Sayt test holatida ishlamoqda!
10 May, 2025   |   12 Zulqa`da, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:37
Quyosh
05:10
Peshin
12:24
Asr
17:22
Shom
19:33
Xufton
21:00
Bismillah
10 May, 2025, 12 Zulqa`da, 1446

“Laylatul Qadr”  kechasini sir tutilishining sabablari

30.05.2019   40391   3 min.
“Laylatul Qadr”  kechasini sir tutilishining sabablari

Tanlovga! 

Laylatul qadr - yil davomidagi eng afzal kecha...

Alloh taolo bu kechani oylar sultoni Ramazon oyiga xosladi va bu kechada Qur’oni Karimni O‘z Payg‘ambari Muhammad sollallohu alayhi vasallamga nozil qila boshladi. Alloh taolo “Qadr” surasida aytadiki:

“Albatta, Biz u(Qur’on)ni Laylatul Qadrda tushirdik” (1-oyat)

Mana shu oyati karima ham qadr kechasining qadri qanchalik ulug‘ ekanini ko‘rsatadi.

Lekin Alloh subhanahu va taolo bu kechani barcha insonlardan sir tutdi.

Ulamolarimiz bu sir tutishlikning bir necha sabablari bor ekanligini aytishadi.

Quyida ularning ba’zilarini keltirib o‘tamiz:

- Imom Faxr ar-Roziy rohimahulloh o‘zlarining ”Tafsiyul kabir” kitoblarida shunday deganlar: ”Alloh taolo bu kechani bir necha sabablar tufayli maxfiy qildi.

Birinchi sabab: Alloh taolo ba’zi bir narsalarni yashirgani kabi u kunni ham yashirdi.

Misol uchun, bandalarini barcha toat-ibodatiga undash uchun o‘z roziligini toatlariga, barcha gunohlardan saqlanishlari uchun g‘azabini ma’siyatlarga, insolar barchalari bir birlarini hurmat qilishlari uchun o‘z valiylarini insonlar ichiga va ko‘proq duo qilishlari uchun esa ijobatini duolarga yashirib qo‘ydi. Shu bilan birga, barcha ismlarini ulug‘lashlari uchun ”Ismi A’zam”ini, barcha namozlarga e’tiborli bo‘lishlari uchun ”o‘rta namoz”ni, ko‘proq tavba qilishlari uchun tavbalarining qaysi biri qabul bo‘lganini va doim xavfda bo‘lishlari uchun o‘lim vaqtini maxfiy qildi. Xuddi shuningdek, Ramazonning barcha kunlarini g‘animat bilishlari uchun bu kechani ham maxfiy qildi.

Ikkinchi sabab: Alloh taolo bu kechani yashirgani sababi o‘laroq aytadiki: Agar siz bandalarimni gunohga bo‘lgan ju’ratingizni bila turib, bu kechani ma’lum bir kunga ta’yin qilganimda va sizlar nafsingizni gunohga undashi tufayli ana shu kunda gunoh qilib qo‘ysangiz. Va natijada, bilib turib qilgan gunohingiz, bilmay qilgan gunohingizdan og‘irroq bo‘lar edi. Ana shu sabaddan, men sizlarga bu kechani sir tutdim.

Uchinchi sabab: Bandam bu kechani izlab topishga harakat qilib, shu qilgan sa’y-harakati sababli savobga erishishlari uchun bu kechani maxfiy qildim.

To‘rtinchi sabab: Qachonki banda Laylatul qadr qaysi kun ekanini bilmasa, Ramazonning har bir kechasi qadr kechasi bo‘lishi mumkin deb har bir kechani toat ibodat bilan o‘tkazadi va Alloh taolo bunday bandasi bilan farishtalarga maqtanadi va ularga “sizlar “yerda fasod tarqatib qon to‘kadigan kimsani yaratasanmi?”- degan edingizmi?” - deb aytadi va ko‘rib qo‘yinglar deydi.

Alloh taolo barchamizni shunday ulug‘ kechaga yetishni va ko‘plab ajrlarga erishishimizni nasib qilsin.

 

Internet ma’lumotlari asosida tayyorlandi.

Toshkent Islom instituti 2-kurs talabasi

Muhammad Ali Muhyiddin

Ramazon-2019
Boshqa maqolalar

Duoyimning ijobat bo‘lish muddati uzayib ketdi

07.05.2025   2683   3 min.
Duoyimning ijobat bo‘lish muddati uzayib ketdi

Ibn Javziy rahimahulloh aytadi: “Bir ajoyib holat haqida fikr yuritdim: ba’zida mo‘minning boshiga bir ish tushsa, u astoydil duo qiladi, ammo duolarining ijobati ko‘rinmaydi. Umidsizlikka tushay deganda,  uning qalbiga qaraladi. Agarda u Allohning fazlidan umidini uzmagani holda taqdiriga rozi bo‘lsa, duoning ijobati tezlashadi. Bu ma’nolar Alloh taolo nozil qilgan oyati karimada o‘z ifodasini topgan: «...Hatto Payg‘ambar va iymonli kishilar: “Allohning yordami qachon (kelar ekan)?» degan edilar. Ogoh bo‘lingki, Allohning yordami (hamisha) yaqindir”»[1].

Shunday holat Ya’qub alayhissalom bilan ham bo‘lgan. U zotning o‘g‘illari Yusuf alayhissalom dom-daraksiz yo‘qolib qolganida, kushoyish kelishidan noumid bo‘lmaganlar. Keyingi o‘g‘illari ham tortib olinganida, u zot Allohning fazlidan umidlarini uzmaganlari holda: «...Shoyadki, Alloh ularning (Yusuf, Binyamin va Misrda qolgan o‘g‘limning) barchalarini (bag‘rimga) qaytarsa...»[2], deganlar.

“Duoyimning ijobat bo‘lish muddati uzayib ketdi”, deb qayg‘urmang. Alloh taolo sizning tazarruingiz, yalinib-yolvorishlaringizni ko‘rishni iroda qilmoqda. Sizni qilgan sabringizga ajr ila mukofotlamoqchi. Siz shayton bilan jang qilishingiz uchun ham duoyingizning ijobatini kechiktirish ila sizni sinayapti.

Gohida Alloh taolo sizning aziymat, qat’iyatingiz naqadar quvvatli ekani va baloga qanchalik sabrli ekaningizni ko‘rish uchun ham dard berib imtihon qiladi. Agar sabr qila olsangiz, demak, siz itoatkor bandalar safidasiz. Bordi-yu, irodasizlik qilsangiz, ziyonkorlardan bo‘lasiz. Sabrdan keyin faqat va faqat yechim, yorug‘ kunlar bor.

Aliy ibn Abu Tolib roziyallohu  anhu: “Sabr qilsang, ajrga ega bo‘lasan, baribir yozilgani bo‘ladi. Sabrsizlik qilsang, gunohkor bo‘lib qolasan, baribir yozilgani bo‘ladi”, deganlar.

Shoir aytadi:

Baloyu imtihon kelsa, alarga har on rizo ko‘rsat,
Sinov bergan sihatni ham O‘zi bergay aniq, albat.
Bandasiga ne hukm etsa, hikmati bor, itoat qil,
Bitganidan qutulmoqlik chorasizdir, bil, ey g‘ofil!
Noumidlik xanjarini ko‘kragingga urma ammo,
Ki Allohning qudratila yechilgaydir har muammo.

Allohdan umidingizni uzmang. Sinovlarga sabr qiling, shundagina ulkan ajrlarni qo‘lga kiritasiz. Fazl ibn Sahl aytadi: “Kasalliklarda ne’matlar bor”. Bu borada quyidagilarga e’tiborli bo‘ling:

– gunohlardan tozalash;
– savobni qo‘lga kiritish;
– g‘aflatdan uyg‘onish;
– sog‘lik ne’matini eslab qo‘yish;
– tavbaga shoshilish.

Hasson Shamsiy Poshoning
“Jannat bo‘stonidagi oilaviy oqshomlar” nomli kitobidan
G‘iyosiddin Habibulloh, Ilhom Ohund, Abdulbosit Abdulvohid tarjimasi.


[1]  Baqara surasi, 214-oyat.
[2]  Yusuf surasi, 83-oyat.