Sayt test holatida ishlamoqda!
30 Aprel, 2025   |   2 Zulqa`da, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:53
Quyosh
05:22
Peshin
12:25
Asr
17:16
Shom
19:22
Xufton
20:45
Bismillah
30 Aprel, 2025, 2 Zulqa`da, 1446

“Sizlarga farz bo‘lib qolmasin, dedim”

17.05.2019   33278   2 min.
“Sizlarga farz bo‘lib qolmasin, dedim”

Ramazon – taroveh oyi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam mag‘firatga noil bo‘lish, ajru savoblarni ko‘paytirib olish uchun bu oyda tunlari ibodatga qoim bo‘lishga targ‘ib qilib: “Kim Ramazon kechalari imon bilan, savob umidida qoim bo‘lsa, o‘tgan gunohlari kechiriladi”, deganlar (Imom Buxoriy va Muslim rivoyati). Olimlar Ramazon kechalari qoim bo‘lishdan murod taroveh namozini ado etishdir, deganlar. Tarovehni masjidda jamoat bo‘lib o‘qish Saodat asridan boshlangan amal. Hadisi sharifda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam taroveh namozi bandaning gunohlari mag‘firat bo‘lishiga sabab ekanini ta’kidlamoqdalar. Olimlar bu yerda gunohlar deyilganda kichik kichik gunohlar nazarda tutilganini ta’kidlashgan.

Tungi namoz mo‘minlar sharafi, solihlar odati, obidlar yaqinligidir. U bandani Alloh taologa yaqinlashtiruvchi eng afzal amaldir. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam aytdilar: “Tungi namozni kanda qilmang. U sizlardan oldin o‘tgan solihlar odati, Rabbinggizga yaqinlik, gunohlarga kafforat, ma’siyatlardan qaytaruvchidir” (Imom Ahmad va Imom Termiziy rivoyati).

Ramazon kechalarida qoim bo‘lish Rasululloh sollallohu alayhi vasallam sunnat qilgan ulug‘ ibodat. Oisha roziyallohu anhodan rivoyat qilinadi: “Nabiy sollallohu alayhi vasallam tunda masjidda namoz o‘qidilar. U zotning bir qancha sahobalari u zotga ergashib uch kecha namoz o‘qishdi. To‘rtinchi kecha masjidga odam sig‘may ketdi. O‘sha kecha Rasululloh sollallohu alayhi vasallam masjidga chiqmadilar. Tong otganda u zot: “Sizlarning yig‘ilganlaringizni ko‘rdim. Sizlarning oldingizga chiqishdan meni to‘sgan narsa shuki, bu namoz sizlarga farz bo‘lib qolishidan qo‘rqqanim”, dedilar. Bu Ramazonda bo‘lgan edi” (Imom Buxoriy rivoyati). Bu hadisdan Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning ummatlariga shafqatlari va sahobalarning sunnatga, Ramazon kechalarini ibodat bilan o‘tkazishga qanchalik e’tiborli bo‘lganlarini ko‘rish mumkin.

Abu Zarr roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: “Nabiy sollallohu alayhi vasallam aytdilar: “Kim imom ketgunicha u bilan birga namoz o‘qisa, unga kechani ibodat bilan o‘tkazganlik savobi yoziladi” (Imom Abu Dovud va Imom Termiziy rivoyati). Ya’ni kim xufton, taroveh va vitr namozlarini imom bilan birga o‘qisa, o‘sha kechani ibodatda o‘tkazganlik savobiga ega bo‘lar ekan. Shunday ekan, bu ibodatga e’tiborli bo‘lish, unda davomli bo‘lish ko‘p ajru savob keltiradi.

Ramazonning har oni muborak, sharaflidir. Shunday ekan, musulmon kishi bu oyni g‘animat bilib  ro‘za, tilovat, taroveh, duolar bilan o‘tkazishi matlubdir.

Jamshid SHODIYEV tayyorladi.

Ramazon-2019
Boshqa maqolalar
Yangiliklar

Alloma tug‘ilib o‘sgan yurtda uning ta’limoti o‘rganilmoqda (+video)

29.04.2025   2703   3 min.
Alloma tug‘ilib o‘sgan yurtda uning ta’limoti o‘rganilmoqda (+video)

 

29-30 aprel kunlari Samarqandda “Moturidiylik – bag‘rikenglik, mo‘tadillik va ma’rifat ta’limoti” mavzusida xalqaro ilmiy-amaliy konferensiya bo‘lib o‘tmoqda.


Davlatimiz rahbarining shu yil 14 martdagi “Imom Moturidiy tavalludining 1155 yilligini keng nishonlash to‘g‘risida”gi qaroriga ko‘ra, Din ishlari bo‘yicha qo‘mita, Imom Moturidiy, Imom Buxoriy, Imom Termiziy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazlari, O‘zbekiston xalqaro islom akademiyasi, Islom sivilizatsiyasi markazi, O‘zbekiston musulmonlari idorasi tomonidan tashkil etilgan anjumanda dunyoning o‘ttizga yaqin davlatidan muftiylar, islomshunos va dinshunos olimlar, diniy-ma’rifiy soha vakillari ishtirok etmoqda.


Anjuman munosabati bilan o‘tkazilgan brifingda Din ishlari bo‘yicha qo‘mita axborot xizmati rahbari – matbuot kotibi Ilhom Ma’rupov konferensiya va uning doirasidagi tadbirlar haqida ma’lumot berdi.


– Mamlakatimiz taraqqiyotining yangi bosqichida O‘zbekiston Prezidenti Shavkat Mirziyoyev tomonidan jamiyatda diniy bag‘rikenglik, millatlararo totuvlik va ijtimoiy barqarorlikni ta’minlash, buyuk alloma va mutafakkirlarimizning boy ilmiy-ma’naviy merosini chuqur o‘rganish bo‘yicha puxta o‘ylangan izchil islohotlar amalga oshirilmoqda, – dedi I.Ma’rupov. – Ushbu ezgu ishlarning uzviy davomi sifatida 2025 yil 29-30 aprel kunlari Samarqand shahrida “Moturidiylik – bag‘rikenglik, mo‘tadillik va ma’rifat ta’limoti” mavzusida xalqaro ilmiy-amaliy konferensiya o‘tkazilmoqda.


So‘nggi yillarda diniy-ma’rifiy sohada amalga oshirilayotgan keng ko‘lamli islohotlar natijasida O‘zbekistonda moturidiyshunoslik ilmiy maktabi shakllandi, desak to‘g‘ri bo‘ladi.


Konferensiyaning ahamiyati va dolzarbligi haqida gapirganda bugungi kunda quyidagi omillar Imom Moturidiy va moturidiylik ta’limotini chuqur o‘rganishni taqozo etayotganini alohida qayd etish lozim:


– muqaddas islom dini niqobi ostida faoliyat yuritayotgan radikal guruhlar harakati kuchayib borayotgan bugungi sharoitda xalqaro maydonda Imom Moturidiy ta’limotini o‘rganishga e’tibor oshmoqda;


– moturidiylik maktabining bag‘rikeng g‘oyalari, asrlar davomida mintaqamiz xususiyatlariga mos holda shakllangan insonparvar ta’limoti radikalizmga qarshi kurashning ta’sirchan va samarali vositasi sifatida baholanmoqda.


Konferensiya 3 ta shu’bada faoliyat olib boradi:


Birinchi shu’ba “Imom Moturidiy va uning izdoshlari ilmiy merosining islom ilmlari rivojidagi o‘rni” mavzuiga bag‘ishlangan bo‘lib, unda Imom Moturidiy, moturidiy allomalari va izdoshlari hayot yo‘li, Movarounnahr kalom ilmi maktabi rivojlanish tarixi haqida bahs-munozaralar, ilmiy muzokaralar bo‘lib o‘tadi.


Ikkinchi shu’ba “Moturidiylik ta’limotida umuminsoniy qadriyatlar talqini” mavzuida bo‘lib, u Moturidiylik ta’limotida ilgari surilgan g‘oyalar, jumladan, bag‘rikenglik, mo‘tadillik va ma’rifat nazariyalarining shakllanishiga oid munozaralarni o‘z ichiga oladi.


Uchinchi shu’ba “XXI asrda moturidiylik ta’limotining ahamiyati” mavzuiga bag‘ishlangan bo‘lib, u Imom Moturidiy va uning izdoshlari ilmiy merosida ko‘tarilgan mavzularning bugungi kundagi dolzarb muammolarni hal qilishdagi ilmiy va nazariy ahamiyatiga oid bahs-munozaralarni qamrab oladi.


Anjuman yakunida Imom Moturidiy ilmiy merosi va moturidiylik ta’limotini o‘rganishni yangi bosqichga olib chiqish bo‘yicha nufuzli olimlarning taklif va tashabbuslari asosida yakuniy deklaratsiya qabul qilinadi. 


Bugun anjuman qatnashchilari uchun Samarqand shahridagi muqaddas qadamjolar va tarixiy-madaniy yodgorliklarga sayohat ko‘zda tutilgan. 

G‘.Hasanov, A.Isroilov (video), O‘zA muxbirlari

O'zbekiston yangiliklari