Sayt test holatida ishlamoqda!
04 Avgust, 2025   |   10 Safar, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:49
Quyosh
05:21
Peshin
12:34
Asr
17:30
Shom
19:41
Xufton
21:05
Bismillah
04 Avgust, 2025, 10 Safar, 1447

“Ro‘za tuting – salomat bo‘lasiz!”

08.05.2019   31565   8 min.
“Ro‘za tuting – salomat bo‘lasiz!”

 Ro‘zaning foydalari shu qadar ko‘pki, gapni qay biridan boshlashdi bilmaydi odam. Ro‘za – oxiratning bebaho  sarmoyasi,  shu barobarida  uning bu dunyoda ham insonga keltiradigan manfaatlari ko‘p. Qisqasi, ro‘za – ikki dunyo saodatining kaliti! 

Keling, shu o‘rinda ro‘zaning naqd foydasi haqida ikki og‘iz suhbatlashaylik.   Bir oy tugal ro‘za tutgan odam tani va ruhidagi ijobiy o‘zgarishlarni teran his etadi. Bu ro‘zaning  naqd foydasi bo‘lmay, nima?!

Tibbiyot olamlari allaqochon ilmiy isbot qilishganki, ro‘za ichki va tashqi a’zolarni muhofaza qiladi, zararli moddalarni chaqiruvchi cho‘kindilardan himoyalaydi hamda organizmning salomatligiga monelik qiluvchi mikrob va bakteriyalardan xalos etadi.

Shifokorlar ro‘zaning salomatlikni mustahkamlash bobidagi foydalarini ko‘p gapirishgan: “Ro‘za oshqozon va ichaklarni ortiqcha chirindilardan tozalaydi, u tufayli hazm qilish tizimi ma’lum muddat orom oladi. Ba’zi xastaliklarning davosi faqat parhez bo‘ladi. Ro‘za esa parhezning bir turi, hatto undan ustun. Ichak va yo‘g‘on ichaklarida surunkali yallig‘lanishi bor bemorlar hamda jigari xastalar iftor vaqti ko‘p taom tanovul qilishmasa, ro‘zaning foydasini sezishadi. Ba’zida qichima kasali borlar ro‘za sharofatidan tuzalib ketadilar. Chunki ro‘zada taomlanish bir tartibga tushganidan qichishish sabablari yo‘qoladi”.

Ro‘zaning asab tizimiga foydasi kata ekan. Doktor Muhammad Abu Shavq “Ro‘za va asab tizimi” nomli risolasida shunday yozadi: “Ro‘za nafs va ruhni poklaydi, qiyinchiliklarga chidash hamda kambag‘al va muhtojlarga mehr ko‘rsatishni o‘rgatadi, shahvatlarga berilishdan qaytaradi, nafsni muomalada rostgo‘ylik, omonatdorlik, g‘azab qilmaslik, o‘ch olmaslik kabi xulqlarga erishtiradi.

Bularning barchasi insonga tinchlik, muhabbat va poklik ruhini beradi. O‘z navbatida, bu asab tizimiga ta’sir ko‘rsatadi. Organizm asab tizimiga qarab sokin bo‘ladi yoki qo‘zg‘aladi. Asab tizimi tinch emas ekan, qolgan a’zolar ham bir maromda faoliyat ko‘rsatmaydi. Bu hikmatni qarang, ro‘zadorni inson suratidagi farishta qilib qo‘yadi. Bu bilan uning o‘zi saodatmandlikka erishadi va o‘zgalarni ham baxtli qiladi”.

Gapida davom etib, u yana bunday deydi: “Ey asabiy taranglik va charchoqlik, uyqusizlik, tushkunlik hamda shu kabi kasalliklardan qutulish maqsadida shifokorlarga qatnab yuruvchilar, agar ro‘za va uning sizlarga bergan yaxshiliklarini mahkam tutganingizda, uzluksiz davolanishga ehtiyoj sezmasdingiz”.

Inson tanasidagi ortiqcha vazn sababidan ham kasallik seza boshlaydi. Ro‘za tanadagi yog‘larni yo‘qotadi va bu bilan inson qisqa vaqt ichida ortiqcha vazndan qutuladi.

Ro‘za qon bosimi ko‘tarilganda, o‘tkir buyrak shamollashida, peshob yo‘lida to‘plangan toshlarni eritishda, jigar kasalliklarida, o‘t qopining shamollashi va toshlarini tushirishda, semizlik va siqilishga olib keluvchi surunkali yurak kasalligida, oqsil va kraxmal moddalarining ko‘pchish holatiga sabab bo‘luvchi oshqozon bezovtaligida foyda beradi. U yana g‘ayrat bag‘ishlaydi va keksalik tomon bo‘lgan qadamni sekinlashtiradi.

Ro‘zaning salomatlikka yetaklovchi foydalari, hatto musulmon bo‘lmagan ovrupalik, amerikaliklar va boshqalar tomonidan ham isbotlanmoqda. Ular bu borada kitoblar yozdilar. Ro‘za bilan davolanishni xohlovchilar uchun shu yo‘l vositasida muolaja o‘tkazuvchi sihatgohlar ochdilar va bedavo kasalliklarni ro‘za bilan davolashda katta natijalarga erishdilar. Fransiyalik ayrim shifokorlarning aytishlaricha, yiliga bir oy ro‘za tutish bir yil davomida organizmda to‘plangan befoyda cho‘kindilarni ketkazadi.

Ro‘zaning salomatlikka foydalari haqida kitob yozganlardan eng mashhuri amerikalik olim Mak Faddendir. U mamlakatda dong‘i ketgan shifoxona ochib, unga o‘z nomini bergan. Bedavo xastaliklarni yo‘qotishda ro‘za vositasida katta natijalarga erishgach, “Ro‘za” nomli kitob ta’lif qildi. U va boshqalar: “Ro‘za organizm uchun foydali bo‘lib, uni oziq-ovqat va dorilardan qolgan zahar quyqum­aridan tozalaydi”, deyishgan.

Doktor Mak bunday deydi: “Men ro‘za vositasida ko‘p kasallarni davoladim. Ro‘zaning ularga ta’siri kasalliklariga qarab bo‘ladi. Uning foydasini ko‘proq his qilgan bemorlar, asosan, oshqozonlaridan shikoyat qilganlardir. Ularning ro‘za vositasida shifo topishlari tez va hayratda qolarlidir. Qonga bog‘liq kasalliklar va revmatizm kabi tomirga oid xastaliklarni davolashda ham ro‘za katta foyda beradi”. Shifokor ro‘za bilan davolagan bemorlarning nomlari, kasalliklari va kasallik tarixlarini ham aytib o‘tgan.

Uning ta’kidlashicha, har bir inson, shuningdek, kasallar ham ro‘za tutishga ehtiyoj sezadi. Chunki taom va dorilar organizmda to‘planarkan, insonni og‘irlashtirib, g‘ayratini susaytiradi. Shunda u bemor kabi bo‘lib qoladi. Agar ro‘za tutsa, zaharlar tanasidan chiqib ketib, vazni yengillashib, butunlay poklanadi, g‘ayrat-shijoatga to‘ladi.

Bu shaxs ro‘zadorning ro‘zadan oladigan foydalari to‘g‘risida ko‘p gapirgan va quvvatini yangilash uchun o‘zi ham bir necha bor ro‘za tutib, boshqa yo‘l bilan erishib bo‘lmaydigan darajada ko‘p foyda ko‘rganini aytgan. U hammaga ro‘za tutish tavsiyasini beradi. Ayniqsa, uning “Ro‘za boshqa davolash vositalari ojiz qolgan hamma dardga shifodir” iborasi juda mashhurdir.

Doktor Alan Kot qand va bo‘g‘im kasalliklarini, doktor Karlson va Djenningslar boshqa turli kasalliklarni davolashda ro‘zadan keng foydalanishgan.

Teri tanosil kasalliklari bo‘yicha mutaxassis, amerikalik doktor Robert Bartol bunday yozadi: “Ro‘za mikroblardan, ayniqsa, tanosil kasalliklari mikroblaridan xalos bo‘lishning faol vositalaridan ekaniga shubha yo‘q. Chunki u eskirgan hujayralarni bartaraf qilib, o‘rniga yangilarini hosil qiladi. Bu tanosil kasalliklarini davolashning ochlik nazariyasidir”.

Yuqorida aytib o‘tilganlar ro‘zaning salomatlikka oid foydalaridan ba’zilari, xolos. Ko‘rib turganimizdek, buni hatto musulmon bo‘lmagan mutaxassislar ham tan olishgan.

 

“RAMAZONDA SALOMATLIK” 

kitobi asosida tayyorlandi.

Ramazon-2019
Boshqa maqolalar
Maqolalar

313 ta hayotiy ziynat qoidalari (1-qism)

04.08.2025   388   9 min.
313 ta hayotiy ziynat qoidalari (1-qism)

 313 ta hayotiy ZIYNAT qoidalari

ni

ULUG‘  USTOZ  ULAMOLARIMIZ  bayon  qilib  berganlar: 

       

             (1-qism)

                 “INTIZOM – G‘ALABANING KALITI

 

KALOMULLOHNING OYATI KARIMALARIDA

XUDOIM TAOLO MARHAMAT QILADI:

 

  1. «Agar Allohning ne’matlarini sanasangiz, sanog‘iga yeta olmaysiz. Haqiqatan, Alloh kechirimli va rahmlidir» (Nahl surasi 16/18 oyat).

 

 

JANOBI PAYG‘AMBARIMIZ

RASULULLOH SALLALLOHU ALAYHI VASALLAM

MЕHR-MURUVVAT TARIQASIDA MARHAMAT QILADILAR:

 

  • «Ikki ne’mat borki, ko‘pchilik insonlar uning qadriga yetmaydilar. Ular

sihat-salomatlik

va xotirjamlikdir» (Imom Buxoriy rivoyatlari);

 

  •    «Besh narsadan oldin besh narsani g‘animat biling:

keksaligingizdan oldin yoshligingizni,

betobligingizdan oldin salomatligingizni,

faqirligingizdan oldin boyligingizni,

bandligingizdan oldin bo‘sh vaqtingizni,

o‘limingizdan oldin tirikligingizni!» (Imom Hokim rivoyatlari).

 

 

  • Z I Y N A T(bezak, pardoz; bezatish):  

1) Zeb, chiroy berish uchun xizmat qiluvchi...; bezak.

2) Husn, ko‘rk beruvchi narsa; ko‘rk; izzat-hurmat.

                             (“O‘zbek tilining izohli lug‘ati” 1/234).

 

Ulug‘ ajdodlarimizdan davom etib kelayotgan duru gavhar rivoyatlari va noyob hikmatlari,

buyuk ota-bobolarimizdan eshitib kelinayotgan tillo bilan teng pand-nasihatlari va betakror hikoyalari,

mehribon ota-onalarimizdan o‘rganib kelinayotgan gavhar o‘gitlari va mislsiz so‘zlari,

elimiz tanigan va xalqimiz tan olgan ustozlarimizdan ta’lim olib kelinayotgan zar tushunchalari va bebaho ilmlari,

jannatmakon yurtimiz – muqaddas Vatanimiz ta’lim maskanlarida taralayotgan durdan a’lo fanlar va beqiyos bilimlar,

bugungi kunda va doim kerak bo‘ladigan hayotiy masalalar, dolzarb mavzular, qiziqarli ma’lumotlar hamda xalqimiz orasida e’tirof etilgan mezonlar

dan

  1. Qur’oni karim oyati karimalari,
  2. Janobi Payg‘ambarimiz alayhissalomning muborak hadisi shariflari,
  3. dinimiz asoslari,
  4. shariatimiz hukmlari,
  5. sharqona odoblarimiz,
  6. mazhabimiz me’yorlari,
  7. jamiyatshunoslik aloqalari,
  8. odamgarchilik munosabatlari,
  9. insoniy tuyg‘ular,
  10. ruhshunoslik sir-asrorlari,
  11. yurtimiz urf-odatlari,
  12. o‘zbekchilik qoidalari,
  13. madaniyatimiz axloqlari,
  14. insoniy aql va axloqiy normalar,
  15. dono maqollarimiz,
  16. milliy an’analarimiz,
  17. diniy qadriyatlarimiz,
  18. xalqimiz ong-tafakkuri,
  19. millatimiz mentaliteti,
  20. an’anaviy falsafasi,
  21. o‘zbek xalqining ilg‘or qadriyatlari,
  22. ulug‘larimiz hikmatlari,
  23. dono xalqimiz dunyoqarashi,
  24. musulmonchiligimiz ko‘rsatmalari

 

a s o s    v a    n ye g i z l a r i d a

 

ulug‘  ustozlarimiz – tabarruk  ulamolarimiz  keng,  chuqur  va  unumli istifoda  etib, kundalik hayotga doir nihoyatda foydali maslahat, kerakli tavsiya hamda eng muhim odoblaridan namuna shaklida batafsil taqdim etgan

313 ta hayotiy ZIYNAT qoidalari

ni

ULUG‘  USTOZ  ULAMOLARIMIZ  bayon  qilib  berganlar:

 

 

Ularning har biri

xalqimizning asrlar davomida

kundalik hayotlarida shakllangan  

yetti (7) ta

1) oilaviy,

2) ijtimoiy,

3) ma’naviy,

4) ilmiy,

5) iqtisodiy,

6) madaniy,

7) psixologik

mavzudagi

ENG  ASOSIY  qadriyatni  aks  ettirgan  HIKMATLARIDIR !

 

  1. Kechaning ziynati – oy.
  2. Osmonning ziynati – yulduz.
  3. Kunduzning ziynati – quyosh.
  4. Osmonning ziynati – bulut.
  5. Qishning ziynati – qor.
  6. Bahorning ziynati – yomg‘ir.
  7. Yozning ziynati – meva-cheva.
  8. Kuzning ziynati – sovuq.
  9. Taomning ziynati – non.
  10. Dasturxonning ziynati – ovqat.
  11. Shirinliklar ziynati – asal.
  12. Ichimliklar ziynati – suv.
  13. Rizqning ziynati – qoniqish.
  14. Insonning ziynati – aql.
  15. Aqlning ziynati – farosat.
  16. Bemorning ziynati – sabr.
  17. Umrning ziynati – savobli ishlar.
  18. Insonparvarlikning ziynati – mehr.
  19. To‘ylarning ziynati – yoshi ulug‘lar.
  20. Qo‘shnichilik ziynati – taom ulashishlik.
  21. Mahallaning ziynati – sokinlik.
  22. Xonaning ziynati – saranjomlik.
  23. Uyning ziynati – ozodalik.
  24. Hovlining ziynati – gul.
  25. Qarindoshchilik ziynati – bordi-keldichilik.
  26. Quda-andachilik ziynati – mehr-oqibat.
  27. Er-xotinlik ziynati – mehr-muhabbat.
  28. Oilaning ziynati – ota-ona.
  29. Chaqaloqning ziynati – o‘zi.
  30. Bolaning ziynati – odob.
  31. Yigitlarning ziynati – jasurlik.
  32. Qizlarning ziynati – ibo-hayo.
  33. Ayolning ziynati – ojizligi.
  34. Yaxshi o‘g‘ilning ziynati – ota-onaga xizmat.
  35. Yaxshi qizning ziynati – oilasiga gap yuqtirmaslik.
  36. Urf-odatlarning ziynati – davomiylik.
  37. Mehmondo‘stning ziynati – ko‘nglikenglik.
  38. Munosabatning ziynati – hurmat.
  39. Kamtarlikning ziynati – oddiylik.
  40. Talabaning ziynati – qiziquvchanlik.
  41. Yozuvning ziynati – bexatoligi.
  42. Do‘stlikning ziynati – sodiqlik.
  43. Kitobning ziynati – mazmuni.
  44. Kibrning ziynati – qabr.
  45. O‘limning ziynati – janoza.
  46. Qabristonning ziynati – ekilgan o‘simliklar.
  47. Gapning ziynati – qisqalik.
  48. Tabrikning ziynati – samimiylik.
  49. G‘alabaning ziynati – xursandchilik.
  50. G‘olibning ziynati – tirishqoqlik.
  51. Libosning ziynati – did.
  52. Ulug‘likning ziynati – oddiylik.
  53. Ulug‘larning ziynati – kamtarlik.
  54. Bolalikning ziynati – beg‘uborlik.
  55. Yo‘lning ziynati – tartib-intizom.
  56. Tinchlikning ziynati – xotirjamlik.
  57. Xotirjamlikning ziynati – tinchlik.
  58. Ishxonaning ziynati – adolatli rahbar.
  59. Bozorning ziynati – mo‘l-ko‘llik.
  60. Shaharning ziynati – ko‘rkamlik.
  61. Qishloqning ziynati – tabiiylik.
  62. Saroyning ziynati – shoh.
  63. Suhbatning ziynati – dilkashlik.
  64. Vatanparvarlikning ziynati – fidoyilik.
  65. Ishning ziynati – natija.
  66. Qarilikning ziynati – og‘irlik.
  67. Kattalarning ziynati – kichiklarga izzati.
  68. Tahoratning ziynati – mukammallik.
  69. Azonning ziynati – xush ovoz.
  70. Namozning ichki ziynati – hammasini o‘z joyiga qo‘yishlik.
  71. Namozning tashqi ziynati – zikr, tilovati Qur’on, duo.
  72. Ro‘zaning ziynati – sabr.
  73. Umraning ziynati – ado etishlik.
  74. Hajning ziynati – o‘zi bajarishlik.
  75. Ibodatning ziynati – o‘z vaqtida ado etishlik.
  76. Duoning ziynati – chin ixlos.
  77. ZIYNATLAR ZIYNATI – ODDIYLIK.
  78. Odob – mo‘min-musulmonning ziynati.
  79. Ota-onaga ehtirom – aqlli farzandning ziynati.
  80. Kattalarga hurmat – dono insonning ziynati.
  81. Kichiklarga izzat – ulug‘larning ziynati.
  82. Shirinso‘zlik – muomalaning ziynati.
  83. Kamtarlik – olimning ziynati.
  84. Itoatkorlik – yaxshi xodimning ziynati.
  85. Duo qilishlik – ibodatning ziynati.
  86. Ahil-inoqlik – yaxshi oilaning ziynati.
  87. Tabassum – yaxshi kelinning ziynati.
  88. Mardlik – yaxshi kuyovning ziynati.
  89. Viqorlik – yaxshi erning ziynati.
  90. Bo‘ysunishlik – yaxshi xotinning ziynati.
  91. Qat’iylik – yaxshi erkak kishining ziynati.
  92. Hayo-iffat – yaxshi ayol kishining ziynati.
  93. Poklik – musulmon ayolining ziynati.
  94. Mehribonlik – yaxshi qaynonaning ziynati.
  95. Vazminlik – yaxshi qaynotaning ziynati.
  96. Halimlik – ilmning ziynati.
  97. Xokisorlik – ta’lim oluvchining ziynati.
  98. Qo‘liochiqlik – kambag‘alning ziynati.
  99. Shukr – ne’matning ziynati.
  100. Xushmuomalalik – jamoatning ziynati.

 

                                                                                         (Davomi bor...)

Ibrohim domla Inomov

 

 

Ibratli hikoyalar