Sayt test holatida ishlamoqda!
21 Iyun, 2025   |   25 Zulhijja, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:04
Quyosh
04:50
Peshin
12:30
Asr
17:40
Shom
20:03
Xufton
21:42
Bismillah
21 Iyun, 2025, 25 Zulhijja, 1446

Alloh rost aytdi! Burqiba esa yolg‘onchi...

12.08.2019   1467   2 min.
Alloh rost aytdi! Burqiba esa yolg‘onchi...

1961 yilda Tunis prezidenti Habib Burqiba ishchilarga qarata qilgan nutqida, ishlab chiqarishni orttirish uchun Ramazonda og‘iz ochishni, ro‘za tutmaslik kerakligini aytadi va bu masalani avvalo o‘zi amalda bajarib, Ramazonning kunduz kuni televideniyada sharbat ichib ko‘rinish beradi. Keyin bu gapiga odamlarni ishontirish uchun fatvo qidirishga tushadi, ulamolardan ushbu masalada fatvo chiqarishlarini talab qiladi.

O‘sha paytda Tunis ulamolarining zabardast ikki vakili – Shayx Abdulaziz Juayyit (1960 yilgacha Tunis bosh muftiysi bo‘lganlar) hamda Zaytuna universiteti katta ustozi, Tunis bosh muftiysi Shayx Muhammad Tohir ibn Oshur rahmatullohi alayhimo Burqibaning “ro‘za tutish ishlab chiqarishni kamaytirishi” haqidagi da’vosini rad etadilar, u istagan fatvoni chiqarishdan bosh tortadilar.

Keyin Shayx Muhammad Tohir ibn Oshur hazratlari efir orqali chiqish qilib, so‘zlarini Alloh taoloning Baqara surasidagi “Ey iymon keltirganlar! Sizlardan avvalgilarga farz qilinganidek, sizlarga ham ro‘za farz qilindi. Shoyadki taqvodor bo‘lsangiz”, degan 183-oyatini o‘qish bilan boshlaydilar va “Alloh rost aytdi va Burqiba yolg‘onchi! Alloh rost aytdi va Burqiba yolg‘onchi! Alloh rost aytdi va Burqiba yolg‘onchi!” deb uch bor ta’kidlaydilar. Shundan so‘ng Ramazonda uzrsiz og‘iz ochish harom ekani, kim shu ishni qilsa, dindagi zaruratan ma’lum narsani inkor qilgan bo‘lishi haqida fatvo beradilar hamda Burqibaning “Ro‘za ishlab chiqarishni kamaytirishi” haqidagi da’vosini botil qiladilar.   

Shayx Abdulaziz Juayyit esa “Ramazonda og‘izni ochishga ruxsat beruvchi uzrlar” nomli fatvolarini taqdim etadilar. Unda Ramazon oyida og‘zini ochishga Qur’on oyatiga ko‘ra bemorlar, musofirlarga ruxsat berilishi, sog‘lom ishchilar esa ro‘za tutishlari vojib ekani, kishining charchashiga, toliqib, ishga yaramay qolishiga ro‘za emas, balki kechasi kam uxlash, keragicha dam olmaslik sabab ekanini bayon qiladilar. 

Shayx Muhammad Tohir ibn Oshur hamda Shayx Abdulaziz Juayyitning bu fatvolaridan keyin Tunis hukumati gung (soqov) bo‘lib, mazkur da’vosidan ortga chekindi.

 

Internet ma’lumotlari asosida Nozimjon Hoshimjon tayyorladi

Maqolalar
Boshqa maqolalar

Muhabbat mana shunday bo‘ladi

20.06.2025   2682   3 min.
Muhabbat mana shunday bo‘ladi

 Abu Bakr roziyallohu anhuning muhabbati

Buyuk sahobiy Abu Bakr roziyallohu anhu bunday deydilar: “Biz hijratda edik. Men juda chanqab turgan edim. Ozgina sut olib kelib Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga uzatdim va: “Yo Allohning Rasuli, ichib oling”, dedim. Rasululloh ichdilar-u, mening chanqog‘im qondi”.

Bu gaplar aynan haqiqat. Abu Bakr roziyallohu anhu chin dildan shunday dedilar. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam ichdilar va Abu Bakr roziyallohu anhuning chanqoqlari qondi. Bu muhabbatning go‘zalligini his qila olyapsizmi? Bu o‘zgacha, xos bir muhabbatdir... 


Savbon roziyallohu anhuning muhabbati

Payg‘ambar alayhissalom dastyorlari Savbon roziyallohu anhuning oldida kun davomida bo‘lmadilar. Nabiy alayhissalom qaytib kelganlarida Savbon roziyallohu anhu u zotga qarab: “Ey Allohning Rasuli, meni yolg‘iz tashlab ketdingiz”, dedi-da, yig‘lab yubordi. Nabiy sollallohu alayhi vasallam: “Shunga yig‘layapsanmi?” – dedilar. Savbon roziyallohu anhu: “Yo‘q, Rasululloh! Lekin jannatda sizning va o‘zimning martabamni yodga olib qo‘rqib ketdim. Alloh taoloning mana bu oyati esimga tushdi: «Kimda-kim Alloh va Payg‘ambarga itoat etsa, ana o‘shalar Allohning in’omiga erishgan zotlar, ya’ni, payg‘ambarlar, siddiqlar, shahidlar va solih kishilar bilan birgadirlar. Ular esa eng yaxshi hamrohlardir»[1]. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Xursand bo‘laver! Sen ham o‘zing muhabbat qo‘yganlar bilan birgasan”, dedilar.

 
Savod ibn G‘oziyyaning muhabbati

Savod ibn G‘oziyya Uhud g‘azoti kunida qo‘shinning markazida turardi. Nabiy alayhissalom qo‘shinga qarata: “Saflarni rostlanglar, to‘g‘ri turinglar!” – dedilar. Qarab borar ekanlar Nabiy alayhissalom Savod roziyallohu anhuning to‘g‘ri turmaganini ko‘rib: “Rostlangin, ey Savod!”dedilar. Sahobiy: “Xo‘p”, dedi-yu, biroq to‘g‘irlanmasdan turaverdi. Payg‘ambar alayhissalom u tomonga yaqinlashib, qo‘llaridagi misvoklari bilan sahobiyning biqiniga niqtab: “Savod, to‘g‘ri turgin!” – dedilar. Savod: “Og‘rittingiz, Rasululloh! Alloh taolo sizni haq ila yuborgan bo‘lsa, endi men sizdan o‘ch olishim uchun imkon bering”, dedi. Payg‘ambarimiz alayhissalom qorinlarini ochib: “Qasosingni olvol, Savod”, dedilar. Savod roziyallohu anhu egilib qorinlarini o‘pa boshladi va: “Yo Allohning Rasuli, bugun shahidlik kunidir, shuning uchun ham oxirgi onlarimda tanam sizning muborak tanangizga tegib qolishini xohladim”, dedi.

Jobir ibn Abdulloh roziyallohu anhumodan rivoyat qilinadi: “Minbar yasalmasidan avval  Nabiy sollallohu alayhi vasallam xurmoning tanasiga suyanib xutba qilar edilar. Bir muddat o‘tib, minbar joylashtirilganidan so‘ng Nabiy sollallohu alayhi vasallam minbarga ko‘tarildilar. Shunda o‘sha xurmo tanasidan (yosh boladay) o‘ksik ovoz chiqdi. Uni, hatto biz ham eshitdik. Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam keldilar-da, unga qo‘llarini tekkizdilar. Zum o‘tmay u tinchib qoldi” (Imom Buxoriy rivoyati).


Hasson Shamsiy Poshoning
“Jannat bo‘stonidagi oilaviy oqshomlar” nomli kitobidan
G‘iyosiddin Habibulloh, Ilhom Ohund, Abdulbosit Abdulvohid tarjimasi.


[1]  Niso surasi, 69-oyat.