Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.
Xatna qilish ta’kidlangan sunnatlardan hisoblanadi. Hadisi sharifda Payg‘ambar alayhissalom: “Xatna qilish erkaklarga sunnat, ayollarga ikromdir” deganlar. Imom Ahmad rivoyati.
Shimoliy Afrika diyorlarida ayollarni ham xatna qilinadi. Bizning ulamolarmiz qiz bolani xatna qilish issiq o‘lkalarga xos ekanini ta’kidlaganlar.
Xatna qilish uchun alohida vaqt va yoshni belgilanmagan. Lekin go‘dak kasalmand, jismonan zaif bo‘lmasa, kechiktirmay tezroq xatna qilish tavsiya etiladi.
Xatna qiluvchi kishi sunnatni amalga oshirayotganini his qilib, unga beriladigan ajr-savobdan umid bilan bola haqiga duo ila boshlashi kerak.
Bolaning zakari uchi bukilgan bo‘lsa terisi ostidan va u a’zosi ustidan kam-kam milni suqib, ichidagi yopishgan terini ko‘chiriladi va mil ustiga olib, nay qamishdan bo‘lgan bir qisqich bilan tutib kesiladi. Ushbu sunnatni bajaruvchi kishining qo‘li quvvatli, o‘zi chaqqon, ehtiyotkor va ustozidan ruxsat olgan bo‘lishi kerak. Toki beparvolik qilib yosh o‘g‘lonlarning halokatiga sababchi bo‘lib qolmasin.
Ilmiy-tibbiy adabiyotlarda berilgan izoh, ma’lumotlarga ko‘ra, o‘g‘il bolani xatna qilish tibbiy tilda posteotomiya deb ataladi.
Inson vujudida modda almashinuvi uzluksiz davom etishi tufayli siydik orqali 150 dan ziyod komponentlar, shu jumladan, suv, organizm uchun keraksiz bo‘lgan chiqindilar (mochevina, siydik kislotasi), erigan holatdagi turli mineral tuzlar, shuningdek zaharli moddalar, xiltlar tashqariga chiqadi. Odatda tuzlar kristallar hosil qiladi, cho‘kmaga tushadi, toshlarga aylanadi. Natijada, jinsiy olat boshi terisi, uning yupqa pardasi yallig‘lanadi. Aniqrog‘i, xatna qilinmagan o‘g‘il bolalarda fimoz, parafimoz kasalliklari kuzatiladi. O‘sha joyda qichishish, achishish, shish, og‘riq paydo bo‘ladi. Bu holat bolaning peshob qilishi jarayonida kuchayadi, uning chinqirib yig‘lashi va bezovta bo‘lishiga olib keladi. Buning yana boshqa salbiy ta’sirlari ham borligi haqiqat. Ba’zan esa, jinsiy olat boshining siqilib qolishi sababli bemalol peshob ajratish qiyinlashadi. Bunday og‘ir va tahlikali holatlarda bemorga ko‘rsatiladigan eng ishonchli va shoshilinch tibbiy tadbirlardan biri xatnadir.
Doktor Foris Alvon aytadi: “Xatna qilishning salomatlikka katta foydasi bor. Unga faqatgina pastkash, mutaassib yoki o‘ta nodon kishi shubha bilan qaraydi.
Darhaqiqat, g‘arbliklar avvvallari xatna qilishni tanqid qilar edilar. So‘ngi yillarda ushbu sunnat amalning foydalarini kashf qilgach, ular o‘z xatolarini tushunib yetmoqdalar. Hatto ba’zilari yoshi katta bo‘lishiga qaramay ushbu sunnatni o‘zlariga lozim tutmoqdalar.
Xatna qilmaslik tufayli bavl qilgandan keyin xatna qilish zarur bo‘lgan qismda bakteriyalar ko‘payadi, natijada mazkur joy turli kasalliklar uchun bo‘shliqqa aylanadi. Paydo bo‘lgan jinsiy kasalliklar siydik yo‘li orqali qovuq va buyrakka yoki moyak, prostata bezi, urug‘ pufakchalariga o‘tadi.
Xatna qilish jinsiy a’zoda saraton kasalligi paydo bo‘lishining oldini oladi. Zero, xatna qilingan kishilarda bu kasallik bo‘lmaydi. Chunki bolaning yoshligidayoq xatna qilish ushbu kasallikning oldini olish garovi hisoblanadi.
Ba’zan erkakdagi yallig‘lanish oilaviy munosabatlar orqali ayolga ham yuqib, unda jinsiy a’zo yoki bachadon bo‘yinchasi yallig‘lanishi va yiringlashiga sabab bo‘ladi. Gohida bachadonda yallig‘lanish kuchayib ketgach bepushtlikka olib keladi!”.
Demak, dinimizning shiorlaridan hisoblangan ushbu xatna qilish tufayli katta ajrga ega bo‘lish bilan birga, nafaqat insonning o‘zi balki jamiyatdagi turli kasalliklarning oldi olinadi.
Islom.uz portali tahririyati
Bismillahir Rohmanir Rohiym
Assalomu alaykum va rahmatullohi va barakatuhu
Bugun sizlarga 6 yoshli bir qizaloq haqida so‘zlab beraman. Qizaloqning ismi Tessi bo‘lib, u kambag‘al oilada yashardi. Uylarining birinchi qavatida dorixona joylashgan edi.
Qizaloq kunlarning birida ota-onasiga bildirmasdan shu dorixonaga bordi. Dorixonachi uzoq yil ko‘rishmagan chikagolik bir do‘sti bilan suhbat qurardi. Ular dorixonaga kirgan qizaloqni payqamay, gaplashishda davom etardilar. Oxiri Tessi stolni taqillatib, qo‘lidagi bir dollarni sotuvchining oldiga qo‘ydi-da: “Iltimos menga mo‘jiza berib yuboring” dedi.
Sotuvchi hayron bo‘lib: “Senga nima kerak qizaloq?” dedi.
Qizaloq: “Mana bir dollar, menga mo‘jiza kerak” dedi.
“Biz mo‘jiza sotmaymiz” dedi sotuvchi.
Qizaloq bu gapni eshitishi bilan yig‘lab yubordi. “Iltimos qilaman, menda yana 11 sent ham bor, menga mo‘jiza topib bering”.
Sotuvchi: “Menda sen izlayotgan narsa yo‘q. Kechirasiz, lekin men senga yordam berolmayman”, dedi.
Dorixonachining oldida turgan do‘sti tiz cho‘kib, qizaloqdan so‘radi: “Siz qanday mo‘jiza sotib olmoqchisiz?”.
“Ukam, ukam.... kasal. U yuqori qavatdagi uyimizda ahvoli og‘ir holatda yotibdi. Hozirgina shifoxonadan keldi. Lekin miyasidagi shishni davolab bo‘lmayapti. U o‘lib qoladi, ukam yashashi uchun menga mo‘jiza kerak” dedi jajji qizaloq ko‘zlari yoshga to‘lib.
Ha, qizcha mo‘jizani sotib olsa bo‘ladigan narsa deb o‘ylardi. Chunki u shifokorning ukasi og‘ir kasal ekani, buning uchun katta mablag‘ kerakligi haqida aytgan so‘zlarini eshitgandi. Shifokorning bu so‘zlaridan keyin Tessi ko‘zlari yoshga to‘lgan otasining umidsizlik bilan aytgan ushbu so‘zlarini ham eshitgandi: “Endi...endi o‘g‘limizni faqat mo‘jiza qutqara oladi”.
Shuning uchun qizaloqqa mo‘jiza juda zarur edi.
“Sizda necha pul bor?” deb so‘radi haligi chikagolik odam.
“Bir dollarim va yana o‘n bir sentim bor”, dedi Tessi.
“Qanday ham yaxshi, mening mo‘jizam uchun aynan shuncha kerak bo‘ladi” deb jilmaydi va jajji mushtiga pullarini qisib olgan qizchaning qo‘lidagi pulni olib, “Qani menga uyingni ko‘rsat-chi, ukangni ko‘rmoqchiman” dedi.
Ma’lum bo‘lishicha, bu odam taniqli neyroxirurg shifokor Karlton Armstrong ekan. U dunyodagi eng yaxshi neyroxirurglardan biri edi.
Shifokor qizaloq bilan birga uyga bordi va Tessining ukasini ko‘rib: “Men sizning farzandingizni mutlaqo bepulga davolayman”, dedi. Tessining oilasi bundan nihoyatda xursand bo‘lishdi. Mo‘jiza sodir bo‘layotganiga ishonishmasdi.
Shifokor Armstrong jarrohlik amaliyotini muvaffaqiyatli amalga oshirdi va uning bu amaliyotda qo‘llagan uslubi butun dunyo tibbiyot maktablarida o‘rgatiladigan bo‘ldi.
Tez orada Tessining ukasi butunlay sog‘lom holda uyga qaytdi. “Sizning o‘z oyoqlaringiz bilan uyimizga kelib qolishingiz bu – haqiqiy mo‘jiza. Pulimiz ham yo‘q edi. Nahotki, bepulga shunday murakkab amaliyotni qilib bergan bo‘lsangiz”, dedi qizaloqning otasi. Bu gaplarni qizaloq Tessi eshitib qolib, yugurib keldi: “Yo‘q, kechirib qo‘yasiz hech bepul emas. Men bu mo‘jiza uchun 1 dollar va 11 sent to‘laganman”, dedi. Qizaloqning ota-onasi hayratlanib: “Yo‘g‘e, bu sening ishingmi?” deyishdi. Shifokor: “Ha, hammasiga shu jajji qizaloq sababchi”, dedi.
Ushbu hikoyadan o‘zimizga qanday foydalarni olishimiz mumkin:
Avvalo, yosh bolalarning beg‘uborligi, sof tabiat ekani. Bir narsaga shak-shubhasiz ishonishlari.
Ikkinchidan, Alloh taoloning rahmati kengligi.
Uchinchidan, agar bir narsaga chin qalbdan ishonsak va unga erishish uchun astoydil harakat qilsak, albatta mo‘jiza bizdan uzoq emasligiga guvoh bo‘lamiz.
Qissada guvohi bo‘lganingizdek, qizaloqning qat’iy ishonchi sababli Alloh taolo shifokorni yubordi. Natijada, qizaloqning ukasi tuzalib ketdi, mo‘jiza sodir bo‘ldi. Buning uchun bor yo‘g‘i 1 dollaru 11 sent sarflandi.
Davron NURMUHAMMAD