Tanlovga!
— Faqat ro‘zadorlarni da’vat qilaylik, ayajon. Tadbirning nomi iftorligu, qorni to‘qlarni chaqiramizmi?..
— Yaqin qarindoshlarni aytmasak, ayb bo‘ladi, qizim!.. Butun mahalla-ko‘y, qarindoshlar taklif qilinadi-da!
“Odamlardan andisha qilamizu, Alloh va Rasulidan hayo qilmaymizmi, ayajon? Rasululloh sollallohu alayhi vasallamdan “Dasturxonlarning eng yomoni, ochlar qolib to‘qlar da’vat qilinganidir” mazmunda hadis rivoyat qilinadi. Ro‘za tutmagan, Allohning buyrug‘iga itoat qilmaganlarga dasturxon yozishning nima keragi bor, ayajon?!”... Bu so‘zlar yuragidan otilib chiqib, bo‘g‘zida tugunlandi. Onasiga e’tiroz bildirolmadi. Oqshom iftorlik dasturxoni yozilgan uylarga birin-ketin mehmonlar joylashdilar. Aksariyati ro‘za tutmagan, “qalbi toza”lar. Ro‘za tutmagan bo‘lishsa-da, tortinmay iftorlik (!) dasturxonining to‘ridan joy olishganiga qaramay, ro‘zadorlar oldida og‘iz ochishni kutmay oldilariga qo‘yilgan yeguliklarni kavshay boshlashdi...
Iftorlik o‘tdi. To‘qlar to‘ydi. Ba’zilari duo qilib, ayrimlari esa, shukronalikni ham unutib qo‘zg‘aldilar.
— Opa,- dedi o‘n olti yashar jiyani,- iftorlikda Islom haqida, Allohning buyruqlari, Rasululloh sollalohu alayhi vasallamning hayot yo‘llari, sunnatlari, sahobiylar haqida gapirilmaydimi? Men shunaqa suhbatlar bo‘ladi deb kelgandim. Odatiy g‘iybatlar “aylandi” dasturxonda.
— Qo‘yaver, singlim,- dedi jiyanidan ko‘zini olib qochib.- Biri oyog‘i, boshi og‘rishidan shikoyat qilgandi, ro‘za tutishini, ham iymon, ham sog‘lik halovatini his qilishini aytib baloga qoldim. Namoz o‘qimay, ro‘za tutmasa ham qalbi tozaligini naq bir soat takrorlab charchamadi.
— Bekor gapiribsiz-da, asabingiz buzilibdi...
— Yo‘q, singlim, aksincha, undaylarga sabr va chiroyli muomala bilan, avvalo aytganlarimizga o‘zimiz amal qilib, hol tili bilan tushuntirishda davom etishimiz kerak. Chunki, biz faqat nasihat qilguvchimiz, Hidoyatga boshlaguvchi esa Alloh subhonahu va taoloning O‘zi...
Umida Adizova
Har yangi kunning tongini ko‘rganingizda qalbingizni zikr ila to‘ldiring. Iymon zikrlariga quloq tutar ekansiz, borliq Yaratgan Zot sari talpinayotganini his qilasiz. Alloh taolo aytadi: «...Mavjud bo‘lgan barcha narsa hamd bilan Unga tasbeh aytur...»[1]. Balki uyda, balki ko‘chada, qayerda bo‘lsangiz-da, Allohning zikriga shoshiling. Zikrlarni ko‘paytirganingiz sari Allohga bo‘lgan muhabbatingiz ortib boradi, osmonlaru yerning Xoliqi bo‘lgan Alloh taolodek buyuk Zot suyanchig‘ingiz ekanini anglaysiz...
Ushbu misralarni doim yodda tuting:
Gar ersa qalblar Xoliqin zikridin mosuvo,
Alar jasad ichidin joy olgan tosh kabi go‘yo.
Qalbingizni zabonsiz toshga aylantirib qo‘ymang.
Toshda na mehr va na his bor. Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam: “Robbini zikr qiladigan bilan zikrdan yiroqda bo‘lgan kishi xuddi tirik bilan o‘lik kabidir” [2], deganlar.
Yana Nabiy alayhissalom: “Sizlarga amallaringizning eng xayrlisi va Sultoningiz huzurida eng pokiza, darajangizni yuqorilatadigan, sizlar uchun tillo-kumushlarni ehson qilgandan-da, dushmaningizga yo‘liqib, uning boshini tanasidan judo qilishingiz, u ham sizning kallangizni bo‘yningizdan uzib tashlashidan-da yaxshiroq amal qaysi ekanini bildirib qo‘yaymi?!” – dedilar. Sahobalar: ”Ha, ey Allohning Rasuli”, deyishdi. U zot: U Allohning zikridir”,3] dedilar.
Ubayd ibn Umayr aytadilar: “Mo‘minning amal daftaridagi hamd ila tasbeh – u bilan dunyo tog‘laricha tillo sudralib yurishidan xayrlidir”.
Nabiy alayhissalom yana boshqa bir hadisda: «Alloh taoloning fazilat izlab kezib yuruvchi farishtalari bo‘lib, ular zikr aytib o‘tirilgan davralarni izlab yurishadi. Shu asnoda zikr bo‘layotgan davrani topishsa, farishtalar zikr halqasidagilar bilan birgalikda o‘tirishadi va bir-birlarini qanotlari bilan o‘rab olishadi, shu tarzda zikrdagi kishilar bilan dunyo osmonining orasi farishtalar bilan to‘lib ketadi. Zikr halqasidagi kishilar tarqalib ketishsa, farishtalar osmonga ko‘tarilib ketishadi.
Keyin Alloh taolo hammasini bilib turgani holda, ulardan: “Qayerdan keldinglar? – deb so‘raydi. Ular: “Biz yerdagi bandalaring oldidan keldik. Ular Senga tasbeh aytyaptilar, takbir, tahlil aytib, Senga maqtov yo‘llayaptilar va O‘zingdan so‘rashyapti”, deb javob qaytarishadi.
Alloh taolo: “Ular Mendan nimani so‘rayapti?” – deydi. Farishtalar javoban: “Sendan jannatingni so‘rashyapti”, deyishadi. Alloh taolo: “Ular jannatimni ko‘rishganmi?” – deya farishtalardan yana savol so‘raydi. Farishtalar javob berib: “Yo‘q! Ey Yaratgan Zot!” – deyishadi. Alloh subhanahu va taolo yana: “Mabodo ular jannatimni ko‘radigan bo‘lsalar, holat qanday bo‘ladi-ya?” – deydi. Farishtalar: “Ular yana Sendan panoh tilashyapti”, deyishadi. Alloh taolo savol tariqasida: “Nimadan panoh berishimni so‘rashyapti?” – deydi.
Ular: “Jahannamingdan, ey Yaratgan Zot!” – deb javob qaytarishadi. “Ular do‘zaximni ko‘rganmi?” – deb so‘raydi Alloh taolo. Javob qaytarib: “Yo‘q!” – deyishadi ular.
Alloh taolo: “Ular do‘zaximni ko‘rishsa qanday bo‘larkin?” – deydi.
Farishtalar: “Ular yana Sendan mag‘firat qilishingni so‘rashyapti”, deyishadi.
Alloh taolo: “So‘zsiz ularning gunohlarini kechirdim, ularga so‘rovlarini ato etdim va panoh tilagan narsalaridan ularni O‘z panohimga oldim”, deydi.
Farishtalar: “Ey Yaratgan Zot! Ular orasida falonchi, o‘ta xatokor qul ham bor. U o‘tib keta turib ularning oldiga o‘tirib oldi”, deyishadi. Alloh taolo shunday deya marhamat qiladi: “Uni ham kechirdim! Ular hammajlislari badbaxt bo‘lmaydigan kishilardir”, deydi»[4], dedilar.
[1] Isro surasi, 44-oyat.
[2] Imom Muslim rivoyati.
[3] Imom Termiziy rivoyati.
[4] Imom Muslim rivoyati.