Sayt test holatida ishlamoqda!
23 Yanvar, 2025   |   23 Rajab, 1446

Toshkent shahri
Tong
06:20
Quyosh
07:42
Peshin
12:40
Asr
15:47
Shom
17:31
Xufton
18:48
Bismillah
23 Yanvar, 2025, 23 Rajab, 1446

Kitob taqdimoti: tarbiyaviy mazmundagi yangi kitoblar

20.05.2019   2765   5 min.
Kitob taqdimoti: tarbiyaviy mazmundagi yangi kitoblar

2019 yil 18 may kuni Ajiniyoz nomidagi Nukus davlat pedagogika institutida Qoraqalpog‘iston musulmonlari qoziyoti qozisi, Muhammad ibn Ahmad al-Beruniy o‘rta maxsus islom bilim yurti direktori Shamsuddin Bahauddinov muallifligidagi va qoraqalpoq tiliga tarjima qilingan bir qator kitoblarning taqdimot marosimi bo‘lib o‘tdi.

Tadbirda mehnat fahriysi, nuroniy Q. Kamalov, O‘zbekiston fanlar akademiyasining akademigi, filosofiya fanlari doktori, professor J.Bazarbayev, filologiya fanlari doktori K. Allambergenov, filologiya fanlari doktori, professor Sh.Abdinazimov, institut o‘qituvchilari, talabalar va ommaviy axborot vositalari vakillari qatnashdi.

Tadbirni institut ilmiy kengashi raisi, akademik J. Bazarbayev boshqarib bordi. – Ilm yo‘lida olib borilgan tinimsiz mehnatlarning samarasi bo‘lgan ushbu kitoblarning taqdimoti aynan bizning institutda o‘tkazilishi va bizning ziyo maskanigna sovg‘a qilinishi biz uchun katta baxt va cheksiz quvonchga sabab bo‘ldi. Bu kitoblar ilmiy ahamiyat kasb etkanligidan dinshunuslik, ma’naviyat asoslari, islom tarixi fanlarini o‘qitishda qo‘llanma vazifasini bajaradi. «Islom dini – ommaviy madaniyatga qarshi mustahkam immunitet» deydi u o‘z so‘zida.

Bundan so‘ng muallif Shamsuddin Bahauddinov so‘zga chiqib, dunyo sivilizatsiyasi rivojiga munosib xissa qo‘shgan buyuk allomalarimizning asarlarini o‘rganish va ular yozib qoldirgan bebaho madaniy merosni kelajak avlodga yetkazishning bugungi kundagi ahamiyati haqida o‘z fikr-mulohazalarini bildirdi. Prezidentimizning: “tariximmz, madaniyatimiz, dinimizga bog‘liq bir bet qo‘l yozma bo‘lsa ham, ularni jamlab, xalqimizni, yoshlarimizni tanishtirish, bizning qanday ulug‘ va betakror merosimiz bor ekanligini anglatish, farzandlarimizni ushbu ulug‘ merosga munosib tarbiyalashdan iborat”, degan fikrlarini ta’kidladi. Haqiqatdan ham, jamiyatimizning rivojlanishi uchun zarur bo‘lgan ilmlarni o‘rganish har bir yosh yigit va qizning bo‘ynidagi asosiy vazifalardan biri hisoblanishini bildirdi.

Yurtimiz rahbari 2018 yil 20-21 yanvar kunlari Qoraqalpog‘istonga kelgan safari davomida Nukus shahridagi Imom eshon Muhammad jome’ masjidida bo‘lib, bu yerda nuroniylar va imom-xatiblar bilan uchrashuv o‘tkazdi. Shunda imom-xatiblarimizga, birinchi navbatda, ota-bobolarimizdan qolgan eski qo‘l yozmalarni o‘rgangan holda qo‘llanmalar va asarlar yozish bo‘yicha o‘z takliflarini bildirgan edi.  Ko‘p yillik mehnatlarining samarasi o‘laroq Sh. Bahauddinovning muallifligidagi va tarjima mahsuli bo‘lgan: “Kәmil insan”, “Salamat ana hәm bala - jәmiyet gireo‘i”, “Oraza paziyleti”, “Namaz oqio‘ qag‘iydalari”, “Marhumlarg‘a azar bermeyik”, “Qurbanliq kitabi”, “Sarf sabaqlig‘i”, “Shamaili Muhammadiya”, “Ibadati Islamiya”, “Islam mәripati: negiz hәm tүsinik”, “Islam dinine ulio‘ma tәriyp”, “Haj hәm umra qollanbasi”, “ISHIM fitnasi”, “Internetke in qurg‘an өrmekshiler” singari o‘nlab kitoblar nashr etildi va xalqimizga in’om etildi.

Yo‘qorida nomlari keltirilgan kitoblar Qoraqalpog‘iston Respublikasi Vazirlar Kengashi tomonidan tastiqlangan reja asosida Respublikamizdagi shahar va tuman hokimliklari, vazirliklar, oliy o‘quv yurtlari, idora va tashkilotlarga bepul tarqatildi.

– Bu tarjimadan so‘ng kitob yozishga bo‘lgan ishtiyoqimiz to‘xtab qolmaydi, hozirda Vatandoshimiz, buyuk muhaddis Imom al-Buxoriyning “Sahih hadislar” to‘plamini va Payg‘ambarimiz tarixidan so‘zlovchi kitoblar ustida ish olib boryabmiz, yaqin kunlarda xalqimizga havola etamiz degan umiddaman”, deydi muallif Shamsuddin Bahauddinov.

Sovg‘a sifatida institut axborot resurs markaziga 1200 dona kitob rektor B. Otemuratovga topshirildi. 

So‘ng mehnat fahriysi, nuroniy Q. Kamalov so‘zga chiqib, so‘ngi yillari yurtimizda amalga oshirilayotgan islohatlar, ayniqsa diniy sohada qilinayotgan katta-katta yangiliklar haqida aytib o‘tdi.

«Ko‘p yillik tajriba va mehnatlarimizning samarasi hisoblangan birinshi bor qoraqalpoq tilida nashr etilgan “Qurani kәriym mәnileriniң qaraqalpaq tilindegi ao‘darmasi hәm tәfsiri” kitobi mustaqil yurtimizda diniy sohada amalga oshirilayotgan xayrli ishlardan hisoblanadi.

Albatta, tarjima ishi, ayniqsa Alloh taoloning Kalomi bo‘lgan Qur’oni karimni undagi oyatlarning mazmun-mohiyatini tushungan holda tarjima qilish buyuk va mashaqatli ish hisoblanadi».

Shuningdek, institutning o‘qituvchi-ustozlariga ushbu kitoblarni yaxshilab o‘rganishga targ‘ib qilib, «Islom ta’limoti asosida talabalarga dars bera olgan pedagog – yeng yetuk pedagog», – deb ta’kidladi.

Bundan so‘ng tadbirga kelgan mehmonlardan filologiya fanlari doktori K. Allambergenov, filologiya fanlari doktori, professor Sh. Abdinazimovlar so‘zga chiqib, bu kitoblarning ahamiyati, mazmun va mohiyatiga baho berib, kelajak davomchilarining ma’naviy kamolotining yuksalishida o‘z xissasini qo‘shadigan ilmiy mehnatlar majmui ekanligini o‘z fikr-mulohazalarida bildirib o‘tishdi.

Tadbir o‘z aro savol-javoblar va ishtirokchilarning fikr-mulohazalari bilan qizg‘in davom etdi.

Qoraqalpog‘iston qoziyoti matbuot xizmati

O'zbekiston yangiliklari
Boshqa maqolalar

Sizga otilgan toshlardan, uy quring!

17.01.2025   6764   4 min.
Sizga otilgan toshlardan, uy quring!

Odamlarga asliy holatingizdan-da go‘zal muomalada bo‘ling. Zero, zulm umrni qisqartiradi. Biz atrofimizdagilarga zulm qilib, haqlariga rioya qilmaganimiz uchun ham ularni yo‘qotamiz. O‘z hisob-kitoblarimizni ularning kamchiliklari ustiga quramiz, lekin ulardagi oliyjanob fazilatlarni unutamiz. Ularni batamom aybsiz bo‘lishlariga talabgormiz, shuningdek, “odam bolasi xatodan xoli bo‘lmaydi” degan gapni dalil qilib o‘zimizni oqlaymiz.

Mabodo odamlar sizni toshbo‘ron qilsalar ham, bu toshlarni to‘plab, biror-bir uyni ta’mirlash uchun ishlating. Agar sizni gullar bilan qarshi olsalar, guldastalarni sizga ta’lim bergan va nochor paytingizda qo‘lingizdan tutganlarga ulashing.

Avval Allohga ishoning, keyin esa o‘zingizga. Ayblaringizni tan oling. Ishoning, agar siz o‘sha ayblaringizdan xalos bo‘lsangiz, orzularingizning ro‘yobga chiqishiga bir qadam qoladi... O‘z xatolaringizni yodingizda tuting, do‘stlaringiz, yaqin qarindosh-urug‘laringizni atrofingizda saqlab qolishni istasangiz, ularning xatolarini esingizdan chiqaring. Bilingki, haqiqiy saodat kishi boshqalarning aybini qo‘yib, o‘z ayblari bilan ovora bo‘lishidadir.

Bordi-yu, birorta ishda muvaffaqiyatni qo‘lga kiritsangiz, g‘ururlanib ketmang! Zero, Alloh azza va jalla bu borada Najm surasining 32-oyati karimasida: “...Shunday ekan o‘zingizni oqlamang, U kim taqvodorligini yaxshi biladir”, deya marhamat qiladi. Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam ham kamtarlikka targ‘ib qilib: “Alloh taolo menga sizlarning kamtar bo‘lishingizni vahiy qildi. Toingki, birorta odam boshqaning oldida faxrlanmasin ham, zulm ham qilmasin”,[1] dedilar.

Yiqilganingizda “odamlar ataylab choh qazib qo‘ygan” degan noma’qul xayolni miyangizdan chiqarib tashlang. Aksincha, qayta turishga harakat qiling. Qaddingizni rostlab olsangiz-da, o‘zingiz kabi yiqilganlarga yordam qo‘lini cho‘zing, o‘zlarini tiklab olishlariga ko‘maklashing. Hayot yo‘llarining pastu balandlariga, mashaqqatlariga sabrli bo‘ling, ko‘zingizni kattaroq oching va aqlingizni yig‘ing.

Dushmaningiz ustidan g‘alaba qozonsangiz-da, uning omadsizligidan quvonmang. Kishi boshiga musibat kelsa, hech bo‘lmasa duo bilan hamdard bo‘ling. Alloh taolo Shuro surasining 43-oyatida bunday marhamat qiladi: «Shubhasiz, kim sabr qilib kechirsa, albatta, bu mardlik ishlaridandir». Nabiy sollallohu alayhi vasallam ham bunday deb duo qilardilar: “...Alloh, hasadgo‘y dushmanni mening mag‘lubiyatim sabab quvontirma”.

Qanoat hamda dangasalik, izzat hamda g‘urur va tavoze’ bilan xorlik orasini jamlay olmaysiz. Zero, Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Kim Alloh uchun tavoze’li bo‘lsa, Alloh uning martabasini ko‘taradi, oxir borib illiyinning eng cho‘qqisiga olib chiqadi”, deya kamtar bo‘lishga targ‘ib qilganlar.

O‘zingiz uchun bir solih kishini do‘st tuting va uni  asrab-avaylang. Bu borada Rasululloh sollallhu alayhi vasallam: “Kishi o‘z qadrdon do‘stining dinida bo‘ladi, shunday ekan har biringiz kim bilan do‘st tutinganiga bir nazar tashlasin!” dedilar. Solih do‘stingizni mayda-chuyda narsalar bilan itob qilavermang, uning yanglishishlariga ahamiyat bermang, axir, tamomi kamolot sifatiga ega bo‘lish faqat Alloh azza va jallaning O‘zigagina xosdir.

Odamlar bilan xusumatlashmang. Chunki behuda tortishuvlar do‘stlik arqonini uzib, ruhiyatlar orasida to‘siq paydo qiladi. Solih kishilarning ichi tor bo‘lmaydi, aksincha, ular ko‘nglini keng qiladilar va boshqalarning ayblarini ko‘taradilar. Odamlarning yomonliklarini xotirangizdan o‘chirib tashlang va ularning yaxshiliklarini yodingizda tuting.

Sizga taalluqli ishlarda xato qilganlarga ham bag‘rikeng bo‘ling, ularni “bir uzri bordir” deya oqlashni o‘rganing. Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning: “Birortangiz Abu Zamzamday bo‘lishga kuchi yetmaydimi?! U qachon uyidan chiqsa, men o‘z obro‘yimni odamlarga sadaqa qildim, der edi”, degan so‘zlari ham odamlarning bir-birlariga aytgan ba’zi gaplari yoki xatolari borasida kengfe’lli bo‘lishga targ‘ibdir.


Hasson Shamsiy Poshoning "Jannat bo‘stonidagi oilaviy oqshomlar" nomli kitobidan
G‘iyosiddin Habibulloh, Ilhom Ohund, Abdulbosit Abdulvohid tarjimasi.

 


[1]  Imom Muslim rivoyati.