Kim Nabiy sallallohu alayhi vasallamning shafoatlarini xohlamaydi?
Kim Nabiy sallallohu alayhi vasallamning jannatda qo‘llaridan kavsar suvini ichishni istamaydi?
Kim Nabiy sallallohu alayhi vasallamning jannatda qo‘shnilari bo‘lishni xohlamaydi?
Kim Nabiy sallallohu alayhi vasallamni xursand qilishni xohlamaydi?
Kim Nabiy sallallohu alayhi vasallamning sunnatlarida bardavom bo‘lishni istamaydi?
Bularning barchasini qo‘lga kiritishimiz uchun Payg‘ambarimiz sallallohu alayhi vasallamga doim salovot aytishimiz lozim bo‘lar ekan.
Alloh O‘zining muborak kalomi Qur’oni karimda ham biz bandalariga Nabiy sallallohu alayhi vasallamga salovot aytishimiz ta’limotini berib, shunday xitob qiladi:
إِنَّ اللَّهَ وَمَلَائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِيِّ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ وَسَلِّمُوا تَسْلِيمًا
“Albatta, Alloh va Uning farishtalari Payg‘ambarga salovat ayturlar. Ey, mo‘minlar! (sizlar ham) unga salovat va salom ayting!” (Ahzob,56)
“Salovot” so‘zi – duo, rahmat, ulug‘lash va maqtash ma’nolaridadir. “Salom” so‘zi esa – barcha balo va ofatlardan omonda bo‘lish demakdir. Alloh taolo tomonidan bo‘ladigan salovat va salom – rahmat va maqtov ma’nosida. Farishtalar tomonidan bo‘ladigan salovat va salomlar esa – istig‘for va duo ma’nosidadir.
Yuqorida keltirilgan oyati karimada olamlar Rabbisi va yaratuvchisi bo‘lmish Alloh taoloning shaxsan O‘zi Payg‘ambarimiz Muhammad sallallohu alayhi vasallamga salovat aytishga buyurmoqda. Bu esa Payg‘ambarimizning martabalari hamda u zotga nisbatan salovat va salomlarning o‘rni naqadar oliy ekanidan dalolatdir.
Zero, Rasululloh sallallohu alayhi vasallam shunday marhamat qiladilar: "Kim menga bir marta salovat aytsa, Alloh unga o‘nta salovat aytadi (ya’ni, o‘nta gunohini mag‘firat qiladi)".
Abu Tolha roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi:
"Bir kuni Nabiy sollallohu alayhi vasallam xursand holda keldilar. Biz: "Yuzingizda xursandchilikni ko‘ryapmiz! (nima bo‘ldi?), – dedik. Rasululloh sallallohu alayhi vasallam: "Mening oldimga farishta (Jabroil alayhissalom) keldi va: "Ey, Muhammad! Robbingiz shunday dedi: "Men sizga bir marta salovot aytgan kishiga o‘nta salovot aytishim va sizga bir marta salom aytgan kishiga o‘nta salom aytishim sizni rozi qilmaydimi", – deb xabar berdi.
Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam shunday marhamat qiladilar: "Qiyomat kunida ummatlarimning menga eng yaqini, menga ularning salovotni eng ko‘p aytuvchilaridir".
Imom Sanoniy bu hadisi sharifdagi "insonlarning menga eng yaqini" degan gapni "insonlarning menga turar joyi va shafoatimga haqli bo‘lish jihatidan eng yaqini" deb, boshqa muhaddis ulamolar esa "jannatdagi o‘rin jihatidan menga eng yaqini" deb sharhlaganlar. Hammamizga ma’lumki, qiyomat kunida hech bir inson uchun shafoatchi, yordamchi bo‘lmaydi.
Faqatgina, Rasululloh sallallohu alayhi vasallamgina Alloh taoloning roziligi bilan O‘zlari xohlagan ummatlarini shafoat qiladilar. O‘sha shafoatga sazovor bo‘ladiganlarning bir turi Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning haqlariga salovot va salomni ko‘p aytuvchilardir.
Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamga salovot va salom aytib turish – har bir bandaning burchi. Alloh taolo shunga amr qilgan. Ammo juma kuni Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamga salovot aytish yana ham zarur va alohida fazilatga egaligini ushbu hadisdan bilib olamiz.
Abdulloh ibn Abu Vafo roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi:
«Nabiy sollallohu alayhi vasallam: «Juma kuni menga salovotni ko‘paytiringlar. Albatta, menga yetkazinglar va men eshiturman», dedilar».
Shofe’iy va Ibn Moja rivoyat qilishgan.
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Sizlarning jannatda menga eng yaqin bo‘ladiganlaringiz menga salovotni ko‘proq aytadiganlaringizdir. Bas, yorug‘ kecha va nurli kunda menga salovot aytishni ko‘paytiringlar», dedilar.
Shofe’iy va Bayhaqiy rivoyat qilishgan. Alloh biluvchi.
Hadisi sharifdagi «yorug‘ kecha»dan murod juma kechasi, «nurli kun»dan murod juma kunidir.
Ana shundoq bir kunda Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamga ko‘p salovot aytmoq juda ham marg‘ub ish. Ummatlarning aytgan salovotlari Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamga arz qilinur. Allohning amri ila u Zot sollallohu alayhi vasallam bu salovotlarni eshitadilar, ulardan xursand bo‘ladilar.
Kim Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamni Shafoatlariga musharraf bo‘lishni xohlaydi – unda Rasululloh sallalohu alayhi vasallamga salovotni ko‘paytirsin!
Kim Payg‘ambarimiz sallallohu alayhi vasallamni qo‘llaridan kavsar suvini ichishni xohlaydi – unda Rasululloh sollalohu alayhi vasallamga salovotni ko‘paytirsin!
Kim sunnatga amal qilishni xohlaydi – unda Rasululloh sallalohu alayhi vasallamga salovotni ko‘paytirsin!
Kim Payg‘ambarimiz sallallohu alayhi vasallamni xursand qilishni xohlaydi – unda Rasululloh sallalohu alayhi vasallamga salovotni ko‘paytirsin!
Kim jannatda Nabiyimiz sallallohu alayhi vasallamga eng yaqin bo‘lishni xohlaydi – unda Rasululloh sallalohu alayhi vasallamga salovotni ko‘paytirsin!
"As – Solatu vas – salamu alayka ya Rosulalloh" (ya’ni, Ey, Rasululloh! Sizga salovot va salomlar bo‘lsin!
Jamshid NAZAROV
Xolid ibn Valid roziyallohu anhu yoshlari o‘tib, keksayib qolgan chog‘larida Mus'hafi sharifni olib, yig‘lab turib shunday der edilar: “Jihodlar bilan ovora bo‘lib seni o‘qiy olmay qoldik”.
Bu qandayin go‘zal uzr! Xo‘sh, biz o‘zimizni nima deb oqlaymiz?! Xolid ibn Valid roziyallohu anhu shundayin gap aytdilar, ammo biz nima deymiz?! Qiyomat kunida “Qur’oni karim o‘qishdan seni nima chalg‘itdi?!” – deb so‘ralsak, nima deb javob beramiz?! Toki u bizni zararimizga emas, foydamizga hujjat bo‘lishi uchun ko‘ksimizga bosib, kechayu kunduz tilovat qilib bormaymizmi?! Axir Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam: “Alloh taoloning zikrini lozim tut, Qur’oni karim tilovatida mahkam bo‘l. Chunki bu sening osmondagi ruhing, yerdagi zikringdir” [1], deganlar.
Quroni karim oyatlarini tadabbur qilmasdan, ma’nolari haqida fikr yuritmagan holda, hech qanday tushunchasiz ko‘p tilovat qilish asosiy maqsad emas. Agar inson bir necha oyatni tadabbur qilsa, tafsir kitoblariga murojaat etsa yoki tafsir darslariga qatnashsa, ma’nolarni o‘zlashtirsa va ularga amal qilsa, bu ishi o‘sha inson uchun ulkan yaxshilik, xayr-baraka bo‘ladi.
Imom G‘azzoliy hazratlari bunday deydilar: “Qur’on siz so‘rashingiz mumkin bo‘lgan va u sizning so‘rovlaringizga javob bera oladigan tirik Rasuldir. Siz unga quloq solsangiz, u sizni qondiradi”.
Qalblari iymon nuri ila qorishib ketgan zotlar uchun, albatta, Qur’onda shifo bordir. Yana Qur’oni karimda sarosima, shaytoniy vasvasalar, nafsu havoga ergashishdan saqlovchi shifo bor. Qur’on o‘qigan paytimizda bizni farishtalar qurshab oladi va ular ham bizga qo‘shilib Rahmon bo‘lgan Zotning oyatlariga quloq tutadi. Samo farishtalari tuni bilan Qur’onga qoim bo‘ladigan yer farishtalariga yaqinlashadilar. Endi ayting-chi, odamlar uxlayotgan paytda, tun qorong‘usida biz Qur’on tilovat qilyapmizmi?! Yeru osmonlar Robbi bizga quloq soladigan darajada oyatlarini tilovat qilyapmizmi?!
Alloh taoloning shifo oyatlari quyidagilardir:
«...Va mo‘min qavmlarning ko‘ngillariga shifo beradir» (Tavba surasi, 14-oyat).
«Ey odamlar! Sizga o‘z Rabbingizdan mav’iza, ko‘ksingizdagi narsaga shifo, mo‘minlarga hidoyat va rahmat keldi» (Yunus surasi, 57-oyat).
«Biz Qur’onni mo‘minlar uchun shifo va rahmat o‘laroq nozil qilurmiz...» (Isro surasi, 82-oyat).
«...U iymon keltirganlar uchun hidoyat va shifodir...» (Fussilat surasi, 44-oyat).
«...Unda (asalda) odamlar uchun shifo bordir...» (Nahl surasi, 69-oyat).
«Bemor bo‘lganimda menga shifo beradigan ham Uning O‘zi» (Shuaro surasi, 80-oyat).
Qur’oni karimni tilovat qilish, eshitish, amal qilish va har bir ishda undagi hukmlarga tayanib ish ko‘rishdan chetlashmang!
Hasson Shamsiy Poshoning
“Jannat bo‘stonidagi oilaviy oqshomlar” nomli kitobidan
G‘iyosiddin Habibulloh, Ilhom Ohund, Abdulbosit Abdulvohid tarjimasi.
[1] Imom Ahmad rivoyati.