Sayt test holatida ishlamoqda!
07 Aprel, 2025   |   9 Shavvol, 1446

Toshkent shahri
Tong
04:35
Quyosh
05:56
Peshin
12:30
Asr
17:01
Shom
18:58
Xufton
20:14
Bismillah
07 Aprel, 2025, 9 Shavvol, 1446

Qadr kechasi alomatlari

29.05.2019   40781   3 min.
Qadr kechasi alomatlari

Tanlovga!

Qur’oni karimda qadr kechasining ming oydan yaxshiroq ekanligi zikr qilingan. Hadisi shariflarda ham ushbu kechani topgan va uni bedor bo‘lib ibodat bilan o‘tkazgan insonning gunohlari kechirilishi marhamat qilingan. Ulamolarimiz hadislar va sahobayi kiromlarning so‘zlaridan xulosa qilib qadr kechasining bir qancha alomatlari bo‘lishini aytishgan. Quyida shu haqida so‘z yuritamiz.

  • Havoning mo‘tadil bo‘lishi va shamol sokin esishi. Ibn Xuzayma Ibn Abbos roziyallohu anhudan rivoyat qilgan hadisi sharifda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam aytadilar: «Qadr kechasi nurli, ochiq, sovuq ham, issiq ham bo‘lmagan kechadir. Uning tongida Quyosh nursiz qizil bo‘lib chiqadi». Boshqa hadisda ushbu kecha sokin bo‘lib unda yomg‘ir yog‘ishi ham mumkinligi aytilgan. Demak, havo mo‘tadil bo‘lishi, o‘ta issiq yoki o‘ta sovuq bo‘lmasligi, shu bilan birgalikda, ba’zida sokin, yomg‘irli kecha bo‘lishi qadr kechasining alomatlaridan biri ekan.
  • Farishtalar tushishi sabab qalb xotirjam bo‘lishi. Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilingan hadisda shunday deyiladi: «Albatta, farishtalar o‘sha kechada yerda mayda toshlardan ham ko‘p bo‘ladi». Ushbu kechada yerda farishtalar ko‘pligidan inson boshqa kechalarda his qilmagan qalb xotirjamligi, ko‘ngil kengligi va ibodat lazzatini his qiladi.
  • Tongda Quyoshning nursiz bo‘lishi. Imom Muslim Ubay ibn Ka’b roziyallohu anhudan rivoyat qilgan hadisda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam aytadilar: «Qadr kechasining tongida Quyosh to ko‘tarilguniga qadar nursiz, xuddi tog‘ora kabi chiqadi». Ushbu hadisni sharhlagan Qozi Iyoz ikki xil ko‘rinish ehtimoli bo‘lishi mumkinligini aytganlar. Birinchisi, bu alomat ayni shu hadis aytilgan vaqtdagi qadr kechasiga xos ekanligi va boshqalariga xoslanmagani; ikkinchisi, bu holat faqat qadr kechasiga xos bo‘lishi; Ba’zilar kechasi tushgan farishtalar quyosh chiqayotganda samoga ko‘tarilib Quyoshning nurini to‘sishi va shu sabab u nursiz chiqishini aytishgan. Demak, ushbu holatni ham qadr kechasi alomati sifatida qabul qilish mumkin ekan.
  • Ushbu kechaning salomatlik kechasi bo‘lishi. Alloh taolo aytadi: «U to tong otguncha salom bo‘lib turadir» (Qadr surasi, 5. Tafsiri hilol). Mashhur mufassirlardan Qatoda va Ibn Zayd ushbu oyatni shunday sharhlashgan «Uning barchasi yaxshilik, to tong otgunicha unda yomonlik bo‘lmaydi».

Aslida, yuqorida biz sanab o‘tgan alomatlar odatda qadr kechasi o‘tgandan so‘ng bilinadi. Hadisi shariflarda ushbu alomatlar zikr qilinishidan maqsad esa ushbu kechani topgan va uni ibodat bilan o‘tkazgan insonlar Alloh taolo ularni ana shunday ne’matga musharraf etgani uchun Unga hamd aytishlari hamda ko‘ngillari xotirjam bo‘lishi uchundir. Ushbu muborak kechani topish uchun esa ulamolarimiz Ramazonning oxirgi o‘n kunini g‘animat bilib, unda ibodat bilan bilan bedor bo‘lishni tavsiya qilishgan. Alloh taolo barchamizga ushbu kechani topishni va ulkan savoblarni qo‘lga kiritishni nasib aylasin!

 

Manbalar asosida

Iysoxon Yahyo tayyorladi

Ramazon-2019
Boshqa maqolalar
Maqolalar

Rasululloh ﷺning so‘nggi kunlari

07.04.2025   388   2 min.
Rasululloh ﷺning so‘nggi kunlari

Bismillahir Rohmanir Rohiym

Ali ibn Abu Tolib roziyallohu anhu aytadilar: Qachonki, Allohning yordami va g‘alabasi kelsa oyati nozil bo‘lganidan keyin Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallam betob bo‘ldilar.

Payshanba kuni u zot alayhissalom boshlarini bog‘ich bilan bog‘lab, odamlarning oldiga chiqdilar. So‘ngra minbarga chiqib, o‘tirdilar. Ranglari sarg‘aygan, ko‘zlari yoshlanib turgan edi. Keyin Bilolni chaqirib, Madinada: «Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning vasiyatlariga to‘planinglar. Zero, bu Rasululloh sollallohu alayhi va sallamning sizlarga oxirgi vasiyatlari» deb nido qilishga buyurdilar.

Bilol roziyallohu anhu odamlarni chaqirdi, kattayu kichik – hamma to‘plandi. Uylarning eshiklari ochiqligicha qoldi, bozorlar ham o‘z holiga tashlab kelindi. Hatto bokira qizlar ham parda ortidan Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallamning vasiyatlarini eshitish uchun chiqib keldilar. Masjid yig‘ilganlar uchun torlik qilib qoldi.

Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallam: “Orqadagilarni ham sig‘diringlar”, dedilar. So‘ng u zot sollallohu alayhi vasallam yig‘lab: “Innaa lillaahi va innaa ilayhi roji’un”, dedilar. Allohga hamdu sano aytdilar, payg‘ambarlarga, jumladan o‘zlariga ham salovot yo‘lladilar. Keyin uzun xutba o‘qidilar, jumladan bunday dedilar:

«Ey odamlar! Alloh taolo sizlarni qiyomatda katta bir tepalikka to‘playdi. U kun og‘ir kundir. U kunda molu-davlat va bola-chaqa foyda bermas. Yetkazdimmi? Ey odamlar! Tillaringizni saqlanglar, ko‘zlaringizni yig‘latinglar, qalblaringizni bo‘ysundiringlar, badanlaringizni charchatinglar, dushmanlaringizga qarshi kurashinglar, masjidlaringizni obod qilinglar, iymoningizda ixlosli bo‘linglar. Birodarlaringizga xayrixoh bo‘linglar, o‘zingiz uchun oxiratga yaxshi amal qilib jo‘natinglar, farjlaringizni saqlanglar, mollaringizdan sadaqa beringlar. Bir-biringizga hasad qilmanglar, yaxshiliklaringiz ketib qoladi. Bir-biringizni g‘iybat qilmanglar, halok bo‘lasizlar. Yetkazdimmi?»

Rasululloh sollallohu alayhi vasallam aytdilar: Kimki bir mo‘minning aybini yashirsa, qiyomat kuni Alloh taolo uning aybini yashiradi.

Rasululloh sollallohu alayhi vasallam aytdilar: “Kim odamlarning (bir rivoyatda: musulmonlarning) obro‘sidan tilini tiysa, qiyomat kuni Alloh uning toyilishini (xatosini) kechiradi”.

Bir musulmonning obro‘sini to‘kmay, yaxshilik qilgani sababidan Alloh taolo ham uni kechirim deb atalmish ulkan yaxshilik bilan mukofotlaydi.

Yorqinjon qori FOZILOV

Maqolalar