Sayt test holatida ishlamoqda!
28 Dekabr, 2024   |   27 Jumadul soni, 1446

Toshkent shahri
Tong
06:23
Quyosh
07:48
Peshin
12:30
Asr
15:20
Shom
17:04
Xufton
18:24
Bismillah
28 Dekabr, 2024, 27 Jumadul soni, 1446

Ro‘za hikmatlaridan bilishni istaysizmi?

15.05.2019   32627   4 min.
Ro‘za hikmatlaridan bilishni istaysizmi?
  1. Ro‘za tutgan kishining taqvodorligi ziyodalashadi. Alloh taolo Qur’oni karimda ro‘zani oldingi ummatlarga farz qilganidek, ushbu ummati Muhammadiyyaga ham farz qilganini  aytib, oyatning so‘ngida, albatta, taqvodor bo‘lasizlar deb ta’kidladi. Ro‘za tufayli insonda Rabbisini ko‘rib turganligini his qilish kuchi, U zotdan qo‘rqish hissi yanada ziyodalashadi. Ro‘za tutish bilan banda Rabbisiga bo‘ysunib, buyrug‘iga “labbay”, deb itoat qilgan bo‘ladi.
  2. Ro‘za ko‘zni nomahramlarga nazar solishdan saqlovchi, yomonliklarga undovchi shaytoniy nafsini susaytiradigan asosiy omillardandir. Chunki uning yordamida inson nafsining har qanday xohish-istaklariga g‘olib keladi. Bu bilan insonning qiyinchilik, mashaqqatlarga bardosh berish, sabr qilish tajribasi oshadi. 
  3. Ro‘zaning yana bir hikmati nochor, miskin, faqirlarni holatini eslatishdir. Kim och, chanqoq bo‘lmas ekan, faqirlar chekadigan qiyinchiliklarni qayerdan bilsin! Ro‘za tutgan inson ochlik, chanqoqlik alamini totib ko‘rib, bechora holdagilarni qanday kun kechirayotganini yaxshi biladi.  Hayot turmushimizda to‘kin-sochin, farovon hayot kechirar ekanmiz, ko‘p holatlarda, qarindosh-urug‘, qo‘ni-qo‘shni, atrofimizdagi insonlarning holati qay darajada kechayotganini, loaqal bir marotaba eslab qo‘yish yodimizdan ko‘tarilib qoladi. Ko‘cha-ko‘yda, avtobusda, metroga tushganimizda bozorga borganimizda, umuman olganda ko‘plab o‘rinlarda ibrat olishimiz kerak bo‘lgan holatlarga duch kelamiz-u, lekin e’tibor bermasdan o‘tib ketaveramiz. Shuning uchun ham xalqimizda “Qorni to‘qning qorni och bilan nima ishi bor” degan ibora bejiz aytilmaydi. Haqiqatdan ham ba’zida bechorahol kishilarning oldidan o‘tib ketadigan bo‘lsak, ular ham biz kabi inson, ular ham biz kabi farovon hayot kechirishni istashlarini, ularning oldilaridagi jajji farzandlari, bizlarning farzandlarimiz kabi ota-onaning mehriga, atrofdagilarning e’tiboriga loyiq ekanlarini unutib qo‘yamiz. Ha, inson unutuvchan va ba’zan noshukr bo‘ladi, chunki kecha yaqinda o‘zining holati ham shunday bo‘lganini, o‘zi ham boshqalarning ko‘magiga muhtoj bo‘lganida: “Men ham qachon o‘zgalarga o‘xshab ko‘nglim tusagan narsani yeyman”, deb Alloh taologa duo qilib yolvorganini unutib qo‘yadi. Yoki bo‘lmasa, umri davomida to‘qchilikda yashab, taqdiri ilohiy bilan o‘zining boshiga ham shunday kunlar tushib qolishi mumkinligi haqida o‘ylab ham ko‘rmaydi. Shuning uchun ham yuqorida ta’kidlab o‘tganimizdek, ro‘za insonni muruvvatli qiladi, o‘zgalarga, xususan bechora hollarga e’tibor qaratishga undaydi. Kim o‘zida rahm-shafqat sifatini shakllantirish va mustahkamlashni xohlasa ro‘za tutsin! 
  4. Yana bir hikmati – uzog‘u yaqindagi barcha musulmonlarni Ramazon oyida ro‘za tutishga birlashtirishdir. Bir vaqtda ro‘zani niyat qilib, bir vaqtda ro‘zalarini ochadilar. Shu bilan ham ma’nan, ham hissan barcha ummatning yakdilligi ro‘yobga chiqadi. 
  5. Ro‘zaning navbatdagi hikmati, ro‘za badan uchun sihat-salomatlik garovi sanaladi. Ro‘zador ro‘za tutishi sababli, o‘z sog‘ligini tiklab oladi. Bugungi kunga kelib butun dunyoda ro‘za nafaqat sog‘liqni saqlash uchun, balki bemorlarni davolash uchun ham o‘ta zarur omil ekanligi oshkora aytilmoqda. Yaqinda Rossiya olimlari ro‘za tutish yo‘li bilan davolangan bemorlar ro‘yxatini e’lon qilishdi. Hatto saraton kasaliga mubtalo bo‘lganlar ham mana shu yo‘l bilan shifo topishibdi. Ro‘za turli kasalliklarga davo bo‘lishi bilan birga badandagi yomon, keraksiz yog‘larni, xolerik-safro, flagmatik-balg‘am, sangvinik-qon, melanxolik-qora o‘tlarni ketkazadi. Qonni musaffo qiladi, oshqozonni yaxshilaydi. Natijada ro‘zador ancha yengillashib qoladi, zehni o‘tkir, xotirasi kuchli, irodasi mustahkam bo‘ladi. Ko‘plab tibbiyot mutaxassislari: “Ro‘za tutish badanning sog‘lom va quvvatli bo‘lishiga sabab bo‘ladi”, deb ta’kidlaydilar.
  6. Ro‘za ba’zi larga kafforotdir. 
  7. Ro‘za tutgan kishi o‘z ro‘zasi sababli ma’lum vaqt farishtalar sifati ila sifatlanadi. Ma’lumki, yemaslik, ichmaslik va jinsiy yaqinlik qilmay, doimo toatda bo‘lish farishtalarga xos sifatdir.

 

 

Ko‘kaldosh o‘rta maxsus islom bilim yurti mudarrisi

Baratov G‘iyosiddin manbalar asosida tayyorladi.

Ramazon-2019
Boshqa maqolalar

Imom – so‘zi va amali uyg‘un inson

27.12.2024   2260   2 min.
Imom – so‘zi va amali uyg‘un inson

1. Diniy sohani tanlashingizga nimalar va kimlar turtki bergan?

– Diniy sohani tanlashimga padari buzrukvorim sababchi bo‘lgan. U kishi bizga yoshligimizdan qisqa suralarni yodlattirgan. Tumanimizdagi jome masjidlar imomlariga shogird tushdim. Maktabni tugatgach, Imom Buxoriy nomidagi Toshkent islom institutiga o‘qishga kirdim.
 

2. Bugungi imom qanday bo‘lishi kerak?

– Bugungi imom ilmli, odobli, muomalada, yurish-turishda barchaga ibrat va namuna bo‘lishi zarur. O‘z ustida tinimsiz ishlashi kerak. Shu bilan birga, yurtimizda diniy-ma’rifiy va boshqa sohalarda amalga oshirilayotgan islohotlardan xabardor va bu xayrli ishlarni xalqqa yetkaza oladigan bo‘lishi zarur.


3. Imom-xatib odamlar orasida xuddi yuzdagi xoldek bo‘lishi kerak. Shunday emasmi?

– Bugun xalqimiz ma’rifatini yuksaltirish, ­bid’at-xurofotlarga murosasiz bo‘lishda imomning o‘rni alohida. Imomning so‘zi va amali uyg‘un, ya’ni aytganiga o‘zi amal qiladigan bo‘lishi kerak. Shunda­gina u odamlar orasida xuddi yuzdagi xoldek bo‘ladi.


4. Bugun jamiyatimizda sizni qaysi jihatlar quvontiradi va tashvishga soladi?

– Yurtimizda diniy-ma’rifiy sohada amalga oshirilayotgan xayrli ishlar barcha qatori meni ham quvontiradi. Ayniqsa, Qur’on va tajvidni o‘rgatish kurslari faoliyati yo‘lga qo‘yilgani tahsinga sazovor.

Ayrim yoshlarning bilib-bilmay aqidasi buzuq turli g‘alamislar tuzog‘iga tushib qolayotgani dilni xufton qiladi.


5. Eng ko‘p o‘qiydigan kitoblaringiz? Diniy manbalardan tashqari qanday mavzulardagi kitoblarni mutolaa qilasiz?

– Shayx Muhammad Sodiq Muhammad Yusuf rahi­mahullohning “Tafsiri Hilol”, “Hadis va hayot”, “Ruhiy tarbiya” asarlarini qo‘ldan qo‘ymay mutolaa qilaman. Alixonto‘ra Sog‘uniyning “Turkiston qayg‘usi” kitobi, jadidchi bobolarimizning asarlari meni maftun etgan.


6. Tanlagan kasbingizdan ko‘nglingiz to‘lmagan paytlar ham bo‘lganmi?

– Kasbim – faxrim. Rasululloh sollallohu alayhi va sallamning meroslarini imkon qadar xalqqa yetkazayotganimdan behad baxtiyorman, alhamdulillah.


Ma’lumot o‘rnida, Shokirxon Imomiddinov 1979 yilda Toshkent viloyati Quyi Chirchiq tumanida tug‘ilgan. 1997–2001 yillarda Imom Buxoriy nomidagi Toshkent islom institutida ta’lim olgan. 2001 yildan beri Quyi Chirchiq tumani “Olmazor” jome masjidida imom-xatib hamda 2019 yildan buyon mazkur tuman bosh imomi bo‘lib ishlab kelmoqda. 

"Hidoyat" jurnalining 8-sonidan olingan

 

Imom – so‘zi va amali uyg‘un inson
Maqolalar