Sayt test holatida ishlamoqda!
08 Iyun, 2025   |   12 Zulhijja, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:06
Quyosh
04:50
Peshin
12:27
Asr
17:36
Shom
19:58
Xufton
21:35
Bismillah
08 Iyun, 2025, 12 Zulhijja, 1446

Nima uchun saharlik qilish kerak?

29.05.2019   39689   3 min.
Nima uchun saharlik qilish kerak?

Tanlovga!

Ko‘pchilik insonlar kunduzi turli xil kasb va tijoratlari bilan band bo‘lishadi. Tabiiyki, Ramazonda ham bu holat davom etadi va bunga kechalari taroveh namozlarini ado etish ham qo‘shiladi. Natijada, ko‘pchilik toliqadi, saharlikka turishga qiynaladi va saharlikka turmasdan ham ro‘za tutish mumkin yoki mumkin emasligi haqida savollar berishadi. Aslini olganda ulamolarimiz bir inson uxlab qolib yoki boshqa bir sababli saharlik qilolmay qolsa tutgan ro‘zasi ro‘za bo‘laverishini aytishgan, ammo e’tibor qaratishimiz kerak bo‘lgan boshqa bir jihat ham mavjud. Biz mo‘minlar o‘zimiz uchun yuksak namuna bo‘lgan Zot – suyukli Habibimizga ergashish, sunnatlarini mahkam tutishga buyurilganmiz. U zot esa bizga saharlik qilishimizni buyurganlar.

عن أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ قَالَ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: «تَسَحَّرُوا فَإِنَّ فِي السَّحُورِ بَرَكَةً» رواه مسلم.

Anas ibn Molik roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Saharlik qilinglar, chunki saharlikda baraka bor», dedilar. Muslim rivoyati.

Demak, saharlik qilish avvalo U zotning sunnatlariga ergashish ekan. Sunnatga ergashish esa Qiyomat kuni U zotning shafoatlariga noil bo‘lishga sabab bo‘ladi. Ataylab, saharlik sunnat ekanligini mensimagan holda tark etish esa Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga nisbatan hurmatsizlik bo‘lib bu ish gunohkor bo‘lishga olib boradi. Yuqoridagi hadisi sharifdan saharlik qilishda baraka bor ekanligi ma’lum bo‘ldi. Ulamolar saharlikdagi baraka bir necha jihatdan bo‘lishi mumkinligini aytishgan:

  • Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning buyruqlarini bajarish orqali sunnatga ergashish va ajrga ega bo‘lish;
  • Ahli kitoblarning ro‘zasiga xilof qilish. Chunki, Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Amr ibn Os roziyallohu anhudan rivoyat qilingan hadisda: «Bizning ro‘zamiz va ahli kitoblarning ro‘zasi o‘rtasidagi farq saharlik taomidir», deya marhamat qilganlar;
  • Saharlik bilan ibodatga kuch-quvvat to‘plash va tetiklikni ziyoda qilish;
  • Kunduzi ochlik sababli yuz beradigan asabiylik kabi yomon xulqlardan himoyalanish;
  • Saharlikning duolar ijobat bo‘ladigan kechaning oxirgi qismida zikr va duolarga sabab bo‘lishi;
  • Uxlab qolmasdan ro‘za niyatini yangilab olish;

Imom Saraxsiy aytadilar: «Ro‘za bilan nafsga kurashish orqali Allohga yaqin bo‘lish hosil bo‘ladi. Nafsga qarshi kurash esa ikki yo‘l bilan yuzaga chiqadi. Birinchisi, taomga ishtaha bo‘lib turishiga qaramay nafsni taomdan tiyib turish, ikkinchisi esa (saharlik uchun) uyqu shirin paytda uyg‘onishdir».

Bundan tashqari saharlik qilishning fazilatli amal ekanligiga dalolat qiluvchi bir qancha hadisi shariflar mavjud. Demak, imkon qadar yaxshi niyat bilan, sunnatga ergashish maqsadida bir qultum suv bilan bo‘lsada saharlik qilish juda katta ajr-savobga sabab bo‘ladi va tutiladigan ro‘zaning ajriga ajr qo‘shiladi. Alloh taolo barchamizga ushbu ajru savoblarni qo‘lga kritishni nasib aylasin!

Iysoxon Yahyo tayyorladi

Ramazon-2019
Boshqa maqolalar
Yangiliklar

Muazzam kunlar og‘ushidamiz

05.06.2025   9430   4 min.
Muazzam kunlar og‘ushidamiz

Diyorimizga ulug‘ ayyom kirib kelmoqda. Qutlug‘ Iydul Azho vatandoshlarimizni xayru saxovat, mehr-oqibat sari chorlaydi. Bu bayram chin ma’noda odamiylik ayyomi. Insonlarga mehr, o‘ksik ko‘ngillarga shodlik ulashish fursati.


Qalblari himmat va karam ne’matidan bobahra xalqimiz bu muazzam kunlarni boy bermaslik uchun fursatni g‘animat biladilar va savobdan bahramand bo‘lib qolishga harakat qiladilar.


Dinimiz ko‘rsatmalari, shariat hukmlarini ustivor tutgan qodir vatandoshlarimiz qurbonliklar qilib, Haqni rozi qilishga, haqdorlar ko‘nglini olishga intiladilar. Yaratganning rahmati yog‘ilib turgan damlarda duolar mustajob bo‘ladi. Alloh taolo o‘zining kalomida “Parvardigoringiz uchungina namoz o‘qing va qurbonlik qiling”, - deb marhamat qiladi.


Bu borada sarvari koinot sayyidimiz ibratlari o‘rinli. Oila a’zolarimizni yo‘qlash, qo‘shnilar holidan xabar olishda, miskinlarni sevintirish-u, xastalar ahvolidan  ogoh bo‘lishda ularning hadisi muboraklari bizga nurli yo‘l, deymiz.


Amallar ko‘p. Ularga beriladigan savoblarning darajasi amalga qarab belgilanadi. Eng savobi ko‘p amal bu farz hisoblansa, boshqalarga yaxshilik ulashish undan keyingi o‘rinda turadigan ulug‘ ibodatdir!


Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam muborak hadislarida boshqalarga qilinadigan yaxshilikni farzdan keyingi o‘rinda turishini bayon qilib shunday dedilar: “Farzlarni ado qilishdan keyingi o‘rinda turadigan Allohga eng suyukli bo‘lgan amal bu musulmoning qalbiga xursandchilikni kiritishdir”.


Shuning uchun Shayx Abdulloh Hoshim rahmatullohi alayh qozilikdan kelgan maoshning teng yarmiga shirinlik sotib olib, o‘zlari bilan olib yurar va har doim uchratgan bolaga shirinlikdan berib, uni xursand qilar edilar.


Ulug‘ kunlarda turibmiz. Har damni g‘animat bilishlik, bir birimizga saxovatda ibrat bo‘lishimiz savobli amallar ekanini his qilmog‘imiz lozim. Bu kunda isrofgarchilikdan xoli dasturxonlar yozish, borimizni boshqalar bilan bo‘lishishga intilishimiz darkor. Xayrni,  yaxshilikni gunohga almashtirib qo‘ymaslik uchun ham uyg‘oq ko‘ngil bo‘lish talab etiladi.


Bugun muazzam kunlar og‘ushidamiz, dedik. Vatandoshlarimiz ulug‘ safarlarni ixtiyor etganlar. Ayni fursatlarda hojilarimiz Mino, Arofat vodiylarida, Muzdalifada – duolar qabul bo‘ladigan makonlarda, zamonlarda ibodatlar qilib, elu yurtga tinchlik, osoyishtalik so‘ramoqdalar. Bu duolar barakotidan diyorimiz ahliga qancha yaxshiliklar yetishadi, inshaalloh. Ibodatlar huzurini totgan odamlarning qalbi salim, ehsonu, muruvvatda peshqadam bo‘lishlari bu eng katta yaxshilik aslida. Hojilarimiz safar odoblarini tushunib, ulug‘ dargohlardan nasibador bo‘lib qaytadilar. Diyorimizga qaytganlaridan so‘ng esa yoshlarimiz ma’naviyatiga kamarbasta bo‘ladigan, Haq va haqiqat yo‘lida sidqidil xizmat qiladigan xolis Haq xizmatchilariga aylanadilar, degan umidimiz bor. Bunday ulug‘ ziyoratlar insonni qaysi yoshda bo‘lmasin, ezguliklarga xayrixox qiladi. O‘zgalar qalbini tushunishga, vatan va xalq manfaati yo‘lida sa’y-harakatga chorlaydi.


Bu kunlarning Yaratgan dargohidagi o‘rni musharraf. Hayit kechalarida duolar qabul bo‘ladi. Qurbonlik go‘shtlaridan nasibador oilalarga xursandchilik kiradi. Bu ehsonlar ortida ham mehr-oqibat, o‘zaro bag‘rikenglik maqsadi mujassam. Biz bu makonda yasharkanmiz, turli millatlar vakillari yagona O‘zbekistonning fuqarolarimiz. O‘zaro tenglik, adolat hukm surgan yurtda birodarlik, yaxshi qo‘shnichilik an’analarini qadrlab yashamoqdamiz. Mahallalarda hamkorlik bilan obodlik sari yo‘l ochilyapti. Vatanimiz kundan- kunga farovon, xalqimiz turmushi chiroyli bo‘lib boryapti. Bu ne’matlarga shukrona qilish, to‘g‘ri yo‘lda sobitqadam bo‘lish ma’rifatimiz, ma’naviyatimiz kamolidan darak beradi.


Xalqimizga saodat va sano ayyomi – Qurbon hayiti muborak bo‘lsin! Barchamizni Yaratgan xayru xursandchiliklar ustida bardavom qilsin. Vatanimiz tinch, yurtdoshlarimizning oilalari farovon bo‘lsin.

Xolmurod MAMAJONOV,

Farg‘ona shahar “Ummul quro” masjidi imom-xatibi

O'zbekiston yangiliklari