada jahli chiqdi do‘stining.
– Sen uni qo‘yib yuboraver, gap bor... Bo‘ldi, aka, hushyor bo‘lib yetib oling... Yo‘q, shoshmang...
Haydovchi hatto u odamning qo‘liga pul ham berdi. Do‘stini hayron qoldirib, mashinaga qaytdi.
Do‘stining savol nazari bilan qarab turganini ko‘rib, izoh bera boshladi:
– Bir soatcha oldin dorixonaga kirgandim. Shu odamga ko‘zim tushgandi. Qo‘lida dorilar ro‘yxati yozilgan qog‘oz, puli yetmaganidan mung‘ayib turgan edi. Dorilar narxini eshitib, og‘ir qadamlar bilan chiqib ketgandi. Ortidan chiqib yordam bergim keldi. Lekin pulimni qizg‘ondim. Tashqariga chiqqanimda u onasi bilan gaplashib turgan ekan. Haligi odam onasi bilan gaplashib bo‘lgach: “Shuncha pulni qayerdan topaman? Yo Alloh! O‘zing yo‘l ko‘rsat, deganini eshitib ham indamay ketaverdim. Go‘yo unga pul bersam o‘zim och qoladiganday... Holbuki, Alloh taolo O‘z Kalomida: “Shayton sizlarni (xayr-ehson qilishda) kambag‘al bo‘lib qolishdan qo‘rqitadi” (Baqara surasi, 268-oyat) deya ogohlantirganini bilardim. Yana “Kimki (bir) hasana (savobli ish) qilsa, unga o‘n barobar (ko‘paytirib yozilur)” (An’om surasi, 160-oyat) degan va’dasini ham o‘qigandim. Baribir xomlik qildim. Sal bo‘lmasa o‘sha xasislik qilgan pulimdan o‘n, yuz hissasi chiqib ketadigan bir musibatga duchor bo‘lardim. Mayli, hechdan ko‘ra kech bo‘lsa ham, Alloh imkon berdi. Shuning uchun ayb u odamdamas, o‘zimda, deb bildim...
Ha, azizlar! Hayotimizda bunday holatlarga duch kelib turamiz. Avvalo, birov bilan tushunmovchilik bo‘lib qolsa u odamning ahvolini so‘raylik. Balki biror musibat yo tashvishda yurgandir. Darhol tilimizga kelgan so‘zlar bilan xaqorat qilib, urishib ketmaylik. Bunaqa vaziyatlarda shayton vasvasa qilishini unutmaylik. Xulosa qilishga shoshilmaylik. Hazrati inson degan nomga munosib ish tutaylik.
Akbarshoh Rasulov