Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi, Rasululloh sollallohu alayhi vasallam shunday deb marhamat qildilar: “Kimki har bir (farz) namoz orqasidan Allohga 33 marta tasbeh, 33 marta hamd, 33 marta takbir aytib, yuzinchisida “Laa ilaaha illallohu vahdahu laa shariyka lahu lahul mulku valahul hamdu vahuva alaa kulli shay’in Qodiyr” deb aytsa, gunohlari dengiz ko‘pigidek ko‘p bo‘lsa ham kechiriladi”. Imom Molik, Muslim, Abu Dovud, Nasoiy, Tabaroniy rivoyat qilishgan.
Bu hadisga yaxshilab e’tibor beraylik! Gunohlarning ko‘pligi dengiz ko‘pigiga o‘xshatilmoqda. Ma’lumki, bu ko‘pik juda ko‘p bo‘lib, dengiz mavjlangani sari undagi ko‘pik miqdori ham oshib boradi. Hadisda ana shunday ko‘p miqdordagi gunohlar ham kechirilishi aytilmoqda.
Bandaning dengiz ko‘pigichalik ko‘plab gunohlari kechirilishi uchun u har bir farz namoz orqasidan Alloh taologa 33 marta tasbeh aytishi kerak. Tasbeh – Alloh taoloni pok deb yod etishdir. Ya’ni SUBHANALLOH deyishdir. Keyin 33 marta hamd aytishi lozim. Ya’ni ALHAMDULILLAH deyishi lozim. Undan so‘ng 33 marta takbir aytishi zarur. Ya’ni ALLOHU AKBAR deyishi kerak. Mana shu bilan sanoq to‘qson to‘qqizta bo‘ladi. Oxirida, ya’ni yuzinchisida LAA ILAAHA ILLALLOHU VAHDAHU LAA SHARIYKA LAHU LAHUL MULKU VA LAHUL HAMDU VAHUVA ALAA KULLI SHAY’IN QODIYR deb aytishi shart. Zikrlarni mana shu tarzda aytgan odamning ko‘plab gunohlari mag‘firat qilinadi.
Biz, O‘zbekiston musulmonlari namozlarimiz oxirida yuqoridagi zikrlarni hadisi sharifda ko‘rsatilgan tartibda va adadda aytishni odat qilganmiz. Namozni jamoat bilan o‘qigan kishi ham, yolg‘iz o‘zi o‘qigan kishi ham bu zikrlarni aytadi. Bularni aytishga ko‘p vaqt ketmaydi. Imkon qadar ushbu zikrlarni farz namozlardan keyin qoldirmay aytishga harakat qilaylik!
Nozimjon Iminjonov
Bismillahir Rohmanir Rohiym
Assalomu alaykum va rahmatullohi va barakatuhu
Bugun siz azizlarga so‘zlab beradigan hikoyam Makka shahrida bundan bir necha yuz yillar oldin sodir bo‘lgan hayotiy voqea haqidadir. Bu voqea bilan Saudiyada nashr etiladigan gazetalardan birida tanishganman.
Umra ibodatini ado etish uchun Makka shahriga borganimda gazetadagi “Nima uchun nuringni ortingda qoldirding?” degan maqolaga ko‘zim tushdi. Bu qiziqarli sarlavha meni o‘ziga jalb qildi. Bu nima degani ekan deb qiziqdim. Hikoyani o‘qib, uning mazmunini angladim.
Qadim zamonda o‘ta badavlat odam yashagan ekan. U paytlar qullik davri edi. Bu boyning ham barcha shaxsiy ishlarida unga xizmat qiladigan quli bor edi.
Bomdod namoziga azon aytilganda, xizmatkor tahorat uchun suv tayyorlar va xo‘jayinini uyg‘otardi. Tahoratga yordamlashib bo‘lgach, miltillab yonadigan fonusi bilan yo‘lini yoritib masjidga olib borardi. Bu davrlarda hali elektr tok, chiroqlar yo‘q, yo‘llar zimiston, chang, ko‘chalarda tosh va chuqurlar ko‘p edi.
Shu zaylda qul 20 yildan ortiq xo‘jayiniga xizmat qildi. Kunlarning birida odatdagidek bomdod namoziga ketishayotganida boy yurishdan to‘xtab, joyida biroz jim turib qoldi-da, keyin: “Gaplarimni eshit ey Said”, dedi. Qulning ismi Said edi.
Boy: “Ey Said, men vasiyatnomamda vafot etganimdan keyin merosxo‘rlarim seni ozod qilishlarini yozdim. Bu senga 20 yildan beri menga qilgan sodiq xizmatlaring uchun mukofot bo‘ladi”, deb aytdi.
Lekin bu gapdan Said xursand bo‘lmadi, xo‘jayiniga tashakkur ham izhor etmadi, hatto bir og‘iz so‘z ham aytmadi.
Ertasi kuni yana odatdagidek masjid tomon fonusni yoqib yo‘lga tushishdi. Ammo bu safar har gal xo‘jayinning yo‘llarini yoritib ketadigan xizmatchi orqa tomonga o‘tib olgandi. Xo‘jayin nega bunday qilayotganini tushunmay: “Nega orqamdan ketayapsan? Said senga nima bo‘ldi? Nega oldinda yo‘lni yoritib ketmayapsan?” deb so‘radi.
Bu gaplarni eshitib boy odam qattiq ta’sirlandi. Unga: “Ey Said shu daqiqadan e’tiboran sen ozodsan”, dedi. Said uning bu taklifini rad etib: “Men sizning itoatkor xizmatkoringizman”, dedi.
Ushbu qissadan qanday ibrat olinadi. Ko‘pchilik o‘z nurini oldida emas, balki ortida qoldiradi. Bu nima degani? Ayrimlar: “Boy bo‘lsam falon-falon ishlarni qilaman”, “Vafot etsam kambag‘allarga to‘plagan boyliklarimni tarqatishadi”, “10 yildan keyin falon ishlarni qilaman” deyishadi. Nega o‘sha ishlarni hayotlik vaqtingizda, imkoningiz borida qilmaysiz? Nega nuringizni ortingizda qoldirasiz, oldingizda emas. Nega yaxshiliklar qilishni uzoq yillarga suramiz. Imkon borida darhol yaxshilik qilish haqida o‘ylamaymiz? Biror yaxshilik qilishni imkoningiz bormi, uni hozir qiling, shunda nuringiz oldinda bo‘ladi. Nuringizni aslo orqada qoldirmang!
Davron NURMUHAMMAD