Sayt test holatida ishlamoqda!
15 May, 2025   |   17 Zulqa`da, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:29
Quyosh
05:04
Peshin
12:24
Asr
17:24
Shom
19:38
Xufton
21:07
Bismillah
15 May, 2025, 17 Zulqa`da, 1446

Muftiy hazrat yangi bunyod etilgan masjidda juma namozini ado etdilar

19.07.2019   295   3 min.
Muftiy hazrat yangi bunyod etilgan masjidda  juma namozini ado etdilar

19 iyul kuni O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy Usmonxon Alimov hazratlari juma namozini ado etish uchun Toshkent shahridagi yangidan barpo etilgan “Koh ota buzruk” jome masjidiga tashrif buyurdilar. Ushbu qaytadan bunyod etilgan ko‘rkam jomeda muborak kun ibodatini ado etish uchun minglab namozxonlar jam bo‘ldilar.
Muftiy hazratlari juma mav’izasida bugungi kunda mo‘min-musulmonlarga muhtaram Prezidentimiz rahnamoliklarida juda katta imkoniyatlar berilayotgani haqida gapirib, yurtimizda yangi masjid-madrasalarni qurish, mavjudlarini zamonaviy ko‘rinishda qayta ta’mirlash ishlari jadal davom etayotganini so‘zlab berdilar.
O‘tgan Ramazon oyi va undan keyin ham yangi-yangi jomelar ochilgani, yaqinlashib kelayotgan Qurbon hayiti oldidan ham Toshkent shahri va boshqa hududlarda ko‘plab jome masjidlarni yangidan qurish ishlari, xalqimizga tuhfa etish marosimlar davom etayotganini bildirdilar.
Muftiy hazratlari respublikamizning har bir hududidagi mana shunday jomelarda namozxonlar uchun yaratilgan shart-sharoitlar, masjidlardagi qulayliklar hozirlangani, imom-xatiblar faoliyati bilan yaqindan tanishilgani va masjid qavmi ila dildan suhbat qilinganida ularning kayfiyati juda ham chog‘ ekanini bayon qilib berdilar.
Mav’izada muftiy hazratlari namozxonlarga bugungi kunda mamlakatimizda olib borilayotgan muborak dinimiz taraqqiyoti yo‘lidagi shunday xayrli ishlar, ijrootlar va bunday ne’matlarga har bir kishi Parvardigorga shukrona qilishi lozimligini aytib, Hazrati Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi va sallamning “Sadaqai joriya” haqidagi hadisi shariflarini izohlab berdilar.
“Koh ota buzruk” jome masjidida qurilish ishlari 2017 yilda boshlangan. 2018 yil mart oyida Shayx Abdulaziz Mansur boshchiligida yangi bino uchun birinchi g‘isht qo‘yilgan. Mahalla ahli va ko‘plab ixlosmandlar ko‘magida, saxovatpesha kishilar yordami ila hashar yo‘li bilan boshlangan mazkur xayrli ish bugun o‘z nihoyasiga yetdi. Masjidning hozirda qurilgan yangi binosining sig‘imi bir vaqtning o‘zida 2000 ming nafardan ortiq namozxonni sig‘dira oladi.
Masjid namozxonlar uchun yetarli darajadagi shart-sharoitlar bilan ta’minlandi. Xonaqoh tepasiga bitta katta va to‘rtta kichik gumbaz barpo etildi. O‘ttiz besh metrli minora masjidning ko‘rkiga fayz baxsh etib turibdi. Masjid xonaqoh va yerto‘la qismining har ikkisida ham sovutgichlar haroratni salqin qilib, bir maromda ushlab turishiga qulay bo‘lsin uchun tepada, shiftda joylashtirilgan. Xonaqohda sharq me’morchiligiga xos turli bo‘yoqlar o‘ziga xoslik baxsh etgan bo‘lsada, yong‘in xavfsizligi inobatga olinib, binoga bironta ham yog‘och mahsulotlari ishlatilmagan.
Yangi binoning ochilish marosimida ko‘plab taniqli mehmonlar, imom-xatiblar va boshqa ulamolar ishtirok etdi.
Yurtimizda amalga oshirilayotgan Allohning uyini obod qilishdek xayrli ishlarda ishtirok etayotganlar haqlariga xayrli duolar qilindi.

O‘zbekiston musulmonlari idorasi Matbuot xizmati

O'zbekiston yangiliklari
Boshqa maqolalar

Masjidi Nabaviydagi 5 mehrob

14.05.2025   3052   3 min.
Masjidi Nabaviydagi 5 mehrob

Masjidi Nabaviy Madina shahrida joylashgan bo‘lib, Islom tarixidagi eng muqaddas joylardan biridir. Masjid Muhammad sollallohu alayhi vasallam tomonidan hijratning birinchi yilida, 622 yili barpo etilgan va musulmonlar uchun Makkadagi Masjidul Harom va Quddusdagi Masjidul Aqsodan keyingi uchinchi muqaddas masjid hisoblanadi. Masjidi Nabaviydagi mehroblar masjidning tarixiy va ma’naviy ahamiyatini aks ettiradi.

Mehrob – masjidda namoz vaqtida imom turadigan va qiblani ko‘rsatuvchi joy. Masjidi Nabaviydagi kengaytirishlar va qayta qurish jarayonlarida mehroblar o‘zgarib borgan. Masjidning dastlabki ko‘rinishi sodda shaklda bo‘lib, mehrob ham biror bir narsa bilan belgilanmagan. Keyinchalik, Umaviylar, Abbosiylar, Usmoniylar va Saudiylar davrida mehroblar naqshinkor san’at namunalari bilan bezatildi.

1. Payg‘ambar mehrobi. Mehrobi Nabaviy Masjidi Nabaviydagi eng muhim va asosiy mehrobdir. Mehrob Ravzada, Payg‘ambar alayhissalomning qabrlari va minbarlari orasida joylashgan. Payg‘ambar alayhissalom davrlarida U zot namoz o‘qigan joyda biror belgi bo‘lmagan, 707-710 yilda ilk bor Umaviy xalifasi Valid ibn Abdulmalik tomonidan bu joyga birinchi mehrob o‘rnatilgan.

Masjidda hozirgi shakldagi mehrob 1482 yilda Mamluk sultoni Qaytbey tomonidan qurilgan bo‘lib, keyinchalik Usmonlilar va Saudiya podshohi Fahd davrlarida ta’mirlangan. Mehrob tilla bilan qoplangan xattotlik yozuvlari va go‘zal naqshlar bilan bezatilgan.

2. Usmoniy mehrobi. Mehrobi Usmoniy hozirda ko‘p foydalaniladigan asosiy mehrob bo‘lib, Usmon ibn Affon roziyallohu anhu davrida 651 yilda masjid kengaytirilganidan qurilgan. Qibla devorining markazida joylashgan Usmon ibn Affon mehrobi o‘rnida dastlab belgi bo‘lgan.

3. Mehrobi tahajjud. Mehrob Payg‘ambar alayhissalom tahajjud namozini o‘qigan joyni bildiradi. Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamning tungi namozlarini Masjidi Nabaviyning ustunlaridan biri yonida o‘qir edilar. Keyinchalik bu ustun yonida mehrob qurildi, ammo so‘nggi yillardagi qayta ta’mirlash ishlarida olib tashlandi va uning o‘rniga Qur’oni karim mus'haflari uchun kitob javoni o‘rnatilgan.

4. Sulaymoniy mehrobi. Mehrobi Sulaymoniy Hanafiy mehrobi deb ham nomlanadi. Sulaymoniy mehrobi Ravzadan tashqarida, Payg‘ambar alayhissalom minbarlarining o‘ng tomonida joylashgan. Bu mehrob hanafiy mazhabidagilarning namozgohi bo‘lgan. 1532 yili Sulton Sulaymon I buyrug‘i bilan bunyod etildi.

5. Fotima mehrobi. Fotima rohiyallohu anho uylari yaqinida, tahajjud mehrobining janubida, Nabiy alayhissalom hujralari atrofida joylashgani, maqbara o‘ralgani bois mehrob ko‘rinmaydi.

Po‘latxon Kattayev,
TII Hadis va islom tarixi fanlari kafedrasi katta o‘qituvchisi.