Ayni vaqtda Buxoroda davom etayotgan forum doirasida O‘zbekistonning ziyorat turizmi salohiyatini oshirishga va xorijiy tajribaga asoslanib yangi turizm mahsulotlarini shakllantirish mavzusida muloqotlar boshlandi.
Unda islom dinining tarqalishida o‘zbek olimlarining hissasi, musulmon sayyohlar uchun xalqaro reyting va uning mamlakat nufuzini oshirishdagi o‘rni, turizmning madaniy merosga ta’siri kabi mavzular muhokama qilindi. Xorijiy mehmonlarning ma’ruzalari tinglandi.
Muxlis Hanafi, Indoneziyadagi “Istiqlol” muzey direktori: – Indoneziya hududida islom dinining tarqalishida O‘zbekiston olimlarining o‘rni beqiyos. Buxoro Xoja Abdulxoliq G‘ijduvoniy, Xoja Orif ar-Revgariy, Xoja Mahmud Anjir Fag‘naviy, Xoja Ali Romitaniy, Xoja Muhammad Boboyi Samosiy, Sayyid Amir Kulol, Xoja Bahouddin Naqshband kabi ilm olamida tanilgan insonlar yurti.
Milodiy 9-15 asrlarda yurtingizda ilm va madaniyat eng yuksak darajaga yetgani tarixiy haqiqat. Bizning ko‘pgina manbalarimizda islomning eng mashhur namoyandalari daryoning ortidan kelgani qayd etilgan.
Shaharlar misolida aytadigan bo‘lsak, Buxoro, Samarqand, Xorazm kabi shaharlaringiz Arabistondagi Bog‘dod va Xalafa bilan mashhurlik borasida raqobatlasha oladi. Buxoro Qohira, Samarqand Bobil, Rim kabi shaharlar bilan ilm- fan borasida tengsizdir.
Indoneziyadagi ulamolar uchun darslik sifatida foydalaniladigan sufiylik tariqati asoschisi Bahouddin Naqshbandning asarlari biz musulmonlar qalbida o‘chmas iz qoldirgan.
Bizdagi taniqli Shayx Ibrohim Zaynul yurtingizning mashhur zotlari – Samarqandiylar avlodi bo‘lgani haqida kitoblarimizda keltirilgan. Ammo, bizdagi aholining katta qismi islomni arab davlatlaridan kirib kelgan deb o‘ylaydi.
Agarda ularga yurtingiz haqida ko‘proq targ‘ibot ishlari olib borilsa, ziyorat turizmi uchun qulayliklar yaratilsa, bunday tushunchadan chekingan bo‘lardi.
Xorijiy mehmon o‘z nutqida 1956 yil Indoneziyaning birinchi Prezidenti yurtimizga kelib, Imom Buxoriyni ziyorat qilgani haqida ham eslab o‘tdi. Ayni vaqtda Naqshbandiyning eng ko‘p izdoshlari yashayotgan ushbu mamlakat bilan O‘zbekiston davlati aloqalari rivojlanishidan har ikki davlat manfaatdor bo‘lishini esa alohida qayd etdi.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi Matbuot xizmati
حدثنا عباس الدوري نا محمد بن بشر العبدي نا مجمع بن يحيى عن عثمان بن موهب عن موسى بن طلحة عن طلحة قال: قلت: يا رسول الله كيف الصلاة عليك ؟ قال: قل :اللهم صل على محمد كما صليت على إبراهيم إنك حميد مجيد وبارك على محمد وعلى آل محمد كما باركت على إبراهيم إنك حميد مجيد.
Muso ibn Talha roziyallohu anhu Talha roziyallohu anhudan rivoyat qiladi: “Yo Allohning Rasuli, sizga salavot qanday aytiladi?” deb so‘radim.
U zot alayhissalom: “Allohumma solli ’alaa Muhammadin kamaa sollayta ’alaa Ibrohiyma innaka hamiydun majiyd. Va baarik ’alaa Muhammadin va ’alaa aali Muhammadin, kamaa baarakta ’alaa Ibrohiyma innaka hamiydun majiyd”, deb ayt”, dedilar.
Salavotning ma’nosi: “Allohim! Ibrohimga salavot yo‘llaganingdek, Muhammadga ham salavot yo‘llagin. Albatta, Sen maqtovga loyiq va ulug‘vor Zotsan. Ibrohimga barakot berganingdek, Muhammad va Muhammadning oilasiga ham barakot bergin. Albatta, Sen maqtovga loyiq va ulug‘vor Zotsan”.
Abu Said Haysam ibn Kulayb Shoshiyning
“Musnadi Shoshiy” asaridan
Davron NURMUHAMMAD