Ramazon oyining so‘nggi kechalari Toshkent viloyatida Qur’oni karim xatmonalari bilan yanada fayzli o‘tmoqda. Shu kunga qadar viloyatda 80 dan ziyod masjidlarda xatmonalar yakunlandi. Qutlug‘ oyning barakotidan barcha birdek bahramand bo‘lishga oshiqmoqda. Buni odamlarning xayrli ishlarga harisligi, ibodatga oshuftaligi va farzu sunnat amallarini bajarishga e’tibori oshganidan yaqqol sezish mumkin.
Yurtimizda o‘zining fayzu barakasi bilan o‘tayotgan Ramazon oyining hikmatlari juda ko‘p, ayniqsa, hufton namozidan keyin taroveh namozining o‘qilishi eng huzurbaxsh onlar, desak to‘g‘ri bo‘ladi. Zero, Rasululloh sollallohu alayhi va sallamning Ramazonda doim ado qilgan taroveh namozi ta’kidlangan sunnat amal hisoblanadi. Abu Hurayra roziyallohu anhu aytadi: “Rasululloh sollallohu alayhi va sallamning Ramazon haqida “Kim unda iymon bilan, savob umidida qoim bo‘lsa, o‘tgan gunohlari mag‘firat qilinadi” deganlarini eshitdim” (Imom Buxoriy rivoyati).
Kuni kecha mana shunday sharif oyning fayzli oqshomida O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy Usmonxon Alimov hazratlari Toshkent viloyati Toshkent tumanidagi “Abdulloh ibn Abbos” jome masjidiga tarovih namozini mo‘min-musulmonlar bilan birga-birga ado etish uchun tashrif buyurdilar. Hazratning tashriflarini eshitib, ko‘zlari Ramazon shukuhi ila chaqnagan, yuzlari nurli, yoshlari ulug‘ otaxonlar hamda Haq kalomiga some bo‘lishga muhabbbatli namozxonlar jomega kelishdi.
Masjidni fayzga to‘ldirib turgan namozxonlarni muftiy Usmonxon Alimov hazratlari muborak Ramazon oyi kechalari bilan qutlab, ushbu oyning fazilatlari, yurtimizdagi mingdan ziyod masjidlarda bo‘layotgan xatmi Qur’onlar barakoti, qutlug‘ oyning avvalida poytaxtimizda ikki muhtasham masjid ochilgani, bu jarayonlarga xorijlik mutaxassislar yuqori baho berayotgani, mamlakatimizda amalga oshirilayotgan ishlarning tag zamirida xalqni rozi qilish, mo‘min-musulmonlarning xursand qilish kabilar turganini so‘zladilar.
Muftiy hazrat so‘zlarida davom etib, Toshkent tumanidagi “Abdulloh ibn Abbos” jome masjidida juda ko‘p mashhur qorilar, xususan, Ayubxon qori Supiyev, Abduhakim qori Matqulov kabilar avval shu masjidda xatmi Qur’onga o‘tganlarini alohida ta’kidladilar.
Ushbu Qur’on xatmonasiga fazilatli va mo‘tabar ustozlar ham jam bo‘lib, xatmonaga fayz baxshida etdilar.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi Matbuot xizmati
Davlatimiz rahbarining shu yil 14 martdagi “Imom Moturidiy tavalludining 1155 yilligini keng nishonlash to‘g‘risida”gi qaroriga ko‘ra, Din ishlari bo‘yicha qo‘mita, Imom Moturidiy, Imom Buxoriy, Imom Termiziy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazlari, O‘zbekiston xalqaro islom akademiyasi, Islom sivilizatsiyasi markazi, O‘zbekiston musulmonlari idorasi tomonidan tashkil etilgan anjumanda dunyoning o‘ttizga yaqin davlatidan muftiylar, islomshunos va dinshunos olimlar, diniy-ma’rifiy soha vakillari ishtirok etmoqda.
Anjuman munosabati bilan o‘tkazilgan brifingda Din ishlari bo‘yicha qo‘mita axborot xizmati rahbari – matbuot kotibi Ilhom Ma’rupov konferensiya va uning doirasidagi tadbirlar haqida ma’lumot berdi.
– Mamlakatimiz taraqqiyotining yangi bosqichida O‘zbekiston Prezidenti Shavkat Mirziyoyev tomonidan jamiyatda diniy bag‘rikenglik, millatlararo totuvlik va ijtimoiy barqarorlikni ta’minlash, buyuk alloma va mutafakkirlarimizning boy ilmiy-ma’naviy merosini chuqur o‘rganish bo‘yicha puxta o‘ylangan izchil islohotlar amalga oshirilmoqda, – dedi I.Ma’rupov. – Ushbu ezgu ishlarning uzviy davomi sifatida 2025 yil 29-30 aprel kunlari Samarqand shahrida “Moturidiylik – bag‘rikenglik, mo‘tadillik va ma’rifat ta’limoti” mavzusida xalqaro ilmiy-amaliy konferensiya o‘tkazilmoqda.
So‘nggi yillarda diniy-ma’rifiy sohada amalga oshirilayotgan keng ko‘lamli islohotlar natijasida O‘zbekistonda moturidiyshunoslik ilmiy maktabi shakllandi, desak to‘g‘ri bo‘ladi.
Konferensiyaning ahamiyati va dolzarbligi haqida gapirganda bugungi kunda quyidagi omillar Imom Moturidiy va moturidiylik ta’limotini chuqur o‘rganishni taqozo etayotganini alohida qayd etish lozim:
– muqaddas islom dini niqobi ostida faoliyat yuritayotgan radikal guruhlar harakati kuchayib borayotgan bugungi sharoitda xalqaro maydonda Imom Moturidiy ta’limotini o‘rganishga e’tibor oshmoqda;
– moturidiylik maktabining bag‘rikeng g‘oyalari, asrlar davomida mintaqamiz xususiyatlariga mos holda shakllangan insonparvar ta’limoti radikalizmga qarshi kurashning ta’sirchan va samarali vositasi sifatida baholanmoqda.
Konferensiya 3 ta shu’bada faoliyat olib boradi:
Birinchi shu’ba “Imom Moturidiy va uning izdoshlari ilmiy merosining islom ilmlari rivojidagi o‘rni” mavzuiga bag‘ishlangan bo‘lib, unda Imom Moturidiy, moturidiy allomalari va izdoshlari hayot yo‘li, Movarounnahr kalom ilmi maktabi rivojlanish tarixi haqida bahs-munozaralar, ilmiy muzokaralar bo‘lib o‘tadi.
Ikkinchi shu’ba “Moturidiylik ta’limotida umuminsoniy qadriyatlar talqini” mavzuida bo‘lib, u Moturidiylik ta’limotida ilgari surilgan g‘oyalar, jumladan, bag‘rikenglik, mo‘tadillik va ma’rifat nazariyalarining shakllanishiga oid munozaralarni o‘z ichiga oladi.
Uchinchi shu’ba “XXI asrda moturidiylik ta’limotining ahamiyati” mavzuiga bag‘ishlangan bo‘lib, u Imom Moturidiy va uning izdoshlari ilmiy merosida ko‘tarilgan mavzularning bugungi kundagi dolzarb muammolarni hal qilishdagi ilmiy va nazariy ahamiyatiga oid bahs-munozaralarni qamrab oladi.
Anjuman yakunida Imom Moturidiy ilmiy merosi va moturidiylik ta’limotini o‘rganishni yangi bosqichga olib chiqish bo‘yicha nufuzli olimlarning taklif va tashabbuslari asosida yakuniy deklaratsiya qabul qilinadi.
Bugun anjuman qatnashchilari uchun Samarqand shahridagi muqaddas qadamjolar va tarixiy-madaniy yodgorliklarga sayohat ko‘zda tutilgan.
G‘.Hasanov, A.Isroilov (video), O‘zA muxbirlari