Abu Hurayradan rivoyat qilinadi:
"Nabiy sollallohu alayhi vasallam:
" Burni yerga ishqalsin, burni yerga ishqalsin, burni yerga ishqalsin", dedilar.
"Ey Allohning Rasuli, kimning?" deyishdi.
"Ota-onasi yoki ulardan biri keksaligida ular bilan birga yashab, do‘zaxga kirgan kishining", dedilar".
Sharh: Demak, ota-ona ulug‘ yoshga kirganlarida ularning xizmatini qilib, roziligini topib qolsa, jannatga kirar ekan, aks holda do‘zaxga kirar ekan. Ikkovlari bo‘lmasa, bittasi - yo ota, yo ona bo‘lsa ham, ana shu holat bo‘lar ekan.
Bu hadisi sharif ham ota-onaning roziligini topish qanchalik muhim ish ekanini ta’kidlamoqda. Bandaning jannat yoki do‘zaxga kirishga sabab bo‘ladigan amallardan biri ota-onaga bo‘ladigan munosabat ekanini ko‘rsatmoqda. Ayniqsa ota-ona keksayganlarida alohida ehtiyotlik bilan ularga yaxshilik qilish payida bo‘lish zarurligini bildirmoqda.
Ushbu hadisi sharifdan olinadigan foydalar:
1. Tinglovchining e’tiborini tortish uchun bir ishning oqibatini takror-takror aytish mumkinligi.
2. Olim va rahbar kishidan biror masala oqibati haqidagi gapni eshitganda, bu oqibat kim uchun ekanini so‘rash lozimligi.
3. Ota-onasi bo‘la turib, ularning roziligini topib, jannatga kirishga sazovor bo‘lolmay qolgan odam baxtsiz shaxs ekan.
"Odoblar xazinasi" kitobidan.
Doktor Muhammad Rotib Nobulsiy aytadilar: “Damashqlik ustozim 97 yoshda bo‘lsalarda, tetik, hatto tishlari ham soppa-sog‘, ko‘zlari ravshan edi. Qiziqib buning sababini so‘raganimizda: “Yoshligimizda a’zolarimizni gunohlardan asragandik, qariganimizda Alloh taolo ularning xizmatidan bizni mahrum etmadi”, deb javob berdilar”.
Alloma Tabariy rahimahulloh 70 yoshida ham kemadan quruqlikka sakrab tushardilar. Yoshlar taajjublanib: “Buncha kuch-quvvat qayerdan?” deb so‘rashganda, u zot: “Biz a’zolarimzni yoshligimizda gunohlardan saqlagan edik, qariganimizda esa Alloh taolo ularni biz uchun saqlab qoldi”, dedilar.
Tobe’in Hasan Basriy rahmatullohi alayh yoshlari 90 dan oshgan bo‘lsada dalada ishlardilar. Buni ko‘rgan odamlar: “Yoshligingni qanday saqlab qolding?” deb so‘rashdi. Hasan Basriy rahimahulloh: “Men yoshligimni saqlab qoldim, Alloh esa keksaligimni saqlab qoldi”, dedilar.
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Ko‘zning zinosi – (nomahramga) qarashdir”, deganlar. Boshqa bir rivoyatda “Ko‘z ham zino qiladi. Ko‘zning zinosi (nomahramga) qarashdir”, deyilgan (Imom Buxoriy rivoyati).
Davron NURMUHAMMAD