Britaniyalik astronom olim Jeyms Jins hindistonlik musulmon alloma Inoyatulloh Mashriqiyning إِنَّمَا يَخْشَى اللَّهَ مِنْ عِبَادِهِ الْعُلَمَاء (“Allohdan bandalari ichidan faqat olimlarigina qo‘rqarlar”) oyatini tilovat qilganini eshitganda, dodlab yubordi va:
“Nima? Nima deyapsan? Allohdan faqat olimlar qo‘rqadilar? Ajablanarli! Juda ajoyib-ku! Axir bu (ya’ni, Allohdan faqat olimlar qo‘rqishi) ellik yillik izlanishlarim natijasida aniqlagan narsam-ku! Muhammadga bu haqiqatning xabarini kim bergan? Ushbu oyat rostdan ham Qur’onda bormi? Agar shunday bo‘ladigan bo‘lsa, unda men guvohlik beramanki, albatta, Qur’on Allohning huzuridan unga (Muhammadga) vahiy qilingan kitobdir!” dedi.
Xo‘sh, Inoyatulloh kim edi?
Alloma Inoyatulloh Mashriqiy 1888 yilda Hindistonning Amritsar shahrida tug‘ilgan. U 18-19 yoshlarida matematika fani bo‘yicha magistrlik diplomiga ega bo‘ladi. U Islom olimi, matematik va siyosatshunos sifatida faoliyat yuritadi.
Olim 30 yoshga yetganda, Qur’oni Karimni aniq va tabiiy fanlardan foydalanib tafsir qilishga kirishadi va 36 yoshida tafsir kitobining birinchi jildini yakuniga yetkazadi. Ishni bitirgach, Nobel mukofotini berish bo‘yicha hay’at uni ham Nobel mukofotiga nomzodlar ro‘yxatiga kiritadi. Mukofotni berish uchun yozgan tafsirini ingliz yoki fransuz tiliga tarjima qilishini shart qilib qo‘yishadi. U tafsirni urdu tilida amalga oshirgan edi. Olim hay’atning shartini eshitgach, «Urdu tilini hurmat qilmaydigan mukofotni olishni istamayman» deya uni olishdan bosh tortadi.
1963 yilda Pokistonning Lahor shahrida vafot etgan.
Internet ma’lumotlari asosida Nozimjon Hoshimjon tayyorladi
10 aprelya etogo goda sostoyalos rasshirennoye sobraniye imam-xatibov, rabotayushix v Tashkentskoy oblasti, s uchastiyem predsedatelya Upravleniya musulman Uzbekistana, muftiya sheyxa Nuriddina Xoliknazara.
Govorya ob otvetstvennosti religioznix deyateley, muftiy podcherknul, chto kajdiy imam-xatib doljen gluboko chuvstvovat doveriye religii i mixraba, vesti svoyu deyatelnost v sootvetstvii s trebovaniyami vremeni, sovershenstvovat svoi znaniya i naviki, chtobi idti v nogu so vremenem, i slujit s spravedlivostyu, chestnostyu, blagochestiyem i predannostyu kak slujitel shariata.
Na soveshanii bili podvergnuti kritike nedostatki otnositelno trudovix obyazannostey, dokumentooborota, finansovo-xozyaystvennoy i ustavnoy deyatelnosti rabotnikov sferi. Takje bilo zayavleno, chto k tem, kto ne soblyudal ustanovlennie pravila, bili prinyati sootvetstvuyushiye meri.
Muftiy podcherknul, chto naseleniye nashey strani jivet v pravovom gosudarstve i obshestve, gde verxovenstvuyet zakon, i skazal rabotnikam otrasli: "Nezavisimo ot togo, kakuyu doljnost i status zanimayet chelovek v obshestve, on doljen soblyudat zakoni i pravila".
Sheyx Nuriddin Xoliknazar poruchil razrabotat novuyu redaksiyu normativnix dokumentov, takix kak shtatnoye raspisaniye, struktura, doljnostnie instruksii i pravila vnutrennego trudovogo rasporyadka regionalnogo predstavitelstva, a takje organizovat spetsialnie treningi dlya povisheniya kvalifikatsii religioznix rabotnikov. On takje podcherknul neobxodimost soblyudeniya pojarnoy i texnicheskoy bezopasnosti v mechetyax, soblyudeniya arxitekturnix trebovaniy pri stroitelno-remontnix rabotax i izbeganiya chrezmernoy roskoshi.
Na zasedanii otvetstvennim litsam bilo porucheno razrabotat i obespechit realizatsiyu kompleksnix programm mer po udovletvoreniyu potrebnostey veruyushix musulman i zadach, stoyashix pered imam-xatibami v razvitii sotsialno-duxovnoy i religioznoy situatsii v regione.
Press-slujba Upravleniya musulman Uzbekistana