O`zbekiston musulmonlari idorasi

Jazava

20.03.2019 3656 7 min.

Masjid – dunyodagi eng sokin joy. Buni dunyodagi, xususan, taraqqiy etgan davlatlardagi aholining barchasi yaxshi biladi. Ular yana shuni ham biladilarki, musulmonlar masjidga ibodat uchun kelgani tufayli qurol-yarog‘ bilan kelmaydilar. Chunki ularning urushish-nizolashish niyati bo‘lmaydi. Shunga qaramasdan, dunyoning, ayniqsa, Yevropaning ayrim davlatlarida masjidlarga, allaqanday buzg‘unchilar vaqti-vaqti bilan hujumlar uyushtirish kabi bezoriliklar qilib, qurolsiz odamlarni o‘qqa tutib turibdilar.

Yangi Zellandiya, bilasizki, dunyodagi eng tinch davlatlardan biri sanaladi. Bu yerda jinoyatchilik juda ham kam sodir etiladi, o‘qotar quroldan xudkushlik qilish hollari esa deyarli uchramagan. Ana shunday osoyishta davlatda yashovchi 28 yoshli Brenton Tarrant degan kimsa masjid ichidagi qurolsiz odamlarga qarshi o‘q uzish uchun bir nechta avtomat olib kelgani ajablanarli. Qayerdan olgan u uncha qurolni? U yana o‘zidan qahramon yasash uchun masjidda qilgan xunrezligini Facebookda e’lon qilgan. Bu bilan o‘zini sharmanda-yu sharmisor etganini ham bilmagan. Birinchidan, ozgina g‘ururi, izzat-nafsi bor odam, agar ashaddiy dushmanini qurolsiz holda topsa ham unga qurol o‘qtalmaydi. Har holda, musulmonlar, oriyati bor insonlar shunday yo‘l tutadilar. Ikkinchidan, o‘sha “qahramon” o‘qdoni bo‘shagan avtomatini otib yuborganidan so‘ng o‘sha o‘qdonsiz avtomatni afg‘onistonlik Abdul Aziz degan musulmon yerdan olib unga o‘qtalganda, mashinasiga o‘tirib qochib qoldi. Demak, u Facebookda o‘zining o‘zi o‘ylaganidek qahramonligini emas, nomardligini, quyon yurakligini namoyish qildi. Axir, tasavvur qiling, hech zamonda odam o‘zi otib yuborgan o‘qdoni yo‘q qurolni ko‘rib, qo‘lida o‘qqa to‘la qurol bilan mingga qo‘yib qochadimi? Bu haqiqatni bilishga uning va sheriklarining fahmu farosati yetadimi, yo‘qmi, Xudo biladi.

O‘zlarini dunyoning beshigini tebratib turuvchilarmiz deya xom-xayol qilib, ana shu xayoliga aldanib musulmonlarni “terrorchilar” deb atab, ularning nomidan buzg‘unchiliklar qilayotgan, musulmonlar orasiga turli fitnalar oralatayotgan vallomatlarning qiyofasini ana shunga o‘xshash hodisalar tobora ravshanroq ochib borayotir. Bu jazavalarning zamirida nima yotgani barchaga ayon – Islom dinining tez tarqalayotganiga, ko‘plab millatdoshlari, hatto yaqin qarindoshlarining musulmonlar safidan joy olayotganiga chiday olmaslik.

Dunyoning bugungi qiyofasini aql ko‘zi bilan kuzatayotganlar qaysi mamlakatda Islomga qarshi fitna uyushtirilayotgan, islomofobiya keng targ‘ib qilinayotgan bo‘lsa, o‘sha yurt odamlari Islom nima ekan o‘zi, musulmonlar kimlar ekan, deya qiziqib Islomni yaxshi o‘rganayotgani va buning natijasida o‘shalarning ko‘plari musulmon va muslima bo‘lib borayotganiga guvoh bo‘lyaptilar. Ana shu hodisadan aqli butunlari Allohning qudratini yanada teranroq his qilib, iymonga kelib o‘zlarini qutqarayotgan bo‘lsalar, qalbiga qulf solinganlari bunga chiday olmasdan battar jazavaga tushyaptilar. Zero, Abu Jahllar ham shunday qilmaganmidilar o‘zi?..

Begunoh insonlarning umriga zomin bo‘lishni barcha dinlar va ta’limotlar qattiq qoralaydi. Shuning uchun ham bu mudhish xudkushlikdan butun dunyo ahli qattiq g‘azablandi va 2019 yilning 15 mart kuni Yangi Zellandiya tarixiga mamlakatning, butun dunyodagi islomofoblarning isnodga qolgan kuni sifatida kiradigan bo‘ldi. Va yana shuni diqqat bilan kuzatib boring, shu kundan e’tiboran Yangi Zellandiyada musulmonlar soni keskin o‘sa boshladi.

Albatta, 50 nafar musulmonning halok bo‘lishi, 49 tasining jarohat olishi butun dunyo afkor ommasi, ayniqsa, musulmonlar uchun qayg‘uli hodisa bo‘ldi. Butun dunyo mo‘min-musulmonlari, ulamolari, din va davlat arboblari ushbu uyushtirilgan terrorchilik oqibatida halok bo‘lganlarning oila a’zolariga hamdardliklar bildirmoqdalar. Jumladan, Prezidentimiz Shavkat Mirziyoyev Kraystcherch shahrida sodir etilgan terrorchilik harakati oqibatida ko‘plab insonlar halok bo‘lgani munosabati bilan Yangi Zelandiya General-gubernatori Petsi Reddiga hamdardlik maktubi yo‘lladilar, halok bo‘lganlarning yaqinlariga samimiy ta’ziya va hamdardlik bildirib, jarohat olganlarning tez fursatlarda shifo topishlarini tiladilar.

O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy Usmonxon Alimov hazratlari tavsiyasi bilan 17 mart kuni yurtimizdagi barcha jome masjidlarda peshin namozidan so‘ng Yangi Zelandiyadagi “Al-Nur” va “Linvud” masjidlarida terrorchilik oqibatida halok bo‘lganlarning haqqiga Qur’oni karim tilovatlari va duolar qilindi hamda diniy ta’lim muassasalarida xatmi Qur’onlar qilinib, savobi halok bo‘lganlar ruhiga baxshida etildi.

Facebook ma’muriyati bir sutka ichida Yangi Zelandiyadagi masjidlarda amalga oshirilgan terakt tasvirlangan va ijtimoiy tarmoqqa joylangan 1,5 mln videoyozuvni o‘chirib tashladi.

Facebook, YouTube va Twitter mazkur terrorchilik hujumi tasvirlangan yozuvlar tarqalishiga qarshi kurashni 15 mart kuni boshlagan, deb xabar beradi CNN. Shuningdek, hujum uyushtirgan shaxsning Facebook va Instagram'dagi akkauntlari bloklangan.

Yangi Zelandiya politsiyasining yuqori martabali xodimi Noila Hassan Oklend shahri markazidagi maydonda yig‘ilgan olomon qarshisida musulmon va Yangi Zelandiya politsiyasi yetakchilaridan biri ekanidan faxrlanishini yana bir marta takrorladi. U nutqini Alloh taologa hamd, Payg‘ambarimiz Muhammad alayhissalomga salovat aytish bilan boshladi.

Turkiya diyonat ishlari boshqarmasi raisi Ali Erbosh janoblari bunday dedi: “Ibodat qilayotgan insonlarga nisbatan vahshiylarcha hujumlar fashizm va toqatsizlikning qanday gumrohlikka va yovuzlikka aylanganini ochiq-oydin ko‘rsatib turibdi”. Ali Erbosh islomofobiyani insoniyatga qarshi og‘ir jinoyat deb atadi. Buni biz Alloh taologa ham deb aytamiz.

Yangi Zelandiyadagi mazkur terrorga uchragan musulmonlar hajjul masokin chog‘ida halok bo‘ldilar, shahidlik maqomini topdilar, insho Alloh. Zotan, insonning umri boqiy emas. Har bir inson aniq o‘lchangan vaqt oralig‘ida yashaydi. Ertami-indin ana shu qotillar ham boradi Allohning huzuriga, ana o‘shanda kim g‘olibu, kim mag‘lub ekanini ochiq-oydin ko‘radilar.

Qaysi mamlakatda masjidlarga, mo‘min-musulmonlarga hujum ko‘payaversa, bilingki, o‘sha makonda Islomning yoyilishi tez bo‘lyapti. Ayrimlar esa bundan jazavaga tushib qon to‘kishga o‘tib o‘zlarining mag‘lubiyatga uchrab borayotganini fosh qilib qo‘ymoqdalar. Chunki ularning hamma narsaga yetgan aqli bitta narsaga yetmaydi – ular musulmonlarni kuchlari yetguni qadar o‘ldirishlari mumkin. Bu bilan Islom zaiflashib qolmaydi. Negaki, Islom Allohning dini. Alloh o‘sha shahid bo‘lgan musulmonlarning o‘rnini dushmanlarning o‘zlarining qavmini, farzandlarini musulmonga aylantirib to‘ldirib qo‘yadi. Undan keyin nima qiladi, shunga aql yuritmaydilarmi?

«Ular Allohning nurini og‘izlari bilan o‘chirmoqchi bo‘lurlar. Alloh esa, garchi kofirlar yoqtirmasa ham, o‘z nurini batamom qilishdan boshqa har narsadan bosh tortadir» (Tavba surasi, 32).

Alloh taolo Yangi Zelandiyada shahid bo‘lgan musulmonlarning joylarini g‘ariqi rahmat qilsin. Yarador bo‘lganlarning dardiga g‘aybidan shifoi komil ato qilsin.

Damin JUMAQUL

Maqolalar

MА`LUMOTNI IJTIMOIY TАRMOQLАRDА ULАSHING

Makkada toshkentlik shayxdan izlagan kitobimni topdim

7.01.2025 1879 8 min.

Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.

Shayx Abu G‘uddaning birgina kitobni uzoq izlab, nihoyat, Makkai mukarrammada Toshkentlik shayxdan topganlari xususida ajib hikoya

Shayx rahmatullohi alayh «Sahifalar» kitobida o‘zlarining hayotlaridan bir lavhani quyidagicha zikr etadilar: «Ba’zan biron kitobga yetishadigan bo‘lsam, Alloh taolo uchun falon-falon rakat namoz o‘qiyman deb nazr qilar edim. Bir kitobni qo‘lga kiritaman deb, qiziq voqeani boshimdan kechirganman. Uni shu o‘rinda keltirishni maqsadga muvofiq deb bildim:

«Qohiradagi al-Azhar universitetining shariat fakultetida o‘qib yurgan paytlarimda doimo shayximiz, alloma imom Muhammad Zohid Kavsariy rahimahullohning huzurlarida bo‘lardim. U zot alloma Shayx Aliy Qorining «Fathu bobil inoya bisharhi kitobin niqoya» kitobini olishni tavsiya qildilar. Foydali, nodir, durdona kitoblarni qo‘lga kiritishga ishqiboz ekanimligimni bilganliklari sabab, o‘sha kitobni topishga bir necha bor jiddiy tarzda qiziqtirgan edilar.

U kitob Hindistonda chop etilgan bo‘lsa kerak, deb yurardim. Qohirada olti yil yashagan bo‘lsam, to o‘qishni tugatgunimcha o‘sha kitobni izlab yurdim.

Topilishi mumkin deb faraz qilgan barcha kutubxonalarimdan so‘rab-surishtirdim, lekin u haqida biror ma’lumotga ega bo‘la olmadim. O‘z yurtimga qaytganimda ham Halabning qaysi shahrini ziyorat qilmay yoki qaysi kutubxonasiga kirmay, o‘sha kitobni izlashda davom etardim.

Men kitob Hindistonda chop etilgan deb o‘ylaganim va u hanafiy fiqhi borasida yozilgani bois, shoyad maqsadimga erishsam deb, kitobfurushlardan Hindistonda chop etilgan hanafiy mazhabiga oid barcha fiqhiy kitoblar haqida surishtirar edim. Lekin ular bu kitobning hatto nomini ham bilishmas edi. Damashqdagi qadimgi durdona kitoblardan xabardor bo‘lgan eski kitobfurushlar bor edi. Ularda juda ko‘plab qadimgi va qimmatbaho kitoblar bo‘lsa-da, ularni sotish masalasida juda ham qattiq turishar va anchagina qimmat narx belgilashardi.

Ular Sayyid Izzat Qusaybotiy va uning otasi, shuningdek, Shayx Hamdiy Safarjaloniy va Sayyid Ahmad Ubaydlar edi. Bir kuni Sayyid Izzat Qusaybotiydan Hindistonda chop etilgan «Fathul bobil inoya...» kitobi haqida so‘rasam, ul zot kitob unda borligini aytdi va Imom Ayniyning 1293 hijriy yilda Hindistonda chop etilgan juda katta – olti mujalladdan iborat «Al- Binoya bi sharhi Hidoya» kitobini olib chiqdi. Ushbu kitob ham men izlab yurgan qimmatbaho, nodir kitoblardan edi, ammo men u zotdan so‘ragan kitob emasdi.

Shuning uchun bu kitobni uncha qimmat bo‘lmagan narxda sotib oldim. Keyin men Shayx Hamdiy Safarjaloniy rahimahullohdan qidirib yurgan kitobim haqida so‘radim. Bilsam, kitob Rossiyada, Qozonda chop etilgan ekan. Aytishlaricha, kitob qizil gugurtdan ham nodirroq ekan. U kishi umri davomida qancha-qancha kitoblar bilan shug‘ullangan bo‘lsa-da, o‘sha kitobdan faqat bir nusxasi qo‘liga tushgani va uni alloma Imom Kavsariyga aql bovar qilmaydigan darajada qimmat narxga sotib yuborganini aytdi.

Kitob chop etilgan joyni aniq bilib olgan bo‘lsamda, unga yetishishga bo‘lgan umidim susaydi. Alloh taolo meni 1376/1957 yilda birinchi marotaba Baytullohni haj qilishga muvaffaq qilganida Makkai mukarramaga kirib, kitob bosilgan o‘lkalardan Allohning muborak shahriga ko‘chib kelgan kishilardan birontasi o‘zi bilan o‘sha kitobni olib kelgandir, degan umidda Makkadagi kutubxonalardan kitobni surishtira boshladim, lekin topa olmadim. Alloh taoloning inoyati bilan Makkai mukarramadagi bozorlardan birida odamlardan chekkaroqdagi bir eski kitobfurushning oldiga borib qoldim.

U zot shayx Mustafo ibn Muhammad Shinqitiy hafizahulloh ekan. U zotdan bir necha kitoblar sotib oldim. So‘ng noumid bo‘lgan holda haligi kitob haqida so‘rasam, bir haftacha oldin menda bor edi, deb qoldi. Kitobni buxorolik olimlardan birining merosidan sotib olgan ekan. Bir necha kun oldin uni asli buxorolik Toshkent ulamolaridan biriga qimmat narxga sotib yuborgan ekan. Ishonqiramay turgan edim u o‘sha kitobni menga sifatlay boshladi. Haqiqatdan ham o‘sha men anchadan beri izlab yurgan kitob edi. Shundan keyin kitobni sotib olgan toshkentlik olim kimligini so‘radim.

U zot o‘ylab turib shayx Inoyatulloh Toshkandiyning nomini aytdi. Undan o‘sha shayxning yashaydigan, ishlaydigan manzilini, uni qanday topish mumkinligini so‘radim. U bu haqda bilmasligini aytdi. Yana u kishi haqida kimdan so‘rab-surishtirishim mumkinligi haqida so‘ragan edim, buni ham bilmasligini aytdi. Shundan so‘ng o‘sha kitobni qo‘lga kiritish yoki uni sotib olgan kishi bilan uchrashishdan yanada umidim uzildi. Shunday bo‘lsa-da, Masjidul Haram yoki Makka bozorlarida uchratgan barcha buxorolik kishilardan shayx Inoyatulloh haqida surishtirib yuraverdim. Buxoroliklar bor deb aytilgan hech qaysi madrasa yoki karvonsaroy qolmadi, hammasidan o‘sha shayxni surishtirib chiqdim. Hatto Makka tashqarisidagi mahallalargacha bordim. Chunki ayrimlar u yerda ham buxoroliklar bor deyishgandi.

Lekin izlayotgan odamim bilan uchrashish qayoqda deysiz? Axir Makkai mukarramada Inoyatulloh ismli qanchadan-qancha buxoroliklar bordir. To‘xtovsiz so‘rab-surishtirishlar meni shayx Abdulqodir Toshkandiy Buxoriy Saotiyning huzuriga olib bordi. U zot Makka atrofidagi Jarval mahallasida istiqomat qilar ekan. U zotdan shayx Toshkandiy haqida so‘ragan edim, shayxni tanidi va menga uning asl ismini aytdi. Ismi shayx Mir Inoyat Toshkandiy ekan. Lekin u ham shayxning manzilini u bilan uchrashish mumkin bo‘lgan joylarni bilmas ekan.

Yana «Fathul bobil inoya...» kitobini olgan o‘sha shayx bilan uchrashishdan noumid bo‘lib qoldim. Oradan bir oz vaqt o‘tdi. Bir kuni Ka’bai muazzamani tavof qilib Alloh taolodan meni o‘sha insonga yo‘liqtirishini va o‘sha kitobni qo‘lga kiritishga muyassar etishini so‘radim. Ushbu duo va nolani bi necha bor takrorlayverdim. Oradan bir haftacha vaqt o‘tdi. Bu muddat ichida kitob va uning egasini qidiraverib, fikru hayolim parishon bo‘lib qolgan edi. Bu Allohga ayon.

Bir kuni (masjid kengayishidan oldin) Masjidul Haram eshiklaridan biri- «Bobu ziyoda»ning oldidagi bozorda aylanib yursam, Abu Arab degan eski damashqlik tijoratchi meni ko‘rib, ko‘rinishim va kiyimlarimdan shomlikka o‘xshatib oldiga chaqirdi. Shom o‘lkasi va Shom aholisi haqida so‘radi. Kitobga bo‘lgan ishtiyoqim kuchliligidan u kishidan birinchi bo‘lib haligi buxorolik shayx haqida so‘radim. U oldidagi do‘konda o‘sha shayxning kuyovi savdo qilishini, shayxni hammadan ko‘ra u yaxshi bo‘lishini aytdi. Bu gaplarni eshitib, shu qadar xursand bo‘ldimki, quloqlarimga ishonmay qoldim.

Darhol kuyovining oldiga borib, shayx haqida so‘radim. Savdogar hayron bo‘lib, «Nima uchun u kishi haqida so‘rab-surishtirib, u zot bilan uchrashishga harakat qilyapsiz?» – deb so‘radi. Men: «Bir haftadan beri Makka bo‘ylab u kishini tinmay izlayman, Xudo xayringizni bersin, uning qayerdaligini menga ayting», - dedim. U shayx Misfala mahallasida Saqif qahvaxonasida aytib, manzilini aniq tushuntirib berdi.

Shundan so‘ng men tunu kun u yerga qatnab, oxiri u kishi bilan uchrashishga muvaffaq bo‘ldim. U zot kitobni menga o‘zlari istagan narxda arzonga sotdilar. O‘sha kun umrimda eng xursand bo‘lgan onlarimdan biri edi. Darhaqiqat, Alloh taolo menga o‘sha kitobni birinchi juzini tahqiq qilib, nashr qilishni nasib etdi. Alloh taolodan o‘z fazli va karami ila kitobning qolgan qismlarini ham nashr qilishga muvaffaq bo‘lishini so‘rab qolaman!».

Shayx Abdulfattoh Abu G‘udda rahmatullohi alayhning
«Sahifalar» kitobidan.