Sayt test holatida ishlamoqda!
07 Fevral, 2025   |   8 Sha`bon, 1446

Toshkent shahri
Tong
06:08
Quyosh
07:28
Peshin
12:42
Asr
16:05
Shom
17:50
Xufton
19:05
Bismillah
07 Fevral, 2025, 8 Sha`bon, 1446

BAAda arab tilining tarixiy lug‘ati chop etiladi

3.04.2019   4482   1 min.
BAAda arab tilining tarixiy lug‘ati chop etiladi

Sharja amirligi Arab tili akademiyasi bosh kotibi doktor Muhammad Safi Al Mosteganemi Milan shahrida o‘tkazilayotgan Arab tili va madaniyati festivalida o‘z hamkasblariga «Arab tilining tarixiy lug‘ati» ustida olib borilayotgan ishlar haqida gapirib berdi, deya xabar qiladi islam.ru nashri.
Olimning ta’kidlashicha, kitob Sharja amirligi Oliy kengashi a’zosi va hukmdori doktor shayx Sulton ibn Muhammad al-Qosimiy rahbarligi ostida tayyorlanmoqda.
"WAM" axborot agentligi xabariga ko‘ra, arab tili va madaniyatining tarixiy rivojlanishi aks etadigan lug‘atni yaratish ustida Arab ilmiy tili akademiyalari ittifoqi (Qohira, Misr) bilan birgalikda 300 nafardan ortiq arab tadqiqotchilari va tilshunoslari ish olib borishmoqda. Kitobda arab tili va madaniyatining oxirgi 17 asrlik tarixi tadqiqotning uch bosqichlari: eski yozuvlar, arab tiliga urg‘u bilan semit tillari guruhi, shuningdek, tilning amaliy qo‘llanilishida ta’riflanadi. U islomgacha va islom davrlari, separatchi sulolalar tarixi, Mamluk sultonligi davri va zamonaviy tarixdan iborat beshta davrni qamrab oladi.


O‘zbekiston musulmonlar idorasi Matbuot xizmati

Dunyo yangiliklari
Boshqa maqolalar

Qo‘l bilan taom yeyish sunnati

7.02.2025   1630   2 min.
Qo‘l bilan taom yeyish sunnati

Bugungi kunda taomlanish madaniyatimiz tobora g‘arb madaniyatiga moslashib borayotgani hech kimga sir emas. Restoranlarda vilkalar va pichoqlardan foydalanish odatiy holga aylangan, hatto o‘zimizning milliy taomlarimizni ham qo‘l bilan yeyishdan uyaladiganlar topiladi. Aslida esa, Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning taomlanish odoblariga nazar tashlasak, go‘shtni pichoq bilan emas, tishlab yeyish tavsiya qilinganini ko‘ramiz.

Oisha roziyallohu anho rivoyat qilgan hadisda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bunday deydilar: "Go‘shtni pioq bilan kesib yemanglar, chunki bu ajam (musulmon bo‘lmagan)larning ishi. Uni tishlab yenglar, shunda yeyish osonroq va mazasi yoqimliroq bo‘ladi" (Abu Dovud, 3778-hadis).

Yana bir hadisi sharifda Sofvan ibn Umayya roziyallohu anhu bunday deydilar:  "Men Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bilan birga taomlanayotib, go‘shtni suyagidan qo‘lim bilan ajratib yedim. Shunda u zot: Suyakni og‘zingga yaqin olib kelib yegin, ana shunda mazali va yoqimli bo‘ladi”, dedilar (Abu Dovud, 3779-hadis).

Bu hadislar bizga nimani o‘rgatadi? Eng avvalo, taomlanish madaniyati g‘arbga ergashish bilan o‘lchanmasligini anglatadi. Bugungi kunda ba’zi kishilar qo‘l bilan ovqat yeyishni madaniyatsizlik deb bilishadi. Aslida esa, bu aynan Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamning sunnatlaridan biridir. Sunnatga mos kelgan narsa hech qachon or va uyat bo‘lishi mumkin emas.

Bundan tashqari, qo‘lda yeyishda miya ovqatga tayyorgarlik ko‘radi va hazm jarayoni yaxshiroq kechadi. Qo‘llar bilan ovqatni ushlaganda miya oshqozonga hazm jarayonini boshlash haqida signal yuboradi. Qo‘llar teridagi mikrobiota (foydali bakteriyalar) tufayli organizmning immunitetini kuchaytiradi. Qo‘l bilan yeyishda kishi ovqatning tuzilishi va haroratini his qilib, shunga muvofiq ish ko‘radi. Qo‘l bilan ovqat yeganda odam sekinroq yeydi va tanasiga yetarlicha to‘yinganlik signalini berishga imkoniyat beradi. Bu esa ortiqcha ovqat yeyishning oldini oladi. Bolalar uchun qo‘l bilan ovqat yeyish motorika (mayda qo‘l harakatlari) va mustaqillikni rivojlantiradi.
Demak, taomlanishda ham biz sunnatni unutmasligimiz, o‘z madaniyatimiz va islomiy qadriyatlarimizga sodiq qolishimiz kerak. G‘arb qadriyatlari hayotimizning ajralmas qismiga aylanib borayotgan bir paytda, biz sunnat yo‘lidan uzoqlashmaylik!