Sayt test holatida ishlamoqda!
09 Yanvar, 2025   |   9 Rajab, 1446

Toshkent shahri
Tong
06:24
Quyosh
07:49
Peshin
12:35
Asr
15:31
Shom
17:15
Xufton
18:34
Bismillah
09 Yanvar, 2025, 9 Rajab, 1446

Nodir nasihatlar

29.04.2019   2981   3 min.
Nodir nasihatlar

Hasan Basriy rahimahulloh bir majlis yonidan o‘tdilar. O‘sha majlisda o‘tirgan bir yigit kulayotgan edi. U zot yigitga qarab:

“Hoy yigit, Sirotdan o‘tdingmi?” dedilar. U:

“Yo‘q” dedi.

“Jannatga borishing haqida bildingmi?” deb so‘radilar buyuk imom. Yigit yana:

“Yo‘q” deb javob berdi. Shunda Hasan Basriy rahimahulloh:

“Unda nega kulyapsan?” deya tanbeh berdilar.

Shu voqeadan keyin hech kim u yigitni kulgan holda ko‘rmadi. 

***** 

Hasan Basriy rahimahulloh: “O‘lim qaytadigan joyi, qiyomat va’da qilingan kuni, Alloh taoloning huzurida turish aniq ko‘radigan manzarasi ekanini bilgan kishining mahzunligi doimiy bo‘lishi kerak” der edilar. 

***** 

Imom Ahmad rahimahullohga “Ey imom, sizdan keyin kimdan fatvo so‘raymiz?” deb savol berishdi. Imom “Abdulvahhob Varroqdan so‘ranglar!” dedilar. Odamlar: “Ey Abu Abdulloh, uning ilmi oz-ku!” deyishdi. Shunda imom: “Lekin taqvosi, parhezi ko‘p. Ana shu taqvosi uni Allohning dinida bilmagan narsasini gapirishdan to‘sib turadi” dedilar.

Abdulvahhob Varroq kim?

U kishi Abdulvahhob ibn Abdulhakam ibn Nofe’ bo‘lib, buyuk imom, hujjat, taqvoli olim va obid zot edilar. Kunyalari Abul Hasan, laqablari Varroq. Bag‘dodda tavallud topganlar. 251 hijriy sanada vafot etganlar.

*****

Gunohlari ustiga og‘ir yuk bo‘lgan, iymoni zaiflashib qolgan, ishonchi ozayib qolgan qanchadan qancha kishilar bor. Ular tun qorong‘usida Alloh taoloning huzurida Uning Kalomini tilovat qilib namoz o‘qiydilar. Natijada namozni yakunlaganlarida gunohlari to‘kilgan, ayblari berkitilgan, darajalari ko‘tarilgan, dillari ochilib ravshan bo‘lgan va iymonlari komil bo‘lgan holda bo‘ladilar.

Shayx Shinqitiy hafizahulloh

*****

Maymun ibn Mehron rahimahulloh “Agar Qur’on ahllari solih bo‘lsalar, odamlar ham solih bo‘lishadi” deganlar.

Bu gapga Shayx Abdurazzoq al-Badr quyidagicha izoh bildirganlar: “Qur’on ahli odamlar uchun o‘rnakdirlar. Agar ular solih bo‘lsalar, odamlar yaxshilikda ularga ergashadilar va bo‘ysunadilar. Lekin musibat shuki, agar Qur’on ahli gunoh ishlarni qilsalar, qalbida Qur’onni ko‘tarib yurgan kishining buzg‘unchilik qilishi odamlarga va o‘zlari yashayotgan jamiyatga nisbatan ulkan jinoyat hisoblanadi. Shuning uchun Qur’on ahlining solih bo‘lishi odamlarning solih bo‘lishiga sabab bo‘ladi. Qur’on ahlining buzg‘unchilik qilishi esa odamlarning buzilishiga olib keladi. Chunki Qur’on ahli o‘sha odamlar uchun ibrat o‘rnidirlar”. 

***** 

Salafi solihlardan birlari shunday deganlar: “Albatta, Alloh taolo mo‘minning quvvatini uning qalbiga joylab qo‘ydi, a’zolariga emas. Ko‘rmaysizlarmi, keksa solih kishi jazirama kunlarida ro‘za tutib, kechasi ibodat bilan bedor bo‘ladi. Vaholanki, yoshlar bu ishni qilishdan ojiz bo‘ladilar”.

“Hilyatul avliyo” 

***** 

Imom Zuhriy rahimahullohdan mana bu gap rivoyat qilingan: “Ramazondagi bitta tasbeh boshqa oylardagi mingta tasbehdan afzaldir”.

“Ibn Abu Dunyo ensiklopediyasi” 

***** 

“Qur’on mo‘jizalari” sahifasi ma’lumotlari asosida

Nozimjon Iminjonov tayyorladi

Maqolalar
Boshqa maqolalar

Qalbning zangini ketkazuvchi amal

8.01.2025   4948   3 min.
Qalbning zangini ketkazuvchi amal

Inson qalbi goh u tarafga, goh bu tarafga o‘zgarib turadi: savobli ish qilganida, qalbi yayraydi, dili cheksiz quvonchga to‘ladi. Gunoh-ma’siyat kirlari esa dil oynasini xiralashtiradi. Oqibatda qalb qorayadi, ko‘ngli xijil bo‘ladi.
Abdulloh ibn Umar roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: "Temirga suv tegsa zanglaydi. Xuddi shunga o‘xshab qalblarni ham zang bosadi", dedilar. Shunda: "Yo Rasululloh, uning jilosi nima?" deb so‘raldi. U zot: "O‘limni ko‘p eslash, Qur’on o‘qish", dedilar.

Qalb xuddi temir kabi zanglaydi. Temirga suv tegsa, sirtini zang bosadi. Gunohlar yig‘ilib yig‘ilib qalbni zanglatadi, dilni qoraytiradi, ko‘ngilni g‘ash qiladi. Qalb qorayishi oqibatida inson shuuri o‘tmaslashadi, mehr-oqibat tuyg‘usi kishi bilmas tarzda ko‘tarilib boradi.

Mazkur hadisda aytilishicha, o‘limni eslagan, Qur’on o‘qigan odamning qalbi zanglardan tozalanadi. Qanday qilib, deysizmi? Gap shundaki, o‘limni eslagan kishining o‘tkinchi dunyoga xohishi so‘nadi. O‘limni eslagan, oxiratni o‘ylagan inson gunohlardan tiyiladi, nafasi kirib-chiqib turganida Parvardigoriga tezroq tavba qilishga shoshiladi, o‘zini isloh qiladi. Inson o‘limni eslaganda lazzatlar parchalanadi, hakalab otib turgan nafs xohishlari sal bo‘lsayam jilovlanadi. Bir kunmas-bir kun dunyoni tark etishini bilgan kishi oqibatli bo‘ladi, bir ish qilishdan oldin oxirini o‘ylaydi, mulohaza yuritadi.

Yuqoridagi hadisda aytilishicha, Qur’on tilovati qalbdagi zanglarni ketkazadi. Haqiqatan, Qur’on o‘qish bilan qalb yayraydi, ko‘ngil taskin topadi. Mo‘min banda qiroatdan bir dunyo ma’naviy ozuqa oladi. Shu yo‘sin qalbni qoplagan zang qurumlari asta-sekin tozalanib boradi. Bejizga "Qur’on qalbga malham, dilni tozalaydigan ilohiy davo", deyilmagan.

Ma’lumki, temirga doim ishlov berib turilmasa, ko‘p o‘tmay zanglaydi. Xuddi shunga o‘xshab, Qur’on o‘qilmasa, dilni zang bosadi. Hamisha Qur’on o‘qiydigan inson qalbiga gard yuqmaydi. Tilovat bilan jilolangan qalbi oynadek yarqirab turadi.

Hozirgi "zamonaviy" odamlarning ko‘pi dunyoga hirs qo‘yish dardi bilan og‘rigan. Kishilar orasida o‘zaro ishonch, sadoqat, vafo, mehr-oqibat kamayib ketayotgandek. Bizningcha, buning sababi bitta: o‘limni unutish, Qur’on o‘qimaslik.

Ayrim odamlarga o‘limni eslatsangiz, oxiratdan gap ochsangiz: "Qo‘ying, yaxshi mavzuda gaplashaylik!" deya so‘zingizni bo‘ladi. O‘limni eslash yomonmi?! Har kimning boshida bor-ku bu savdo! O‘limdan qochib-qutulib bo‘lmaydi. Shuning uchun o‘limga tayyorgarlik ko‘rish kerak. Qanday qilib, deysizmi? O‘limga hozirlik solih amallar bilan bo‘ladi, qorong‘i go‘rni yorituvchi Qur’on tilovati bilan bo‘ladi. Quruq kafanlik olib yoki qabristondan o‘zi uchun alohida joy ajratib qo‘ygan odamni oxirat safariga rostmana shay deb bo‘lmaydi.

Tolibjon domla Xursanmurodov,
Hadis ilmi maktabi o‘qituvchisi.

Ali ibn Husomiddin Muttaqiy Hindiy. "Kanzul ummol fi sunanil aqvoli val af’ol". – Bayrut.: Muassasatur risolat, 1989. - B. 210.