Sayt test holatida ishlamoqda!
08 Yanvar, 2025   |   8 Rajab, 1446

Toshkent shahri
Tong
06:24
Quyosh
07:49
Peshin
12:35
Asr
15:30
Shom
17:14
Xufton
18:33
Bismillah
08 Yanvar, 2025, 8 Rajab, 1446

Muborak Ramazon oyida Jannatga 122 eshik

15.05.2019   31752   5 min.
Muborak Ramazon oyida Jannatga 122 eshik

Muborak Ramazon oyida Jannatga 122 eshik

  • Har bir amalni faqat Alloh taoloning roziligini ko‘zlab bajarish. (Ixlosli bo‘lish).
  • Alloh taologa tavba qilish.
  • Yangi chiqqan oyni ko‘rganda duo qilish.
  • Iymon va savob umidida ro‘za tutish.
  • Iymon va savob umidida kechalarini bedor o‘tkazish.
  • Iymon va savob umidida qadr kechasida bedor bo‘lish.
  • Oxirgi o‘n kunida yanada jiddu jahd qilish.
  • Umra qilish.
  • E’tikofda o‘tirish.
  • Ro‘zadorga iftorlik qilib berish.
  • Qur’oni karimni tilovat qilish.
  • Qur’oni karimni o‘rganish va o‘rgatish.
  • Alloh taoloni zikr qilish.
  • Istig‘for aytish.
  • Tahoratni mukammal ado etish.
  • Tahorat olgandan keyin shahodat kalimasini aytish.
  • Doimiy tahoratli bo‘lib yurish.
  • Musvok ishlatish.
  • Tahorat olgandan keyin ikki rakat namoz o‘qish.
  • Azon eshitandan keyin uning duosini o‘qib qo‘yish.
  • Azon va iqomat orasida duo qilish.
  • Doimiy besh vaqt namozni ado etish.
  • Namozlarni o‘z vaqtida ado etish.
  • Xususan bomdod va asr namozlarining vaqtiga yanada rioya qilish.
  • Juma namozini doimiy ado etish.
  • Juma kuni duolar ijobat bo‘ladigan lahzalarni o‘rganib, shu vaqtlarda duo qilish.
  •  Juma kuni “Kahf” surasini o‘qish.
  • Masjidga borish.
  • Haram masjidida va Nabaviy masjidida namoz o‘qish.
  • Qubo masjidida namoz o‘qish.
  • Doimo jamoat bilan namoz o‘qishga rioya qilish.
  • Birinchi safda namoz o‘qishga intilish.
  • Doimo “Zuho” namozini ado etish.
  • Kundalik o‘qilib boriladigan sunnat namozlarini qoldirmaslik.
  • Nafl namozlarni uyda ado etish.
  • Ko‘p sajda qilish.
  • Masjidda bomdod namozini o‘qib bo‘lgandan keyin o‘z joyida quyosh chiqquncha zikr qilib o‘tirish.
  • Janoza namozi va dafn marosimiga qatnashish.
  • Yosh farzandlarni namoz o‘qishga o‘rgatish.
  • Yoshlarni ro‘za tutishga o‘rgatish.
  • Har bir farz namozidan keyin Alloh taoloni zikr qilish.
  • Ro‘zador og‘iz ochishini kechiktirmasligi.
  • Og‘iz ochish amalini shom namozidan avval bajarish.
  • Agar topilsa, xurmo bilan og‘iz ochish.
  • Doimo iftorlik duosini o‘qishga rioya qilish.
  • Iftorlik paytida duo qilish.
  • Boshqa paytlarda ham ko‘proq duo qilish.
  • Saharlik qilish.
  • Ovqat yeb, ichimlik ichib bo‘lgandan keyin Alloh taologa hamd aytish.
  • Zakotni ado etish.
  • Alloh yo‘lida infoq-ehson qilish.
  • Sadaqa berish.
  • Birovlarga oshkora qilmay sadaqa berish.
  • Masjidlar qurilishiga moddiy yoki ma’naviy ko‘mak berish.
  • Salomni keng yoyish va miskinu faqirlarga taom yedirish.
  • Yo‘ldan odamlarga aziyat beradigan narsalarni olib tashlash.
  • Ota-onaga yaxshilik qilish va ularga itoat etish.
  • Ayol kishi eriga itoat etishi.
  • Haloldan kasb qilish.
  • Doimo ahli-oila nafaqasidan xabardor bo‘lish. 
  • Yetim-yesirlarga va miskinu bechoralar nafaqasidan xabardor bo‘lish.
  • Yetimni o‘z kafilligiga olib, uning nafaqasiga qarash.
  • Yetimning boshidan silab, unga mehr-shafqat ko‘rsatish.
  • Do‘stu birodarlarning ehtiyojlarini ravo qilish.
  • Alloh yo‘lidagi do‘stlardan hol-ahvol so‘rab ko‘rgani borib turish.
  • Kasallarni holidan xabar olish.
  • Qarindosh-urug‘lar garchi, aloqalarni uzgan bo‘lsalar-da, ular bilan bordi-keldi qilish.
  •  Musulmon ko‘nglini ko‘tarib, xursand qiladigan ishlarni amalga oshirish.
  • Qiynalib qolgan kishining ishini yengillatish.
  • Zaifhol kishilarga nisbatan rahm-shafqatli bo‘lish.
  • O‘zaro nizo chiqqan, bir-biri bilan yuzko‘rmas bo‘lib ketgan insonlarning orasini isloh qilish.
  • Go‘zal xulqli bo‘lish.
  • Hayoli bo‘lish.
  • Rostgo‘y bo‘lish.
  • Bosiq, kechirimli, muloyim bo‘lish.
  •  Ko‘rishganda qo‘l berib salomlashish.
  • Ochiq yuzli bo‘lish.
  • Savdoda bag‘rikeng bo‘lish.
  • Alloh taolo harom qilgan narsalardan ko‘zni tiyish.
  • Yaxshilikka chaqirib, yomonlikning oldini olish.
  • Solihlar, yaxshi insonlar bilan birga bo‘lish.
  • Til va boshqa a’zolarni nomaqbul ishlardan saqlash.
  • Payg‘ambar alayhissalom ko‘p salovot aytish.
  • Yaxshilik qilish va ezgu ishlarga dalolat qilish.
  • Insonlar Alloh taoloni tanishiga sababchi bo‘lish.
  • Insonlarning ayblarini berkitish.
  • Sabrli bo‘lish.
  • Biror bir gunoh ish sodir etganda, ikki rakat namoz o‘qib tavba qilish.
  •  Hayvonu jonzotlarga ham shafqatli bo‘lish.
  • Insonlardan ta’ma qilmaslik.
  • Ko‘p tahlil (ya’ni, “Laa ilaaha illalloh”) va tasbeh aytish.
  • Sadaqayi joriya qilish.
  • Savdo-sotiqda rostgo‘y bo‘lish.
  • Musulmonlar g‘am-tashvishini aritish.
  • Musulmon va boshqalarga ziyon bermaslik.
  • O‘zgalarga yordam qo‘lini cho‘zish.
  • Ota-onaning do‘stlari bilan ham bordi-keldi qilib aloqani uzmaslik.
  • Shirin so‘zli bo‘lish.
  • Qo‘l ostidagi ishchi-xodimlarga shafqatli bo‘lish.
  • Bir solih amalni oz-oz bo‘lsa-da, bardavomlik ila bajarish.
  • Qo‘ni-qo‘shnilarga yaxshi munosabatda bo‘lish.
  • Mehmonlarni izzat-ikrom qilish.
  • Ota-onaning haqqiga duo qilish.
  • Do‘stu birodarining haqqiga g‘oyibona duo qilish.
  • Musulmonlarning haqqiga duo qilish va Alloh taolodan ularning gunohlarini kechirishini so‘rash.
  • Masjidlarni tozaligiga hissa qo‘shish.
  • Turmush o‘rtog‘i bilan yaxshi munosabatda bo‘lish.
  • O‘z ahli-oilasiga ta’lim-tarbiya berish.
  • Biror kishiga jabr qilgan bo‘lsa, undan rozilik olish va zimmasidagi o‘zgalarning moddiy va ma’naviy haqlarini ado etish.
  • Yomonlik ketidan uni yuvib yuboradigan yaxshilik qilish.
  • Omonatga xiyonat qilmaslik va ahdga vafo qilish.
  • Kattani hurmat, kichikni izzat qilish.
  • O‘zgalarning g‘am-qayg‘usi va dardiga sherik bo‘lish.
  • Tilni yomon so‘zlardan saqlab faqat yaxshi so‘zlarni aytish.
  • Musulmonlar obro‘sini saqlash.
  • Qalbni baxillik va hasaddan pok tutish.
  •  Insonlar orasida adolat bilan hukm qilish.
  • Musulmonlarga yaxshi ishlarda ko‘maklashish.
  • Boshiga kulfat yog‘ilgan kishiga yordam berish.
  • Yaxshilikka chaqirayotgan kishining chaqirig‘iga labbay deyish.
  • Yaxshi ish qilgan kishiga minnatdorchilik bildirish va munosib mukofotlash.
  • Shavvol oyidan olti kun ro‘za tutish. 

 

Ko‘kaldosh o‘rta maxsus islom bilim yurti mudarrisi BARATOV G‘iyosiddin manbalar asosida tayyorladi

Ramazon-2019
Boshqa maqolalar

Hidoyat va zalolat masalasi

7.01.2025   1377   2 min.
Hidoyat va zalolat masalasi

Bismillahir Rohmanir Rohiym

Alloh o‘z fazli bilan kimni xohlasa to‘g‘ri yo‘lga soladi, kimni xohlasa ma’siyatdan asraydi va ofiyatda saqlaydi. O‘z adolati bilan kimni xoxlasa adashtiradi, kimni xohlasa yordamisiz qoldiradi va imtihon qiladi.
Yaralmishlarning barchasi uning xohishida, fazli va adolati orasida aylanib turadi. Bu gapdan bilinadiki, bandalar Allohga aslah (yaxshi) ish qilish vojib deyishga haqli emaslar.
Balki Alloh maxluqotlar borasida xohlaganicha tasarruf qiladi. Chunki olam uni mulkidir. Molik mulkida xohlaganicha tasarruf qila oladi.
Oli Imron surasi 43-oyatida: "Alloh xohlaganini qiladi", deyiladi.

Moida surasi 1-oyatida: "Alloh xohlaganiga hukm qiladi", deyilgan.

Bu yerda moʻtaziliylarning gapiga raddiya bor. Ular Alloh bandalariga eng aslah* (yaxshi) ishni qilishni vojib deydilar. Ularning so‘zlariga ko‘p oyatlarda ochiq-oydin raddiyalar bor.

Nahl surasi 93-oyat: "U Zot kimni xohlasa adashtirur, kimni xohlasa hidoyatga yo‘llab qo‘yur".

Baqara surasi 26-oyat: "U o‘sha bilan ko‘plarni zalolatga solib qo‘yadi, ko‘pchilikni hidoyatga solib qo‘yadi".

Yunus surasi 99-oyat: "Agar Robbingiz xohlasa, yer yuzidagi kishilarning hammasi iymonga kelar edi".

Nahl surasi 9-oyat: "Agar xohlasa, albatta, hammangizni hidoyat qilgan bo‘lardi".

Agar aslah (yaxshi) ish vojib bo‘lganda, olamda hech kim kufr keltirmas, osiy bo‘lmas edi. Chunki kufr va osiylik bandalar uchun aslah ish emas. Agar kimga iymonni iroda qilsa, o‘zining fazli bilan bo‘ladi, bandalar haqli bo‘lganligi uchun emas. Kimga kufrni iroda qilsa, adli bilan bo‘ladi, zolimligi uchun emas.
Zulm- o‘zidan boshqani mulkida tasarruf qilishdir. Alloh o‘zining mulkini tasarruf qiladi.

Anbiyo surasi 23-oyat: "U (Alloh) qilganlari borasida so‘ralmas".

Aslah ishlarni vojibligi Uning quyidagi so‘zi bilan botil bo‘lgan:
Baqara surasi 105-oyat: "(U) buyuk fazl egasidir".

Ustida vojib haqni bajarish fazl emas. Shuningdek, unda Muhsin, Mun’im, Mujmil (go‘zal suratda yaratuvchi) va Mannon ismlari botil bo‘ladi. Chunki unga vojib bo‘lib turgan narsani ado etishda ham ehson, fazl, minnat bo‘lmaydi.

Aslah ish - bandaning xizmat qilgani uchun savob berish muqobilidagi xizmasiz savob berish, yaxshi ishning muqobilidagi undanda yaxshiroq ishlar tushuniladi. Misol uchun banda jannatda bo‘lishi yoki undagi oliy maqomda bo‘lishi kabi ikki ish ko‘ndalang kelib qolsa, Alloh taoloning zimmasiga "aslah" ish vojib bo‘ladi-da, uni jannatdagi oliy martabaga ko‘tarishi lozim bo‘ladi.


Manba: Abu Hafs Sirojiddin Gʻaznaviyning "Sharhu Aqiydatil imom at-Tahoviy kitobi".
Tayyorladi: 3-kurs talabasi Raxmonova.R