Imom Buxoriy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazida Turkiyalik fotograf Orhan Durgut bilan hamkorlikda “Imom Buxoriyning “Sahih al-Buxoriy” asarining qo‘lyozma nusxalari va “Dunyo islom shaharlari” nomli xalqaro fotoko‘rgazma ish boshladi.
“Dinlararo hamjihatlikni mustahkamlash, ma’rifat va madaniyatlarni o‘zaro boyitish” masalalari bo‘yicha tizimli muloqotni yo‘lga qo‘yishni taklif qilib, bunda Toshkentdagi O‘zbekiston islom sivilizatsiyasi markazi hamda Samarqanddagi Imom Buxoriy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazi samarali platforma bo‘lib xizmat qilishi mumkinligini aytgan edi.
Prezidentimizning mazkur tashabbusi xorijiy ilmiy-tadqiqot markazlarining Imom Buxoriy xalqaro ilmiy-tadqiqot markaziga bo‘lgan qiziqishini yanada oshirdi va ular tomonidan hamkorlikka oid qator takliflar bildirilmoqda.
Turkiyalik taniqli fotograf Orhan Durgut ham mazkur tashabbusdan ruhlanib, Imom Buxoriy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazida o‘zining fotoko‘rgazmasini tashkil etish taklifini bildirdi. Bu markaz rahbariyati va tegishli tashkilotlar tomonidan qo‘llab-quvvatlandi.
Fotograf o‘z asarlarida dunyoning 60 ta Islom shaharlarining tarixiy bino va muqaddas qadamjolarini aks ettirgan. E’tiborli jihati, u Imom Buxoriy ilmiy safarlarda bo‘lgan Makka, Madina, Basra, Kufa, Bag‘dod, Damashq, Qaysariya, Asqalon va E’zob shaharlarida bo‘lib, u yerdagi mashhur Islom madaniy meroslarini o‘z ijodida ifodalagan.
Orhan Durgutning foto jamlanmasidan O‘zbekistonning Samarqand, Buxoro, Xorazm, Toshkent, Termiz shaharlarida joylashgan muqaddas qadamjo va ziyoratgohlar, xususan, Imom Buxoriy yodgorlik majmuasi, Registon ansambli, Shohizinda, Ichan qal’a, Hakim At-Termiziy, Xasti Imom, Ko‘hna Ark kabi mashhur tarixiy obida va maqbaralar ham o‘rin olgan.
– Bu asarlarimni namoyish etishdan maqsadim islom dunyosini barcha xalqlarga yaqindan tanitish, – deydi Orhan Durgut. – Yurtingizda mazkur ko‘rgazmani tashkil etish uchun ko‘rsatilgan yordamdan minnatdorman. Mana shuning o‘zi mamlakatingizda islom olami, ma’naviyati, ilmi merosiga bo‘lgan e’tiborning naqadar yuqori ekanligini belgilab turibdi. Hozirga qadar dunyoning 60 ta Islom shaharlarida bo‘ldim. Kelgusida yana 40 ta shunday shaharlarda bo‘lishni va 100 ga yaqin shaharlarning tarixiy bino hamda muqaddas qadamjolarini o‘z asarlarimda aks ettirishni istayman.
Mazkur xalqaro fotoko‘rgazma Imom Buxoriy tavallud topgan oy (810 yil 20 iyul) munosabati bilan tashkil etilayotgani bois, muhaddisning “Sahih al-Buxoriy” asarining qo‘lyozma nusxalari ham ko‘rgazma doirasida xalqimiz e’tiboriga havola etilmoqda.
Imom Buxoriyning shoh asari bo‘lmish “Sahih al-Buxoriy” kitobi butun islom olamida Qur’oni karimdan keyingi birinchi, eng ishonchli manba, deb tan olingan. Bu hadislar to‘plami musulmonlar axloq-odobi, ibodati, ijtimoiy mezonlarini belgilovchi umuminsoniy qadriyatlar namunasidir.
Xalqaro fotoko‘rgazmaga o‘ndan ortiq professor-olimlar va tadqiqotchilar, soha mutaxassislari va yosh olimlarning ma’ruzalari ham kiritildi. Tadbirda ta’kidlanganidek, Imom Buxoriyning boy ilmiy merosidan butun dunyo xalqlari bahramand bo‘lmoqda. Allomaning asarlari turli tillarga tarjima qilinib, nashr etilmoqda. Dunyo mamlakatlarining deyarli barcha kutubxonalarida o‘quvchilar e’tiboriga havola qilingan. Dunyoning ko‘plab kutubxonalarining internet saytlaridan istalgan tildagi Imom Buxoriy asarlarini, ayniqsa, “Al-jomi’ as-sahih“ ya’ni, “Sahih al-Buxoriy”ni topib, o‘rganishi mumkin. Yurtimizda ham ulug‘ allomaning asarlari o‘zbek tiliga tarjima qilinib, xalqqa yetkazilmoqda.
Davra suhbati davomida sohani yanada rivojlantirish uchun ilmiy-tadqiqot markazlari va sohaga tegishli mutasaddilarning fikr-mulohazalari va takliflari eshitilib, tegishli vazifalar belgilab olindi.
Imom Buxoriyning “Sahih al-Buxoriy” asarining qo‘lyozma nusxalari va “Dunyo Islom shaharlari” nomli xalqaro fotoko‘rgazma joriy yilning 19 iyulidan 19 avgustiga qadar davom etadi.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi Matbuot xizmati
Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.
عَنْ مُسْلِمِ بْنِ عَبْدِ اللهِ الْحَنَفِيِّ قَالَ: بِرَّ وَلَدَكَ فَإِنَّهُ أَجْدَرُ أَنَّ يَبَرَّكَ فَإِنَّ مَنْ شَنَأَ عَقَّهُ وَلَدُهُ
Muslim ibn Abdulloh Hanafiydan rivoyat qilinadi: “Bolangga yaxshilik qil. Shunda u senga yaxshilik qiladi. Kim yomonlik qilsa, bolasi unga oq bo‘ladi”.
Bolang kichikligida sen unga yaxshilik qilib, tarbiyasini va muomalasini yaxshi qilgin, qariganingda u senga yaxshilik qaytaradi. Ammo kim yoshligida farzandiga yomonlik qilib yurgan bo‘lsa, qariganida farzandidan ko‘radi.
Ota-ona o‘zining farzandi oldidagi majburiyat va mas’uliyatini sharaf bilan ado etib qo‘ysa, qariganida albatta qilgan yaxshiliklari bolasidan qaytadi.
Xuddi shu ma’noga o‘xshash yana bir gap bor. Kim yoshligida ota-onasiga yaxshilik qilsa, qariganida unga ham bolasi yaxshilik qiladi. Bu holat aksincha bo‘lishi ham mumkin.
Otamiz rahmatli shu ma’nodagi hikoyani bir necha marta takrorlaganlarining guvohi bo‘lganmiz.
Shunday ekan, har bir kishi ota-onasiga ham, farzandiga ham doimo yaxshilik qilish payidan bo‘lishi kerak. Qisqasi, har kimga shariat tomonidan berilgan haqning rioyasini qilish lozim.
«Yaxshilik va silai rahm» kitobi 1-juz.