Sayt test holatida ishlamoqda!
05 May, 2025   |   7 Zulqa`da, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:45
Quyosh
05:15
Peshin
12:25
Asr
17:19
Shom
19:28
Xufton
20:52
Bismillah
05 May, 2025, 7 Zulqa`da, 1446

O‘zbekiston birinchi beshtalikdan joy oldi

31.07.2019   4347   2 min.
O‘zbekiston birinchi beshtalikdan joy oldi

Saudiya Arabistoni Haj vazirligi tomonidan O‘zbekiston hojilarga yaratilgan shart-sharoitlar bo‘yicha Malayziya, Indoneziya, Turkiya singari birinchi beshtalik davlatlar safiga kiritildi. Bu haqda O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Din ishlari bo‘yicha qo‘mita raisi, “Haj-2019” Ishchi guruhi rahbari Jasur Akramov Makka shahrida yurtimiz hojilari bilan tashkil etilgan uchrashuvda ma’lum qilindi.
Bunday yuksak e’tirofga o‘z-o‘zidan erishilgani yo‘q, albatta. Uning zamirida muhtaram Prezidentimiz tavsiyasi asosida muqaddas haj ziyorati tadbirlarini tashkil etish va o‘tkazish masalalariga jiddiy e’tibor qaratilayotgani, bo‘lg‘usi hojilar uchun zarur barcha shart-sharoit yaratib berilayotgani mujassamdir.
Darhaqiqat, bu yilgi haj mavsumiga tayyorgarlik ishlari nisbatan erta boshlanib, yuqori tajribaga ega shirkatlar bilan shartnomalar tuzildi, eng zamonaviy mehmonxonalar ijaraga olindi. Bundan tashqari, 7200 nafar ziyoratchiga mavsum davomida namunali xizmat ko‘rsatish uchun 35 nafardan iborat Ishchi guruhi, 140 nafar guruh rahbari (ellikboshi), 35 nafar shifokor va 15 nafar oshpaz jalb etilgani diqqatga sazovordir.
— Haj amalini bajarish uchun ushbu muqaddas manzil-makonga yetib kelib, bekamu ko‘st ibodat qilishga intilayotganingiz, bugungi kunga qadar Hazrati Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamga salom yo‘llaganingiz, umrani ado etganingiz — ulug‘ baxt, — deydi O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy Usmonxon Alimov hazratlari. — Bu Allohning eng suygan bandalariga nasib etadi. Davlatimiz tomonidan haj mavsumi davomida sizlar uchun barcha shart-sharoit muhayyo qilib berilmoqda. Bu muhtaram Prezidentimiz tashabbusi bilan odamlarni rozi qilish yo‘lida olib borilayotgan xayrli ishlar samarasidir. Zotan, odamlari rozi yurtga Yaratgan ham ne’matlarini yog‘diradi, insha Alloh.
Uchrashuvda keyingi paytda diniy sohada olib borilayotgan islohotlar haqida ham so‘z yuritilib, masjid-madrasalarni davlat ro‘yxatidan o‘tkazishda imtiyozlar berilgani, Xalqaro islom akademiyasi ta’sis etilgani, “Vaqf” xayriya jamoat fondi tuzilgani, Xalqaro Islom sivilizatsiya markazi, Mir Arab oliy madrasasi, Imom Buxoriy, Imom Termiziy xalqaro ilmiy tadqiqot markazlari tashkil etilgani, Hadis, Kalom, Aqida, Fiqh va Tasavvuf ilmi maktablari tuzilgani alohida qayd etildi. Ayniqsa, haj qiluvchilar soni oshirilib, umra safariga cheklanmagan miqdorda ziyoratchilar borishi mumkin ekani xalqimiz uchun katta imkoniyat bo‘lgani aytib o‘tildi.
Ziyoratchilarni qiziqtirayotgan savollarga muftiy va Ishchi guruhi a’zolari tomonidan batafsil javob qaytarilib, haj ibodatining qolgan ruknlarini bajarish yuzasidan yo‘l-yo‘riq va ko‘rsatmalar berildi.

Said RAHMONOV

Maqolalar
Boshqa maqolalar
Maqolalar

Sunnat to‘yi uchun so‘qim olib kelish

30.04.2025   9822   2 min.
Sunnat to‘yi uchun so‘qim olib kelish

Savol: Biz tomonlarda o‘g‘il farzand uchun qilinadigan sunnat (xatna) to‘yiga kelinning otasi yoki aka-ukalari so‘qim (so‘yiladigan qoramol) olib borishlari shartdek bo‘lib qolgan. Hatto bu narsa  kelin tarafdagilarning burchi degan tushuncha ham bor. Shuning uchun ayrim hollarda ba’zi otalar nevarasini sunnat to‘yiga yerini sotish yoki katta qarzlarni olishgacha majbur bo‘layapti. Shu ishlar dinimizda bormi?

Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Dinimizda xatnani bor ekanligi barchaga ma’lum va bu uchun ziyofat qilib berish ham bor. Ammo bu narsa farz yoki vojib, hatto sunnat ham emas, balki u ayrim sahobiylarning shunchaki odati bo‘lgan. Lekin u hozirgi kunda avj olgandek bema’ni dabdabozlik bilan emas, balki tor doirada kamtarona dasturxon yozib o‘tkazilgan.

Demak, aslida sunnat ham bo‘lmagan ushbu “to‘y”ga so‘qim olib kelish qiz tomonning burchi deyish mantiqsiz ekani ko‘rinib turibdi. Buni johilona hoyu havas ortidan paydo bo‘lgan xurofot desak, to‘g‘riroq bo‘ladi. Aynan mana shunaqa tayini yo‘q “majburiyat”lar tufayli qanchadan-qancha oilalar jabr ko‘ryapti va hatto ayrim oilalar “so‘qim qilinmagani yoki olib kelingan so‘qimning kichkinaligi” sababidan buzilib ketishgacha ham bormoqda.
Dinimizda hadya ulashishga targ‘ib qilingan. Ammo bu chin yurakdan hamda beruvchiga malol kelmasdan amalga oshirilishi kerak.

Shunday ekan, kuyov tomonga yuboriladigan novvoslarni hadya deb bo‘lmaydi. Chunki bu narsa oshkora yoki zimdan qilingan talab yoki kelin tomonning odamlardan uyalib yoxud “qizim xijolat bo‘lmasin”, deb qiladigan “sovg‘asi” bo‘ladi. Kuyov tomonning kelin tomonga bunday talablar qo‘yishi katta xato va gunoh sanaladi. Qolaversa, chin ko‘ngildan berilmagan narsani yeyish ham shubhali hisoblanadi. Zero Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam shunday deganlar:

لا يحل مال امرئ مسلم الا عن طيب نفسه  رواه احمد

“Musulmon kishining moli boshqaga halol emas, faqatgina o‘zi rozi bo‘lib, ko‘nglidan chiqarib bersagina, halol bo‘ladi” (Imom Ahmad rivoyati).

Shunday ekan, bunday ishga chek qo‘yish lozim. Agar qilmoqchi bo‘lsalar, kuyov tomon imkoni darajasida o‘zlari qilsinlar. Agar imkonlari bo‘lmasa, qaynotani zimmasiga yuklamasliklari lozim. Imkon bo‘lmagani uchun bu kabi ehsonni qila olmasa, gunohkor bo‘lmaydi. Vallohu a’lam.

O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.

Maqolalar