Sayt test holatida ishlamoqda!
05 Avgust, 2025   |   11 Safar, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:50
Quyosh
05:22
Peshin
12:34
Asr
17:29
Shom
19:39
Xufton
21:04
Bismillah
05 Avgust, 2025, 11 Safar, 1447

Solihlar duosi

02.08.2023   881   3 min.
Solihlar duosi

Anas roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: «Umar ibn Hattob roziyallohu anhu qahatchilik bo'lganida Abbos ibn Abdulmuttalib bilan istisqo qildilar: “Allohim! Albatta, biz Senga Nabiyimiz bilan duo qilib yomg'ir so'rardik. Sen bizga yomg'ir berar eding. Endi biz Senga Payg'ambarimizning amakisi bilan yomg'ir so'rab, duo qilamiz. Bizga yomg'ir ber”, dedi» (Imom Buxoriy rivoyati).

Hijriy 18-sanada qahatchilik bo'ldi. Qahatchilik to'qqiz oy davom etdi. Odamlar qiynaldi, chorva ozib ketdi. Hazrat Umar roziyallohu anhu odamlarni to'plab, Abbos roziyallohu anhumo bilan yomg'ir so'rab duo qildi. Abbos roziyallohu anhumo Alloh taologa iltijo qilib: “Yo Alloh! Albatta, gunoh bo'lmasa, balo tushmas. Tavba bo'lmasa, balo ko'tarilmas. Biz Senga iltijo qilib duo qilamiz, gunohlarimizni e'tirof qilamiz. Senga tavba qilamiz. Bizga yomg'ir ato qil”, dedi. Shunda jala quydi. Yer to'yib, odamlarning joniga oro kirdi.

Alloh taologa yolvorib qalbining tub-tubidan qilingan iltijoyu duolar mustajob bo'ladi.

Shulardan biri Sayyid Ahmad Toziyga nisbatan “at-Toziya” yoki “at-Tafrijiya” deb nomlangan va “as-Siyg'atul komila” yoki tez ijobat bo'lgani uchun “an-Noriya” deb atalgan salovat bor. U quyidagicha:

Allohumma solli salotan kamilatan va sallim salaman taamman 'ala sayyidina Muhammadinil laziy tanhallu bihil 'uqodu va tanfariju bihil kurobu va tuqzo bihil havaiju va tunalu bihir rog'oibu va husnul xovatimi va yustasqol g'amomu bi vajhihil kariymi va 'ala alihi va sohbihi fi kulli lamhatin va nafasin bi 'adadi kulli ma'lumin lak!”

Ma'nosi: “Allohim, hazrati Muhammadga va u zotning oilalari (ahli)ga va sahobalariga har nafas va har lahzada O'zingga ma'lum bo'lgan sanoqlar miqdoricha komil salpvot va mukammal salom yuborgin. Chunki u zotning vositasida (har qanday) tugunlar echiladi, qiyinchiliklar ketadi, mashaqqatlar bartaraf, hojatlar ravo bo'ladi, umid- maqsadlariga va yaxshi-go'zal nihoyalarga erishiladi hamda u zotning go'zal-karamli yuzlari hurmatidan yomg'irlar so'raladi”.

Halqimizda Yomg'ir bilan er ko'karadi, duo bilan el” degan maqol bor. Zero, “Solih insonlarning duosi bilan el-yurt farovon bo'lishi shubhasiz.

Shu o'rinda Nabiy sollallohu alayhi va sallamning: “Zaiflaringiz sababidangina nusratlanursizlar va rizqlanursizlar”,deganlarini aytib o'tishimiz kerak. Jamiyatdagi zaiflar, kambag'al, bechoralarning duolari sababidan ham Alloh taolo bandalarining rizqini mo'l qiladi, ularni balo-ofatlardan asraydi.

Hulosa shulki, jamiyatda solihlar ko'paysa, zaiflar, kambag'allar yordamsiz, qarovsiz qoldirilmasa, jamiyat Alloh taoloning izni bilan tinch, balo, ofatlardan omon bo'ladi.

 

Abdumutal ATABAYeV,

Jizzax viloyati “Holid ibn Valid” masjidi imom-xatibi

Maqolalar
Boshqa maqolalar

Mashinada qoldirilgan buyumlarning hukmi

04.08.2025   1730   1 min.
Mashinada qoldirilgan buyumlarning hukmi

Savol: Men Turkiya davlatida avtomashinalarni yuvish xizmati (avtomoyka)da ishlayman. Ba’zan taksi haydovchilarining mashinalarini yuvganimizda ichida mijozlarning buyumlari va pullari tushib qolgan bo‘ladi. Shu pullarni o‘zimizga olsak bo‘ladimi yoki taksichiga berishimiz kerakmi?


Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Mazkur buyum va pullar sizning ham, taksichining ham mulki emas, balki o‘z egasining mulkidir. Shuning uchun egasiga qaytarish lozim. Buning uchun siz topilmani taksichining o‘ziga qaytarib berasiz va u haqiqiy egalarini topish chorasini ko‘radi. Egasidan beruxsat ishlatib yuborishi gunoh hisoblanadi.

Zayd ibn Xolid al-Juhaniy roziyallohu anhudan rivoyat qilingan hadisda Nabiy sollallohu alayhi vasallam: “Kim yo‘qolgan narsani tanitmay o‘ziniki qilib olsa, zalolatga ketuvchidir”, deganlar (Imom Muslim va Imom Ahmad rivoyat qilgan).

Hozirgi vaqtda unutib qoldirilgan buyumlarning egasini topishning turli yo‘llari mavjud. Unutib qoldirilgan narsalar buyum va pul singari chirib, aynib qolmaydigan narsalar bo‘lsa, egasi chiqqunicha o‘zida saqlab turadi va egasini topishga jiddiy kirishadi.

Egasini topishdan butkul umidi uzilgan vaqtda o‘zi muhtoj bo‘lsa, sadaqa o‘rnida o‘ziga ishlatishi, boy bo‘lsa, faqirlarga egasining nomidan sadaqa qilib yuborishi lozim bo‘ladi.

Keyinchalik egasi topilib qolsa, holatni tushuntiradi. Agar egasi rozi bo‘lsa, sadaqaning savobi unga bo‘ladi. Egasi rozi bo‘lmay, narsasini talab qilsa, qiymatini to‘lab beradi va qilingan sadaqaning savobi ana shu taksichining o‘ziga bo‘ladi. Vallohu a’lam.

 

O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.