Islomda qarz oldi-berdi masalalari
Ba’zan inson hayotida turli xil sinovlarga yo‘liqadi. Masalan: dehqon dehqonchiligidan, tijoratchi tijoratidan va yana boshqa bir inson kasbi ila qiyin ahvolga ro‘baro‘ bo‘lishi, uyi yonib ketishi yoki o‘g‘ri tushib xech vaqosiz qolishi mumkin. Bunday hollarda kishi nima qilishini bilmay, g‘am-g‘ussaga tushib qoladi. Bu Allohning sinovi albatta.
Shunda inson bu holatdan chiqish yo‘llarini izlaydi, harakat qiladi. Biroq, yo‘l topa olmagach, biror-bir yaqin do‘sti, qarindoshi yoki qo‘shnisidan ma’lum muddatga qarz so‘rashga majbur bo‘ladi.
Xo‘p bunday paytda qarz oluvchi va qarz beruvchi nimalarga e’tibor berishi kerak?
Keling avvalo qarz beruvchi haqida bilib olsak!
Qarz beruvchi shuni yaxshi bilsinki, avvalo Alloh taolo unga qarz beradigan darajada dunyo beribdi va agar qarz bersa, qarz berib turish ila bir insonning og‘irini yengil qilishga sababchi qilibdi hamda qarz bergani uchun ulkan ajrlarga ega bo‘lishni nasib qilibdi.
Hadislarni umum qilib aytganda, qarz berib, bir insonning og‘irini yengil qilsa, Alloh taolo qiyomatda uning og‘irini yengil qilishi, qarz berib turuvchiga qarzdor qarzini bergunicha har kuni uchun sadaqa qiluvchining savobi berilishi, qarz berish ila yerdagilarga rahm qilgani uchun unga osmondagilar rahm qilishi, agar qarzni qarzdordan kechib yuborsa, Alloh uning gunohlarini kechib yuborishi kabi bir qancha qarz beruvchiga beriladigan fazllar bor.
Demak, qarz beruvchi ushbu niyatlar ila qarz bersa, unga ulkan ajrlar berilar ekan.
Endi qarz oluvchiga ta’alluqli bo‘lgan masalalarni bilib olsak!
Avvalo inson Alloh taolodan hayotida qarzdor bo‘lib qolishidan panoh so‘ramog‘i lozim. Zotan hadisda aytilinganidek, qarzdor inson qarzini o‘z vaqtida ado qila olmagach ko‘p yolg‘on gapiradi va va’da qilsa xilof qiladi.
Agar inson qarz olishga majbur bo‘lib qolsayu, uni albatta qaytarish niyati bilan olsa, Alloh taolo unga qarzini ado qilishda yordam beradi. Agar maqsadi qaytib bermaslik, chuv tushirish, sindirish va egasini og‘ir ahvolga tushirish bo‘lsa, Alloh taolo uning dunyosiga talofat beradi va uning o‘zini bundan battar holatga tushirib qo‘yadi.
Maqsadi buzuq bo‘lgan qarz oluvchilar shuni bilsinkim, hadislarda agar inson qarzini uzmasdan vafot etsa, uning nomidan ham hech kim qarzni ado qilmasa, u ikki o‘rtada qolishi, hatto shahid odam ham qarzini uzmagan bo‘lsa, uni faqatgina qarzi jannatdan to‘sib turadi, deyiladi.
Alloh taolo barcha qarz beruvilarga bu dunyo va oxiratda ulkan ajrlar bersin. Qarz olganlarga esa, kasblariga baraka bersinu, qarzlarini tezda ado qilishga O‘zi yordamchi bo‘lsin. Qarz berib, qarzdorlarga nisbatan rahm qilib vaqtini yana cho‘zib turganlar yoki kechib yuborganlarga Alloh aoloning o‘zi rahm qilsin.
Manbalar asosida Toshkent Islom instituti o‘qituvchisi Abdurahmanov Yahyo
Shavkat Mirziyoyev: Yoshlarimizning har bir muvaffaqiyati biz uchun kuch-qudrat
Bugun mamlakatimizda Yoshlar kuni keng nishonlanmoqda. Asosiy bayram tadbirlari Toshkentdagi Xalqaro kongress markazida bo‘lib o‘tmoqda.
O‘zbekiston yoshlarini tabriklash va qo‘llab-quvvatlash uchun bu yerga Prezident Shavkat Mirziyoyev tashrif buyurdi.
Kongress markaziga kiraverishda yoshlarning turli sohalardagi loyihalari, kashfiyot va yutuqlari taqdimot qilindi. Masalan, “Yosh innovatorlar” ko‘rgazmasida muhandislik, raqamli texnologiyalar, sun’iy intellekt, uchuvchisiz qurilmalar namoyish etilgan. “Yashil” tashabbuslar” maydonchasida ekologiya, muqobil energetika, qishloq xo‘jaligi kabi sohalarga oid ishlanmalar ko‘rsatilgan. “Kreativ loyihalar” bo‘limidan hunarmandlik, dizayn, tasviriy san’at, video va prodyuserlik faoliyatidagi yutuqlar o‘rin olgan. “Yoshlar tadbirkorligi va startaplar” maydonchasida ushbu yo‘nalishdagi muvaffaqiyatli loyihalar haqida ma’lumot berilgan.
Jumladan, toshkentlik Rustam Hamdamovning “Billz” dasturi kichik va o‘rta biznesni avtomatlashtirishga yordam beradi. Hozirgacha bu loyihaga Buyuk Britaniya, Singapur, Turkiya ishbilarmonlari 6 million 600 ming AQSH dollari miqdorida investitsiya kiritgan.
Qoraqalpog‘istonlik yosh fermer Sherzod Niyazimbetov organik pomidorlar yetishtirib, quyoshda quritib va qadoqlab, Italiya hamda Fransiya kabi davlatlarga eksport qilmoqda. Uning korxonasida 200 nafarga yaqin xodim ishlamoqda.
O‘zbekiston Prezidentining 2019 yildagi qarori bilan tashkil etilgan Yoshlar akademiyasi bugungi kunda 7 mingdan ziyod yosh olimlarni birlashtirgan. Ko‘rgazmada ular uchun keng o‘rin ajratilgan. Toshkentlik Sayfullo Qodirov ekin maydonlarini raqamli xaritalash va yuqoridan dori sepish imkonini beruvchi dronlar yasagan.
Olimlar orasida “Raqamli avlod qizlari” tanlovi g‘olibalari ko‘pligi ham diqqatga sazovor. Xorazmlik Lobar Abdullayeva onkologik kasalliklarga sun’iy intellekt orqali tashxis qo‘yishga mo‘ljallangan “AI Scan” dasturini ishlab chiqqan. Qoraqalpog‘istonlik Qumara Sagidullayeva quyosh energiyasida yuruvchi kichik traktor, toshkentlik Abdulloh Jamoliddinov bog‘ni avtomatik sug‘orish tizimini ixtiro qilgan.
Davlatimiz rahbari mazkur taqdimotlar bilan tanishib, ularning tashabbuskorlari bilan muloqot qildi.
– Yoshlarimizning har bir muvaffaqiyati biz uchun kuch-qudrat, mamlakatimiz kelajagiga tayanch. Bugun farzandlarimiz zamonaviy yo‘nalishlarni egallab, ancha ilgarilab ketyapti. Ularni qo‘llab-quvvatlasak, sifatli ta’lim berib, sharoit yaratsak, bundan ham katta natijalarga erishadi, – dedi Shavkat Mirziyoyev.
Mutasaddilarga ixtirochi yoshlarni tegishli vazirliklarga biriktirib, loyihalarini rivojlantirish bo‘yicha ko‘rsatma berildi.
Yurtimizda bunday iqtidorli o‘g‘il-qizlar ko‘p. Bu ta’lim sohasiga, ayniqsa, STEAM yo‘nalishlariga qaratilayotgan e’tibor natijasi. So‘nggi yillarda matematika, fizika, kimyo va axborot texnologiyalariga ixtisoslashgan ko‘plab maktablar tashkil etildi. “Bir million dasturchi” loyihasi doirasida 325 ming yigit-qiz o‘qitildi.
Yosh tadbirkorlar tashkil qilgan 261 ta korxonaning yillik aylanmasi 100 milliard so‘mdan oshgan. Startaplarni moliyalashtirishga 145 million dollar venchur sarmoya kiritilgan.
Bayram munosabati bilan o‘tgan uchrashuvda Prezidentimiz yoshlar uchun yanada keng imkoniyatlarni belgilab berdi.
Manba: https://president.uz
