Ma’lumki, inson bu dunyoda qilgan ishlariga va gapirgan gaplariga oxiratda javob beradi. Yelkamizdagi farishtalar qilgan ishlarimiz bilan birga og‘zimizdan chiqqan har bir so‘zni yozib borishadi.
Alloh taolo Qur’oni Karimda shunday marhamat qilgan:
إِذْ يَتَلَقَّى الْمُتَلَقِّيَانِ عَنِ الْيَمِينِ وَعَنِ الشِّمَالِ قَعِيدٌ مَا يَلْفِظُ مِن قَوْلٍ إِلَّا لَدَيْهِ رَقِيبٌ عَتِيدٌ
“Zotan ikki kutib oluvchi o‘ngda va chapda o‘tirgan hollarida kutib olurlar. U biror so‘z aytmas, magar huzurida (farishta) hoziru nozir” (Qof surasi, 17-18-oyatlar).
Buyuk tobeinlardan bo‘lgan Umar ibn Abdulaziz rahimahulloh “Aytayotgan gapini amalidan deb bilgan odamning gapi oz bo‘ladi” deganlar.
Bir masalni keltirsak: “Bir kuni eshak arslonning terisini yopinib olib, hamma hayvonlarni qo‘rqita boshlabdi. Shu payt u tulkiga yo‘liqib qoldi va boshqa hayvonlarni qo‘rqitganidek, uni ham qo‘rqitmoqchi bo‘ldi. Shunda tulki: “Menga ishon, agar sening hangraganingni eshitib qolmaganimda, sendan qo‘rqib ketgan bo‘lardim” dedi”.
Ahmoq kimsalar aqlli insonlarning “liboslari”ni kiyib oladilar. Keyin o‘zlarining bema’ni mahmadonaliklari bilan ahmoq ekanliklarini fosh qilib qo‘yadilar.
Do‘stlar, dunyo va oxiratimizga foydali bo‘ladigan o‘rinlardagina gapiraylik. Bo‘lmasa, sukut saqlab turaylik. Zero, muborak hadisda shunday deyilgan:
Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi:
«Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «O‘zi uchun behuda narsalarni tark qilishi kishi Islomining husnidandir», dedilar».
Termiziy va Ibn Moja rivoyat qilishgan.
Go‘zal musulmonning qiladigan ishlari va aytadigan so‘zlari faqat foydali, o‘rinli bo‘lib, behuda, keraksiz gaplarni gapirmaydi, unday ishlarni qilmaydi.
Alloh taolo bizni ham aytadigan so‘zini amalidan deb, foydali o‘rinlardagina gapiradigan bandalaridan qilsin, omin!
Nozimjon Iminjonov tayyorladi
Bismillahir Rohmanir Rohiym
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam:
1. Kishini chap qo‘lda yeyishidan qaytardilar.
2. Suyanib yeyishdan qaytardilar.
3. Qabrlarni (gips bilan) suvashdan va ularning ustida namoz o‘qishdan qaytardilar.
4. Turib qolgan suvga bavl qilishdan qaytardilar.
5. Kishini bitta kavushda yurishdan qaytardilar.
6. Hojat chiqarish yoki bavl qilishda qiblaga yuzlanishdan qaytardilar.
7. (Azada baland ovozda) yig‘lashdan qaytardilar.
8. Tasvirlar, suratlar(ni uyga osish, uni chizish)dan qaytardilar.
9. O‘tda kuydirishdan qaytardilar.
10. Xo‘rozni so‘kishdan qaytardilar.
11. Ayol kishi boshqa ayol bilan bir to‘shakda kiyimsiz yotishdan qaytardilar.
12. Kishining boshqa kishiga “ayolim singlingdir”, deyishdan qaytardilar. Bu yerda maqsud: mahrsiz.
13. Arrofga (kohin, folbin) ga borishdan qaytardilar.
14. Nard o‘ynashdan qaytardilar.
15. G‘iybat va chaqimchilikdan qaytardilar.